Sulamī’s Mihan al-Sufiyye: Review and Translation

Yıl 2020, Sayı: 8, 47 - 62, 20.06.2020

Himmet Konur

https://doi.org/10.46231/akademiar.726369

Cited By: 1

Öz

al-Sulami is one of the Sufi authors. More than a hundred books have been attributed to him. He wrote many works on Hadith, Tafsir, and Sufism. One of his works on Sufism is Mihan al-Sûfiyye. In fact, this work has not survived until today. A copy was created and printed by gathering the quotations from this work in the sources. In this book, the Sufis who were exposed to the “mihna” were mentioned. “Mihan” is the plural of the word “mihna”. As a concept, it means arrestment or punishment of the significant figures by the rulers until they say the things that they have not done or they say the things that they do not want to state. Most of the time, mihna is associated with the members of the Mutezile. They persuaded the rulers of the government for a short time during the Abbasid period and tried to force everyone to accept that the Qur'an was created in terms of voices, words, and meaning, and made those who did not accept it punished. Later, Salafis put pressure against those who did not think like themselves. Recently, scientific meetings and publications have been made on the pressures of the Mutezile and the Salafi to those who do not agree with them, as well as the effect of this oppression process on Islamic sciences. However, there has been almost no activities on their pressure against Sufis and the influence of the oppression process on Sufism as an Islamic science. This work of Sulami is an important resource for the studies to be carried out on this matter . In this study, we will present a review and translation of the work of Sulami, which includes twelve sufis who are subjected to pressure and punishment.

Anahtar Kelimeler

Pressure on Sufis, The Mihna, Sulami, Mihan al-Sufiyye, Salafis

Sülemî’nin Mihanu’s-Sûfiyye’si: İnceleme ve Tercüme

Öz

Sülemî müellif sûfîlerden biridir. Ona yüzden fazla eser nispet edilmiştir. Hadis, tefsir ve tasavvuf alanında birçok eser kaleme almıştır. Tasavvufa dair eserlerinden biri de Mihanu’s-Sûfiyye’dir. Aslında onun bu eseri günümüze ulaşmamıştır. Kaynaklarda bu eserden yapılan alıntılar bir araya getirilmek suretiyle bir nüsha oluşturulmuş ve basılmıştır. Bu eserde mihneye maruz kalan sufilerden bahsedilmektedir. Mihan, mihne kelimesinin çoğuludur. Bir kavram olarak, yöneticilerin, yapmadıkları bir şeyi yaptığını veya söylemek istemedikleri bir şey söyleyene kadar bazı önemli kişilikleri tutuklamaları ve cezalandırmaları anlamına gelir. Mihne isminden bahsedildiğinde çoğunlukla Mutezile mensupları akla gelir. Abbasi döneminde kısa bir süre yöneticileri ikna ederek herkesi Kuran'ın lafız ve mana olarak yaratılmış olduğunu kabul etmeye zorladılar ve kabul etmeyenleri cezalandırma yoluna gittiler. Daha sonra Selefiler kendileri gibi düşünmeyenlere mihne uyguladılar. Son zamanlarda, Mutezile ve Selefilerin kendileri gibi düşünmeyenlere baskıları ve bu baskı sürecinin İslam ilimleri üzerindeki etkisi üzerine bilimsel toplantı ve yayınlar yapıldı. Ancak, Sufilere uygulanan mihne ve bu mihne sürecinin bir İslam ilmi olarak tasavvuf üzerindeki etkisi konusunda neredeyse hiçbir faaliyet yapılmamıştır. Sülemî'nin bu eseri, bu konuda yapılacak çalışmalar için önemli bir kaynak niteliğindedir. Bu makalede, mihneye maruz kalan 12 sufinin yer aldığı Sülemî'nin eserinin inceleme ve tercümesini sunacağız.

Anahtar Kelimeler

Mihne, Mihan, Sülemî, Sufilere baskı, Selefiler

Kaynakça

• el-Buhterî, Safiyyüddîn, Ünsü’l-Mescûn ve Râhatu’l-Mahzûn, (s. 1-297), Daru’s-Sâdır, Beyrut 1997.
• İbn Asâkîr, Tarihu Medînet-i Dımaşk, (Nşr. Ömer b. Garâme el-Amravî), I-XL, Beyrut 1415/1995.
• İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-nihâye, I-XIV, Kahire 1351-58/1932-39; Beyrut 1386/1966.
• İbn Tağriberdî, en-Nucûmu’z-Zâhire, I-XVI, Kahire 1956-1972.
• İbnü’l-Cevzî, Telbîsü İblîs, (Nşr. Muhammed Münîr ed-Dımeşkî), Kahire 1368.
• Kandemir, M. Yaşar, “Hâkim en-Nîsâbûrî”, DİA., Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1997, c. 15, s. 190-193.
• Serrâc Tûsî, Ebû Nasr, el-Luma’, İslam Tasavvufu, trc.: Hasan Kamil Yılmaz, Altınoluk Yayınları, İstanbul 1996.
• es-Sülemî, Ebû Abdirrahmân, Târîhu’s-Sûfiyye ve bi-zeylihî Mihanu’s-Sûfiyye, tahk.: Muhammed Edîb el-Câdir, Dâru Nînevî, Dımeşk 2015.
• es-Sülemî, Ebû Abdurrahmân, Tabakâtu’s-Sûfiyye, tahk.: Nureddin eş-Şerîbe, Mektebetu’l-Hancî, Kahire 1969.
• es-Sülemî, Ebû Abdirrahmân, Tasavvufun Ana İlkeleri ve Sülemî’nin Risâleleri, trc.: Süleyman Ateş, Ankara 1981, I-VIII+1-156+1-212.
• Uludağ, Süleyman, “Sülemî, Muhammed b. Huseyn”, DİA., Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2010, c. 38, s. 53-55.
• Yücesoy, Hayrettin, “Mihne”, DİA., Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2005, c. 30, s. 26-28.
• ez-Zehebî, Muhammed b. Ahmed, Siyeru A’lâmi’n-Nübelâ, (Nşr. Şuayb el-Arnaût v. dğr.) I-XXIII, Beyrut 1401-1405/1981-1985.