Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 23, 642 - 660, 31.12.2023

Ayşe Eliüşük Bülbül

https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069

Öz

Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin nomofobi, sosyal medya bağımlılığı ve kişilik özellikleri cinsiyet ve yaş değişkenine göre incelenmiştir. Bunun yanında üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeylerini açıklayabilmek için sosyal medya bağımlılığı ve kişilik özelliklerini içeren aracı model kurulmuştur. Bu araştırmanın bağımlı değişkeni kişilik özellikleri aracı değişkeni sosyal medya bağımlılığı ve bağımsız değişkeni nomofobidir. Çalışmanın çalışma grubunu Selçuk Üniversitesinde öğrenim görmekte olan formasyon öğrencilerinden oluşturmuştur. Araştırma ilişkisel tarama yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmaya Selçuk üniversitesi 2021-2022 ve 2022-2023 öğretim yılında eğitim alan formasyon öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya katılanların %60.2 si(340) kadın %39,8’i Erkek (225)tir. Örneklemin yaşa göre dağılımı ise 20- 24yaş arasındadır yaş ortalaması 22.71(Ss:1,90)’dır. Katılımcıların nomofobi düzeylerini belirlemek amacıyla “Nomofobi Ölçeği” sosyal medya bağımlılığını belirlemek amacıyla “Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği” kişilik özelliklerini belirlemek amacıyla “Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT)” ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre Üniversite öğrencilerinin yaşa ve cinsiyete göre yapılan t-testleri sonucunda araştırma değişkenleri açısından gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Nomofobi ile sosyal medya bağımlılığı arasında yüksek düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bu durum nomofobi ile sosyal medya bağımlılığı; sosyal medya bağımlılığı ile kişilik özellikleri arasında ve sosyal medya bağımlılığı, kişilik özellikleri arasında pozitif yönde ilişkili olduğu göstermektedir. Çalışmada dolaylı etkinin anlamlılığını test etmek için bootstrapping yöntemi kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının, nomofobi ve kişilik özellikleri arasında kısmi aracı role sahip olduğu görülmüştür. Buradan hareketle Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının ile kişilik özellikleri ile birlikte nomofobiyi artıracağı söylenebilir. Aynı zamanda kişilik özelliklerinin, sosyal medya bağımlılığını etkilendiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

