Sağlık Politikaları Ve Türkiye’de Sağlık Politikalarının Dönüşümü

Yıl 2023, Sayı: 16, 186 - 203, 31.12.2023

Berna Kahveci Ceylan , Fatma Azizoğlu , Mustafa Mete

Öz

İnsanın hayatta kalması için en temel unsurlardan biri hiç şüphe yok ki sağlıktır. Sağlık ve teknolojik gelişmeler toplumların yaşam kalitesini yükseltmekte ve yaşlı nüfusun artmasını mümkün kılmaktadır. Bu durum sağlık giderlerine ayrılan kaynağı hızla artırmakta ve dolayısıyla sağlık sigortalarının üzerindeki yükü de artırmaktadır. Hali hazırda var olan sigortalar bu yeni duruma ayak uydurmakta zorlanmakta ve bu zorluk reform çalışmalarının ortaya çıkmasını gerektirmektedir. Bu çalışma sağlık içeriğini, sağlık reformunun nedenlerini, sağlık alanında çok ciddi değişimlerin yaşandığı son yirmi yıldaki sağlık hizmetlerinin sunumunu, finansmanını ve organizasyonunu ve bunlarla ilgili politikaların değişimini incelemektedir. Ayrıca “Sağlıkta Dönüşüm Programı” çerçevesinde yürütülen araştırmaların, programın hedeflerinin, bileşenlerinin ve yıllar içinde yapılan düzenlemelerin çok yönlü bir analizi yapılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Politika, Sağlık Politikası, Türkiye’de Sağlık Politikası, Sağlıkta Dönüşüm

