Bir Hibrit Savaş Yöntemi Olarak Terör ve Suriye İç Savaşı

Yıl 2020, Sayı: 8, 35 - 56, 27.12.2020

Meram Tatlı , Osman Ağır

Öz

Ulus devletlerin oluşumundan Soğuk Savaşın sonuna kadar geçen dönemde konvansiyonel savaşlar esas savaş biçimi olarak karşımıza çıkarken, Soğuk Savaş sonrası dönemde iki kutuplu yapının ortadan kalkması ve gelişen savaş teknolojileri nedeniyle konvansiyonel savaşların yıkıcı etkilerinin devletler tarafından göze alınamaması vb. nedenlerle savaş yöntemlerinde önemli değişim ve dönüşümler yaşanmış; birçok yöntemin bir arada kullanılarak düşmanın zayıf düşürülmesine odaklanan “Hibrit Savaş” yeni savaş yöntemi olarak ön plana çıkmıştır. Hibrit savaşın uygulanmasında konvansiyonel olmayan taktiklerin kullanılması en çok terör faaliyetleri ile ilişkilendirilmektedir. Arap Baharı sürecine bağlı olarak Suriye’de başlayan iç savaşa çok geçmeden bir çok devlet ve devlet dışı aktör müdahil olmuştur. Farklı hedeflere sahip olan devletler ve terör örgütleri Suriye’de hibrit savaş yöntemleri ile birbirine üstünlük kurma mücadelesine girişmişlerdir. Sınırsız bir muhalefet ve çok sayıda yabancı istihbarat ajanı tarafından kuşatılan Suriye’ de IŞİD/DAEŞ ve PYD/YPG/PKK gibi terör örgütleri, çeşitli diğer milisler, paramiliterler, isyancılar ve yardımcı aktörler savaşta kilit oyuncular haline gelmişlerdir.
Buradan yola çıkılarak hazırlanan bu çalışmanın temel amacı bir hibrit savaş uygulaması olan terör örgütlerinin Suriye İç Savaşı’na etkilerinin ele alınmasıdır. Küresel ve bölgesel aktörlerin Suriye’de politik amaçlarına ulaşmak için terör örgütlerini araçsallaştırdıkları denencesine dayalı olarak hazırlanan çalışmada Suriye krizi ele alınmış ve bu vakalar üzerinden terör faaliyetlerinin hibrit savaş ile ilişkiselliği sorgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hibrit Savaş, terör, Arap Baharı, Suriye