nomofobi sosyal medya bağımlılığı kişilik özelliği aracılık psikoloji

Kaynakça

  • Adnan, M., ve Gezgin, D. M. (2016). Modern çağın yeni fobisi: üniversite öğrencileri arasında nomofobi prevalansı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 141- 158. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001378
  • Akhoroz, M. (2019). Öğretmen adayları arasındaki kişilik özellikleri ile nomofobi arasındaki ilişkiyi inceleyen [Yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • Aksoy, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının, sosyal kaygı ve kişisel iyi oluş ile arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5™ (5th ed.). American Psychiatric Publishing, Inc.
  • Andreassen, C. S., Pallesen, S., & Griffiths, M. D. (2017). The relationship between addictive use of social media, narcissism, and self-esteem: Findings from a large national survey. Addictive Behaviors, 64, 287-293. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2016.03.006
  • Andreassen, C. S., Billieux, J., Griffiths, M. D., Kuss, D. J., Demetrovics, Z., Mazzoni, E., & Pallesen, S. (2016). The relationship between addictive use of social media and video games and symptoms of psychiatric disorders: A large-scale cross-sectional study. Psychology of Addictive Behaviors, 30(2), 252–262. https://doi.org/10.1037/adb0000160
  • Apak, E., ve Yaman, Ö. M. (2019). Üniversite öğrencilerinde nomofobi yaygınlığı ve nomofobi ile sosyal fobi arasındaki ilişki: Bingöl Üniversitesi örneklemi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6(3), 611-629. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2019.6.3.0078
  • Asensio Chico, I., Díaz Maldonado, L., & Garrote Moreno, L. (2018). Nomophobia: Disorder of the 21st Century. Semergen, 44(7), e117–e118. https://doi.org/10.1016/j.semerg.2018.05.002
  • Augner, C., & Hacker, G. W. (2012). Associations between problematic mobile phone use and psychological parameters in young adults. International Journal of Public Health,57(2), 437-441. https://doi: 10.1007/s00038-011-0234-z
  • Babayiğit, A., Buran, A., Müezzin, E. E., Çakıcı, M., Fatmaoğulları, T., ve Balkır, F. (2019). KKTC’de nomofobi yaygınlığı, saldırganlık ve öfkenin sosyal medya bağımlılığı ile ilişkisinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20, 87-90.
  • Bacanlı, H., T. İlhan & Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına Dayalı Kişilik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 70(2), 261-279. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26107/275060
  • Baloğlu, M., Şahin, R., & Arpaci, I. (2020). A review of recent research in problematic internet use: Gender and cultural differences. Current Opinion in Psychology, 36, 124–129. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2020.05.008 Baz, F. Ç. (2018). Sosyal medya bağımlılığı: Üniversite öğrencileri üzerine çalışma. OPUS International Journal of Society Researches, 9(16), 276- 295. https://doi.org/10.26466/opus.470118
  • Bianchi, A., & Phillips, J. G. (2005). Psychological predictors of problem mobile phone use. CyberPsychology & Behavior, 8(1), 39–51. https://doi.org/10.1089/cpb.2005.8.39
  • Booker, C. L., Kelly, Y. J., ve Sacker, A. (2018). Gender differences in the associations between age trends of social media interaction and well-being among 10-15 year olds in the UK. BMC Public Health, 18(1), 1-12. https://doi.org/10.1186/s12889-018-5220-4
  • Bragazzi, N. L., ve Del Puente, G. (2014). A proposal for including nomophobia in the new DSM-V. Psychology Research and Behavior Management, 7, 155. https://doi.org/10.2147/PRBM.S41386
  • Burger, Jerry M. (2006). Kişilik. (Çev.İ. Deniz & E. Sarıoğlu,). Kaktüs Yayınları.
  • Burucuoğlu, M. (2017). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin nomofobi düzeyleri üzerinde bir araştırma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 482-489. https://dergipark.org.tr/tr/pub/joiss/issue/32387/360207#article_cite
  • Corey, G. (2015). Psikolojik danışma kuram ve uygulamaları (T. Ergene, Çev.). Metis Yayıncılık.
  • Cortés, M. E., & Herrera-Aliaga, E. (2022). Nomophobia: The smartphone addiction. Impact and recommendations for their proper use in healthcare teaching environment, Revista Medica De Chile, 150(3), 407–408. https://doi.org/10.4067/S0034-98872022000300407
  • Costa, P. T., Jr., & McCrae, R. R. (2006). Age changes in personality and their origins: Comment on Roberts, Walton, and Viechtbauer. Sychological Bulletin, 132(1), 26–28. https://doi.org/10.1037/0033-2909.132.1.26
  • Çırak, M. (2021). Üniversite öğrencilerinde nomofobi: dijital bağımlılık, sosyal bağlılık ve yaşam doyumunun rolü. [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Çömlekçi, M. F., ve Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188.
  • Daily Mail (2008). Nomophobia is the fear of being out of mobile phone contact-and it’s the plague of our 24/7 age. http://www.dailymail. co.uk/ news/article-550610/Nomophobia-fear-mobile-phone-contact-- plague- 24-7-age.html, 21.12.2015.
  • Demir, Y., ve Kumcağız, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(52), 23-42. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tpdrd/issue/44557/550132#article_cite
  • Demirci, İ. (2019). Bergen sosyal medya bağımlılığı ölçeğinin türkçeye uyarlanması, depresyon ve anksiyete belirtileriyle ilişkisinin değerlendirilmesi. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20,15-22. http://dx.doi.org/10.5455/apd.41585
  • Dien, T. M., Chi, P. T. L., Duy, P. Q., Anh, L. H., Ngan, N. T. K., & Hoang Lan, V. T. (2023). Prevalence of internet addiction and anxiety, and factors associated with the high level of anxiety among adolescents in Hanoi, Vietnam during the COVID-19 pandemic. BMC public health, 23(1), 2441. https://doi.org/10.1186/s12889-023-17348-2
  • Erdem, H., Kalkın, G., Türen, U., ve Deniz, M. (2016). Üniversite öğrencilerinde mobil telefon yoksunluğu korkusunun (nomofobi) akademik başariya etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3). https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/24697/261196#article_cite
