Post-Truth Dönem Öncesinde Toplumsal Bir İletişim Aracı Olarak Hatıra

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 450 - 467, 30.04.2021

Gül Ayşe Akar , Nihayet Arslan

https://doi.org/10.34083/akaded.899990

Öz

Michel Foucault’un öznenin ölümünden, Roland Barthes’ın yazarın ölümünden bahsettiği geçtiğimiz yüzyılın sonunda Jean Baudrillard gerçekliğin öldüğünü göstermeye çalışmıştır. Yine geçen yüzyılda Hannah Arendt kötülüğün nasıl sıradanlaştırıldığını bizlere anlatmaya çalışırken Jürgen Habermas kamusal alanda iletişimsel eylemin önem kazandığına dikkatlerimizi çeker. Zygmunt Bauman’ın akışkan gerçeklik ve modernite üstüne söyledikleriyle kapattığımız 20. yüzyılın sonunda bu düşünürlerin fikirleri ışığında kamusal alanda gerçekliğin nasıl değer kaybettiği ve buna bağlı olarak kötülüğün nasıl normalleştiği görülmeye başlanarak post-truth kavramıyla artık farklı bir çağa girdiğimiz ifade edilmeye çalışılmıştır.

Post-truth ifadesinin kullanılmaya başlanmasıyla gerçeğin ne olduğu ve ona nasıl erişileceği üzerinde yeniden tartışmalar başlamıştır. Felsefe tarihinin ana sorunlarından biri olan bu konu aslında yüzyıllardır tartışılmaktadır. Ancak siyaset ve iletişim bilimleriyle uğraşanlar post-truth kavramıyla son 30 yılda konuya yeni bir bakış getirerek yaşadığımız çağı özetlemişlerdir. Bu makale ile modern dönemlerden post-truth döneme toplumsal iletişimin nasıl boyut değiştirdiğini anlatarak bu dönem öncesinde hatıra türünün bir toplumsal iletişim aracı olarak kullanıldığını göstermeye uğraşacağız. Değişen zamanın hatıra türünün dününe ve bugününe ne şekilde etki ettiğini anlatacağız.

Anahtar Kelimeler

Hatıra, Post Truth, toplumsal hafıza, toplumsal iletişim, ulusal alegori

Memory as a Social Communication Tool Before the Post-Truth Er

Öz

At the end of the last century, when Michel Foucault spoke of the death of man and Roland Barthes about the death of the author, Jean Baudrillard tried to show that reality is dead. Again in the last century, while Hannah Arendt tries to explain how evil has become ordinary, Jürgen Habermas draws our attention to the importance of communicative action in the public sphere. At the end of the 20th century, which we concluded with the words of Zygmunt Bauman on fluid reality and modernity, in the light of the ideas of these thinkers, we started to see how reality lost value in the public sphere and how evil became normal accordingly, and we tried to express that we have entered a different era with the concept of post-truth.

With the use of the post-truth statement, discussions on what the truth is and how to access it have started again. This issue, which is one of the main problems in the history of philosophy, has been discussed for centuries. However, those dealing with the sciences of politics and communication sciences have summarized the era we live in by bringing a new perspective to the subject in the last 30 years with the concept of post-truth. With this article, we will try to show how social communication changed dimensions from modern times to the post-truth period and show that the memory type was used as a social communication tool before this period. We will explain how the changing time affects the memory type yesterday and today.

Anahtar Kelimeler

memory, social memory, social communication, post-truth, national allegory

Kaynakça

• Arendt, Hannah (2012). Kötülüğün Sıradanlığı.(Çev. Özge Çelik). İstanbul: Metis Yayınları.
• Alpay, Yalın (2020). Yalanın Siyaseti. İstanbul: Destek Yayınları.
• Barthes, Roland (2013). Yazarın Ölümü. Dilin Çalışma Sesi. (Çev. Ayşe Ece vd.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Baudrillard, Jean (2011). Simularklar ve Simulasyon. (Çev. Oğuz Adanır).Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Bauman, Zygmunt (2003). Modernlik ve Müphemlik. (Çev. Türkmen, İ.) Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Zygmunt (2017). Akışkan Modernite, (Çev.Sinan Okan Çavuş). İstanbul: Can Yayınları.
• Burnett, Dean (2019). Aptal Beyin. İstanbul: Aganta Kitap.
• Çalışlar, İpek (Haziran 2006). Latife Hanım. İstanbul: Doğan Kitapçılık.
• Çalışlar, İpek. (2010). Halide Biyografisine Sığmayan Kadın. İstanbul: Everest Yayınları.
• Foucault, Michel (2000). Özne ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Frank, Anne (2018). Anne Frank’ın Hatıra Defteri.(Çev. Can Yücel). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Güden, Onurcan (2020). Hakikat Sonrası Dönemde Siyasal İletişim Yönetimini Yeniden Düşünmek Üzere Niteliksel Bir Araştırma. Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Habermass, Jürgen.(1996). İletişimsel Eylem Kuramı. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Hitler, Adolf (2016). Kavgam. (Çev.Ergün Aydın). Enkitap.
• Jameson, Fredric. (2008) Modernizm İdeolojisi. (Çev. Kemal Atakay,Tuncay Birkan). İstanbul: Metis Yayınları.
• McIntyre, Lee (2019). Hakikat Sonrası.(Çev.Mehmet Fahreddin Biçici). İstanbul: Can Sanat Yayınları.
• Okay, Orhan. (1997). “Hâtırat”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 16/ 445-449. Ankara: TDV Yayınları.
• Özen, İbrahim. Hatıratlarda Siyasi, Sosyal ve Kültürel Hayat (1930-1950) Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
• Özden, Önder (2018). Yalan, Yemin ve Siyaset: "Hakikat-Sonrası" Siyasete İlişkin Bir Soruşturma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Pilav, Salim (2002). Akif Paşa (1787-1845) ve Tabsıra. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi (2013). Günlüklerin Işığında Tanpınar’la Başbaşa, (Haz.İ. Enginün - Z. Kerman), İstanbul: Dergâh Yayınları.