Minyatür Sanatında Boşluk ve Mekan Anlayışı

Yıl 2014, Cilt: 7 Sayı: 14, 0 - 0, 31.12.2014

Ruhi Konak

Öz

İnsanoğlu tarih boyunca hem gerçekliği algılama hem de kendi ile gerçeklik arasındaki bağı ifade etme açısından mekanı tartışmıştır. Bu bağlamda mitoloji, din, felsefe, pozitif bilim, vb. kendi açısından konuyu ele almıştır. Sanat ise, tarih boyunca mekanı söz konusu alanların bakış açıları ve sanatçının kendi dünya algısının yönlendirmesi doğrultusunda, dönemler, kültürler, inanışlar, düşünceler bağlamında çeşitli şekillerde ele almıştır. Bu doğrultuda mekanın sanata yansıma biçimi, sanatçının bireysel ve toplumsal algısının bir dışavurumu olarak şekillenmiştir. Resim sanatı tarihine baktığımızda mekan kavramının genel olarak dört aşamada farklı biçim özellikleriyle ortaya çıktığını görülür. Söz konusu aşamalar, iki boyutlu yüzeysel mekan görüşü, üç boyutlu mekan görüşü, çok boyutlu mekan görüşü ve kavramsal boyutlu mekan görüşü olarak isimlendirilmiştir. Bahsi geçen görüşler arasında, iki boyutlu yüzeysel mekan görüşü, minyatür sanatındaki mekan anlayışıyla örtüşmektedir. Bu bağlamda, makalede doğu ve İslam düşüncesinde boşluk ve mekan kavramları incelenerek, minyatürlerde karşılaşılan iki boyutlu yüzeysel mekan görüşünün İslam dünyasında kabulü ve Müslüman sanatçı açısından anlamı tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Minyatür, Sanat, Mekan, Boşluk, İslam Sanatı, Doğu