  • Frassini, S., Giovannini, D., Biondi, A., Rocchi, M. B. L., Rasori, S., Nardella, N., & Capalbo, M. (2021). Nomophobia and the connection anxiety dimensions: a cross-sectional study among students and nurses, Recenti progressi in medicina, 112(9), 587–593. https://doi.org/10.1701/3658.36423
  • Glass, R., Prichard, J., Lafortune, A., & Schwab, N. (2013). The ınfluence of personalıty and facebook use on student academıc performance. Issues in Information Systems,14(2), 119-126. https://doi.org10.1109/ ICRIIS.2017.8002518
  • Güllüce, A. Ç., Kaygın, E., ve Borekci, N. E. (2019). Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyi ile öznel iyi olma durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Ardahan örneği. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(4), 651-673. https://doi.org/10.17065/huniibf.482061
  • Hayes, A. F. (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A Regression-based approach. The Guilford Press.
  • Hoşgör, H., Tandoğan, Ö., ve Gündüz-Hoşgör, D. (2017). Nomofobinin günlük akıllı telefon kullanım süresi ve okul başarısı üzerindeki etkisi: Sağlık personeli adayları örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46), 573-595. https://doi.org/10.16992/ASOS.12266
  • Işık, M. & Kaptangil, İ. (2018). Akıllı telefon bağımlılığının sosyal medya kullanımı ve beş faktör kişilik özelliği ile ilişkisi: Üniversite öğrencileri üzerinden bir araştırma. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 7(2), 695-717. https://doi.org/10.15869/itobiad.361081
  • Jena, R. K. (2015). Compulsive use of smartphone and Its effect on engaged learning and nomophobia, Smart Journal of Business Management Studies; 11(1): 42-52.
  • King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C. O., Baczynski, T., Carvalho, M. R., ve Nardi, A. E. (2013). Nomophobia: Dependency on virtual environments or social phobia? Computers in Human Behavior, 29 (1), 140-144. https://doi.org/10.1016/j.chb.2012.07.025 Larsen, R.J. & Ketelaar, T. (1991). Kişilik ve olumlu ve olumsuz duygusal durumlara yatkınlık. Kişilik ve Sosyal Psikoloji Dergisi, 61(1), 132-140.
  • Liao, C.H., & Wan, Y. B., (2010). Personalitytrait, socialınteractionand mobile phone usage dependence. Social Science Research Network, 1, 1- 13.http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1724286
  • Liebert, R. (1995). Personality, Brooks/Cole Pub. McGraw Hill.
  • McCrae, R. R. & Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 81-90. https://doi.org/10.1037/0022-3514.52.1.81
  • McCrae, R. R. & John, O. P. (1992). An introduction to the five-factor model and its applications. Journal of Personality, 60(2), 175–215. https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1992.tb00970.x
  • McShane, S.L., Von Glinow, M.A. (2005), Organizational behavior: Emerging realites for the workplace revolution, McGraw Hill Companies, Inc., New York.
  • Oktan, V. (2015). Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımı, yalnızlık ve algılanan sosyal destek. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 281-292. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/22600/241460
  • Öz, H., & Tortop, H. S. (2018). Üniversite okuyan genç yetişkinlerin mobil telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi) ile kişilik tipleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 2(3), 146-159. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejnm/issue/38604/447997
  • Perrin, A. (2015). Social media usage. Pew research center, 52-68.
  • Servidio, R. (2014). Exploring the effects of demographic factors, internet usage and personality traits on Internet addiction in a sample of Italian university students. Computers in Human Behavior, 35, 85–92. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.02.024
  • Sırakaya, M. (2018). Ön lisans öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin akıllı telefon kullanım durumlarına göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 714-727. https://doi.org/10.17860/mersinefd.359458
  • Soto, C.J., Kronauer, A. & Liang J.K., (2016). Five-factor model of personality, in Encyclopedia of adulthood and aging, Whitbourne, S.K. (Eds.). Hoboken, (pp. 506-510) Wiley.
  • Takao, M. (2014). Problematic mobile phone use and big-five personality domains. Indian Journal of Community Medicine, 39(2), 111-113. https://doi.org/10.4103%2F0970-0218.132736%5D
  • Tavolacci, M. P., Meyrignac, G., Richard, L., Dechelotte, P. ve Ladner, J. (2015). Problematic use of mobile phone and nomophobia among French college students. The European Journal of Public Health, 25(3), https://doi.org/10.1093/eurpub/ckv172.088
  • Terlemez, C. (2019). Dijital oyun bağımlılığı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi’nden alınmıştır.
  • Ünver, H., Benli, T. E., ve Ünver, Z. (2021). Sağlık profesyoneli adaylarında sosyal medya bağımlılığının nomofobiye etkisi. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(3). https://doi.org/10.5336/nurses.2020-79138
  • Yaman, Z., ve Kavuncu, B. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal gelişmeleri kaçırma korkusunun ve sosyal ağ kullanım amacının nomofobi düzeyine etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(2), 555-570. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gopsbad/issue/51614/641584
  • Yıldırım, C., Sumuer, E., Adnan, M., & Yıldırım, S. (2016). A growing fear: Prevalence of nomophobia among Turkish College Students. Information Development, 32(5), 1322- 1331. https://doi.org/10.1177/0266666915599025
  • Yıldırım, C., ve Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.02.059
  • Yorulmaz, M., Kıraç, R., ve Sabırlı, H. (2018). Üniversite öğrencilerinde nomofobinin uyku ertelemeye etkisi. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(27), 2988-2996. https://doi.org/10.26450/jshsr.598
  • Young KS. (1998). Caught in the net: How to recognize the signs of ınternet addiction and a winning strategy for recovery. New York: John Wiley ve Sons

