Analysis and examination of change trends of some meteorological data between 2012–2021: The case study of Sinop and Kastamonu provinces

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 1 - 9, 01.01.2024

İlyas Bolat , Hüseyin Şensoy

https://doi.org/10.53516/ajfr.1308987

Cited By: 1

Öz

The effects of climate change as a result of global warming appear especially in the form of changes in temperature and precipitation. This study was conducted in Sinop and Kastamonu provinces, located in the east of the Western Black Sea region, in order to determine the regional changes in some meteorological parameters such as monthly minimum, average and maximum temperatures, and monthly average minimum, maximum, and annual total precipitation amounts in the last ten years (2012–2021). According to the results of the simple linear regression model (SLRM), the result of the mean minimum and maximum temperature and the annual mean temperature in Sinop and Kastamonu (Sinop; r = 0.498, Kastamonu; r = 0.225), excluding the mean minimum temperature for Kastamonu province (r = -0.07), found to be in an increasing trend. Additionally, there is a statistical difference (P < 0.05) between the average temperature values of the provinces. In the regression analysis model made to determine the average total precipitation change by years, it was revealed that the average total precipitation tends to decrease in the provinces of Sinop (r= - 0.094) and Kastamonu (r =- 0.276). It has been determined that the annual average total precipitation is 738.95 mm in Sinop and 564.55 mm in Kastamonu. As with the average temperature value, there is a statistical difference (P < 0.05) between the annual total precipitation values of the provinces. The result of the study reveals that the temperatures tend to increase, and changes occur in the precipitation regime and distribution at the regional scale as a sign of global warming.

Anahtar Kelimeler

Kastamonu, global warming, regression model, temperature, Sinop, precipitation

2012–2021 yılları arasındaki bazı meteorolojik verilerin analizi ve değişim eğiliminin irdelenmesi: Sinop ve Kastamonu illeri örneği

Öz

Küresel ısınma ile meydana gelen iklim değişikliğinin etkileri özellikle sıcaklık ve yağışta meydana gelen değişimler şeklinde görülmektedir. Bu çalışma son on yıllık dönemde (2012–2021) aylık minimum, ortalama ve maksimum sıcaklıklar ile aylık ortalama minimum, maksimum ve yıllık toplam yağış miktarları gibi bazı meteorolojik parametrelerde bölgesel ölçekte meydana gelen değişimleri belirlemek amacıyla, Batı Karadeniz Bölgesi’nin doğusunda yer alan Sinop ve Kastamonu illerinde gerçekleştirilmiştir. Basit doğrusal regresyon modeli (BDRM) sonuçlarına göre Sinop ve Kastamonu’da ortalama minimum ve maksimum sıcaklık ile yıllık ortalama sıcaklığın (Sinop; r = 0,498, Kastamonu; r = 0,225), Kastamonu iline ait ortalama minimum sıcaklık hariç (r = -0,07), artış eğiliminde olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, illerin ortalama sıcaklık değerleri arasında istatistiki olarak fark (P < 0,05) vardır. Yıllara göre ortalama toplam yağış değişimini belirlemek için yapılan regresyon analizi modelinde Sinop (r= - 0,094) ve Kastamonu (r =- 0,276) illerinde ortalama toplam yağışın azalış eğiliminde olduğu ortaya çıkmıştır. Yıllık ortalama toplam yağışın Sinop’ta 738,95 mm ve Kastamonu’da 564,55 mm olduğu belirlenmiştir. Ortalama sıcaklık değerinde olduğu gibi illerin yıllık toplam yağış değerleri arasında da istatistiki olarak fark (P < 0,05) vardır. Çalışma sonucu küresel ısınmanın işareti olarak bölgesel ölçekte sıcaklıkların artış eğiliminde olduğunu, yağış rejimi ve dağılımında da değişimlerin gerçekleştiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kastamonu, küresel ısınma, regresyon modeli, sıcaklık, Sinop, yağış

