TÜRKİYE İÇİN DIŞ BORCUN DIŞLAMA VE BORÇ FAZLASI HİPOTEZLERİNİN AMPİRİK ANALİZİ

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 1, 29 - 56, 30.04.2020

Mehmet Ela , Uğur Korkut Pata

https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.705527

Cited By: 4

Öz

Kamu dış borcunun yatırımlar ve ekonomik büyüme üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini tanımlayan çeşitli hipotezler mevcuttur. Bu bağlamda, borç fazlası ve dışlama hipotezleri sırasıyla, kamu dış borçlanmasının ekonomik büyümeyi ve yatırımları negatif yönde etkileyeceğini belirtmektedir. Bu çalışmada Türkiye için bahsi geçen iki hipotezin geçerliliği 1987-2017 döneminde bileşik eş-bütünleşme testi, tam modifiye edilmiş ve dinamik en küçük kareler tahmincileri ile test edilmiştir. Çalışmanın bulguları iç borcun hem yatırımları hem de büyümeyi, dış borcun ise sadece yatırımları olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Ancak, kamu dış borç servisi ile özel sektör yatırımları arasında anlamlı bir ilişki elde edilememiştir. Bu nedenle dışlama hipotezi geçerli değildir. Benzer şekilde Türkiye’de ekonomik büyüme ve dış borç stoku arasında bir ilişki olmadığı için borç fazlası hipotezi de geçersizdir. Bu durumun sebepleri tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dış Borç, Dışlama hipotezi, Borç fazlası hipotezi, Türkiye