Teşekkür

teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Ak, Sebla (2021), Geçmişten Günümüze Türkiye’nin Sağlık Politikaları, Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi-ASHD 2021;20(1):28-36, ISSN: 2667-6044,
• Akdağ, Recep (2012), Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011), T.C. Sağlık Bakanlığı Yayını, Aralık 2012
• Akdağ R. (2007). Nereden Nereye: Türkiye’de Sağlıkta Dönüşüm Programı: Kasım 2002-Haziran 2007, Sağlık Bakanlığı, Ankara
• Akdağ R. (2008). Türkiye Sağlık Dönüşüm Programı Ve Sağlık Hizmetleri Değerlendirme Raporu,1.Baskı, Ankara
• Akdağ R. (2011). Türkiye sağlıkta dönüşüm programı. Bab-ı Ali Toplantıları, İstanbul
• Akdur, Recep (2008), Cumhuriyetten Günümüze Türkiye’de Sağlık, 12.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı, 21-25 Ekim 2008, s. 45-71, Ankara,
• Atabey S.E. (2012). “Türkiye’de 1980 sonrası sağlıkta dönüşüm politikaları, sağlık sistemindeki sorunlar ve çözüm önerileri”, Sağlık sistemleri ve sağlık politikası, Edi: Derya SARIKAYA, 1.Basım, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Atabey S.E. (2012). “Sağlık sistemleri ve bazı ülkelerde uygulanmakta olan sağlık sistem modelleri, Sağlık sistemleri ve sağlık politikası, Edi: Derya SARIKAYA, 1.Basım, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Aytekin, Hamdi (2013), Türkiye’de Sağlık Hizmetleri (1920-1980), Toplum ve Hekim Dergisi, Mayıs-Haziran 2013, cilt:28, sayı:3, 181-191
• Barca, Mehmet; Akdere, Erdal; Gedik Balay, İklim (2013), İşletme Araştırmaları Dergisi, 5/3 (2013) 64-92
• Cansever, İbrahim Hüseyin ve Tüfekçi, Nezihe (2020), Tarihsel Süreçte Türkiye’de Sağlık Planlaması Üzerine Bir Değerlendirme, SDÜ Vizyoner Dergisi, ISSN: 1308-9552, Cilt: 11, Sayı: 27, 614-628.
• Chetty R, Stepner M, Abraham S, Lin S. Scuderi B, Turner N, Bergeror A, Cutler D. (2016). Association Between Income and Life Expectancy in the United States, Clinical Review & Education Special Communication, Journal of American Medical Association, doi:10.1001/jama.2016.4226.
• Çalış S. (2006). Türkiye‟ de sosyal güvenlik reformu kapsamında genel sağlık sigortasının incelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi) Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
• Dedeoğlu, Necati (2021), Cumhuriyet dönemi sağlık politikaları ve örgütlenme, 1920-1960, Hekim Sözü, Yıl:2, Sayı: 16, Temmuz-Ağustos 2021
• Demirci, Bengi (2015:127), Sağlık Hizmetlerinde Dönüşüm: Sağlıkta Dönüşüm Programı (SDP) Nasıl Bir Sistem Getiriyor? Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (30) 2015, 122-135
• Duyuk G. (2015). Devletlerin sağlık politikaları ile özel sağlık sigorta sistemlerinin sağlık hizmetlerinin sunumu ve finansmanı açısından karşılaştırılması., 49-50. https://acikerisim.nku.edu.tr/xmlui/handle/20.500.11776/1141 e.01.09.2023
• Er, Ü. (2011). Sağlıkta Dönüşümün Aracı Genel Sağlık Sigortası, Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ertaş Y. (1996). Sağlık Hizmetlerinde Desantralizasyon, Türkiye ve Ortadoğu Amme idare Enstitüsü (TOAİE), Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Işık A. (2015). “Türkiye’de Sağlık Politikalarında Güncel Gelişmeler: Sağlıkta Dönüşüm Programından Günümüze Bazı Değerlendirme ve Öneriler”, International Anatolian Academic Online Journal Dergisi, 2, 1-26, http://iaaoj.com/index.php/sosyalbilimler/article/view/104/5, (04.04.2023).
• Karabulut, Umut (2007), Cumhuriyetin İlk Yıllarında Sağlık Hizmetlerine Toplu Bir Bakış: Dr. Refik Saydam’ın Sağlık Bakanlığı Ve Hizmetleri (1925-1937), Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, (ÇTTAD), VI/15, (2007/Güz), s.s.151-160
• Kasapoğlu A. (2016). Türkiye’de sağlık hizmetlerinin dönüşümü. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 19(2), 131-174.
• Keleş, Şükrü (2021), Hekimlik Mesleğinde Mecburi Hizmet Yükümlülüğü, Lokman Hekim Dergisi, 2021; 11 (1): 131-150 DOI: 10.31020/mutftd.822843 e-ISSN: 1309-8004, ISSN 1309-761X
• Kıray Vural, Bilgin ve Taşpınar, Ayten (2006), Sağlık Politikaları, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 22 (1) : 305-318,
• Önal A. E. (2012). Türkiye’de sağlık politikaları. http://www.pitt.edu/~super7/9011-10001/9561.ppt e. 01.04.2023,
• Öner C. (2014). “Sağlığın Sosyal Belirleyicileri ve Yaşam Kalitesi İlişkisi”, Türkiye Klinikleri Dergisi, Fam Med-Special, Topics, 5(3), 15-8.
• Özsarı, Haluk (2018), Birinciden on birinciye kalkınma planlarında sağlık, SD (Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü) Dergisi, Haziran-Temmuz-Ağustos 2018, 47. sayı, s. 24-27
• Polat, Atakan Erol (2020), Sağlık Alanında Yapılan Yenilikler (İnkılaplar)nelerdir, https://derstarih.com/saglik-alaninda-yapilan-yenilikler/ e.21.09.2023
• Sağlık Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 663 sayılı (R.G.: 03.08.2018 tarih ve 30498 sayılı).
• Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı (1973). Sağlık Hizmetlerinde 50 Yıl. T.C. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, ss. 31-60, 250-67, 317-24. Ayyıldız Matbaası, Ankara.
• Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü (2023), T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2021, ISBN: 978-975-590-874-8, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1260
• Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü “Ambulans Hava Aracı İşletilmesine Dair Esaslar” (21 Nisan 2010, Sayı: B.10.0.TSH.0.16.08)
• Sargutan E. (2005), “Sağlık sektörü ve sağlık sistemlerinin yapısı”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8, 401-428, Ankara, http://dergipark.ulakbim.gov.tr/hacettepesid/article/view/5000046408, e.03.04.2023.
• Savaş B. S; Karahan Ö; Saka R.Ö. (2002). Sağlık sistemlerinde dönüşüm: Türkiye. Ankara.
• Seydioğlu, Mustafa (2022), Prof. Dr. Necdet Ünüvar ile Röportaj: Cumhuriyetin 100. Yılında Sağlık, Demokrasi Platformu Dergisi, 11(37), 19-32, P-ISSN: 1305-4600 E-ISSN: 2792-0909,
• Şenkal A; Doğan M. (2012). “Sosyal Politika ve Sosyal Haklar; Vatandaşlık Haklarının Yeniden Kavramsallaştırılması Arayışı”, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:9, Sayı, 17, s. 63-80.
• Sülkü S.N. (2011). Türkiye’de sağlıkta donuşum programı öncesi ve sonrasında sağlık hizmetlerinin sunumu, finansmanı ve sağlık harcamaları. Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayınları. Tatar M. (2008). Sağlık Politikası ve Planlaması, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sağlık İdaresi Bölümü ders notları, Ankara.
• T.C. 58. Hükümet, acil eylem planı (AEP). (2003).
• T.C. Sağlık Bakanlığı (S.B.) (2003). Sağlıkta dönüşüm, Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Tengilimoğlu D, Işık O, Akbolat M. (2012). Sağlık işletmeleri yönetimi. Ankara: Nobel.
• TÜİK, (2022), Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2021, Yayım tarihi: 04 Şubat 2022, Sayı: 45500 Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik” (R.G.: 13.07. 2017 tarih ve 30123 sayılı)
• USHAŞ, Sağlık Turizmi Verileri, https://www.ushas.com.tr/saglik-turizmi-verileri/ e.10.10.2023 WHO, (2020a), What is the WHO definition of health? https://www.who.int/about/who-we-are/frequently-asked-questions e.03.04.2023.
• WHO, (2020b), Mental health: strengthening our response. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-strengthening-our-response e.06.04.2023.
• Yeginboy Y ve Sayın, Ş.K. (2008). “Cumhuriyet Döneminden Günümüze Sağlık Politikaları Ve Sorunları”. 2. Ulusal İktisat kongresi, İzmir