Investigation of the Reflections of Prospective Science Teachers' Preferred Assessment and Evaluation Approaches on Lesson Plans

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 70 - 86, 31.03.2025

Serpil Kara

Öz

The aim of the study is to examine the assessment and evaluation approaches preferred by pre-service science teachers through the lesson plans they prepared within the scope of teaching practice 1 course. The lesson plans prepared by the pre-service teachers were evaluated in terms of the assessment and evaluation techniques they preferred according to the science subject areas and the distribution of the subjects according to the grade levels. The study was conducted with document analysis method. In the study, lesson plans prepared by 65 prospective science teachers were analyzed. The data obtained were analyzed by document analysis and Excel program. According to the results of the analysis, it was determined that the pre-service teachers mostly preferred traditional assessment and evaluation techniques in the lesson plans they prepared, they mostly preferred physics subjects and mostly multiple-choice tests and true-false techniques among the traditional techniques, they mostly preferred biology subjects among the alternative techniques, and they mostly preferred the structured grid technique in biology subjects. In the findings related to the distribution of the subjects in which they used assessment and evaluation techniques according to grade levels, it was found that pre-service teachers mostly preferred the subjects at the 5th and 6th grade levels, and in these subjects, they preferred true-false techniques from traditional techniques at both grade levels. Among the alternative techniques, structured grid and diagnostic branched tree techniques were mostly preferred at the 5th grade level, while concept map was preferred at the 6th grade level. 8th grade level subjects are included at a limited level.

Anahtar Kelimeler

Pre-service science teachers, Assessment and Evaluation Approaches, Lesson Plans, Teaching Practice

Fen Bilgisi Öğretmeni Adaylarının Tercih Ettikleri Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımlarının Ders Planlarına Yansımalarının İncelenmesi

Öz

Araştırmanın amacı, fen bilgisi öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması 1 dersi kapsamında hazırladıkları ders planları aracılığıyla tercih ettikleri ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarının incelenmesidir. Öğretmen adaylarının hazırladıkları ders planları, fen bilgisi konu alanlarına göre ve konuların sınıf düzeylerine göre dağılımında tercih ettikleri ölçme ve değerlendirme teknikleri bakımından değerlendirilmiştir. Bu araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılarak nitel araştırma deseni uygulanmıştır. Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması I dersi kapsamında hazırladıkları ders planları doküman olarak ele alınmış, öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarına ilişkin tercihleri analiz edilmiştir. Araştırmanın verilerini 2023-2024 eğitim-öğretim yılı güz döneminde öğretmenlik uygulaması I dersini alan ve bu ders kapsamında fen bilgisi öğretmen adaylarının (N=65) hazırladıkları ders planları oluşturmaktadır. Elde edilen verilerin doküman analizinde Microsoft Excel programı kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre öğretmen adayları hazırladıkları ders planlarında en fazla geleneksel ölçme ve değerlendirme tekniklerini tercih ettikleri, geleneksel tekniklerden en fazla fizik konularını ve bu alanda çoğunlukla çoktan seçmeli test ve doğru-yanlış tekniklerini tercih ettiği, alternatif tekniklerden ise en fazla biyoloji konularını, bu alanda ise en fazla yapılandırılmış grid tekniğini tercih ettikleri tespit edilmiştir. Ölçme ve değerlendirme tekniklerini kullandıkları konuların sınıf düzeylerine göre dağılımına ilişkin bulgularında ise, öğretmen adayları çoğunlukla 5. ve 6. sınıf düzeylerindeki konuları tercih ettikleri, bu konularda ise geleneksel tekniklerden her iki sınıf düzeyinde de doğru-yanlış teknikleri tercih ettikleri saptanmıştır. Alternatif tekniklerden 5. sınıf düzeyinde en fazla yapılandırılmış grid ve tanılayıcı dallanmış ağaç tekniği tercih edilirken 6. sınıf düzeyinde ise kavram haritasının tercih edildiği sonuçlarına ulaşılmıştır. 8. sınıf düzeyi konularına ise sınırlı düzeyde yer verdikleri görülmektedir. Çalışmanın bulguları ışığında önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilgisi Öğretmeni Adayları, Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları, Ders Planları., Öğretmenlik Uygulaması

Etik Beyan

Bu araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılarak nitel araştırma deseni uygulanmıştır. Doküman incelemesi yönteminde, incelenen olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizi yapıldığı için etik izine gerek yoktur.

