Beyaz Türkler: Medyanın Ürettiği ve Dönüştürdüğü Bir Kavram

Yıl 2018, Sayı: 29, 35 - 53, 30.06.2018

Alaaddin F. Paksoy

https://doi.org/10.31123/akil.406176

Cited By: 1

Öz

Türkiye’de
1980 sonrasında yaşanan siyasi gelişmeler ve toplumsal dönüşüm, merkez ve çevre
arasındaki gerilimi daha belirgin hale getirmiştir. Hızlı kentleşme, kırsallığın
kentlerde görünür olmaya başlaması ve neoliberal politikaların yükselişi,
medyada yeni bir tartışmayı başlatmış ve Türkçeye “Beyaz Türkler” denen bir
kavramsallaştırmayı kazandırmıştır. Bu çalışma Beyaz Türkler kavramının nasıl
doğduğunu, başlangıçta ve şu anda ne anlama geldiğini ve siyasi olarak Beyaz
Türkler kavramına yüklenen anlamları sorgulamayı amaçlamaktadır. Araştırma
kapsamında 2017 yılında ulusal basında yayımlanan tüm haber ve köşe yazıları
taranmış ve analiz edilmiştir. PRNet dijital gazete arşivinden elde edilen 185
adet metin tematik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Örneklemdeki metinler
90’lı yıllar ve 2000’li yıllardaki tartışmaların değişime uğradığını, daha
önceleri kültürel ve ekonomik konularla gündeme gelen Beyaz Türkler kavramının
son dönemde siyasallaştığını göstermiştir. Gazete içeriklerindeki bu siyasallaşma
boyutu olumsuz bir ton taşımakta olup, Beyaz Türkleri Türkiye için bir tehdit
olarak temsil etmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Beyaz Türkler, Temsil, Türk Basını, Merkez-Çevre, Tematik analiz

Kaynakça

• Akgün, Ceylan Nur (2015). Beyaz Türk Kimdir? Kavramın Oluşum Sürecinin ve İçeriğinin Tarihsel Olarak İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Akyol, Mustafa (2011). Beyaz Türkler, Zenci Türkler ve Dağ Türkleri. İstanbul: Ufuk.
• Arat-Koç, Sedef (2007). “(Some) Turkish Transnationalism(s) in an Age of Capitalist Globalization and Empire: “White Turk” Discourse, the New Geopolitics, and Implications for Feminist Transnationalism.” Journal of Middle East Women’s Studies 3(1): 35-57.
• Bali, Rıfat N. (2002). Tarz-ı Hayat’tan Life Style’a: Yeni Seçkinler, Yeni Mekanlar, Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: İletişim.
• Bilici, Mücahit (2009). “Black Turks, White Turks: On the Three Requirements of Turkish Citizenship.” Insight Turkey 11(3): 23-35.
• Bora, Tanıl (2013). “Notes on the White Turks debate.” Turkey between Nationalism and Globalization içinde. Derleyen: Riva Kastoryano. New York: Routledge. 87-104.
• Brennan, Shane ve Herzog, Marc (2014). Turkey and the Politics of National Identity: Social, Economic and Cultural Transformation. London: I.B.Tauris.
• Cangöz, İncilay (2008). “Discussing Journalists as Intellectuals: Hegemony, Occupational Ideology and Power”. Intellectuals, Knowledge, Power: 1st Global Conference. Budapest, 8-10 Mayıs 2008. http://www.inter-disciplinary.net/ci/intellectuals/int1/Cangoz%20paper.pdf
• Cevher, Ezgi (2012). “Kentsel markalaşma süreci: Antalya örneği.” Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 4(1): 105-115.
• Dağtaş, Banu (2008). “Türkiye’de Yaygın Televizyonlarda Tektipleşme ve Diziler: Tektipleşmiş Bir Zenginlik Göstergesi Olan Lüks Villaların Düşündürdükleri”. İleti-ş-im 8(8): 181-185.
• Demiralp, Seda (2012). “White Turks, Black Turks? Faultlines beyond Islamism versus secularism.” Third World Quarterly 33(3): 511-524.
• Demiröz, Demir ve Öncü, Ahmet (2005). “Türkiye’de piyasa toplumunun oluşumunda hegemonyanın rolü: Bir gerçeklik projesi olarak Beyaz Türklük.” Şerif Mardin’e Armağan içinde. Derleyenler: Öncü, Ahmet ve Tekelioğlu, Orhan. İstanbul: İletişim. 171-199.
• Dyer, Richard (1997). White: Essays on Race and Culture. London: Routledge.
• Ekici, Süleyman, ve Gökhan Tuncel (2015). “Göç ve İnsan”. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi 5(1): 9-22.
• Eldem, Edhem (2010). “Ottoman and Turkish Orientalism.” Architectural Design 80: 26–31.
• Ergin, Murat (2008). “‘Is the Turk a White Man?’ Towards a Theoretical Framework for Race in the Making of Turkishness.” Middle Eastern Studies 44(6): 827-850.
• Ergin, Murat (2017). Is the Turk a White Man? Race and Modernity in the Making of Turkish Identity. Leiden: Brill.
• Ferguson, Michael (2014). “White Turks, Black Turks and Negroes: The Politics of Polarization.” The making of a Protest Movement in Turkey:# occupygezi içinde. Derleyen: Özkırımlı, Umut. Palgrave Macmillan UK. 77-88.
• Gökay, Bülent ve Hamourtziadou, Lily (2016). “‘Whiter than White’: Race and Otherness in Turkish and Greek National Identities.” Journal of Balkan and Near Eastern Studies 18(2): 177-189.
• Göle, Nilüfer (2017). “Undesirable Public Intellectuals.” Globalizations 14(6): 877-883.
• Grelow, Weronika (2014). The Instrumental Usage of a Culturalist “White-Black” Dichotomy in the Turkish Press (1980-2013). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Universita Ca’Foscari Venezia.
• Grigoriadis, Ioannis, N. (2018). Democratic Transition and the Rise of Populist Majoritarianism. Cham: Palgrave Macmillan.
• Günal, Asena (2001). “Mine G. Kırıkkanat ve Beyaz Türk Oryantalizmi.” Birikim Dergisi 144: 66-73.
• İçduygu, Ahmet, ve Sirkeci, İbrahim (1999). “Cumhuriyet Donemi Türkiye’sinde Göç Hareketleri”. 75 Yılda Köylerden Şehirlere içinde. Derleyen: Oya Baydar, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları 75. 249-268.
• Joffe, Helene (2012). “Thematic Analysis - Chapter 15”. Qualitative Research Methods in Mental Health and Psychotherapy: A Guide for Students and Practitioners içinde. Derleyen: David Harper ve Andrew Thompson, Chichester: Wiley-Blackwell. 209-223.
• Karakul, Aygülen Kayahan (2010). “Discussion on White Power and Privilege: Barriers to Culturally Responsive Teaching by Glimps, B.J. & Ford, N.F.” International Journal of Educational Policies 4(2): 35-38.
• Kırıkkanat, Mine G. (2005). “Halkımız eğleniyor.” Radikal. 27 Temmuz 2005. Erişim tarihi: 19.12.2017. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/mine-g-kirikkanat/halkimiz-egleniyor-753082/
• Konyar, Hürriyet (2011). “Yeni müzik kültüründe hâkim küresel kültür ile “öteki” kültürler arasında kurulan yeni ilişkilerle Türkiye’deki yeni pop müzik kültürünün değerlendirilmesi”. 38. ICANAS Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi Kitabı. II.Cilt: 435-455.
• Köse, Aynur ve Yılmaz, Mustafa (2010). “Fısıltı Gazetesi İçin Yeni Bir Mecra: Söylentilerin İletim Mekânı Olarak Çevrimiçi Forumlar.” Millî Folklor 22(85): 183-192.
• Mardin, Şerif (2013). Türkiye’de Toplum ve Siyaset. İstanbul: İletişim.
• Neuman, W. Lawrence (2006). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Sedef Özge (çev.). Ankara: Yayın Odası.
• New York Times (2003). “The Erdogan Experiment.” 11 Mayıs 2003. Erişim tarihi: 21.12.2017. http://www.nytimes.com/2003/05/11/magazine/the-erdogan-experiment. html?pagewanted=all&src=pm,
• Özkan, Derya (2007). “Değişen İstanbul Tahayyülleri: Çarpık Kentleşmeden “Cool” İstanbul’a.” İstanbul Dergisi 58: 52-54.
• Ramm, Christoph (2016). “Beyond ‘Black Turks’ and ‘White Turks’–The Turkish Elites’ Ongoing Mission to Civilize a Colourful Society.” Asiatische Studien-Études Asiatiques 70(4): 1355-1385.
• Sağlam, Serdar (2006). “Türkiye’de iç göç olgusu ve kentleşme”. Türkiyat Araştırmaları 5: 33-44.
• Tuncel, Gökhan ve Gündoğmuş, Bekir (2012). “Türkiye Siyasetinde Merkez- Çevrenin Dönüşümü Ve Geleneksel Merkezin Konumlanma Sorunu.” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14(3): 137-158.
• Vaismoradi, Mojtaba, Turunen, Hannele ve Bondas, Terese (2013). “Content analysis and thematic analysis: Implications for conducting a qualitative descriptive study.” Nursing & Health Sciences 15(3): 398-405.
• White, Jenny (2013). Müslüman Milliyetçiliği ve Yeni Türkler. İstanbul: İletişim.
• Yenigül, Sevinç Bahar (2005). “Göçün kent mekanı üzerine etkileri”. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 18(2): 273-288.
• Zhaparaliev, Sherbol (2017). “Gazeteler Üzerinden Darbeler: Kırgızistan 2010 Olaylarının Türkiye Basınında İnşası”. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 44: 80-101.