Romantik İlişki Doyumunun Benlik Saygısı Kavramı Üzerinden İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1-2, 22 - 31, 30.12.2024

Ezra Kahraman

Öz

İnsan, diğer türlere nazaran hayata gözlerini açtığı an itibarıyla ilişki kurma ihtiyacı içerisinde doğar. Bu ilişki kurma sürecinde bireyin doğduğu yuva, bebeklikten başlayarak ebeveynleriyle aralarında gelişen ilişkiler ve maruz kaldığı yaşam koşulları, karşılaştığı kişilerin tutumu gibi önemli faktörler benlik saygısı düzeyini belirler. İlerleyen yaşta bireyler, kendilerini ilişkide tanır. Küçüklükte atılan benlik saygısının temeli, yaş ilerledikçe ilişkilerde kendimizi geliştirmemiz gereken bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Benlik saygısı, kişinin kendisiyle ve çevresiyle olan ilişkisini belirler. Bireylerin en fazla kendilerini geliştirmelerine sebep olan ilişkiler, romantik ilişkilerdir. Her bireyin hayatında değerli bir yere sahip olan romantik ilişkilerin kalitesini önemli derecede belirleyen benlik saygısıdır. Bu doğrultuda, yapılmış birçok çalışmalarda yapılan değerlendirmeler ve ulaşılan sonuçlar, bu araştırma kapsamında derlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Romantik İlişki Doyumu, Benlik Saygısı, Etkileyen Faktörler

