MODERN TOPLUMDA SERBEST ZAMANIN İŞLEVİ VE PLANLANMASI

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 9, 77 - 92, 31.05.2018

Ejder Çelik

Öz

Sosyalleşme
süreci temelde bir kazanım sürecidir. Topluma yeni katılan birey gelişiminin
biyolojik ve psikolojik alt süreçleriyle koşut olarak sosyal kabulleri
benimser. Sosyal davranış kalıpları, kurallar bütünü, iletişim biçimleri, norm
ve değer yapılanmasına ilişkin geçerli kazanımları sağlar. Aile, arkadaş grubu,
okul ve çalışma hayatı ilişkilerinde gerçekleşen sosyal kazanımlar örgün ve
formel yapılar içinde tanımlanabildiği gibi informel ilişkiler ve ortamlar
açısından da tanımlanabilir. Her iki kazanım alanı bir birini tamamlayıcı
niteliktedir. Serbest zamanlar olarak tanımlanan zaman dilimleri örgün eğitim
ve çalışma saatleri dışını ifade eder. Modern toplumda bu zamanlar sosyalleşme
ve bireysel gelişim açısından her geçen gün daha çok önemsenerek ve planlı hale
getirilerek bugünkü boyutuna varmıştır. Ancak günümüzde serbest zaman
planlamalarının önündeki en büyük engel özellikle gençlerin yaklaşık bütün
serbest zamanını alan iletişim teknolojisi ürünleri yani cep telefonu, internet
ve televizyondur. Bu tarz zaman geçirmenin arkasındaki ilişki kodları
üretim-tüketim eksenlidir ve aslında serbest zaman çalışma saatlerinin bir
uzantısına dönüşür. Serbest
zamanların nasıl değerlendirildiği günümüzde artık sosyal gelişmişliğin bir
ölçütü olarak karşımıza çıkmaktadır. Serbest zamanların nasıl kullanılacağı
bilgisinin sistematik biçimde aktarılması, 
sanatsal, bilimsel, iletişimsel başarıları getiren etkinlikleri
barındıran bir alanın varlığını bize göstermiştir. Konunun
“Serbest Zamanlar Sosyolojisi” çalışma prensipleri ve kuramları ile ele
alınması serbest zaman eğitiminin farklı sosyolojik boyutlarını ortaya
koyacaktır.

Anahtar Kelimeler

boş zaman, eğitim, sosyal aktivite, sosyal etkinlik

FUNCTIONS AND PLANNING OF LEISURE TIME IN MODERN SOCIETY

Öz

Socialization is basically a recovery process. In
parallel with the biological and psychological development, the individual
adopts what is socially acceptable. Social behavior patterns, rules of conduct,
and forms of communication, provide current gains related to the construction
norms and values. Family, peer groups, defined in terms of school and formal
social gains realized in working life and informal relationships and
environments, such as relationships can be defined in formal structures. Both
recovery areas are a complementary one. Time period is defined as formal
education and leisure refers to the non-working hours. In modern society, such
periods of time are considered to be very important in terms of socialization
and personal development by making every day more planned. However, today the
biggest obstacles before the planning of leisure time are mobile phone
communication technology, the internet and television that take up most of the
time of the young people. The relationship codes behind this type of time are the axis of
production-consumption and they have turned into an extension of free-time
working hours. Nowadays, the way in which free time is spent is no longer an
indicator of social development. The way systematic transfer of knowledge is
possible in free time, artistic, scientific, communicative success events has
shown us the existence of hosting space. Dealing with "Sociology of
Leisure Time" with reference to the principles and theories of
sociological studies will reveal different aspects of leisure education.

Anahtar Kelimeler

Free Time, Education, Social Activity, Social Action

Kaynakça

• Ağaoğlu Y. S. ve Boyacı M. (2013). Serbest Zaman Eğitimi, Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 8(1), 17-23
• Akatay A. (2003). Örgütlerde Zaman Yönetimi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 281-300.
• Applebaum, H. (1997). İş ve Serbest zaman, çev. N. Saatçioğlu, Cogito Dergisi, Sayı 12.
• Aytaç Ö. (2002). Serbest zaman Üzerine Kurumsal Yaklaşımlar, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 231-260.
• Bilton, T.; Bonnet, K. ve diğerleri (2008). Sosyoloji. (Çev.: Kemal İnal), Ankara: Siyasal Yayınevi.
• Büküşoğlu N. - Bayturan A.F. (2005). Serbest Zaman Etkinliklerinin Gençlerin Psiko-Sosyal Durumlarına İlişkin Algısı Üzerindeki Rolü, Ege Tıp Dergisi, 44(3), 173-177.
• Enderhan K. ve Taydaş O. (2013). Bir Serbest Zaman Etkinliği Olarak Üniversite Öğrencilerinin İnternet Kullanımı İle Yalnızlık Arasındaki İlişki: Cumhuriyet Üniversitesi Örneği, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 7(4). 22-45.
• Freedman J.L. – Sears D.O. – Carlsmith J.M. (1989). Sosyal Psikoloji. (A. Dönmez, Çev.) İstanbul: Ara Yayıncılık.
• Hazar A. (2003). Rekreasyon ve Animasyon, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Kelly J. R. (2012). Leisure. Federal Dr. Urbana: Sagamore Publishing.
• Kır İ. (2007). Yükseköğretim Gençliğinin Serbest zaman Etkinlikleri-KSÜ Örneği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 307-328.
• Köktaş Ş.K (2004). Rekreasyon Serbest zamanı Değerlendirme, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kraus R. G. ve Curtis J.E. (1982). Creative management in recreation and parks: CV Mosby Company.
• Kumar, Krishan (1999) Sanayi Sonrası Toplumdan Post-modern Topluma, Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları, Ankara: Dost Yayınevi.
• Marx K. (1997). Serbest zaman Üzerine Seçmeler, Cogito, Sayı 12.
• Snyder, E. and Spreitzer, E. (1976). Socialization into Sport: An Exploratory Path Analysis, Oxford: Roudledge Publishing.
• Şahin C.K. - Akten S. - Erol U. E. (2009). Eğirdir Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Rekreasyon Faaliyetlerine Katılımlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10(1), 62-71.
• Tezcan M. (2000) Sosyolojiye Giriş, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Torkildsen G. (2012) . Leisure and Recreation Management, Oxford: Roudledge Publishing.
• Wallace R. - Wolf A. (2012). Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Çev: L. Elburuz – M. R. Ayas, Ankara: Doğu Batı Yayınları
• Webster F. - Robins K., (1989). Plan and Control: Towards a Cultural History of the Information Society Theory and Society, 8.