Kaynakça

• Akpan, C. &Etor, C. (2015). Resource management ın hıgher educatıon ın nıgerıa: problems and measures for ımprovement. 7th International Conference on Education and New Learning Technologies, Dates: 6-8 July.
• Alokozaya, W. J. (2022). Students’ perception of alternative assessment: A qualitative meta-analysis. International Journal of Curriculum and Instruction 14(2), 1419–1441.
• Altheide, D. L., & Schneider, C. J. (2017). Qualitative media analysis. SAGE Publications.
• Alçın, Ö. C., & İnanıcı, M. K. (2020). Müzik öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 727-811.
• Altunışık, M., & Aktürk, A. O. (2021). Türkiye’de Web 2.0 araçlarının eğitim-öğretim ortamlarında kullanımına bir bakış: 2010-2020 Dönemi Tezlerinin İncelenmesi. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 5(2), 205-227. https://doi.org/10.46328/bestdergi.66
• Arslan, K., & Coştu, F. (2021). Web 2.0 applications in the teaching Process: A swot analysis. Shanlax International Journal of Education, 9(4), 460-479. https://doi.org/10.34293/education.v9i4.4238
• Aydoğdu, M., Tutak, T., Kaya, S. (2020). Ortaokul 7. sınıf rasyonel sayılar konusunun öğretiminde kavram haritası kullanımının öğrencinin akademik başarısına ve tutumuna etkisi. Turkish Journal of Educational Studies, 7(3), 79-85.
• Ayu Fajarsari, L. (2016). Students’ perceptions to alternative assessment ın english learning at sma kristen satya wacana salatiga. Undergraduate Thesis. Universitas Kristen Satya Wacana, Salatiga.
• Avan, Ç., Akbaş, V., & Gülgün, C. (2019). Öğretmenlerin ölçme değerlendirmeye yönelik tutumları: Kastamonu örneği. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 20-31. DOI: https://dx.doi.org/110.30855/gjes.2019.05.03.002
• Bahar, M. Nartgün, Z., Durmuş, S. ve Bıçak, B. (2015). Geleneksel-tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme teknikleri öğretmen el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Barnard Bachelor, R. (2017). Alternative assessments and student perceptions in the world language classroom. TFLTA Journal, 6, 30-44.
• Başol, G. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Bektüzün, B. & Yel, M. (2019). Canlıların sınıflandırılması ve biyolojik çeşitlilik konusunun kavram haritası ile öğretimin 9. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 91-113.
• Bernard, H. R. (2011). Research methods in anthropology: Qualitative and quantitative approaches. New York: Rowman Altamira.
• Bland, L.M., & Gareis, C.R. (2018). Performance assessments: A review of definitions, quality characteristics, and outcomes associated with their use in K-12 schools. Teacher Educators' Journal, 11, 52-69.
• Bulut F, Ceylan D. & Ceylan B. (2022). Investigation of the assessment and evaluation methods used in primary school in accordance with teachers' opinions. BSJ Pub Soc Sci, 5(2): 48-55.
• Can, N. (2007). Prımary educatıon school admınıstrators’ profıcıency level as ınstructıonal leaders ın developıng and applyıng new currıcula. Journal of Theory and Practice in Education, 3(2):228-244
• Council of Higher Education (CoHE, 2018). The higher education system in Türkiye. https://www.yok.gov.tr/en
• Çelebi, M. & Kuşuçuran B. N. (2019). İngilizce öğretmenlerinin alternatif değerlendirme yöntemlerini kullanma yeterliliklerinin incelenmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi (International Journal of Society Researches) 13(19), 983- 1009. https://doi.org/10.26466/opus.591260
• Dilmaç, S. & Dilmaç, O. (2020). Visual art teachers’ determination of the self sufficiency to use alternative assessment tools. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 9(2), 292-302 ISSN: 2252-8822, http://doi.org/10.11591/ijere.v9i2.20496.
• DiMartino, J., Castaneda, A., Brownstein, M., & Miles, S. (2007). Authentic Assessment. Principal’s Research Review, 2(4), 1-8.
• Duran, A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde kullandıkları alternatif ölçme değerlendirme tekniklerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Hamayan, E. (1995). Approaches to Alternative Assessment. Annual Review of Applied Linguistics, 15, 212-226. https://doi.org/10.1017/S0267190500002695
• Heale R & Twycross A. (2018). What is a case study?Evidence-Based Nursing, 21, 7-8.
• Irawan, M. O. (2017). Students’ perceptions on traditional and alternative assessment (a case study at department of english language education. (Doctoral dissertation, UIN Ar-Raniry Banda Aceh).
• Karakuş, S. (2020). Tarih öğretmenlerinin alternatif ölçme-değerlendirme sürecinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi (Journal of Muallim Rıfat Faculty of Education (JMRFE) 2(2), 80-96(2020).
• Karakuş, S. (2020). Tarih Öğretmenlerinin alternatif ölçme-değerlendirme yöntemlerinin kullanılma sıklığına ve işlevlerine yönelik görüşleri, NEÜ Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 62-79.
• Kepek, T. & İzci, K. (2021). Alternatif değerlendirme yöntemlerinin akademik başarıya etkisinin ve bu yöntemlerle ilgili öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 34-50.
• Khairunisa, Y. (2021). Pemanfaatan fitur gamifikasi daring maze chase–wordwall sebagai media pembelajaran digital mata kuliah statistika dan probabilitas. Mediasi, 2(1), 41–47. https://doi.org/10.46961/mediasi.v2i1.254.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 170- 189.