Teşekkür

Çalışmada kullanılan meteorolojik verileri temin ettiğimiz (2012–2021 yılları arası) T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Bartın Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü’ne teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Akçakaya, A., Sümer, U. M., Demircan, M., Demir, Ö., Atay, H., Eskioğlu, O., Gürkan, H., Yazıcı, B., Kocatürk, A., Şensoy, S., Bölük, E., Arabacı, H., Acar, Y., Ekici, M., Yağan, S., Çukurçayır, F., 2015. Yeni Senaryolar ile Türkiye İklim Projeksiyonları ve İklim Değişikliği. Ankara: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 164 s., Ankara.
• Apak, G., Ubay, B., 2007. First national communication of Turkey on climate change. Retrieved from: http://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/docs/Publications/EnvSust/iklim1.bildirimi-27ocak2007.pdf.
• Ay, M., 2020. Trend and homogeneity analysis in temperature and rainfall series in the western Black Sea region, Turkey. Theoretical and Applied Climatology, 139, 837–848.
• Babalık, A. A., Yazıcı, N., Dursun, İ., 2018. İklim değişikliği, kuraklık ve Türkiye. Uluslararası Su ve Çevre Kongresi (SUÇEV-2018), Bildiriler Kitabı, ISBN: 978-605-68414-1-5, 22–24 Mart 2018, p. 2337, Bursa, Türkiye.
• Bolat, İ., Şensoy, H., 2023. Analysis of some meteorological data and their variation trends in three provinces of the Western Black Sea Region between 2012 and 2021, Forestist, 73(3), 220–230.
• Bolat İ., Kara Ö., Tok, E., 2018. Global warming and climate change: a practical study on Bartın, Zonguldak and Düzce. Journal of Bartın Faculty of Forestry, 20(1), 116–127.
• Bolat, İ., Kara, Ö., Tok, E., 2017. Change of temperature and precipitation in Kastamonu, Karabük and Bolu Between 1980–1999 and 2000–2015 years. Journal of Bartin Faculty of Forestry, 19(1), 276–289.
• Çepel, N., 1995. Orman Ekolojisi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, No 3886/433, ISBN: 975-404-398-1, 536 s., İstanbul.
• Çepel, N., 2003. Ekolojik Sorunlar ve Çözümleri. TÜBİTAK, Popüler Bilim Kitapları, Aydoğdu Matbaası, 183 s., Ankara. Daşcıoğlu, B. Z. Ö., 2021. Ipcc’nin altıncı değerlendirme raporu ne anlama geliyor? Seta-Perspektif, 136, 1–4.
• Demir, İ., Kılıç, G., Coşkun, M., Sümer, U. M., 2008. Türkiye’de maksimum, minimum ve ortalama hava sıcaklıkları ile yağış dizilerinde gözlenen değişiklikler ve eğilimler. TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 69–84. TMMOB adına TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası, 13–14 Mart 2008, Ankara.
• Demirbaş, M., Aydın, D., 2020. 21. Yüzyılın en büyük tehdidi: küresel iklim değişikliği, Ecological Life Sciences (NWSAELS), 15(4), 163–179.
• Ercan, F., Günal, N., 2020. Sinop il merkezinin yağış özellikleri. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 3(2), 25–54.
• Gül, E., Erşahin, S., Dölarslan, M., 2017. Yarı kurak doğal çam ormanlarında çölleşme riskinin belirlenmesi. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 3(1), 39–49.
• IPCC., 2001. Intergovernmental Panel on Climate Change, The Scientific Basis, Contribution of Working Group I to the Third Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Houghton, J.T., Y. Ding, D.J. Griggs, M. Noguer, P.J. van der Linden, X. Dai, K. Maskell, and C.A. Johnson (eds.)], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA.
• IPCC., 2021. Summary for Policymakers, Climate Change 2021: The Physical Science Basis, Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Valerie Masson-Delmotte vd., Cambridge University Press, 2021, s. 21.