Kaynakça

• Acun, C., Keskin, B. ve Salaymeh, B. (2017). El-Kaideden HTŞ’ye: Nusra Cephesi. İstanbul: Turkuvaz Yayınları.
• Aissa, H. (2012). The Arab Spring: Causes, Consequences, And Implications, U.S. Army War College.
• Akengin, H., ve Yaşar, A. (2018). Suriye’nin Jeopolitik Konumu Bağlamında Suriye-Rusya İlişkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(32): 25-57.
• Al, N. (2012). A Clausewıtzıan Readıng Of Russıan Interventıon In The Syrıan Cıvıl War. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Alexander, Y. (1987). Terrorism: Threats and Thrends Studies in International Terrorism, State University of New York and. Institute of Social and Behavioral Pathology Washington 10(3): 213-215.
• Aljazeera. (14/04/2020). Syria’s Civil War Explained from the Beginning. Al Jazeera News: https://www.aljazeera.com/news/2016/05/syria-civil-war-explained (04. 05. 2020).
• Atlıoğlu, Y. (2018). Suriye İç Savaşı ve Müzmin Toplumsal Çatışma. Ankara Üniversitesi SBF, 73(1): 129-156.
• Bartles, C. K. (2016). Getting Gerasimov Right, Edt: A.H. Cordesman Russia and the Color Revolution, Center for Strategic and International Studies Mılıtary Revıew, Washington, ss.30-38.
• BBC NEWS, (2018). Why Is There a War in Syria, https://www.bbc.com/news/world-middle-east-35806229. (18.04.2020).
• Celso, A. N. (2019). Superpower Hybrid Warfare in Syria, The Marine Corps gazette, 9 (2),: 92-116.
• Chomsky, N. 2001. 9-11: 9-11: Was There an Alternative?, New York: Seven Stories Press.
• Clausewitz, C. V. (2008). On War, M. Howard and P. Paret (ed.), New York: Oxford University Press.
• Çalışkan, B.. (2016). Küresel Bilek Güreşi: Uluslararası Güçlerin Suriye Politikası, İNSAMER, 1-22.
• Deep, A. (2015). Hybrid War: Old Concept, New Techniques, Small Wars Journal, https://smallwarsjournal.com/jrnl/art/hybrid-war-old-concept-new-techniques.
• Demir, C. (2018). Suriye’de Kara Kışa Dönen Arap Baharı: Küresel Ve Bölgesel Güçlerin Yönetimindeki Vekalet Savaşı. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı, Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Konya.
• Doster, H. B. , (2014). Arap Baharı Üzerinden Avrasya – Atlantik Rekabetini Yorumlama, A. Sandıklı ve E. Kaya, Editör Ortadoğu’da Değişim ve Türkiye (pp.167-191), İstanbul: Bilgesam Yayınları.
• Enders, W. and Sandler, T. (2002). Patterns of Transnational Terrorism, 1970–1999: Alternative Time-Series Estimates. International Studies Quarterly 46(2):145-165.
• Fleming, C. M. (2009). New or Old Wars? Debating a Clausewitzian Future, Journal of Strategic Studies, 32(2) :213-241.
• Ford, R. S. (2019). The Syrıan Cıvıl War (A New Stage, But Is It The Final One?), Washington: Middle East Institute. Fridman, O. (2018). Russian “Hybrid Warfare”: Resurgence and Politicization. England: Oxford University Press.
• Friedland, F. E. (2015). The Islamic State. Clarion Project.
• Göngen, M. A. (2014). Arap Baharı Karşısında ABD’nin Tutumu. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 33, 1-19.
• Gray, C. S.(2007). War, Peace and International Relations: An Introduction to Strategic History, Routledge.
• Güler, A. (2018). Suriye ve Ukrayna Krizleri Çerçevesinde ABD Rusya İlişkiler. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 296-312.
• Hoffmann, F. G. (2007). Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars. Arlington Virginia: Potomac Institute for Policy Studies.
• Iddon, P. (2017) “For the Russian Military in Syria, Old Habits Die Hard”, War is Boring, https://warisboring.com/for-the-russian-military-in-syria-old-habits-die-hard/ (20 05. 2020).
• Kaınıkara, S. (2018). In the Bear’s Shadow: Russian Intervention in Syria. Canberra: Air Power Development Centre.
• Kaldor, M. (2010). Inconclusive Wars: Is Clausewitz still relevant in these global times?, London School of Economics and Political Science Global Policy, 1 (3): 271-281.
• Keir, G. (2016). Russia’s New Tools for Conftronting the West: Continuity and Innovation in Moscow’s Exercise of Power, Russia and Eurasia Programme Chatham House Research Paper.
• Kilo, M. (2011). Syria … the road to where?. Contemporary Arab Affarirs, 4(4): 431-444.