THE INTERMEDIATE ROLE OF SOCIAL MEDIA ADDICTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN NOMOPHOBIA AND PERSONAL CHARACTERISTICS

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 23, 642 - 660, 31.12.2023

Ayşe Eliüşük Bülbül

https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069

Öz

In this study, nomophobia, social media addiction and personality traits of university students were examined according to gender and age. In addition, an intermediary model including social media addiction and personality traits was established to explain the nomophobia levels of university students. The dependent variable of this study is personality traits, the mediator variable is social media addiction, and the independent variable is nomophobia. The study group of the study consisted of formation students studying at Selçuk University. The research was conducted using the relational screening method. The research consists of formation students studying at Selçuk University in the 2021-2022 and 2022-2023 academic years. Convenience sampling method was used in the research. 60.2% (340) of the participants were female and 39.8% male (225). The age distribution of the sample is between 20 and 24 years old, with an average age of 22.71 (Sd: 1.90). In order to determine the nomophobia levels of the participants, the "Nomophobia Scale" was used to determine the social media addiction, the "Bergen Social Media Addiction Scale" and the "Adjective-Based Personality Test (SDKT)" scale was used to determine the personality traits. According to the results of the study, there was no significant difference between the groups in terms of research variables as a result of the t-tests performed according to age and gender of university students. It has been determined that there is a high level of positive and significant relationship between nomophobia and social media addiction. This is nomophobia and social media addiction; shows that there is a positive correlation between social media addiction and personality traits, and social media addiction and personality traits. The bootstrapping method was used to test the significance of the indirect effect in the study. It has been observed that social media addiction has a partial mediator role between nomophobia and personality traits in university students. From this point of view, it can be said that social media addiction and personality traits will increase nomophobia in university students

