A Comparatıve Analysıs Of Teenagers' Tendency To Cyber Bullyıng On Students Of Vocatıonal Colleges And Vocatıonal Hıgh School

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 36, 27 - 82, 15.02.2019

Hasan Çiftçi

https://doi.org/10.5824/1309-1581.2019.1.002.x

Öz

Nowadays, reaching information and people becomes faster and easier due to the development of information and communication technologies. Development of electronic networks provides many opportunities such as getting information, sharing, two-way communication etc. The technology, which has become an essential part of teenagers' lives, brings some negative and detrimental issues in its wake. Communication technologies have been abused and become a tool that teenagers use for conscious and intentional bullying. The main purpose of this research is to comparatively analyze the cyber bullying issues of the students of Vocational High School, which is in Bilecik district of Şanlıurfa, and the students of Harran University Birecik Vocational College. The study group of the research has 369 Vocational High School and 132 Vocational College students consisting of students of Harran University Birecik Vocational College Marketing and Advertising Department's Public Relations Program, students of Birecik Girls' Trade Vocational High School and Birecik Boys' Vocational High School. The data of the study were collected through face-to-face, online survey using the "Cyber Bullying Scale" developed. The statistical analyses of the data were conducted by using SPSS 22.0 program. Shapiro-Wilk test was performed to look at the normal distributions of numeric variables and a normal distribution was achieved. Parametric tests were used in dataset. Frequency, percentage, arithmetic average, standard deviation, minimum and maximum values were used to analyze descriptive statistics. Independent sample t test in the mean comparison of two independent groups. and the UNI-ANOVA (One-way Variance Analysis of Variance) test was used to compare single independent and multiple independent groups. The results were evaluated at a 95% confidence interval, at a significance level of 0.05.

Anahtar Kelimeler

Internet, Communication, Social Media, Cyber Bullying, Cyber Victimization

Gençlerin Siber Zorbalık Eğilimleri: Meslek Yüksekokulu ve Meslek Lisesi Öğrencileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Öz

Günümüzde bilişim ve iletişim teknolojilerinin gelişmesi sayesinde bilgilere ve kişilere erişim hızlı ve kolay hale gelmiştir. Elektronik ağların gelişmesi sosyalleşme, bilgi edinme, paylaşımlarda bulunabilme, çift yönlü iletişim gibi pek çok olanak sağlamaktadır. Özellikle gençlerin yaşamlarının vazgeçilmez bir unsuru haline gelen teknoloji olumsuz ve zarar verici durumları da beraberinde getirmektedir. Son zamanlarda iletişim teknolojileri kötü amaçlı kullanılmaya başlanmış ve gençler arasında bilinçli ve kasıtlı olarak zorbalık yapabildikleri araç haline gelmiştir. Bu araştırmanın temel amacı, Şanlıurfa’nın Birecik ilçesinde Meslek Lisesi ve Harran Üniversitesi Birecik Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde siber zorbalık eğilimlerini karşılaştırmalı incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu Harran Üniversitesi Birecik Meslek Yüksekokulu Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü Halkla İlişkiler Programı öğrencileri, Birecik Kız Ticaret ve Birecik Erkek Meslek Lisesi öğrencilerinden olmak üzere 369 Meslek Lisesi ve 132 Meslek Yüksekokulu öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri “Siber Zorbalık Ölçeği” kullanılarak yüz yüze, online anket yöntemiyle yapılmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri SPSS 22.0 programı kullanılarak yapılmıştır. Sayısal değişkenlerin normallik dağılımlarına bakmak için Shapirowilk testi uygulanmış ve normal dağılım elde edilmiştir. Veri setinde parametrik testler kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistiklerin çözümlenmesinde de frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerlerden faydalanılmıştır. Bağımsız 2 grubun ortalama karşılaştırılmasında bağımsız örneklem t testi, tek bağımlı ve birden fazla bağımsız grubun karşılaştırılmasında ise UNI-ANOVA (Tek yönlü Değişkenli Varyans Analizi) testi kullanılmıştır. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, 0,05 anlamlılık düzeyinde değerlndirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnternet, İletişim. Sosyal Medya, Sosyal Medya, Siber Zorbalık, Siber Mağduriyet