Kaynakça

• Abdullahi, M. M. vd. “Debt Overhang versus Crowding Out Effects Understanding the Impact of External Debts on Capital Formation in Theory”. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(1), (2016), 271-278.
• Akram, N. Impact of Public Debt on the economic growth of Pakistan. The Pakistan Development Review, (2011), 50(4), 599-615.
• Akram, N. “Empirical Examination of Debt and Growth Nexus in South Asian Countries”. Asia-Pacific Development Journal, 20(2), (2013), 29-52.
• Ambachew, M. S. "The Dynamic Links Between Investment, Trade and Growth: Evidence from Ethiopia." Ethiopian Journal of Economics, 18(2), (2009), 99-132.
• Andrés, J. & Hernando, I. “Does Inflation Harm Economic Growth? Evidence from the OECD”. The Costs and Benefits of Price Stability, Ed. M. Feldstein. 315-348. Chicago: University of Chicago Press, (1999).
• Anyanwu, J.C. & Erhıjakpor, A. E. O. “External Debt and Economic Growth in West Africa: An Empirical Investigation”. (2005), https://www.researchgate.net (10.01.2020).
• Arslan, E. vd. “Türkiye’de Bütçe Açıklarının Gelişimi ve Finansman Yöntemleri”. Social, Mentality and Researcher Thinkers Journal, 5(19), (2019), 884-898.
• Asante, Y. “Determinants of Private Investment Behaviour”. AERC Research Paper RP 100, (2000).
• Bakkal, S., & Gürdal, T. “İç Borçlanmanın Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri”. Akademik İncelemeler Dergisi (AID), 2(2), (2007), 147-173.
• Banerjee, A., Dolado, J. & Mestre, R. “Error‐correction Mechanism Tests for Cointegration in a Single‐Equation Framework”. Journal of Time Series Analysis, 19(3), (1998), 267-283.
• Bayer, C. & Hanck, C. “Combining Non‐Cointegration Tests”. Journal of Time Series Analysis, 34(1), (2013), 83-95.
• Bayrak, M. & Esen, Ö. “The Analysis of Turkey from the Viewpoint of the Foreign Debt Structure and the Impact of the Foreign Borrowing on Economic Growth”. International Research Journal of Finance and Economics, 93, (2012), 24-43.
• Bilginoğlu, M. A. & Aysu, A. “Dış Borçların Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31, (2008), 1-23.
• Boswijk, H. P. “Testing for an unstable root in conditional and structural error correction models”. Journal of Econometrics, 63(1), (1994), 37-60.
• Bölükbaş, M. T. vd. “Kamu Harcamaları ve Dış Borçlanma İlişkisi: Türkiye İçin Ekonometrik Bir Analiz”. Global Journal of Economics and Business Studies, 6(12), (2017), 164-176.
• Chenery, H. B. & Strout, A. M. “Foreign Assistance and Economic Development”. The American Economic Review, 56, (1996), 679 – 733.
• Çeliköz, Y. S., & Yukacı, İ. “Konsolide Bütçe Açıkları ve İç Borç-Dış Borç İlişkisi: Türkiye Örneği”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), (2016), 478-504.
• Çiçek, H. vd. “Bir Maliye Politikası Aracı Olarak Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1990–2009)”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), (2010), 141-156.
• Daka, L. vd. “The Impact of External Debt on Zambia’s Economic Growth: An ARDL Approach”. Journal of Economics and Sustainable Development, 8(8), (2017), 55-68.
• Daud, S. N. M. vd. “Does External Debt Contribute to Malaysia Economic Growth?”. Ekonomska Istraživanja-Economic Research, 26(2), (2013), 346-363.
• Dickey, D. A. & Fuller, W. A. “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with A Unit Root”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), (1981), 1057-1072.
• Domar, E. “Capital Expansion, Rate of Growth, and Employment”. Econometrica, 14, (1946), 137-47.
• Dünya Bankası. “Dünya Bankası Kalkınma Göstergeleri”. (2020), https://datacatalog.worldbank.org/dataset/world-development-indicators (02.01.2020).
• Engle, R. F. & Granger, C. W. “Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 55(2), 251-276.
• Erataş F. & Basçı Nur, H. “Dış Borç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: ‘Yükselen Piyasa Ekonomileri’ Örneği”. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 35(2), (2013), 207-230.
• Genç, M. C. & Tandoğan, D. “Türkiye’de Dış Borçlanmanın Ekonomik Büyümeye Etkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”. PARADOKS Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(1), (2015), 65-87.
• Gürdal, T., & Yavuz, H. “Türkiye’de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi”. Maliye Dergisi, 168, (2015a), 154-169.
• Gürdal, T., & Yavuz, H. “Türkiye'de İç Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990–2012 Dönemi Analizi”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), (2015b), 117-129.
• Hassan, O. M. vd. “Implications of External Debt on the Nigerian Economy: Analysis of the Dual Gap Theory”. Journal of Economics and Sustainable Development, 6(13), (2015), 238-248.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı. “Kamu Finansmanı İstatistikleri”. (2020), https://www.hmb.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri (12.01.2020).
• Ijirshar, V. U. vd. “The Relationship between External Debt and Economic Growth in Nigeria”. International Journal of Economics & Management Sciences, 6(1), (2016), 1-5.
• Johansen, S. “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”. Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2-3), (1988) 231-254.
• Kamacı, A. “Dış Borçların Ekonomik Büyüme ve Enflasyon Üzerine Etkileri: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi”. International Journal of Cultural and Social Studies, 2(1), (2016), 165-175.
• Kar, M. vd.. “Trade Openness, Financial Development and Economic Growth in Turkey: Linear and Nonlinear Causality Analysis”. Journal of BRSA Banking & Financial Markets, 8(1), (2014), 63-86.
• Karaçor, Z. vd. “Enflasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama (1988-2007)”. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), (2011), 29-44.
• Khemais, Z. vd. “External Debt & Economic Growth: Case of Tunisia”. International Journal of Economics and Finance, 8(6), (2016), 129-140.
• Kırcı Çevik, N. & Cural, M. (2013), “İç Borçlanma, Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkisi: 1989-2012 Dönemi Türkiye Örneği”. Maliye Dergisi, 165, (2016), 115-139.
• Lawanson, A.O. “Impact of External Debt Accumulation and Capital Flight on Economic Growth of West African Countries”. AERC Research Paper, 279, (2014).
• Mabula, S., & Mutasa, F. “The Effect of Public Debt on Private Investment in Tanzania”. African Journal of Economic Review, 7(1), (2019), 109-135.
• Mahmoud, L. O. M. “The Role of External Debt on Economic Growth: Evidence from Mauritani”. International Journal of Economics & Management Sciences, 4(4), (2015), 1-6.
• Mohanty, A. K. “External Debt and Economic Growth in Ethiopia: A Time Series Econometrics Approach”. International Journal of Research in Social Sciences, 7(10), (2017), 574-602.
• Myers, S.C. “Determinants of Corporate Borrowing”. Journal of Financial Economics, 5, (1977), 147–175.
• Nasir, W. A. “Emerging Theoretical Approach for Sustainable External Debt and Economic Growth”. Malaysian Journal of Business and Economics, 2(2), (2015), 85-94.
• Ndubuisi, P. “Analysis of the Impact of External Debt on Economic Growth in an Emerging Economy: Evidence from Nigeria”. African Research Review, 11(4), (2017), 156-173.
• Okonkwo, C. S. & Odularu, G. O. “External Debt, Debt Burden and Economic Growth Nexus: Empirical Evidence and Policy Lessons from Selected West African States”, International Journal of Economics and Business Studies, 3(1), (2013), 20-42.
• Özcan, B. & Peker, A. E. Özel Sektör Yatırımlarının Belirleyenleri Üzerine Bir Analiz: Türkiye Örneği. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(16), (2018), 150-166.
• Özturk, S. & Kılıç, N. Ö. “Dynamical Relationship Between Economic Growth and External Debt The Case of Turkey: (1987-2014)”. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), (2017), 105-114.
• Pata, U. K. “Türkiye’de Enflasyon, Tasarruf ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Simetrik ve Asimetrik Nedensellik Testleri ile Analizi”. Maliye Dergisi, 174, (2018), 92-111.
• Phillips, P. C., & Perron, P. “Testing for A Unit Root in Time Series Regression”. Biometrika, 75(2), (1988), 335-346.
• Phillips, P. C., & Hansen, B. E. “Statistical Inference in Instrumental Variables Regression with I (1) Processes”. The Review of Economic Studies, 57(1), (1990), 99-125.
• Reinhart, C. M., & Rogoff, K. S. “Growth in a Time of Debt”. American Economic Review, 100(2), (2010), 573-78.
• Rostow, W. W. The Stages of Growth: A Non-Communist Manifesto (pp. 4-16). Cambridge: Cambridge University Press. 1960.
• Sen, S. vd. “Debt Overhang and Economic Growth-The Asian and the Latin America Experiences”. Economic Systems, 31(1), (2007), 3-11.
• Shabbir, S. “Does External Debt Affect Economic Growth: Evidence from Developing Countries”. SBP Working Paper Series, No. 63, (2013).
• Shah, M. H. & Pervin, S. “External Public Debt and Economic Growth: Empirical Evidence from Bangladesh, 1974 to 2010”. Academic Research Journal, 3(2), (2012), 508-515.
• Shkolnyk, I. & Koilo, V. “The Relationship between External Debt and Economic Growth: Empirical Evidence from Ukraine and Other Emerging Economies”. Investment Management and Financial Innovations, 15(1), (2018), 387-400.
• Sichula, M. “Debt Overhang and Economic Growth in HIPC Countries: The Case of Southern African Development Community (SADC)”. International Journal of Economics and Finance, 4(10), (2012), 82-92.
• Siddique, H. M. A. vd. “External Debt and Economic Growth Nexus in Pakistan”. International Journal of Economics and Empirical Research, 5(2), (2017), 73-77.
• Shah, M. I. vd. “The Debt Overhang Hypothesis: Evidence From Pakistan”. Studies in Business and Economics,11(1), (2016), 140-151.
• Terzi, H. & Oltulular, S. “Enflasyon-Büyüme Sürecinde Sabit Sermaye Yatırımları”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), (2006), 1-18.
• Tursoy, T., & Faisal, F. “Validity of FH Hypothesis in Small İsolated İsland Economy: An Application of the Combined Cointegration Approach”. Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics, 26(4), (2019), 478-488.
• Udoffia, D. T. & Akpanah, E.A. “An Assessment of the Impact of External Debt on Economic Growth of Nigeria”. International Journal of Social Sciences, 10(1), (2016), 1-27.
• Ulusoy, A. & Küçükkale, Y. “Türkiye'de Dış Borçların İktisadi Büyüme ve Enflasyon Üzerine Etkisi: Granger Nedensellik Testi”. Ekonomik Yaklaşım, 7(21), (1996), 13-25.
• Uysal, D. vd. “Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1965-2007)”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), (2009), 161-178.
• Were, M. “The Impact of External Debt on Economic Growth in Kenya An Empirical Assessment”. UNU/WIDER Discussion Paper, No. 2001/116, (2001).
• Yapraklı, S. “Ticari ve Finansal Dışa Açıklık ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, 5, (2007), 67-89.
• Yaraşır Tülümce, S. Y., & Yavuz, E. “Türkiye’de Borçlanma ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(5), (2017), 1034-1048.
• Zaman, R.& Arslan, M. “The Role of External Debt on Economic Growth: Evidence from Pakistan Economy”. Journal of Economics and Sustainable Development, 5(24), (2014), 140-147.