• Korybko, A. (2015). Hybrid Wars: The Indirect Adaptive Approach to Regime Change, Moscow: Project of the Institute for Strategic Studies and Predictions PFUR.
• Korybko, A. (2016). Hybrid Wars. Testing the Theory – Syria & Ukraine (Part 2), The Greenville Post, https://www.greanvillepost.com/2016/04/02/%E2%80%A2-hybrid-wars-testing-the-theory-syria-ukraine-part (18.04.2020).
• Korybko, A. and ACEDO, E. R., (2017). Hybrid Wars And Geopolitics, Geopolitika, https://www.geopolitica.ru/en/article/hybrid-wars-and-geopolitics (18.01.2019).
• Lavrov, A. (2018). “The Russian air campaign in Syria: A Preliminary Analysis”, CNA analysis and solutions.
• Lister, C. (2016). Profiling Jabhat Al-Nusra. The Brookings Project On U.S. Relations With The Islamic World. No:24.
• Mark, J. J. (2018). Fertile Crescent Defniton. Ancient History Encyclopedia: https://www.ancient.eu/Fertile_Crescent/ Mccuen, J. J. (2008). Hybrid Wars. Military Review, 107-113, https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/militaryreview/Archives/English/MilitaryReview_20080430_art017.pdf.
• Neag, M. M. (2016). A New Typology Of War – The Hybrıd War. Military Art and Science. Revısta Academıeı Forţelor Terestre Nr. 1 (81): 14-20.
• Nemeth, J. W. (2002). Future War and Chechnya: a Case for Hyrbrid Warfare, Unpublished Master’s Thesis, Naval Postgraduate School, Monterey, California.
• Oosterveld, W. T. ve Bloem, W. (2017). The Rise and Fall of ISIS From Evitability to Inevitability. The Hague Centre for Strategic Studies, 5- 23.
• Orhan, O. (2014), Suriye İç Savaşı ve Ortadoğu’da Güvenlik, Ortadoğu Analiz, 6(63): 36-39.
• Özçelik, N. (2017). Insurgency Or Terrorısm: Dılemmas From The Syrıan Cıvıl War 2011-2015 (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atılım Unıversıty Instıtute Of Socıal Scıences Department Of Internatıonal Relatıons Internatıonal Relatıons Program.
• Piotrowski, M. A. (2015). “Hezbollah: The Model of a Hybrid Threat”. PISM The Polısh Instıtute Of International Affairs Bulletin, no. 24(756): 1-2.
• Racz, A. (2015). Russia’s Hybrid War in Ukraine: Breaking the Enemy’s Ability to Resist, Helsinki: FIIA Report 43. Salih, K. E. O. (2011). The Roots And Causes Of The 2011 Arab Uprısıngs. Pluto Journals, 2(35): 184- 205.
• Sandıklı, A., ve Semin, A. (2012). Bütün Boyutlarıyla Suriye Krizi ve Türkiye, Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Raporu, 52: 2-57.
• Scharre, P. (2012). Spectrum of What?, Military Review, 73-79 https://www.armyupress.army.mil/Portals/7/militaryreview/Archives/English/MilitaryReview_20121231_art012.pdf.
• Schenecker, U. (2017), Armed Non-Sate Actors and the Monopolgy of Force, Revisiting The State Monopoly on Legismate Use of Armed Forces, Geneva Center For The Democratic Control of Armed Forces, Germany: Policy Paper No:24,
• Schmid, A. P. and Jongman, A. J. (1988). Political Terrorism. New York: Transaction Books. Şen, Y. (2013). Suriye’de Arap Baharı. Yasama Dergisi 23(1): 55-79.
• Terkan, A. ve Zayıf, V. ve Yaşar, İ. (2015). El Nusra Cephesi. Savunma Bilimleri Dergisi, 14 (1): 39-64.
• Thiele, R. D. (2015). The New Colour of War – Hybrid Warfare and Partnerships, ISPSW Strategy Series: Focus on Defense and International Security, No: 383. ss. 1-20.
• Tilly, C. (2004). Terror, Terrorism, Terrorists. Sociological Theory, American Sociological Association, 22(1):5-13.
• Ulutaş, U., Kanat, K. B. ve Acun, C. (2015). Sınırları Aşan Kriz: Suriye. Ankara: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayınları.
• Walker, R. G. (1998). The United States Marine Corps and Special Operations. Unpublished master’s thesis, Lieutenant, Navy B.A Norwich University, United States. Wijk, R. (2012). Hybrid Conflict and the Changing Nature of Actors, J. L.French and Y. Boyer (eds.), The Oxford Handbook of War. Cambridge.
• Yeşiltaş, M. (2016), Eski Coğrafya Yeni Bölge: Ortadoğu’da İsyan ve Devrimin Jeopolitiği, Ortadoğu Analiz, 8(72):11-13.
• Yılmaz, S. (2019). Putin Dönemi Rus Dış Politikası ve Güvenlik Doktrinleri. Nobel Yayınları: Ankara.
• Yüce, S. (2016). Rusya’nın Suriye’deki Varlığının Nedenleri. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (11): 269-289.