Kaynakça

• Akbaba, S. & Eroğlu, Y. (2013). İlköğretim öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin yordayıcıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 105-121.
• Aktepe, E. (2013). Ergenlerde siber zorbalık ve siber mağduriyet. Yeni Symposium, 51(1), 31- 36.
• Arıcak, O. T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167–184. Arıcak, O. T., Kınay, H. & Tanrıkulu, T. (2012). Siber zorbalık ölçeğinin ilk psikometrik bulguları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 101-114.
• Arıcak, O. T., Tanrıkulu, T. & Kınay, H. (2012). Siber mağduriyet ölçeği’nin ilk psikometrik bulguları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı 11, Yıl 2012, 1-6
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma, Ankara:Pegem Yayıncılık,
• Bayram, N. & Saylı, M. (2013). Üniversite öğrencileri arasında siber zorbalık davranışı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 107-116.
• Binark, M. & Bayraktutan-Sütcü, G. (2007). Yeni medya çalışmaları. Derleyen: Mutlu Binark, Teknogünlüklerdeki Çok (lu) Sessiz yaşamlar: Yeni Medyanın Sessiz Enstrümanları-Gençler, 147-176, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Binark, M., Bayraktutan Sütcü, G. & Fidaner, I.B. (2009). Dijital Oyun Rehberi-Oyun Tasarımı Türler, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Bingöl, N. & Tanrıkulu, T. (2014). Siber zorba ve mağdur olma ile algılanan sosyal destek düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (43). 1-17.
• Erdal, C. (2012.) Medyanın Efendisi Şiddet. İstanbul: Doruk Yayınları.
• Çiftçi, H. & Çolak, O. (2017). Turistik Destinasyonların Pazarlamasında Kent İmajı Algısı: Mardin İli Üzerine Bir Uygulama. International Journal of Academic Value Studies,3(14), 224-236. Çomu, T. (2012). Video paylaşım ağlarında nefret söylemi: YouTube örneği.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Dilmac, B. (2009). Psychological Needs As A Predictor Of Cyber Bullying: A Preliminary Report On College Students. Educational Sciences: Theory and Practice, 9(3), 1307-1325.
• Erdal C. & Anıg F. (2017) Yeni Medya Analizleri Kitabı Sosyal Medyanın Gücü ve Etkisi, Ed: Suat Gezgin, Ali Efe İralı, Konya: Eğitim Yayınevi, 55-76 Erdur Baker, Ö. & Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (27), 31-42.
• Günel, O. & Büyükbaykal C. I. (2017). Yeni medya analizleri kitabı sosyal medyanın gücü ve etkisi34-54, Ed: Suat Gezgin ,Ali Efe İralı, , Eğitim Yayınevi: Konya
• Haberli, M. (2012). Yeni Bir Örgütlenme Biçimi Olarak Sanal Cemaatler, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(3), 118-134.
• Hinduja, S., & Patchin, J. W. (2008). Cyberbullying: An exploratory analysis of factors related to offending and victimization. Deviant Behavior, 29(2), 129-156.
• https://wmaraci.com/nedir/mikroblog(12.05.2018) https://www.mediaclick.com.tr/blog/blog-nedir (12.05.2018) Kaya, K., Küçük, F. Ve Arslan, B. (2017). Eğitimcilerde Tükenmişlik Sendromu ve Kurumsal Bağlılık. İstanbul: Kriter Yayınevi. Korkmaz, A. (2013). Siber zorbalık: Fizikselden sanala yeni şiddet, 5. Uluslararası Risk Altında ve Korunması Gereken Çocuklar Sempozyumu, 1-3 Kasım 2013, Antalya.
• Meriç, Ö. (2015). Dijital çağda siyasal gündem belirleme yaklaşımı, iletişimde sosyal medya sosyal medyada etkileşim, Ed: Özlem Oğuzhan, İstanbul: Kallkedon Yayınları, 241-266.
• Müjdat Gökçe https://www.academia.edu/35456926/Yeni_Medya_ve_Sanal- Siber_Zorbal%C4%B1k_-_Derleme (12.05.2018)
• Özer, H. (2014). Ortaokul öğrencilerinin siber zorba/siber kurban yaşantıları. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (41), 1-19.
• Peker, A., Eroğlu, Y. ve Çitemel, N. (2012). Boyun eğici davranışlarla siber zorbalık ve siber mağduriyet arasındaki ilişkide cinsiyetin aracılığının incelenmesi. Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 205- 221.
• Serin H. (2012). Ergenlerde siber zorbalık / siber mağduriyet yaşantıları ve bu davranışlara ilişkin öğretmen ve eğitim yöneticilerinin görüşleri. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S. & Tippett, N. (2008). Cyberbullying: Its Nature And İmpact İn Secondary School Pupils. Journal Of Child Psychology And Psychiatry, 49(4), 376-385. Süslü Pekşen D. (2016). Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetin benlik saygısı,: Anne, baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Doktora Tezi,: Maltepe Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Şahin, M. (2012). The relationship between the cyberbullying/ cybervictimization and loneliness among adolescent. Children and Youth Sevices Rewiev, 34, 834-837.
• Şahin, M., Sarı, S. V., Özer Ömer & ER, S. H. (2010). Lise öğrencilerinin siber zorba davranışlarda bulunma ve maruz kalma durumlarına ilişkin görüşleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010(21). 257-270
• Ünver, H. & Koç, Z. (2017). Siber zorbalık ile problemli internet kullanımı ve riskli internet davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Turkish Educational Sciences, 15(2), 117-140.
• Yaman, E., & Sönmez, Z. (2015). Ergenlerin siber zorbalık eğilimleri. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(1), 18-31.
• Yaman, E., Karakülah, D. & Dilmaç, B. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin değerlerini yordayan iki önemli değişken: siber zorbalık eğilimleri ve okul kültürü arasındaki ilişki. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 323-337.
• Ybarra, M.L. & Mitchell, K.J. (2004). Online aggressor/targets, aggressors, and targets: A comparison of associated youth characteristics. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(7), 1308–1316.