FARKLI DOĞAL EKOLOJİK KOŞULLAR İLE Consalida orientalis POPULASYONLARININ BÜYÜME VE ÇİÇEKLENME ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Yıl 2006, Cilt: 19 Sayı: 2, 235 - 244, 01.12.2006

O. Karagüzel S. Mansuroğlu M. S. Sayan E. Yıldırım

Öz

Bu çalışma, Antalya’nın farklı ekolojik koşullara sahip Korkuteli ve Cevizli ilçelerinde doğal yayılış gösteren ve serada eşit yetiştirme koşullarında büyük ölçüde benzer büyüme ve çiçeklenme özellikleri olan Consalida orientalis (Gay) Schröd. populasyonlarının büyüme ve çiçeklenme özellikleri ile ekolojik faktörler arasındaki ilişkilerin saptanması ve incelenen büyüme ve çiçeklenme özellikleri arasındaki korelasyonların belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Korkuteli ve Cevizli doğal alanlarının ekolojik özellikleri sınırlarında; rakım, yağış, toprak tekstürü (milli tın), EC değeri ve magnezyum içerikleri ile bitki boyu, gövde çapı, ana ve ikincil çiçek salkımı uzunluk ve çapları ve ikincil çiçek salkımı sayıları arasında pozitif, sıcaklık, toprak tekstürü (kumlu kil), pH’sı, kireç, potasyum ve kalsiyum içerikleri arasında ise negatif ilişki saptanmıştır. Bu büyüme ve çiçeklenme özellikleri açısından en iyi sonuçlar daha yüksek rakım, yağış miktarı, toprak EC değeri ile magnezyum içeriği, daha düşük sıcaklık, toprak pH’ı, kireç ve potasyum içeriğine sahip Cevizli ekolojik koşullarından elde edilmiştir. Büyüme ve çiçeklenme özellikleriyle ilişkili korelasyon analizleri, bu çalışmada incelenen büyüme ve çiçeklenme özelliklerinin büyük bir bölümü arasında istatistiksel anlamda önemli ve pozitif ilişkiler olduğunu ortaya koymuştur

Anahtar Kelimeler

Consalida orientalis, Büyüme ve Çiçeklenme, Doğal Ekolojik Koşullar

Relations between Different Native Ecological Conditions and Growth and Flowering Characteristics of Consalida orientalis Populations

Öz

This study was carried out to investigate relations between different native ecological conditions of Korkuteli and Cevizli district of Antalya (Turkey) and growth and flowering characteristics of Consalida orientalis (Gay) Schröd. native populations which natively grown these areas and showed very similar growth and flowering behavior under equal greenhouse growing conditions. Correlations between growth and flowering characteristics of plant were also determined. Within the limits of ecological conditions of Korkuteli and Cevizli native areas, altitude, rainfall and soil texture (silt loam), EC values and magnesium contents were positively correlated with plant height, main stem diameter, length, diameter and the number of secondary inflorescences. On the other hand, significant negative correlations were determined between temperatures and texture (sandy clay), pH values, calcium and potassium contents of soils and the most growth and flowering characteristics of plants. With respect to these growth and flowering characteristics, the best results were recorded in plants grown under Cevizli ecological conditions which had higher altitude, rainfall, and EC values and magnesium contents of soils, and lower temperatures and soil pH values, calcium and potassium contents than Korkuteli ecological conditions. Correlation analysis on growth and flowering characteristics of C. orientalis plants indicated that there were significant positive relations between the most of characteristics considered in this study.

