Kayın, okume ve ozigo türleri kullanılarak üretilen kontrplakların fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 11 - 15, 30.12.2022

Emre Birinci

https://doi.org/10.53516/ajfr.1141172

Öz

Dünyada ahşap ve ahşap kökenli malzemeler inşaat sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır. Ahşap malzemenin sürdürülebilir ve yenilenebilir olması alüminyum, çelik, beton ve plastik gibi yenilenemeyen kaynakların aksine önemli bir avantaj olarak görülmektedir. Ahşap malzemenin sahip olduğu avantajların korunarak dezavantajlarının giderilebilmesi / azaltılabilmesi için kontrplak, yonga levha, lif levha, LVL, CLT, odun plastik kompozitleri vb. gibi yeni ahşap kökenli mühendislik ürünleri üretilmektedir. Kontrplaklar otomotiv, inşaat, mobilya ve birçok endüstride yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde kontrplaklar yerli ağaç türlerinin yanı sıra tropik türler kullanılarak da üretilmektedirler. Bu çalışmada kayın, okume ve ozigo türlerinden üretilmiş kontrplakların yoğunluk, su alma, kalınlığına şişme, eğilme direnci, eğilmede elastikiyet modülü ve çekme makaslama direnci değerleri araştırılmıştır. Tropik türlerden üretilen kontrplakların yerli tür olan kayın ile kıyaslaması yapılmıştır. Kayın kontrplaklar, okume ve ozigo kontrplaklardan daha yüksek yoğunluğa sahip olduğu belirlenmiştir. Kayın, okume ve ozigo kontrplakların yoğunlukları, masif haldeki yoğunluklarına göre daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Kayın kontrplakların eğilme direnci, elastikiyet modülü ve çekme makaslama direnci değerleri ile tam kuru yoğunlukları arasında doğrusal bir ilişki olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kontrplak, kayın, okume, ozigo, çekme makaslama direnci

Determination of physical and mechanical properties of plywood produced using beech, okoume and ozigo species

Öz

Wood and wood-based materials are widely used in the construction industry in the world. The sustainable and renewable nature of wood is seen as an important advantage in contrast to non-renewable resources such as aluminum, steel, concrete, and plastic. In order to protect the advantages of wood and eliminate / reduce its disadvantages, plywood, particle board, fiber board, LVL, CLT, wood plastic composites etc. such as new wood-based engineering products are produced. Plywoods are widely used in automotive, construction, furniture, and many industries. In our country, plywoods are produced using tropical species as well as native tree species. In this study, density, water absorption, thickness swelling, bending resistance, elasticity of modulus in bending and shear strength values of plywood made of beech, okoume and ozigo wood species are investigated. Comparison of plywood produced from tropical species with beech has been made. It has been determined that beech plywood has higher density than okoume and ozigo plywood. It has been determined that beech plywood has higher density than okoume and ozigo plywood. It has been observed that there is a linear relationship between the bending strength, elasticity modulus and shear strength values of beech plywood and their full dry density.

