Age as a Token: Representation of Elderness and Youth in Paradise (2023)

Yıl 2024, Sayı: 45, 76 - 90, 26.08.2024

Hülya Arslaner Hamarat , İlknur Gürses Köse

https://doi.org/10.31123/akil.1424520

Öz

Just elderness cannot be thought of as a single factor, the body is also a concept that cannot be considered from a single perspective. The body, being a biological and sociological organism has been interpreted differently by thinkers and scientists; it has gained significance with phenomena such as Enlightenment, modernism etc. Thus, the body has become the locus of many phenomena that surround human life; illness, death, old age, physical disability, etc., becoming images that need correction, cessation, or prevention. The aim of the study is to examine the transformation of the concepts related to aging within the framework of the body through the film Paradise (Kunz, 2023)) and to examine the processes of body control, discipline, transformation into commodity, transhumanism/posthumanism in the context of the discussion of the right to life. As it is known, studies on old age/elderness and the body have also been of interest in cinema and this subject has been presented to the audience in many films with different messages. The science fiction film Paradise which shows that old age is an undesirable phenomenon and youth can be turned into a commodity that can be bought with money, is a German-made film that discusses the debates on change on the body, the problems of humanity related to aging and the decision of which bodies should live. In the research conducted, in film, it has been observed that the right to life is perceived as the privilege of wealthy individuals or scientists contributing to civilization.

Anahtar Kelimeler

Elderness, Body, Body Sociology, Transhumanism, Paradise

Bir Takas Aracı Olarak Yaş: Cennet (2023) Filminde Gençliğin ve Yaşlılığın Temsili

Öz

Biyologlar yaşlılığı doğurganlığın azalması, vücut fonksiyonlarının gerilemesi olarak tanımlarken; Dünya Sağlık Örgütü fiziksel, zihinsel kapasitede düşüş olarak tanımlamaktadır. Burada yaş faktörü önemlidir; ancak yaşlılığın belirlenmesi için tek koşul kronolojik zaman değildir. Örneğin; 65 yaş üstü bir birey çevresel, ekonomik vb. faktörlere bağlı olarak hayatını idame ettirebilirken; aynı yaşta başka bir birey yatağa bağlı veya başka birine bağımlı yaşamaktadır. Buradan yola çıkarak, yaşlılık çok yönlü düşünülmesi gereken bir kavramdır. Yaşlılık tek bir faktörle düşünülemeyeceği gibi beden de tek açıdan düşünülemeyecek bir kavramdır. Biyolojik olduğu kadar sosyolojik bir organizma olan beden düşünürler, bilim insanları tarafından farklı yorumlanmış; Aydınlanma, modernizm, teknolojik gelişmeler vb. olgularla önem kazanmıştır. Böylece beden, bilimin ve kültürün merkezi haline gelerek insan yaşamını dolayımlayan birçok olgunun mekânı; hastalık, ölüm, yaşlılık, fiziksel engellilik vb. birçok konuda düzeltilmesi, durdurulması veya önlenmesi gereken birer imge olmuştur. Çalışmanın amacı yaşlanma ile ilgili kavramların beden çerçevesinde dönüşümlerini Paradise (Boris Kunz, 2023) filmi üzerinden okuyarak bedenin denetimi, disipline edilmesi, meta haline dönüşümü, transhumanizm/posthümanizm süreçlerini yaşam hakkı olgusu tartışması bağlamında incelenmiştir. Bilindiği üzere yaşlılık/yaşlılık ve beden üzerine yapılan çalışmalar sinemanın da ilgi alanına girmiş ve bu konu birçok filmde farklı mesajlarla izleyiciye sunulmuştur. Yaşlılığın istenmeyen bir olgu olduğunu ve gençliğin para ile satın alınabilen bir metaya dönüştürülebileceğini gösteren bilim kurgu filmi Paradise beden üzerindeki değişim tartışmalarını, insanlığın yaşlanma ile ilgili sorunlarını ve hangi bedenlerin yaşaması gerektiği kararını tartışan Alman yapımı bir filmdir. Yapılan araştırmada, filmde yaşam hakkının zengin kişilerin ya da uygarlığa katkı sağlayan bilim insanlarının hakkı olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Beden, Beden Sosyolojisi, Transhumanizm, Paradise

Etik Beyan

Yapılan çalışmada etik kurul onayı gerektirecek şekilde insan faktörü içeren bir çalışma yapılmamıştır. Bu sebeple etik kurul onayı alınmamıştır.