Kaynakça

• Bacanlı, H. (1997). Sosyal ilişkilerde benlik: kendini ayarlamanın psikolojisi (2. baskı). Milli Eğitim Bakanlığı.
• Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Krueger, J. I. ve Vohs, K. D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, Interpersonal Success, Happiness, or Healthier Lifestyles? Psychological science in the public interest, 4(1). https://doi.org/10.1111/1529-1006.01431
• Campbell, J. L. ve Snow, B. M. (1992). Gender role conflict and family environment as predictors of men’s marital satisfaction. Journal of Family Psychology, 6(1). https://doi.org/10.1037/0893-3200.6.1.84
• Connolly, J. A. ve Konarski, R. (1994). Peer self-concept in adolescence: analysis of factor structure and of associations with peer experience. Journal of Research on Adolescence, 4(3). https://doi.org/10.1207/s15327795jra0403_3
• Coopersmith, S. (1967). The antecedents of self-esteem. W. H. Freeman and Company. Duvall, E. M. (1964). Adolescent love as a reflection of teen-agers’ search for identity. Journal of Marriage and the Family, 26(2). https://doi.org/10.2307/349738
• Dyrenforth, P. S., Kashy, D. A., Donnellan, M. B. ve Lucas, R. E. (2010). Predicting relationship and life satisfaction from personality in nationally representative samples from three countries: the relative importance of actor, partner, and similarity effects. Journal of Personality and Social Psychology, 99(4). https://doi.org/10.1037/a0020385
• Eagly, A. H. ve Wood, W. (1999). The origins of sex differences in human behavior: evolved dispositions versus social roles. American Psychologist, 54(6). https://doi.org/10.1037/0003-066X.54.6.408
• Erdem, M. (2019). Yetişkin kadın bireylerde toplumsal cinsiyet rolleri ile benlik saygısının ilişki doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi).
• Erikson, E. H. (1968). Identity: youth and crisis. W.W. Norton & Co.
• Erol, R. Yasemin ve Orth, U. (2014). Development of self-esteem and relationship satisfaction in couples: two longitudinal studies. Developmental psychology, 50(9). https://doi.org/10.1037/a0037370
• Finn, C., Mitte, K. ve Neyer, F. J. (2013). The relationship-specific interpretation bias mediates the link between neuroticism and satisfaction in couples. European Journal of Personality, 27(2). https://doi.org/10.1002/per.1862
• Fowers, B. J. (1991). His and her marriage: a multivariate study of gender and marital satisfaction. sex roles, 24(3-4). https://doi.org/10.1007/BF00288892
• Furman, W. (2002). The emerging field of adolescent romantic relationships. Current directions in psychological science, 11(5). https://doi.org/10.1111/1467-8721.00195
• Hacıoğlu, A. Ş. G. (2019). Üniversite öğrencilerinin ilişki doyumunun ilişki inançları, beden ve kendilik algısı ile kişilerarası yetkinlik değişkenlerine göre incelenmesi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi).
• Hajihasani, M. ve Sim, T. (2019). Marital satisfaction among girls with early marriage in Iran: emotional intelligence and religious orientation. International journal of adolescence and youth, 24(3). https://doi.org/10.1080/02673843.2018.1528167
• İnanç, N. (1997). Üniversite öğrencilerinin benlik saygısı düzeyleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi).
• James, W. (1950). The Principles of Psychology (1. baskı). Dover Publications.
• Jones, J. T. ve Cunningham, J. D. (1996). Attachment styles and other predictors of relationship satisfaction in dating couples. Personal relationships, 3(4). https://doi.org/10.1111/j.1475-6811.1996.tb00123.x
• Kapadia, S. ve Gala, J. (2015). Gender across cultures: sex and socialization in childhood. The Oxford handbook of human development and culture: an interdisciplinary perspective.
• Karney, B. R. ve Bradbury, T. N. (1995). The longitudinal course of marital quality and stability: a review of theory, methods, and research. Psychological Bulletin, 118(1). https://doi.org/10.1037//0033-2909.118.1.3
• Kayaalp, İ. ve Gündüz, B. (2018). Ergenlerin anne baba tutumları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkide benlik saygısının aracı rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 514-536.
• Kımter, N. (2008). Benlik saygısı ve dindarlık ilişkisi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Doktora Tezi).
• Knee, C. R., Canevello, A., Bush, A. L. ve Cook, A. (2008). Relationship-contingent self-esteem and the ups and downs of romantic relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 95(3). https://doi.org/10.1037/0022-3514.95.3.608
• Lueken, M. (2005). The prediction of relationship satisfaction: an analysis of partner and self perceptions. Journal of Chemical Information and Modeling (Sayı 9).
• Murray, S. L., Rose, P., Bellavia, G. M., Holmes, J. G. ve Kusche, A. G. (2002). When rejection stings: how self-esteem constrains relationship-enhancement processes. Journal of personality and social psychology, 83(3). https://doi.org/10.1037/0022-3514.83.3.556
• Onat, G., Dinç, H., Günaydın, S. ve Uğurlu, F. (2015). Çocukluk ddöneminde yaşanan ihmal veya istismarın benlik saygısına etkisinin incelenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(1). https://doi.org/10.17681/hsp.61140
• Öz, Prof. Dr. F. ve Yılmaz, Uz. Hem. E. B. (2009). Ruh sağlığının korunmasında önemli bir kavram: psikolojik sağlamlık. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 16(3).
• Özkan, A. M. ve Selvi, H. (2022). Üniversite öğrencilerinin yeme tutumlarının ve ilgili değişkenlerin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 12(3). https://doi.org/10.31020/mutftd.1120239
• Pines, A. M. (2010). Âşık olmak: sevgililerimizi neye göre seçeriz? (1. baskı). İletişim Yayıncılık.
• Pişkin, M. (2010). Examination of peer bullying among primary and middle school children in Ankara. Egitim ve Bilim, 35(156).
• Plummer, D. (2011). Benlik saygısı çocuklarda nasıl geliştirilir. E. Aksay (Ed.). Sistem Yayıncılık.
• Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton University Press.
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden, C. J. ve Dornheim, L. (1998). Development and validation of a measure of emotional intelligence. personality and individual differences, 25(2). https://doi.org/10.1016/S0191-8869(98)00001-4
• Sciangula, A. ve Morry, M. M. (2009). self-esteem and perceived regard: how i see myself affects my relationship satisfaction. Journal of Social Psychology, 149(2). https://doi.org/10.3200/SOCP.149.2.143-158
• Seki, T. (2020). Benlik saygısı ve ilişkisel faktörler: bir meta-analiz çalışması. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Doktora Tezi).
• Smith, L., Heaven, P. C. L. ve Ciarrochi, J. (2008). Trait emotional intelligence, conflict communication patterns, and relationship satisfaction. personality and individual differences, 44(6). https://doi.org/10.1016/j.paid.2007.11.024
• Solomon, B. C. ve Jackson, J. J. (2014). Why do personality traits predict divorce? multiple pathways through satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 106(6). https://doi.org/10.1037/a0036190
• Starr, L. R. ve Davila, J. (2008). excessive reassurance seeking, depression and interpersonal rejection: a meta-analytic review. Journal of Abnormal Psychology, 117(4). https://doi.org/10.1037/a0013866
• Tackett, S. L., Nelson, L. J. ve Busby, D. M. (2013). shyness and relationship satisfaction: evaluating the associations Between Shyness, self-esteem, and relationship satisfaction in couples. American Journal of Family Therapy, 41(1). https://doi.org/10.1080/01926187.2011.641864
• Teti, D. M., Sakin, J. W., Kucera, E., Corns, K. M. ve Eiden, R. Das. (1996). And baby makes four: predictors of attachment security among preschool-age firstborns during the transition to siblinghood. Child Development, 67(2). https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1996.tb01752.x
• Yıldız, M. A. ve Baytemir, K. (2016). A mediation role of self-esteem in the relationship between marital satisfaction and life satisfaction in married individuals. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1).
• Yörükoğlu, A. (1993). Gençlik çağı/ruh sağlığı ve ruhsal sorunlar (C 8). Özgür Yayınları.