Anahtar Kelimeler

Plywood, beech, okoume, ozigo, shear strength

Kaynakça

• Bal, B.C., Bektaş, İ. 2013. Okaliptüs, kayın ve kavak kaplamalarından üretilen kontrplakların eğilme özellikleri. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13(2), 175–181.
• Bal, B.C., Akçakaya, E., Gündeş, Z. 2016. Farklı ağaç türlerinden üretilmiş kontrplakların yanal çivi dayanımı. Ormancılık Dergisi, 12(1), 145–153.
• Bal B.C., Bektaş, İ. 2018. Kayın ve kavak odunlarında bazı fiziksel özelliklerle yoğunluk ilişkisinin belirlenmesi. Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-10.
• Brunck, F., Grison, F., Maitre, H.F. 1991. Okoume (Aucoumea klaineana): a monograph. In CIRAD CTFT, Nogent sur Marne / France.
• Buddi, T., Mahesh, K., Muttil, N., Rao, B.N., Nagalakshmi, J., Singh, S.K. 2017. Characterization of plywoods produced by various bio-adhesives. Mater Today, 4(2): 496-508.
• Chow, S., Chunsi, K.S. 1979. Adhesion strength and wood failure relationship in wood-glue bonds. Mokuzai Gakkaishi, 25(2),125-131.
• Çolakoğlu, G. 1996. Tabakalı Ağaç Malzeme Teknolojisi Ders Notları. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Trabzon.
• Demirkir, C., Özsahin, Ş., Aydin, I., Colakoglu, G. 2013. Optimization of some panel manufacturing parameters for the best bonding strength of plywood. International Journal of Adhesion and Adhesives, 46, 14–20.
• Demirkir, C., Colakoglu, G. 2015. The effect of grain direction on lateral nail strength and thermal conductivity of structural plywood panels. Maderas: Ciencia y Tecnologia, 17(3), 469–478.
• Efe, H., Kasal, A. 2007. Çeşitli masif ve kompozit ağaç malzemelerin bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi. Politeknik Dergisi, 10(3), 303–311.
• FAO. 2018. FAOSTAT. Food and Agriculture Organization of the United Nations: Rome, Italy. http://www.fao.org/faostat.
• Gustavsson, L., Sathre, R. 2006. Variability in energy and carbon dioxide balances of wood and concrete building materials. Building and Environment, 41(7), 940–951.
• Jakob, M., Stemmer, G., Czabany, I., Müller, U., Gindl-Altmutter, W. 2020. Preparation of high strength plywood from partially delignified densified wood. Polymers, 12(8), 1796.
• Kurowska, A., Borysiuk, P., Mamiński, M., Zbieć, M. 2010. Veneer densification as a tool for shortening of plywood pressing time. Drvna Industrija, 61(3), 193–196.
• Namara, U.S., Waters, O. 1970. Comparison of the rate of glueline strength development for oak and maple. Forest Products Journal, 20(3), 34-35.
• Negro, F., Cremonini, C., Zanuttini, R., Properzi, M., Pichelin, F. 2011. A new wood-based lightweight composite for boatbuilding. Wood Research, 56(2), 257–266.
• Nicolao, E.S., Monteoliva, S., Ciannamea, E.M., Stefani, P. 2022. Plywoods of northeast argentinian woods and soybean protein-based adhesives: relationship between morphological aspects of veneers and shear strength values. Maderas Cienca y Technologia, 24(3), 1-14.
• Örs, Y., Çolakoğlu, G., Aydın, İ., Çolak, S. 2002. Kayın, okume ve kavak soyma kaplamalarından farklı kombinasyonlarda üretilen kontrplakların bazı teknik özelliklerinin karşılaştırılması. Politeknik Dergisi, 5(3), 257-265.
• Reyes, G., Brown, S., Chapman, J., Lugo, A.E. 1992. Wood densities of Tropical tree species. In Technical report. Salca, E.A., Bekhta, P., Seblii, Y. 2020. The effect of veneer densification temperature and wood species on the plywood properties made from alternate layers of densified and non-densified veneers. Forests, 11(6), 700.
• Tan, H., Çolakoğlu, G. 2010. Dolgu malzemesi olarak meşe palamut unu kullanımının kayın ve okume kontrplak levhalarında bazı mekanik ve fiziksel özellikleri üzerine etkisi. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Cilt: V, Sayfa: 1819-1824. Artvin, Türkiye.
• Temiz, A., Akbaş, S., Aydın, İ., Demirkır, C. 2016. The effect of plasma treatment on mechanical properties, surface roughness and durability of plywood treated with copper-based wood preservatives. Wood Science and Technology, 50(1), 179–191.
• TS EN 310. 1999. Ahşap esaslı levhalar-Eğilme dayanımı ve eğilme elastikiyet modülünün tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• TS EN 314. 1998. Kontrplak yapışma kalitesi. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• TS EN 317. 1999. Yonga levhalar ve lif levhalar – su içerisine daldırma işleminden sonra kalınlığına şişme tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• TS EN 323. 1999. Ahşap esaslı levhalar – Birim hacim ağırlığının tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara UTP. 2022 Useful Tropical Plants: Dacryodes buettneri. Retrieved from.
• Van den Bulcke, J., Van Acker, J., De Smet, J. 2009. An experimental set-up for real-time continuous moisture measurements of plywood exposed to outdoor climate. Building and Environment, 44(12), 2368–2377.