Anahtar Kelimeler

psychology nomophobia social media addiction personality trait mediation

Kaynakça

  • Adnan, M., ve Gezgin, D. M. (2016). Modern çağın yeni fobisi: üniversite öğrencileri arasında nomofobi prevalansı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 141- 158. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001378
  • Akhoroz, M. (2019). Öğretmen adayları arasındaki kişilik özellikleri ile nomofobi arasındaki ilişkiyi inceleyen [Yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • Aksoy, S. (2020). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının, sosyal kaygı ve kişisel iyi oluş ile arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5™ (5th ed.). American Psychiatric Publishing, Inc.
  • Andreassen, C. S., Pallesen, S., & Griffiths, M. D. (2017). The relationship between addictive use of social media, narcissism, and self-esteem: Findings from a large national survey. Addictive Behaviors, 64, 287-293. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2016.03.006
  • Andreassen, C. S., Billieux, J., Griffiths, M. D., Kuss, D. J., Demetrovics, Z., Mazzoni, E., & Pallesen, S. (2016). The relationship between addictive use of social media and video games and symptoms of psychiatric disorders: A large-scale cross-sectional study. Psychology of Addictive Behaviors, 30(2), 252–262. https://doi.org/10.1037/adb0000160
  • Apak, E., ve Yaman, Ö. M. (2019). Üniversite öğrencilerinde nomofobi yaygınlığı ve nomofobi ile sosyal fobi arasındaki ilişki: Bingöl Üniversitesi örneklemi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6(3), 611-629. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2019.6.3.0078
  • Asensio Chico, I., Díaz Maldonado, L., & Garrote Moreno, L. (2018). Nomophobia: Disorder of the 21st Century. Semergen, 44(7), e117–e118. https://doi.org/10.1016/j.semerg.2018.05.002
  • Augner, C., & Hacker, G. W. (2012). Associations between problematic mobile phone use and psychological parameters in young adults. International Journal of Public Health,57(2), 437-441. https://doi: 10.1007/s00038-011-0234-z
  • Babayiğit, A., Buran, A., Müezzin, E. E., Çakıcı, M., Fatmaoğulları, T., ve Balkır, F. (2019). KKTC’de nomofobi yaygınlığı, saldırganlık ve öfkenin sosyal medya bağımlılığı ile ilişkisinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20, 87-90.
  • Bacanlı, H., T. İlhan & Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına Dayalı Kişilik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 70(2), 261-279. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26107/275060
  • Baloğlu, M., Şahin, R., & Arpaci, I. (2020). A review of recent research in problematic internet use: Gender and cultural differences. Current Opinion in Psychology, 36, 124–129. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2020.05.008 Baz, F. Ç. (2018). Sosyal medya bağımlılığı: Üniversite öğrencileri üzerine çalışma. OPUS International Journal of Society Researches, 9(16), 276- 295. https://doi.org/10.26466/opus.470118
  • Bianchi, A., & Phillips, J. G. (2005). Psychological predictors of problem mobile phone use. CyberPsychology & Behavior, 8(1), 39–51. https://doi.org/10.1089/cpb.2005.8.39
  • Booker, C. L., Kelly, Y. J., ve Sacker, A. (2018). Gender differences in the associations between age trends of social media interaction and well-being among 10-15 year olds in the UK. BMC Public Health, 18(1), 1-12. https://doi.org/10.1186/s12889-018-5220-4
  • Bragazzi, N. L., ve Del Puente, G. (2014). A proposal for including nomophobia in the new DSM-V. Psychology Research and Behavior Management, 7, 155. https://doi.org/10.2147/PRBM.S41386
  • Burger, Jerry M. (2006). Kişilik. (Çev.İ. Deniz & E. Sarıoğlu,). Kaktüs Yayınları.
  • Burucuoğlu, M. (2017). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin nomofobi düzeyleri üzerinde bir araştırma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 482-489. https://dergipark.org.tr/tr/pub/joiss/issue/32387/360207#article_cite
  • Corey, G. (2015). Psikolojik danışma kuram ve uygulamaları (T. Ergene, Çev.). Metis Yayıncılık.