Anahtar Kelimeler

Consalida orientalis, growth and flowering, native ecological conditions

Kaynakça

• Armitage, A.M., 1995. Specialty Cut Flowers. Timber Press, Portland, Oregon USA, p. 355.
• Armitage, A.M. and Laushman, J.M., 2003. Specialty Cut Flowers. Timber Press, Portland Cambridge USA, 586 p.
• Auman, C.W., 1980. Minor Cut Crops. In: Introduction to Floriculture (Ed.: R. A.Larson). Academic Press. Inc. London, UK, pp.195-210.
• Baytop, T., 1994. Türkçe Bitki Adları Sözlüğü. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih YüksekKurumu, Türk Dil Kurumu Yayınları No. 578, Ankara, 508 s.
• Blamey, M., Grey-Wilson, C., 1993. Mediterranean Wild Flowers.HarperCollins Publishers, Great Britain, 560 p.
• Cooper, H.D., Spillane, C, Kermali, I. and Anishetty, N.M., 1998.Harnessing Plant Genetic Resources for Sustainable Agriculture. Plant Genetic Resources Newsletter No. 114:1-8.
• Çukurcayir, F. ve Arabaci, H., 2000. Antalya İklimi. T.C. Başbakanlık Devlet Genel Müdürlüğü, DMİ Yayın No: 2000/2, Ankara, 82 s. Meteoroloji İşleri
• Davis, P. H., 1965. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 1:94-134.
• Dole, J.M. and Wilkins, H.F., 1999. Floriculture- Principles and Species. Prentice-Hall Inc., New Jersey, USA, 613 p.
• Hassan, M.R. and Khattab, M., 1987. Effect of nitrogen level on the vegetative growth and flower production of Delphinium grandiflorum L. plants. Alexandria Journal of Agricultural Research 32(3): 265-271.
• Hatipoğlu, A. ve Gülgün, B., 1999. Tek ve Çok Yıllık Mevsimlik Çiçekler. Kent Matbaası, İzmir, 208 s.
• Kacar, B. ve Katkat, A.V., 2006. Bitki Besleme. İkinci Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 595 s.
• Karagüzel, O., Ortaçeşme, V. and Özkan, B., 1999. An Approach to Conservation Methods of Plant Genetic Resources in Turkey with SWOT Analysis Technique. Proceedings of the 1st.International Symposium on Protection of Natural Environment and Ehrami Karaçam, pp.518-527, Dumlupınar University Press, Kütahya, Turkey.
• Karaguzel, O., Baktir, L, Çakmakçi, S., Ortacesme, V., Aydinoglu, B. and Atik, M., 2005a. Responses of native Lupinus varius (L.) to culture conditions: effects of photoperiod and sowing time on growth and flowering characteristics. Scientia Horticulturae 103(3): 339-349.
• Karagüzel, O., Mansuroğlu, S., Sayan, M.S., Giran- Taşçıoğlu, S., Yıldırım, E. ve Vural, E. 2005b. Antalya Yöresindeki Doğal Hazeranların (Consolida orientalis) Kültüre Alınabilme Olanakları Üzerinde Araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi 21.01.0104.09 Nolu Proje Sonuç Raporu (Basılmamış), Antalya, 65 s.
• McGarigal, K., Cushman, S. and Stafford, S., 2000. Multivariate Statistics for Wildlife and Ecology Research. Springer, New York, USA, pp. 283.
• Mikkelsen, J.C., 1987. Commercial aspects of new crop development. Acta Horticulturae 205:49- 55.
• Noordegraaf, C.V., 1987. Development of new cut flower crops. Acta Horticulturae 205:25-29.
• Phillips, R. and Rix, M., 2002. Annuals and Biennials. Firefly Books Inc., New York, 288 p.
• Pistorius, R., 1997. Scientists, Plants and Politics- A History of the plant genetic resources movement. Rome: PGRI., Italy, 134 p.
• Pollock, M. and Biante, J., 1996. Always on trial. Garden-London, 121 (7):428-431.
• Roh, M. S. and Lawson, R. H., 1993. Progress of new crops research- a cooperativeprogram between the government and industry. Acta Horticulturae 337:145-150.
• Tan, A., 1998. Current status of plant genetic resources conservation in Turkey. pp. 5-16, in: The Proceedings of International symposium on In Situ Conservation of Plant Genetic Diversity (Ed. Zencirci et al.). Ankara: Published by CRIFC.
• TÇSV, 1990. Türkiye'nin Biyolojik Zenginlikleri. TÇSV, Ankara.