• Ministry of National Education (2018). Science curriculum (primary and middle school grades 3, 4, 5, 6, 7 and 8).
• Ministry of National Education (2024). Science curriculum (primary and middle school grades 3, 4, 5, 6, 7 and 8). https://mufredat.meb.gov.tr/
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. SAGE Publications Inc.
• Montiel, I., Delgado-Ceballos, J., Ortiz-de-Mandojana, N., & Antolin-Lopez, R. (2020). New Ways of Teaching: Using Technology and Mobile Apps to Educate on Societal Grand Challenges. Journal of Business Ethics, 161(2), 243-251. https://doi.org/10.1007/s10551-019-04184-x
• NRC (National Research Council). 2012. Nutrient requirements of swine. 11th rev. ed., National Research Council, Natl. Acad. Press, Washington, DC.
• O’Leary, Z. (2017). The essential guide to doing your research project. SAGE Publications Inc.
• Okur, M. (2008). 4. ve 5. sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersinde kullanılan alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• OECD (2019). PISA 2018 Assessment and analytical framework. OECD. https://doi.org/10.1787/b25efab8-en
• OECD (2023), PISA 2022 Results (Volume I): The state of learning and equity in education, PISA, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/53f23881-en.
• Özer, M. A. (2009). Performans yönetimi uygulamalarında performansın ölçümü ve değerlendirilmesi. Sayıştay Dergisi, 73, 3-29.
• Özerdem Temel, A. & Türkoğlu, B. (2023). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Eğitimde Web 2.0 Araçlarının Kullanımına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(Özel Sayı), 217243. https://doi.org/10.51119/ereegf.2023.43
• Özenç, M. (2013). Sınıf öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 157-178.
• Özkan, U. B (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Palaz, Ş. (2022). Fen öğretiminde kullanılan ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarına yönelik sınıf öğretmeni adaylarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans tezi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Rahmasari, R. Murdiono, M. & Sunarso (2022). The ınfluence of utılızıng gamıfıcatıon medıa wordwall on the ımprovement of pancasıla educatıon learnıng outcomes. Qalamuna - Jurnal Pendidikan, Sosial, dan Agama, 14(2), 671-684.
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., & Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. http://doi.org/10.33400/kuje.843306
• Shiddiq, J. (2021). Inovasi Pemanfaatan word-wall sebagai media game-based learning untuk bahasa arab. JALIE; Journal of Applied Linguistics and Islamic Education, 5(1), 151–169.
• Singh, C. K. S., Muhammad, M. M., Mostafa, N. A, Yunus, M. M., Noordin, N., & Darmi, R. (2022). Exploring ESL teachers’ alternative assessment strategies and practices in the classroom. Journal of Language and Linguistic Studies, 18(1), 411-426. http://doi.org/10.52462/jlls.191.
• Sulaiman, T., Abdul Rahim,S. S., Wong, K. & Wan Jaafar, W. M. (2021). The use of “scratch and challenge board” as an alternative assessment tool to enhance university students’ skills. Asian Journal of University Education (AJUE), 17(3), 85-98.
• Şahin, Ç. & Kaya, G (2020). Alternatif ölçme değerlendirme ile ilgili yapılan araştırmaların incelenmesi: Bir içerik analizi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(2), 798-812. Şahin, Ö., & Soylu, Y. (2019). Matematik öğretmeni adaylarının ölçme ve değerlendirme bilgi gelişimleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 12(1), 47-76.
• Türkben, T. (2022). Türkçe öğretmenlerinin sınıf içi öğrenme becerilerini ölçme ve değerlendirme yeterlikleri. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 13(25), 45-72
• Uygun, N. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik dersindeki ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin görüşleri: birleştirilmiş sınıf uygulaması örneği. Harran Maarif Dergisi, 5(2), 29-45. http://dx.doi.org/10.22596/2020.0502.29.45
• Uygun, N. & Saraç, E. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının ölçme ve değerlendirme tekniklerine yönelik tercihlerinin ders planları ile incelenmesi. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(2), 199-212.
• Williams-McBean, C. T. (2022). Assessment tools and strategies used by Jamaican secondary school teachers. International Journal of Assessment Tools in Education, 9(4), 883–905.
• Yıldız, M. & Yıldız, Ö. (2019) Beden eğitimi öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerini kullanma düzeyleri. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 60-73.
• Yıldırım, S. (2023). Coğrafya öğretmenleri ve öğretmen adaylarının web 2.0 araçları kullanım yetkinliklerinin değerlendirilmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (AKEF) Dergisi, 5(2), 359-373.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Nitel araştırma yöntemleri, 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık.
• Yunus, Ö. (2018). Alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinin 6. sınıf "bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme" ünitesinde kullanılmasının öğrencilerin akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay.