Popüler sinemada sanal özgürlük sunumu: Pi’nin Yaşamı örneği

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 1 - 20, 30.04.2018

Gökhan Gültekin

Öz

Popüler
sinema filmleri, temeli Aristo tarafından atılan dramatik yapıya uygun olarak
inşa edilmektedir. Filmlerin giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bulunur. Ana
karakterler daha önce benzer rolleri oynamış kişilerdir. Filmin başında bozulan
düzen, filmin sonunda yeniden sağlanır. İyilerin kazandığı ve izleyicinin
aklında soru işareti bırakmayacak bir son hazırlanır. Popüler filmler, ticari
kazançlarını üst düzeyde tutabilmek için, izleyiciye büyülü bir dünya
sunabilmektedir. İzleyici, bu filmler aracılığıyla kurmaca dünyada sonsuz
özgürlüğe kavuşurken, gerçek mekân olan sinema salonundaki tutsaklığının
farkına varmaz. Bu bağlamda, Life of Pi
(Pi’nin Yaşamı, 2012) filmi örnek olarak seçilmiştir. Filmde izleyiciye
nasıl bir özgürlük sunulduğu araştırılmıştır. Filmin çözümlemesi, popüler
filmlerin kullandığı klasik anlatı yapısı çerçevesinde yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Popüler sinema, özgürlük, klasik anlatı, Pi’nin Yaşamı

Kaynakça

• Abisel, Nilgün (1997) Bir Dünya Nasıl Kurulur? Popüler Türk Filmlerinde Anlatı Yapısı Üzerine. Sinema Yazıları, Der. Seçil Büker, ss. 123-144. İstanbul: Doruk Yayınları.
• Abisel, Nilgün (2010) Popüler Sinema ve Türler. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Adanır, Oğuz (2012) İlkel Toplumdan Melodramlar Evrenine. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Adrew, J. Dudley (2010) Büyük Sinema Kuramları, Çev. Zahit Atam. İstanbul: Doruk Yayıncılık.
• Aristoteles (2012) Poetika, Çev. İsmail Tunalı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Armes, Roy (2011) Üçüncü Dünya Sineması ve Batı, Çev. Zahit Atam. İstanbul: Doruk Yayıncılık.
• Biryıldız, Esra (2012) Sinemada Akımlar. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Canetti, Elias (2012) Kitle ve İktidar, Çev. Gülşat Aygen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Chatman, Seymour (2008) Öykü ve Söylem: Filmde ve Kurmacada Anlatı Yapısı, Çev. Özgür Yaren. Ankara: Deki Yayınları.
• Cündioğlu, Dücane (2012) Sinema ve Felsefe. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Diken, Bülent ve Laustsen, B. Carsten (2010) Filmlerle Sosyoloji, Çev. Sona Ertekin. İstanbul: Metis Yayınları.
• Erdoğan, Şenol (2005) Simyanın Sinemacısı Jim Morisson. İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Jahn, Manfred (2012) Anlatıbilim, Çev. Bahar Dervişcemaloğlu. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Kırel, Serpil (2012) Kültürel Çalışmalar ve Sinema. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Lotman, M. Yurih (2012) Sinema Göstergebilimi, Çev. Oğuz Özügül. İstanbul: Nirengi Kitap.
• Mascelli, V. Joseph (2007) Sinemanın 5 Temel Öğesi, Çev. Hakan Gür. Ankara: İmge Kitabevi.
• Monaco, James (2010) Bir Film Nasıl Okunur, Çev. Ertan Yılmaz. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
• Morss, B. Susan (2009) Görmenin Diyalektiği, Çev. Ferit Burak Aydar. İstanbul: Metis Yayınları.
• Nutku, Özdemir (2001) Dram Sanatı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Oluk, Ayşen (2008) Klasik Anlatı Sineması. İstanbul: Hayalet Kitap.
• Pezzella, Mario (2006) Sinemada Estetik, Çev. Fisun Demir. Ankara: Dost Kitabevi.
• Rancıere, Jacques (2010) Özgürleşen Seyirci, Çev. E. Burak Şaman. İstanbul: Metis Yayınları.
• Rotha, Paul ve Griffith, Richard (2001) Sinema Yazıları, Çev. Ayzer Ovatman. İstanbul: İzdüşüm Yayınları.
• Scognamillo, Giovanni (1997) Dünya Sinema Sanayii. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Sokolov, G. Aleksey (2007) Sinema ve Televizyonda Görüntü Kurgusu, Çev. Semir Aslanyürek. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Sözen, Mustafa (2008) Anlatı Mesafesi-Anlatı Perspektifi Kavramları, Sinematografik Anlatı ve Örnek Çözümlemeler. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8):123-145.
• Sözen, Mustafa (2009) Klasik Anlatı Sinemasında Öykü Kişisi, Yapısal Tasarım ve Örnek Çözümlemeler. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(1): 82-99.
• Şentürk, Rıdvan (2008) Film, Gerçeklik ve Bilinç. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13: 159-174.
• Tekerek, Nurhan ve Tekerek, İsmet (2008) Aristoteles’te Poetik ve Etik Bütünlük Örneklerle Eylem, Karakter ve Erdem, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 26: 57-84.
• Uysal, S. Ömer (2012) Sinema Estetiğine Giriş. İstanbul: İkinci Adam Yayınları.
• Wollen, Peter (2008) Sinemada Göstergeler ve Anlam. Çev. Zafer Aracagök – Bülent Doğan. İstanbul: Metis Yayınları.