  • Cortés, M. E., & Herrera-Aliaga, E. (2022). Nomophobia: The smartphone addiction. Impact and recommendations for their proper use in healthcare teaching environment, Revista Medica De Chile, 150(3), 407–408. https://doi.org/10.4067/S0034-98872022000300407
  • Costa, P. T., Jr., & McCrae, R. R. (2006). Age changes in personality and their origins: Comment on Roberts, Walton, and Viechtbauer. Sychological Bulletin, 132(1), 26–28. https://doi.org/10.1037/0033-2909.132.1.26
  • Çırak, M. (2021). Üniversite öğrencilerinde nomofobi: dijital bağımlılık, sosyal bağlılık ve yaşam doyumunun rolü. [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Çömlekçi, M. F., ve Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 173-188.
  • Daily Mail (2008). Nomophobia is the fear of being out of mobile phone contact-and it’s the plague of our 24/7 age. http://www.dailymail. co.uk/ news/article-550610/Nomophobia-fear-mobile-phone-contact-- plague- 24-7-age.html, 21.12.2015.
  • Demir, Y., ve Kumcağız, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(52), 23-42. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tpdrd/issue/44557/550132#article_cite
  • Demirci, İ. (2019). Bergen sosyal medya bağımlılığı ölçeğinin türkçeye uyarlanması, depresyon ve anksiyete belirtileriyle ilişkisinin değerlendirilmesi. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20,15-22. http://dx.doi.org/10.5455/apd.41585
  • Dien, T. M., Chi, P. T. L., Duy, P. Q., Anh, L. H., Ngan, N. T. K., & Hoang Lan, V. T. (2023). Prevalence of internet addiction and anxiety, and factors associated with the high level of anxiety among adolescents in Hanoi, Vietnam during the COVID-19 pandemic. BMC public health, 23(1), 2441. https://doi.org/10.1186/s12889-023-17348-2
  • Erdem, H., Kalkın, G., Türen, U., ve Deniz, M. (2016). Üniversite öğrencilerinde mobil telefon yoksunluğu korkusunun (nomofobi) akademik başariya etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3). https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/24697/261196#article_cite
  • Frassini, S., Giovannini, D., Biondi, A., Rocchi, M. B. L., Rasori, S., Nardella, N., & Capalbo, M. (2021). Nomophobia and the connection anxiety dimensions: a cross-sectional study among students and nurses, Recenti progressi in medicina, 112(9), 587–593. https://doi.org/10.1701/3658.36423
  • Glass, R., Prichard, J., Lafortune, A., & Schwab, N. (2013). The ınfluence of personalıty and facebook use on student academıc performance. Issues in Information Systems,14(2), 119-126. https://doi.org10.1109/ ICRIIS.2017.8002518
  • Güllüce, A. Ç., Kaygın, E., ve Borekci, N. E. (2019). Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyi ile öznel iyi olma durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Ardahan örneği. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37(4), 651-673. https://doi.org/10.17065/huniibf.482061
  • Hayes, A. F. (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A Regression-based approach. The Guilford Press.
  • Hoşgör, H., Tandoğan, Ö., ve Gündüz-Hoşgör, D. (2017). Nomofobinin günlük akıllı telefon kullanım süresi ve okul başarısı üzerindeki etkisi: Sağlık personeli adayları örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46), 573-595. https://doi.org/10.16992/ASOS.12266
  • Işık, M. & Kaptangil, İ. (2018). Akıllı telefon bağımlılığının sosyal medya kullanımı ve beş faktör kişilik özelliği ile ilişkisi: Üniversite öğrencileri üzerinden bir araştırma. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 7(2), 695-717. https://doi.org/10.15869/itobiad.361081
  • Jena, R. K. (2015). Compulsive use of smartphone and Its effect on engaged learning and nomophobia, Smart Journal of Business Management Studies; 11(1): 42-52.
  • King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C. O., Baczynski, T., Carvalho, M. R., ve Nardi, A. E. (2013). Nomophobia: Dependency on virtual environments or social phobia? Computers in Human Behavior, 29 (1), 140-144. https://doi.org/10.1016/j.chb.2012.07.025 Larsen, R.J. & Ketelaar, T. (1991). Kişilik ve olumlu ve olumsuz duygusal durumlara yatkınlık. Kişilik ve Sosyal Psikoloji Dergisi, 61(1), 132-140.
  • Liao, C.H., & Wan, Y. B., (2010). Personalitytrait, socialınteractionand mobile phone usage dependence. Social Science Research Network, 1, 1- 13.http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1724286
  • Liebert, R. (1995). Personality, Brooks/Cole Pub. McGraw Hill.
  • McCrae, R. R. & Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 81-90. https://doi.org/10.1037/0022-3514.52.1.81
  • McCrae, R. R. & John, O. P. (1992). An introduction to the five-factor model and its applications. Journal of Personality, 60(2), 175–215. https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1992.tb00970.x
  • McShane, S.L., Von Glinow, M.A. (2005), Organizational behavior: Emerging realites for the workplace revolution, McGraw Hill Companies, Inc., New York.
  • Oktan, V. (2015). Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımı, yalnızlık ve algılanan sosyal destek. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 281-292. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/22600/241460
  • Öz, H., & Tortop, H. S. (2018). Üniversite okuyan genç yetişkinlerin mobil telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi) ile kişilik tipleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 2(3), 146-159. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejnm/issue/38604/447997
  • Perrin, A. (2015). Social media usage. Pew research center, 52-68.
  • Servidio, R. (2014). Exploring the effects of demographic factors, internet usage and personality traits on Internet addiction in a sample of Italian university students. Computers in Human Behavior, 35, 85–92. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.02.024
  • Sırakaya, M. (2018). Ön lisans öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin akıllı telefon kullanım durumlarına göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 714-727. https://doi.org/10.17860/mersinefd.359458
  • Soto, C.J., Kronauer, A. & Liang J.K., (2016). Five-factor model of personality, in Encyclopedia of adulthood and aging, Whitbourne, S.K. (Eds.). Hoboken, (pp. 506-510) Wiley.
  • Takao, M. (2014). Problematic mobile phone use and big-five personality domains. Indian Journal of Community Medicine, 39(2), 111-113. https://doi.org/10.4103%2F0970-0218.132736%5D
  • Tavolacci, M. P., Meyrignac, G., Richard, L., Dechelotte, P. ve Ladner, J. (2015). Problematic use of mobile phone and nomophobia among French college students. The European Journal of Public Health, 25(3), https://doi.org/10.1093/eurpub/ckv172.088
  • Terlemez, C. (2019). Dijital oyun bağımlılığı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi’nden alınmıştır.
  • Ünver, H., Benli, T. E., ve Ünver, Z. (2021). Sağlık profesyoneli adaylarında sosyal medya bağımlılığının nomofobiye etkisi. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(3). https://doi.org/10.5336/nurses.2020-79138
  • Yaman, Z., ve Kavuncu, B. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal gelişmeleri kaçırma korkusunun ve sosyal ağ kullanım amacının nomofobi düzeyine etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(2), 555-570. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gopsbad/issue/51614/641584
  • Yıldırım, C., Sumuer, E., Adnan, M., & Yıldırım, S. (2016). A growing fear: Prevalence of nomophobia among Turkish College Students. Information Development, 32(5), 1322- 1331. https://doi.org/10.1177/0266666915599025
  • Yıldırım, C., ve Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.02.059
  • Yorulmaz, M., Kıraç, R., ve Sabırlı, H. (2018). Üniversite öğrencilerinde nomofobinin uyku ertelemeye etkisi. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(27), 2988-2996. https://doi.org/10.26450/jshsr.598
  • Young KS. (1998). Caught in the net: How to recognize the signs of ınternet addiction and a winning strategy for recovery. New York: John Wiley ve Sons
Toplam 53 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Psikolojide Davranış-Kişilik Değerlendirmesi, Sosyal ve Kişilik Psikolojisi (Diğer)
Bölüm Research Article
Yazarlar

