Rol Çatışması, Rol Belirsizliği ve İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: İletişim Fakültesi Dekanları Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2017, Sayı: 27, 201 - 213, 15.06.2017

Tuğçe Ertem Eray

https://doi.org/10.31123/akil.437393

Cited By: 7

Öz

Kurum ve kuruluşların etkili ve başarılı olmaları bir çok etkenle beraber yönetimin başarısına da bağlıdır. Her kademedeki yöneticinin rollerini tam anlamıyla bilmeleri ve yerine getirmeleri önem taşımaktadır. Bu anlamda, fakültelerin yönetiminden sorumlu dekanların da kendilerinden beklenen rolleri doğru bir şekilde yerine getirmeleri ve yaptıkları işten tatmin olmaları gerekmektedir. Rol çatışması, rol belirsizliği ve iş tatmini üzerine çok sayıda çalışmaya rastlanmakla beraber konuya akademik personel bağlamında yaklaşan çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Bu çalışma, literatürdeki boşluğu doldurmak adına, Türkiye’deki iletişim fakültesi dekanları üzerinde, rol çatışması, rol belirsizliği ve iş tatmini arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç çerçevesinde, oluşturulan soru formu Türkiye’deki İletişim Fakültesi dekanlarına uygulanmıştır. Araştırma neticesinde, rol çatışmasının iş tatmini üzerinde doğrudan bir etkisi olmadığı, rol belirsizliği ile iş tatmini arasında, negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Rol Çatışması, Rol Belirsizliği, İş Tatmini, Akademik Personel, Dekan