Kaynakça

• Abercrombie, N., Hill, S., Turner, S. B. (2006). Dictionary of Sociology (7 ed.). Penguin Reference Books.
• Agar, N. (2007). Whereto Transhumanism?: The literature reaches a critical mass. The Hastings Center Report, 37(3), 12-17.
• Ağın, B. (2020). Posthumanism versus Transhumanism: James Tiptree, Jr.’s The Girl Who Was Plugged In. Dil ve Edebiyat Araştırmaları(22), 277-298.
• Aytaç, O. (2020). Sinemada yaşlılık temsillerine karşılaştırmalı bir bakış. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 4(4), 40-50.
• Battle-Fisher, M. (2020). Transhuman, posthuman and complex humanness in the 21st century. Ethics, Medicine and Public Health, 13, 100400.
• Benvenga, L. (2023). Transhumanism, techno-humanism. Medicina y Ética January-March, 34(1), 177-193. https://doi.org/doi:https://doi.org/10.36105/mye.2023v34n1.04
• Bostrom, N. (2003a). Human Genetic Enhancements: A Transhumanist Perspective. Preprint of paper published in the Journal of Value Inquiry, 37(4), 493-506.
• Bostrom, N. (2003b). The Transhumanist FAQ A General Introduction. The World Transhumanist Association.
• Braun, K. (2007). Biopolitics and temporality in Arendt and Foucault. Time & Society, 16(1), 5-23.
• Butler, J. (1989). Foucault and the Paradox of Bodily Inscriptions. The Journal of Philosophy Eighty-Sixth Annual Meeting American Philosophical Association, Eastern Division, 86(11), 601-607.
• Cluzeau, F. (2013). Platon'un Ruh Kuramı'nda Pathos. Cedrus The Journal Of MCRI, 1(1), 65-87. https://doi.org/doi:DOI: 10.13113/CEDRUS/20131677
• Dağ, A. (2018). Sinema ve romanda transhümanizm:“Blade Runner” filmi ve “Neuromancer” roman örneği. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 11, 89-98.
• Dağ, A. (2019). Yaratılışa Müdahale ve Yeni Bir Evrimci Neo- Darwinist Bir Yaklaşım Olarak Transhümanizm. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 153-168.
• de Fernandes Teixeira, J. (2020). Transhumanism, immortality and the question of longevity. Revista de filosofia aurora, 32(55).
• Demirel, A. C., & Sütçü, S. (2021). Covid-19 salgınında Türkiye’de yaşlılara yönelik uygulamalar ve hizmetlerin değerlendirilmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 17(Pandemi Özel Sayısı), 3641-3675.
• Durdubaş, K. (2022). Televizyon Reklamlarında Yaşlı Temsillerinin Yaşlılık Algısına Etkisi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 11(1), 60-76.
• Erdoğan, D. (2014). Toplumsal Cinsiyet ve Beden Türkiye/Ankara. file:///C:/Users/DellT3600/Desktop/Downloads/Toplumsal_Cinsiyet_ve_Beden_Foucault_ve%20(1).pdf
• Ertaylan, A. (2016). 1990 Sonrası Türkiye Sinemasında Yaşlılık Temsilleri.
• Esgin, A. (2011). Beden sosyolojisi açısından popüler kültür ve kadın. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 669-679.
• Gayozzo, P. (2021). Transhumanisms: A Review of Transhumanist Schools of Thought. New Literaria, 120-131. https://doi.org/https://dx.doi.org/10.48189/nl.2021.v02i1.013
• Göksun, Y. (2023). Türkiye’de Covid-19 pandemisi sürecinde yaşlıların haberlerde temsili. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (32), 943-960.
• Hogue, A. (2016). Transgressing the Intellectual Status Quo: How Transhumanism Seeks. New German Review: A Journal of Germanic Studies, 27 (1).
• Hughes, J. J. (2013). Transhumanism and personal identity. The Transhumanist Reader: Classical and Contemporary Essays on the Science, Technology, and Philosophy of the Human Future, 227-233.
• Işık, E. (1998). Beden ve Toplum Kuramı. Bağlam Yayınları.
• Iuga, I. (2016). Transhumanism Between Human Enhancement and Technological Innovation. Symposion, 3(1), 79-88.
• Kalaycı, I., Özkul, M., & Tuna Uysal, M. . (2021). Yaşlı Bakım İstihdamında Yaşlanma ve Yaşlılık Algısı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8, 146-170.
• Kaya, M. (2013). Platon'un Ruh Kuramı. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences, 15(1).
• Koç, C. (2021).Medyada Bir Ayrimcilik Kriteri Olarak Cinsiyetlendirilmiş Yaşçilik: Televizyon Dizilerinde Yaşli Kadinlarin Temsili(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Istanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Koç, A. (2018). Michel Foucault’nun “biyopolitika” kavramının teorik çerçevesi. Uluslarası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 2(2), 193-218.
• Kuruoğlu, H., & Salman, S. (2017). Medyada yaşlılık ve Türk sinemasında yaşlılık temsili. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(3), 1-23.
• Kunz, B. (2023). Paradise
• Le Breton, D. (2014). Beden Veda (A. U. Kılıç, Trans.). Sel Yayıncılık.
• Llano-Alonso, F. H. (2019). Transhumanism, vulnerability and human dignity. Deusto journal of human rights= Revista Deusto de derechos humanos, 4, 39-58.
• Macey, D. (2009). Rethinking biopolitics, race and power in the wake of Foucault. Theory, Culture & Society, 26(6), 186-205.
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji Sözlüğü (D. K. O. Akınbay, Trans.). Bilim ve Sanat Yayınları.
• Rossi, B. (2020). The Philosophy of Transhumanism: A Critical Analysis. Emerald Publishing.
• Sennett, R. (2008). Ten ve Taş Batı Uygarlığında Beden ve Şehir (T. Birkan, Trans.). Metis.
• Sivritepe, S. (2021). Haber Görsellerinde Yaşli Temsili. The Journal of Social Sciences, 54(54), 515-538.
• Terec-Vlad, L., & Terec-Vlad, D. (2014). About the evolution of the human species: Human robots and human enhancement. Postmodern Openings/Deschideri Postmoderne, 5(3).
• Toraldo, M., & Toraldo, D. M. (2018). Trans-Human and Post-Human: A Challenge for the Human and Philosophical Sciences. Open Journal of Philosophy, 9(1), 54-61.
• Vaccari, A. (2015). Transhumanism and human enhancement: A postmortem.
• Yetkiner, B., & Özdemir, N. (2022). Sinemada Transhümanizm ve Yapay Zekâ. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 13(51), 262-286.
• Zengin, M. O. (2015). Televizyonda yaşlı temsilleri ve yaşçılık. İstanbul: Kriter Yayınevi.