GÜL POSASI KÜLÜNÜN SERAMİK YÜZEYLERDE KULLANIMI

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 10, 90 - 104, 28.08.2020

Serap Ünal , Elif Akgeyik

Öz

ÖZET

Külün seramik yüzeylerde kullanımı, M.Ö. 1500’de Çin Shang Hanedanlığı Dönemine tarihlenmektedir. Kül sırlarının keşfinin pişirim sırasında odun küllerinin seramik yüzeylere yapışması sonucu tesadüfen bulunduğu ileri sürülmektedir. Kül sırları geçmişten günümüze değin seramik yüzeylerde kullanılmış ve ucuz olması nedeniyle, organik/inorganik atık maddelerin değerlendirilmesi açısından önemini kaybetmemiştir. Bilindik hammaddeler dışında pek çok malzemenin seramik sanatı/endüstrisinde sır bileşeni olarak kullanılabilirliği araştırılmaktadır.Dünya toplam yağ gülü ihtiyacının %65’ini karşılayan Isparta, yağ gülü (Rosa Damascena) üretiminde önemli bir yere sahiptir. Köy tipi ve endüstriyel gül yağı üretimi ile üretim sonrası ortaya çıkan organik atık madde gül posasının geri kazanılması, bölge ve ülke ekonomisine artı bir değer katması açısından önemlidir. Bu çalışmada; Isparta Gülü (Rosa Damescena)’nün, gül yağı imalatı sonrası atık gül posasının, seramik yüzeylerde kül sırı bileşeni ve renklendirici olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Gül posası külünün ergiticiler kullanılarak hazırlanan reçeteleri 1070°C'de pişirilerek, elde edilen olumlu sonuçlar neticesinde gerek sanatsal seramik çalışmalarında gerekse seramik endüstrisinde kullanılabileceği saptanmıştır. Geri dönüştürülen gül posası atıklarının ekolojiye ve ülke ekonomisine katkı sağlaması hedeflenmiştir

Anahtar Kelimeler

Seramik Endüstrisi, Kül Sırları, Gül Posası

Kaynakça

• (2018). 2017 Yılı Gül Çiçeği Raporu. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü.
• Andiç, L. (1994). Artistik Amaçlı ‘Kül Sırları’ Araştırma ve Uygulamaları. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uygulamalı Sanatlar ASD.
• Avşar, Y., Kurt, U., Tosun, İ., & Günay, A. (2005). Isparta Yöresinden Kaynaklanan Gülyağı Atıksularının Kimyasal Olarak Arıtılabilirliği. Antalya Yöresinin İnşaat Mühendisliği Sorunları Kongresi. Antalya.
• Gündeşlioğlu Demir, Ö., & Tizgöl, K. (2016). Bir Sera Atığı Olarak Patlıcan Dalı Külünün Düşük Dereceli Seramik Sırlarında Kullanımı. Akdeniz Sanat, 9 (18).
• Gürses, R. (1998). Geleneksel Evrensele Ulaşmada Türk Seramik Sanatçısının Kültür Zenginliğinin Çağdaş Yorumlara Yansıması. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Rogers, P. (2003). Ash glazes. University of Pennsylvania Press.
• Tosun, İ., Gönüllü, M., & Arslankaya, E. (2002). Gülyağı sanayi proses atıkları özelliklerinin belirlenmesi. 1. Ulusal Çevre Sorunları Sempozyumu (s. 864-873). Atatürk Üniversitesi, Çevre Sorunları Araştırma Merkezi Müdürlüğü.
• Ünal, S., & Akgeyik, E. (2019). IV. Uluslararası Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Sempozyumu Tam Metin Kitabı. Burdur.