• İbret, Ü. B., 2018. Kastamonu İlinin Coğrafi Özellikleri-Geographical Features of Kastamonu (Turkey). 81 İlde Kültür ve Şehir-KASTAMONU, Kastamonu Valiliği Yayını, s. 16–25.
• İlker, A., Terzi, Ö., 2021. Sıcaklık verilerinin trend analizi: Çankırı ve Kastamonu. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 9(4), 1339–1347.
• Öztürk, M., Bolat, İ., Gökyer, E., 2017. Land use suitability classification for the actual agricultural areas within the Bartın Stream Watershed of Turkey. Periodicals of Engineering and Natural Sciences (PEN), 5(1), 30–36.
• Öztürk, M., Bolat, İ., Gökyer, E., Kara, Ö., 2016. Growth gradients of multi-aged pure oriental beech stands along the altitudinal gradients within a mesoscale watershed landscape. Applied Ecology and Environmental Research, 14(4), 101–119.
• Özyuvacı, N., 1999. Meteoroloji ve Klimatoloji, Rektörlük No. 4196, Fakülte No. 460, ISBN. 975- 404-544-5, 369 sayfa, İstanbul.
• Sağlam, N. E., Düzgüneş, E., Balık, İ., 2008. Küresel ısınma ve iklim değişikliği. Su Ürünleri Dergisi, 25(1), 89–94.
• Sarıyıldız, T., Varan, S., Duman, A., 2008. Ölü örtü ayrışma oranları üzerinde kimyasal bileşenlerin ve yetişme ortamı özelliklerinin etkisi: Artvin ve Ankara yöresine ait örnek bir çalışma. Kastamonu Orman Fakültesi Dergisi, 8 (2), 109–119.
• Türkeş, M., 2019. Scientific basis of climate change and impacts on Turkey. Climate change training module series 1, the project co-funded by the European Union and the Republic of Turkey. http://www.iklimin.org/moduller/bilimmodulu.pdf [access: 24.12.2022]. Türkeş, M., 2010. Klimatoloji ve Meteoroloji. 650 s., Kriter Yayınevi, İstanbul.
• Türkeş, M., 2012. Türkiye’de gözlenen ve öngörülen iklim değişikliği, kuraklık ve çölleşme. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 1–32.
• Türkeş, M., Sümer, U., Demir, İ., 2002. Türkiye’nin günlük ortalama maksimum ve minimum hava sıcaklıkları ile sıcaklık genişliğindeki eğilimler ve değişiklikler. Klimatoloji Çalıştayı (11–13 Nisan), İzmir, 89–106.
• URL–1., 2023. http://www.sinop.gov.tr/cografya#:~:text=41%20derece%2012%20dakika%20ve,kuzeyi%20ise%20Karadeniz%20ile%20%C3%A7evrilidir, Sinop Valiliği web sayfası, (Erişim tarihi: 13.02.2023).
• URL–2., 2023. https://kastamonu.tarimorman.gov.tr/Menu/46/Cografi-Yapisi, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Kastamonu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü web sayfası, (Erişim tarihi: 13.02.2023).
• URL–3., 2022. https://www.mgm.gov.tr/tahmin/il-ve-ilceler.aspx?il, Meteoroloji Genel Müdürlüğü web sayfası, (Erişim tarihi: 17.01.2023).
• URL–4., 2022. https://www.mgm.gov.tr/FILES/resmi-istatistikler/parametreAnalizi/Turkiye-Ortalama-Sicaklik-2020.pdf, Meteoroloji Genel Müdürlüğü web sayfası, (Erişim tarihi: 01.03.2022).
• URL–5., 2022. https://www.mgm.gov.tr/FILES/resmi-istatistikler/parametreAnalizi/Turkiye-Yagis-2020.pdf, Meteoroloji Genel Müdürlüğü web sayfası, (Erişim tarihi: 01.03.2022).
• Uzun, S., 2021. Üniversite öğrencilerinin iklim değişikliği konusunda farkındalıklarının belirlenmesi: Düzce Üniversitesi ilgili grupları örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 7(2), 161–174.
• Yazıcı, N., Babalık, A. A., Dursun, İ., 2019. İklim değişikliği ve havza yönetimi. 2nd International Conference on Technology and Science (Techno-Science 2019), 14–16 Kasım 2019, Burdur, pp. 1095–1102.