Kaynakça

• Adıgüzel O (2012). İşle İlgili Stres, Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin Beklenen Personel Devri Üzerine Etkisi: Hemşireler Üzerinde Bir Uygulama, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (3), 163-169.
• Bakan İ ve Büyükbeşe T (2004). Örgütsel İletişim İle İş Tatmini Unsurları Arasındaki İlişkiler: Akademik Örgütler İçin Bir Alan Araştırması, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 7, 1-30.
• Basım H N, Erkenekli M ve Şeşen H (2010). Birey Davranışındaki Kontrol Odağının Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği Algısı ile Đlişkisi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma, Amme İdaresi Dergisi, 43 (1), 145-165.
• Bentley P J, Coates H, Dobson I R, Goedegebuure L ve Meek V L (2013). Job Satisfaction around the Academic World, Springer, New York.
• Bozkurt Ö ve Bozkurt İ (2008). İş Tatminini Etkileyen İşletme İçi Faktörlerin Eğitim Sektörü Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Alan Araştırması, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 1-18.
• Börk A ve Adıgüzel O (2015). Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Kıyı Ege Bölgesi’ndeki Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Çalışma, TurkishStudies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10 (10), 249-266.
• Brief A P ve Aldag R J (1976). Correlates of Role Indices, Journal of Applied Psychology, 61 (4), 468-472.
• Christen, M, Iyer, G ve Soberman, D (2006). Job Satisfaction, Job Performance, and Effort: A Reexamination Using Agency Theory. Journal of Marketing, 70, 137-150.
• Clark A E (1999). Job Satisfaction in Britain, British Journal of Industrial Relations, 34 (2), 189- 217.
• Doğan A, Demir R ve Türkmen E (2016). Rol Belirsizliğinin, Rol Çatışmasının ve Sosyal Desteğin Tükenmişliğe Etkisi: Devlet ve Vakıf Üniversitelerinde Çalışan Akademik Personelin Tükenmişlik Düzeylerinin Karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30 (1), 37-67.
• Dozier D M (2005). İletişim ve Halkla İlişkiler Uygulayıcılarının Örgütsel Rolleri, James E. Grunig (ed), Halkla İlişkiler ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik, Elif Özsayar (çev), Rota Yayınları, İstanbul, 349-377.
• Dubinsky A J, Michaels R E, Kotabe M, Lim C U ve Moon H C (1992). Influence of Role Stress on Industrial Salespeople’s Work Outcomes in the United States, Japan and Korea, Journal of International Business Studies, 23 (1), 77-99.
• Fisher, R. T (2001). Role stress, the type a behaviour pattern, and external auditor job satisfaction and performance, Behavioral Research in Accounting, 13 (1), 143-170.
• Fried Y ve Tiegs R (1995). Supervisors’ role conflict and role ambiguity differential relations with performance ratings of subordinates and the moderating effect of screening ability, Journal of Applied Psychology, 80, 282-291.
• Gökçe O ve Şahin A (2003). Yönetimde Rol Kavramı ve Yönetsel Roller, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6, 133-156.
• Judge T, Boudreau J ve Bretz R (1994). Job and life attitudes of male executives, Journal of Applied Psychology, 75, 738-742.
• Kahn R, Wolfe D, Quinn R, Snoek J ve Rosenthal R (1964). Organizational stress: Studies in role conflict and ambiguity, John Wiley & Sons, New York.
• Karadal, H, Ay, U ve Cuhadar, M T (2008). The effect of role conflict and role ambiguity on job satisfaction and organizational commitment: A study in the public and private sectors. The Journal of American Academy of Business, 13(2), 1-15.
• Karaman F ve Altunoğlu A E (2007). Kamu Üniversiteleri Öğretim Elemanlarının İş Tatmini Düzeylerini Etkileyen Faktörler, Yönetim ve Ekonomi, 14 (1), 109-120.
• Kahn, R, Wolfe, D, Quinn, R, Snoek, J veRosentbal, R (1964). Organizational stress: Studies in role conflict and ambiguity. New York: Wiley.
• Katz D ve Kahn R L (1977). Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi, Çev. Halil Can ve Yavuz Bayar, Doğan Basımevi, Ankara.
• Keller, R T (1975). Role Conflict and Ambiguity: Correlates with Job Satisfaction and Values, Personnel Psychology, 28, 57-64.
• Montgomery, M R (2011). Does absense of managerial communication negatively in uence job satisfaction? A quantitative examination of the correlation between job satisfaction and role con ict and role ambiguity among high-tech employees. (Yayinlanmamis Doktora Tezi), School of Social and Behavioral Sciences, Capella University.
• Naktiyok A ve Kaygın E (2012). Tükenmişlik ve İş Tatmini Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4 (1), 23-32.
• Polatçı S ve Özyer K (2015). Rol Stresörlerinin Tükenmişlik Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Araştırma, The Journal of Academic Social Science Studies, 33 (1), 29-40.
• Rizzo J R, House R J ve Lirtzman S I (1970). Role Conflict and Ambiguity in Complex Organizations, Administrative Science Quarterly, 15 (2), 150-163.
• Sensing T (2003). The Role Of The Academic Dean, Restoration Quarterly, 45 (1), 5-9.
• Şıklar E, Yılmaz V ve Coşkun D (2011). Eskişehir’deki Üniversitelerde Görevli Akademik Personelin İş Tatmini ve Duygusal Tükenmişliklerinin Log-Linear Modeller ve Correspondence Analizi ile İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26 (2), 113-134.
• Şimşek M Ş (2002). Yönetim ve Organizasyon, Günay Ofset, Konya.
• Tubre T C ve Collins J M (2000). A Meta-Analysis of the Relationship Between Role Ambiguity, Role Conflict and Job Performance, Journal of Management, 26 (1), 155-169.
• Tucker A ve Bryan R A (1991). The Academic Dean: Dove, Dragon, and Diplomat, Macmillan Publishing, New York.
• Türk Dil Kurumu http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK. GTS.5783b8630a08c5.63552276. Erişim tarihi: 11.07.2016.
• Weiss D J, Dawis R W, England G W ve Lofquist L H (1967). Manual for the Minnesota Satisfaction Quesitionnaire, http://vpr.psych.umn.edu/assets/pdf/Monograph%20XXII%20-%20Manual%20 for%20the%20MN%20Satisfaction%20Questionnaire.pdf, erişim tarihi: 16.07.2016.