TASARIMDA YENİ YAKLAŞIMLAR: REFİK ANADOL VE MAKİNE HATIRALARI

Yıl 2022, Sayı: 17, 73 - 86, 31.12.2022

Ayşegül Çelenk , Funda Kurak Açıcı

Öz

“Sanat, uzay keşfini kültürel bir olay haline getiren şeylerden biriydi. Fotoğrafların yanı sıra, kültür olarak uzay keşfi deneyimimizin büyük ölçüde bir parçasıydı çünkü heyecanı ileten gerçekten sanattı." Andrew Chaikin
Yeni bir düşünce üretmek, özellikle sanat gibi göreceli anlayışa sahip olan bir dal için özgürlük yaratsa da toplumsal algının sanat disiplini üzerinde oluşturmuş olduğu sınırlılık yenilikçi düşünceyi ve buna bağlı olarak yeni yaklaşımları sınırlandırmaktadır. Ancak günümüzde teknolojinin gelişmesi, sanat ve tasarım alanlarında farklı kesitler oluşmasını mümkün kılmaktadır. Bilgi ve teknoloji çağının birçok disipline etki etmesi de bu düşünce sisteminin gelişmesi gerektirdiğini vurgulamaktadır. Bu çalışmada ise, yenilikçi dijital tasarım yöntemleri kullanan Refik Anadol, eserlerinin düşünce altyapısını oluşturan medya sanatı tartışılarak gerçeklik ile gerçekdışı mekân oluşumunda veri dilinin forma dönüşmesi incelenmektedir. Çalışmalarında kullanılan yeni tasarım yaklaşımları ve sanatçının ortaya koyduğu düşünce sisteminin geleceğe yönelik çalışmalardaki etkisi Makine Hatırası: Uzay adı eserinde makinenin ürettiği hatıra ve rüya ilişkisiyle ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda İstanbul Pilevneli Galeride sergilenen bu eserin akışkan geçişlerinde kullanılan renk, ses, doku gibi fiziksel yansımaların veri dili ile iletişimi mekâna aktarımı tartışılmaktadır. Sonuç olarak, uzay sanatının yerinin değişmesi sonucunda ortaya çıkan Anadol’un yeni tasarım yaklaşımı, “Makine Hatıraları: Uzay” sergisinde verinin forma yansımasıyla anlatılan hikâye geleceğe yönelik sanat araştırmaları için önemli bir alt yapı oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Refik anadol, tasarım, uzay sanatı, teknoloji, makine hatıraları

New Approaches to Design: Refik Anadol and Space Art

Öz

“Art was one of the things that made space exploration a cultural thing. Along with photography, it was a big part of our experience of space exploration as a culture because it was really art that conveyed the excitement.” Andrew Chaikin
Although producing a new idea creates freedom, especially for a branch with a relative understanding such as art, the limitation that social perception has created on the discipline of art limits innovative thinking and, accordingly, new approaches. Today, however, the development of technology makes it possible to create different sections in the fields of art and design. The fact that the age of information and technology affects many disciplines also emphasizes the need for the development of this thought system. In this study, Refik Anadol, who uses innovative digital design methods, discusses the media art that forms the thought infrastructure of his works and examines the transformation of the data language into form in the formation of reality and unreal space. The new design approaches used in his works and the effect of the artist's thought system on the future works are revealed with the memory and dream relationship produced by the machine in the work Machine Memory:Space. In this context, the communication of physical reflections such as color, sound and texture, used in the fluid transitions of this work, which is exhibited in Istanbul Pilevneli Gallery, with the data language and its transfer to the space is discussed. In the study, Anadol's new design approach, which emerged as a result of the displacement of space art, is an important work for future-oriented art research by telling a story with the reflection of the data on the form in the exhibition "Memories of the Machine: Space".

Anahtar Kelimeler

Refik anadol, design, space art, technology, machine memories

Kaynakça

• Referans1 Alioğlu, N. (2013). Yeni İletişim Teknolojileri Bağlamında Yeni Medya Sanatı: Kuramsal Bir Deneme. (Editör: Müge Demir). Yeni Medya Üzerine, (171-190), İstanbul:Literatürk Yayınları.
• Referans2 Altınyıldız Artun, N., Ojalvo, R. (2012). Arzu Mimarlığı, İstanbul: İletişim Yayınları
• Referans3 Anadol, R. (2020). Synaesthetic Architecture: A Building Dreams. Architecture Design. 90, 76–85.
• Referans4 Atalay, M., Çelik, E. (2017). Büyük Veri Analizinde Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Uygulamaları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt.9 Sayı.22, s.155-172
• Referans5 Avcı, Tuğal, S. (2018). Oluşum İçerisinde Dijital Sanat. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Referans6 Boym, S. (2020). Off-Modern Mimarlık. İstanbul: Lemis Yayınları
• Referans7 Cançat, A. (2018). Yeni Medya Sanatı Üzerine. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi (GSED), Sayı 40, 165-178
• Referans8 Danto, A. C. (2014). Sanatın Sonundan Sonra. (çev. Zeynep Demirsü). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Referans9 Gombrich, E. H. (2019). Sanatın Öyküsü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Referans10 Hansen, M. (2004). New Philosophy for New Media. London: MIT Press
• Referans11 Hodge, S. (2013). Gerçekten Bilmeniz Gereken 50 Sanat Fikri. (Çev: Emre Gözgü). İstanbul: Domingo Yayınları.
• Referans12 Imielinski,T., Goel, S. (1999). DataSpace: Querying and Monitoring Deeply Networked Collections in Physical Space. ACM International Workshop on Data Engineering for Wireless and Mobile Access MobiDE, Seattle, Washington
• Referans13 Kayıhan, B. (2021). Dijital Medya ile Sanatın Dönüşümü: Çağdaş Sanatçıların İnstagram Paylaşımları Üzerine Bir İnceleme, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt 16 – Sayı 1.
• Referans14 Manovich, L. (2015). Data Science and Digital Art History. International Journal for Digital Art History, 1, 12–35.
• Referans15 Şamlıoğlu, T. (2019). 21. Yüzyılda Mimari Formu Anlamak, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: BEU, Fen Bilimleri Enstitüsü
• Referans16 Toprak, A. (2020). Yapay Zekâ Algoritmalarının Dijital Enstalasyona Dönüşmesi. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, (14), 47-59.
• Referans17 Torun, A. (2015). Walter Benjamin, Sanat Eserinin Aurası ve Yeni Medya Sanatı, International Multilingual Academic Journal, Vol. 2, No ,1.
• Referans18 URL-1: https://www.thespacereview.com/article/1460/1 (Erişim Tarihi:01.06.2021)
• Referans19 URL-2: https://kultur.istanbul/refik-anadol-sergi/ (Erişim Tarihi:03.06.2021)
• Referans20 URL-3: https://refikanadol.com/about/ (Erişim Tarihi:05.06.2021)
• Referans21 URL-4: https://www.youtube.com/watch?v=KzY2Sa1h49U (Erişim Tarihi:03.06.2021)
• Referans22 URL-5: http://manovich.net/index.php/exhibitions (Erişim Tarihi:07.06.2021).
• Referans23 URL-6: https://www.nasa.gov/feature/nasa-and-art-a-collaboration-colored-with-history (Erişim Tarihi:07.06.2021).
• Referans24 URL-7: https://www.nasa.gov/feature/nasa-and-art-a-collaboration-colored-with-history (Erişim Tarihi:05.06.2021)
• Referans25 URL-8: https://www.space.com/27726-space-art-illuminates-science-and-imagination.html (Erişim Tarihi:09.06.2021).
• Referans26 URL-9: https://www.e-skop.com/skopbulten/uzay-ile-kozmos-arasinda-rus-kozmolojisinin-kokenleri/6229 (Erişim Tarihi:19.11.2021)
• Referans27 URL-10: https://refikanadol.com/ (Erişim Tarihi: 19.06.2021)
• Referans28 Wands, B. (2006). Digital Çağın Sanatı. (Çev: Osman Akınhay). İstanbul: Akbank Kültür Sanat Yayınları
• Referans29 Yücel, D. (2012). Yeni Medya Sanatı ve Yeni Müze. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları