Türkiye’nin İlk 500 Sanayi Kuruluşunun Sponsorluk Uygulamaları: Kurumsal Web Sayfaları Üzerine Bir Analiz

Yıl 2019, Sayı: 31, 537 - 559, 30.06.2019

Salih Gürbüz , Ahmet Tarhan

https://doi.org/10.31123/akil.527422

Cited By: 8

Öz

Bir
halkla ilişkiler uygulama alanı olarak sponsorluk faaliyetleri kuruluşların
hedef kitleleri gözünde olumlu imaj oluşturmak ve geliştirmek açısından önemli
bir role sahiptir. Bu uygulamaların hedef kitlelere ulaştırılması ise
kuruluşlar açısından oldukça önemlidir.  
Günümüzde geleneksel kitle iletişim araçlarıyla karşılaştırıldığında,
web sayfaları eşik bekçiliğine maruz kalmaksızın içeriğin kuruluşlar tarafından
kontrol edilebilir olması bakımından kuruluşlar açısından bir halkla ilişkiler
mecrası olarak öne çıkmaktadır. Böylece kuruluşların sponsorluk faaliyetlerini
duyurmalarında kurumsal web sayfalarını kullanmaları daha geniş kitlelere
ulaşmaları bakımından da önemli görülmektedir.

Bu
çalışmada sanayi kuruluşlarının sponsorluk ile ilgili uygulamalarının neler
olduğunu belirlemek; söz konusu uygulamaların kuruluşların kurumsal web
sayfalarından nasıl sunulduğunu tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın
örneklemi olarak İstanbul Sanayi Odası’nca ilan edilen Türkiye’nin ilk 500
Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde yer alan 100 kuruluş belirlenmiştir. Kurumsal
web sayfalarında sponsorluk çalışmalarına dönük bilgilere ne ölçüde yer
verildiği, kuruluşların bu mesajları nasıl sundukları, sunulan mesajların daha
çok hangi sponsorluk alanıyla ilgili olduğu içerik analizi yöntemiyle analiz
edilmiştir. Buna göre, en çok destek olunan sponsorluk alanları, spor
sponsorluğu, kültür-sanat sponsorluğu ve eğitim sponsorluğu olarak
belirlenmiştir. Sponsorluk mesajlarının daha çok görsel ve yazılı materyal,
elektronik basın bülteni ve metin aracılığıyla sunulduğu görülürken; sponsorluk
mesajlarını sadece 5 tanesinin ana sayfada sponsorluk başlığı altında link ile
sunulduğu da bulgular arasında yer almaktadır. Bununla birlikte kuruluşların
sponsorluk faaliyetlerine katkılarının sınırlı olduğu belirlenmiştir.  Ayrıca sponsorluk mesajlarının hedef kitleye
ulaştırılmasında kuruluşların web sayfalarını etkin bir biçimde kullanmadıkları
da öne çıkan bulgular arasındadır. 

Anahtar Kelimeler

Halkla ilişkiler, Sponsorluk, Kurumsal Web Sayfaları, Sanayi kuruluşları, İçerik Analizi

Kaynakça

• Abratt, R., Clayton, B. C. ve Pitt, L. F. (1987). Corporate objectives in sports sponsorship. International Journal of Advertising, 6(4), 299-312.
• Alagöz, S. B. ve Ekici, N. (2016). Tartışmalı Bir Konu Olarak Sanat Pazarlama: Kavramsal Bir Değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 189-202.
• Asna, A. (1998). Public Relations Temel Bilgiler, İstanbul: Der Yayınları.
• Asna, A. (2006). Kuramda ve Uygulamada Halkla İlişkiler, İstanbul: Pozitif Yayınları.
• Ateşoğlu, İ. (2010). Arkeolojik Kazı Sponsorluğunda İşletme Amaçlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010 (22), 179-190.
• Ayhan, A. (2015). Halkla İlişkiler Tarihçe, Kavram ve Medya İlişkileri. Literatürkacademia: Konya.
• Bakan, Ö. ve Kalender, A. (2007). Sponsorship Messages in Industrial Organizations’ Web Pages in Turkey, 5th International Symposium Communication in the Millenium, School of Journalism, Indiana University, May 16-18, Bloomington (U.S.A.), 137-148.
• Baş, M . (2008). Spor Sponsorluğu ve Spor Federasyonlarının Sponsorluğa Bakışı Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (3), 111-124.
• Başar, E. E. (2018). Uluslararası Spor Organizasyonlarında Ulusal Markaların Sponsorluk Faaliyetlerinin İncelenmesi: Sponsora Yönelik Tutumun Aracılık Etkisi ve Etkinlikle İlgilenimin Moderatör Rolü, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 157-176.
• Bennett, R. ve Gabriel, H. (1999). Headteacher Characteristics, Management Style And Attitudes Towards The Acceptance Of Commercial Sponsorship By State-Funded Schools, Marketing Intelligence & Planning, 17(1), 41-52.
• Bobbitt, R. (1995). An Internet Primer for Public Relations, Public Relations Quarterly, Fall, 27-32.
• Canöz, K. ve Bakan, Ö. (2016). Sponsorship Activities Of Oil Companies As A Communication Tool in Turkey. Presented At The X. European Conference On Social And Behavioral Sciencessarajevo, Bosnia And Herzegovina.
• Canöz, K. ve Doğan, İ. (2015). İmaj Oluşturma Aracı Olarak Sponsorluk, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 3(2), 19-39.
• Cho, J. Y. ve Lee, E. H. (2014). Reducing Confusion About Grounded Theory And Qualitative Content Analysis: Similarities and Differences, The Qualitative Report, 19 (32), 1-20.
• Cooley, T. (1999). Interactive Communication – Public Relations on the Web, Public Relations Quarterly, Summer, 41-42.
• Cornwell ,T. B. ve Maignan, I. (1998), An International Review of Sponsorship Research, Journal of Advertising, 27:1, 1-21.
• Çöklü, Y. E. (2004). Halkla İlişkilerde Medya Yönetimi Yeni İletişim Teknolojileriyle, İstanbul: Set-Systems Yayınları.
• d′ Astous, A. ve Bitz, P. (1995). Consumer Evaluations Of Sponsorship Programmes, European Journal of Marketing, 29(12), 6-22.
• Daellenbach, K., Davies, J. ve Ashill N. J. (2006). Understanding Sponsorship and Sponsorship Relations – Multiple Frames and Multiple Perspectives, International Journal of Nonprofit and Voluntary Sector Marketing, 11 (1), 73-87.
• Davis, A. (2006). Halkla İlişkilerin ABC’si, (Çev. Ümit Şendilek), İstanbul: MediaCat Yayınları.
• Dean, D. H. (2002). Associating the Corporation with a Charitable Event Through Sponsorship: Measuring the Effects on Corporate Community Relations, Journal of Advertising, XXXI (4), 77-87.
• Demirci, F. (1997). Sponsorluk: Pazarlama İletişim Karması İçindeki Yeri ve Önemi, D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 12(II), 193-202. Erciş, M. S. (2012). Pazarlama İletişimi Kapsamında Sponsorluk Faaliyetlerinin Önemi Ve Bir Sponsorluk Uygulaması: Türk Hava Yolları, Marmara İletişim Dergisi, 19, 112-124.
• Geçikli, F. (2013). Halkla İlişkiler ve İletişim, Beta Basım Yayım: İstanbul.
• Halliburton, C. ve Ziegfeld, A. (2009). How Do Major European Companies Communicate Their Corporate İdentity Across Countries?-An Empirical İnvestigation Of Corporate İnternet Communications, Journal of Marketing Management, 25(9-10), 909-925.
• Harris, R. (2005). When Giving Means Taking: Public Relations, Sponsorship, And Morally Marginal Donors, Public Relations Review, 31(4), 486-491.
• Harrison, S. (2000). Public Relations An Introduction, London: Thomson Learning.
• Harwood, T. G. ve Garry, T. (2003). An Overview Of Content Analysis, Marketing Review, 3(4), 479-498.
• Hill, L. N. ve White, C. (2000). Public Relations Practitioners’ Perception Of The World Wide Web As A Communications Tool, Public Relations Review, 26(1), 31-51.
• IEG Sponsorship Report (2011). Sponsorship Spending: 2010 Proves Better Than Expected; Bigger Gains Set For 2011, www.sponsorship.com, erişim tarihi: 30.04.2011.
• Ihator, A. (2001). Corporate Communication: Challenges and Opportunities in a Digital World, Public Relations Quarterly, Winter, 15-18.
• Ilıcak, A. Ş. G. (2014). Türkiye’de Özel Sektörün Halkla İletişim Aracı Olarak Sanat Sponsorluğunu Kullanımı, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 272-286.
• İmamoğlu, S. H. (2009). Spor Sponsorluğuna İlişkin Hukuki Düzenleme Üzerine Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 58(1), 63-96.
• Jalleh, G., Donovan, R. J., Giles-Corti, B. ve Holman, C. D. A. J. (2002). Sponsorship: Impact On Brand Awareness And Brand Attitudes, Social Marketing Quarterly, 8(1), 35-45.
• Jefkins, F. (1995). Public Relations Techniques, Oxford: Butterworth-Heinemann.
• Kent, M. L. ve Taylor, M. (1998). Building Dialogic Relationships Through the World Wide Web, Public Relations Review, 24 (3), 321-334.
• Kürkçü, D. D. (2015). Sponsorluğun Marka Değeri Üzerine Etkisi, Yıldız Journal of Art and Design, 2(1), 1-18.
• Liu, C., Arnett, K. P., Capella, L. M., ve Beatty, R. C. (1997). Web Sites Of The Fortune 500 Companies: Facing Customers Through Home Pages, Information & Management, 31(6), 335-345.
• Mack, R. W. (1999). Event Sponsorship: An Exploratory Study Of Small Business Objectives, Practices, And Perceptions, Journal of Small Business Management, 37(3), 25-30.
• Madrigal, R. (2000). The Influence Of Social Alliances With Sports Teams On İntentions To Purchase Corporate Sponsors' Products. Journal of Advertising, 29(4), 13-24.
• Mason, D. S. (1999). What Is The Sports Product And Who Buys It ? The Marketing Of Professional Sports Leagues, European Journal of Marketing, Vol. 33 Issue: 3/4, 402-419.
• Meenaghan, J.A. (1983). Commercial Sponsorship, European Journal of Marketing, Vol. 7 No. 7, 5-73.
• Meenaghan, T. ve David S. D. (1999). Media Effect In Commercial Sponsorship, European Journal of Marketing, Vol. 33 Issue: 3/4, 328-348.
• Meenaghan, T. (1991). Sponsorship – Legitimising the Medium, European Journal of Marketing, 25 (11), 5-10.
• Peltekoğlu, F. B. (2014). Halkla İlişkiler Nedir?, Beta Basım Yayım: İstanbul.
• Priest, H., Roberts, P., ve Woods, L. (2002). An Overview Of Three Different Approaches To The İnterpretation Of Qualitative Data, Part 1: Theoretical Issues, Nurse Researcher, 10(1), 30.
• Ryan, A. ve Fahy, J. (2012). Evolving Priorities In Sponsorship: From Media Management To Network Management, Journal of Marketing Management, 28(9-10), 1132-1158.
• Sayımer, İ. (2008). Sanal Ortamda Halkla İlişkiler, İstanbul: Beta Basım Dağıtım A.Ş.
• Tarakçı, İ. E. ve Baş, M. (2018). Bütünleşik Pazarlama İletişiminde Spor Sponsorluğu ve Tüketici Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi, Third Sector Social Economic Review, 53(1), 291-326.
• Tarhan, A., Canöz, K. ve Bakan, Ö. (2015). The Analysis Of The Sponsorship Activities Of The Banks Through Their Corporate Web Pages. Presented At The 19th International Academic Conference, Florence, Italy, 820-834.
• Tarhan, Ahmet (2011). Sponsorship Applications of Gsm Network Operators: An Analysis Of Web Pages, International Journal of Multidisciplinary Thought,1(06):199–213.
• Taşdemir, E. (2001). Hedef Kitleye Ulaşmada Etkili Bir Araç: Sponsorluk, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 2 (1). 97-106.
• Taşkın, E. ve Kosat, A. (2016). Tüketicilerdeki Spor Sponsorluğu Algısının Marka Değeri Üzerine Etkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Afro-Avrasya Özel sayısı, 1-17.
• Tengilimoğlu, D. ve Öztürk, Y. (2004). İşletmelerde Halkla İlişkiler, Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Van den Bosch, A. L., Elving, W. J. ve de Jong, M. D. (2006). The Impact Of Organisational Characteristics On Corporate Visual Identity, European Journal of Marketing, 40(7/8), 870-885.
• Verity, J. (2002). Maximising the Marketing Potential of Sponsorship for Global Brands, European Business Journal, 161-173.
• White, C. ve Raman, N. (1999). The World Wide Web as a Public Relations Medium: The use of Research, Planning, and Evaluation in Web Site Development, Public Relations Review, 25(4), 405-419.
• Yavuz, C. (2013). Halkla ilişkiler, Detay yayıncılık: Ankara.
• Yılmaz, A. (2007). Marka Farkındalığı Oluşturmada Sponsorluk ve Rolü: Eskişehir Sinema Günleri’ne Yönelik Bir Değerlendirme, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1). 587-607.