Ayşe Eliüşük Bülbül 0009-0006-5587-2203

Erken Görünüm Tarihi 29 Aralık 2023
Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2023
Gönderilme Tarihi 31 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 10 Sayı: 23

Kaynak Göster

APA Eliüşük Bülbül, A. (2023). NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ. Akademik Hassasiyetler, 10(23), 642-660. https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069
AMA Eliüşük Bülbül A. NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ. Akademik Hassasiyetler. Aralık 2023;10(23):642-660. doi:10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069
Chicago Eliüşük Bülbül, Ayşe. “NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ”. Akademik Hassasiyetler 10, sy. 23 (Aralık 2023): 642-60. https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069.
EndNote Eliüşük Bülbül A (01 Aralık 2023) NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ. Akademik Hassasiyetler 10 23 642–660.
IEEE A. Eliüşük Bülbül, “NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ”, Akademik Hassasiyetler, c. 10, sy. 23, ss. 642–660, 2023, doi: 10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069.
ISNAD Eliüşük Bülbül, Ayşe. “NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ”. Akademik Hassasiyetler 10/23 (Aralık 2023), 642-660. https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069.
JAMA Eliüşük Bülbül A. NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ. Akademik Hassasiyetler. 2023;10:642–660.
MLA Eliüşük Bülbül, Ayşe. “NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ”. Akademik Hassasiyetler, c. 10, sy. 23, 2023, ss. 642-60, doi:10.58884/akademik-hassasiyetler.1335069.
Vancouver Eliüşük Bülbül A. NOMOFOBİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ ARACI ROLÜ. Akademik Hassasiyetler. 2023;10(23):642-60.
 Kapak Resmi İndir

MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ

Yazar tarafından gönderilen bir makale, gönderim tarihinden itibaren 10 gün içinde dergi sekreteri tarafından makalenin, telif sözleşmesinin ve benzerlik raporunun (Turnitin programı) eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden incelenir. İstenilen bu dosyalar eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilmiş ise makale; ikinci aşamada derginin yayın çizgisine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilir. Bu süreçte makale yayın çizgisine uygun değilse yazara iade edilir. Makale yayın çizgisine uygun ise şablona uygun bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden değerlendirilir. Şayet makale şablona uyarlanıp gönderilmemiş ise değerlendirme sürecine alınmaz. Bu süreçte yazarın derginin belirlediği şartlara uygun bir şekilde sisteme makale yüklemesi beklenir. Makale şablona uygun bir şekilde hazırlanıp gönderilmiş ise son aşamada makale derginin yayın ilkeleri, yazım kuralları, öz, abstract, extented abstract, kaynakça gösterimi vb. yönlerden incelenir. Bu ayrıntılarda makalede bir sorun varsa yazarın bu hususları tamamlaması istenir ve verilen süre içerisinde eksiksiz bir şekilde yeniden makaleyi göndermesi istenir.
Tüm bu aşamaları geçen makale, editör tarafından bilimsel yeterliliğinin denetlenmesi amacıyla ikinci 7 günlük süre içerisinde çalışmaya uygun iki hakeme değerlendirmeleri için gönderilir. Hakemlerin değerlendirme süreleri 15 gündür. Bu süre zarfında hakemlik görevini tamamlamayan bir hakem olursa ilgili hakeme değerlendirmeyi tamamlaması için 7 günlük ek süre verilebilir. Bu süre zarfında hakem görevini yerine getirmezse yerine yeni bir hakem ataması yapılır. En az iki hakemden gelen raporlar olumlu ise makale yayın aşamasına alınır. Hakem raporlarından birisi olumlu diğeri olumsuz ise makale üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakem raporu da olumsuz ise makale ret edilir. Üçüncü hakemin değerlendirmesi olumlu ise makaleyle ilgili hakem raporları dergi alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından incelenir. Makalenin yayınlanmasıyla ilgili nihai karar alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından verilir. Hakem raporlarının yetersiz ve tatmin etmekten uzak olması veya İngilizce editör tarafından abstract ve extented abstract’ın yetersiz görülmesi hallerinde de yine makaleyle ilgili son karar Editörler Kurulu tarafından verilir. Tüm bu aşamalardan geçen bir makale en yakın sayıya yayınlanmak üzere eklenir. İlgili sayıda yer kalmaması halinde makalenin yayımı bir sonraki sayıya kaydırılır. Bu durumda ve tüm değerlendirme sürecinde yazar isterse makalesini geri çekme hakkına sahiptir. Ancak bu durumu dergiye bildirmesi gerekir. Makale gönderim tarihinden makalenin yayına kabul tarihine kadar tüm bu işlemler için ortalama 3 aylık bir süre öngörülmektedir.