Orta Gelir Grubu Gelir Dağılımı Eşitsizliğinin Hesaplanması: Afyonkarahisar Vaka Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 2, 204 - 219, 29.12.2020

Recep Kolukısa , İsa Sağbaş

https://doi.org/10.33707/akuiibfd.773751

Öz

Gelir dağılımı bir ülkede toplam GSYH’nin insanlar arasında ve üretim faktörleri arasında nasıl dağıldığını gösterir. Gelir dağılımı çalışmalarında toplam nüfus beş eşit gruba ayrılmaktadır. Ancak en yoksul %20 ile en zengin %20’nin toplam nüfus içindeki payının az olduğu, ortada yer alan grubun toplam nüfus içindeki payının ise göreli olarak fazla olduğu bilinmektedir. Orta gelir grubunun kendi içindeki gelir dağılımı eşitsizliğinin hesaplanması bu çalışmanın temel amacıdır. Eğer orta gelir grubunun kendi içindeki gelir dağılımı eşitsizliği, tüm ülkenin gelir dağılımı eşitsizliğinden önemli bir şekilde farklılık arz ediyor ise bunun izlenmesi gelir dağılımında adaletin sağlanması açısından önemlidir.

Bu çalışmada, anketle elde edilen veriler ve Türkiye İstatistik Kurumu verileri kullanılarak orta gelir grubu gelir dağılımı eşitsizliği hesaplanmıştır. Veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Afyonkarahisar il merkezinde yapılan anket bulgularına göre, orta gelir grubunun Gini katsayısı 0.27 bulunmuştur. Türkiye İstatistik Kurumu verileri kullanılarak aynı grup için Gini katsayısı 0.17 bulunmuştur. Bulgular orta gelir grubu gelir dağılımı eşitsizliğinin toplam gelir dağılımı eşitsizliğinden önemli bir şekilde az olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

gelir dağılımı, orta gelir grubu, gini katsayısı

Destekleyen Kurum

Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

16.SOS.BİL.17

CALCULATION OF THE INEQUALITY OF THE MIDDLE INCOME GROUP: A CASE STUDY OF AFYONKARAHISAR

Öz

Income distribution shows how the total GDP of a country is distributed among people and among production factors. Inincome distribution studies, the total population is divided into five equal groups. However, it is known that the share of the poorest 20% and the richest 20% in the total population is low, and the share of the middle group in the total population is relatively high. The main purpose of this study is to calculate the income distribution inequality of the middle income group. If the income distribution inequality with in the middle income group differs significantly from the income distribution inequality of the whole country, monitoring this is important in terms of ensuring justice in income distribution.

In this study, the middle income group’s income inequality is calculated by using questionnaire data and the Turkish Statistical Institute data. The data were analyzed with the SPSS program. According to the findings of the questionnaire conducted in Afyonkarahisar city center, the Gini coefficient of the middle income group was found 0.27. The Gini coefficient for the same group was found 0.17 by using the Turkish Statistical Institute data. The findings show that middle income group’s distribution inequality is significantly less than total income distribution inequality.

Anahtar Kelimeler

income distribution, middle income group, gini coefficient

Proje Numarası

16.SOS.BİL.17

Kaynakça

• Acar, İ. (2015),“Türkiye’de Gelir Dağılımı”,HALK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi,4(8), 43-59.
• Akdoğan, A. (2005). Kamu Maliyesi, Ankara: Gazi Kitabevi
• Aksu, A. Ö. (1993),Gelir ve Servet Dağılımı, İstanbul: İ.Ü. Basımevi ve Film Merkezi
• Aktan, C. C. ve Vural, İ. Y. (2002), Gelir Dağılımında Adalet(siz)lik ve Gelir Eşit(siz)liği: Terminoloji, Temel Kavramlar ve Ölçüm Yöntemleri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları, 1-21.
• Aydın, K. (2012), Türkiye’de Kişisel Gelir Dağılımının Sosyo Ekonomik ve Demografik Belirleyicileri, Çalışma ve Toplum Dergisi, 32, 147-166.
• Bakkal, M. (2016),Gelir Dağılımı: Türkiye’de Gelir Dağılımı Sorunu (1. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
• Balıkçıoğlu, E., Dalgıç, B. ve Fazlıoğlu, B. (2016),“Türkiye’de Orta Gelirden Düşük Gelir ve Yüksek Gelire Geçişin Belirleyicileri”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(2), 341- 355.
• Balıkçıoğlu, E. ve Dalgıç, B.(2015),“Türkiye’de Orta Gelir Sınıfın Profili”,Jebpir, 1 (1), 17-31. Boratav, K. (1980),100 Soruda Gelir Dağılımı ( 4. Baskı), İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Bulut, E., Yayla, N., Yaraşır, S. ve Çeviş, İ. (2019),“Maliye Politikalarının Gelir Dağılımı Üzerine Etkisi: Panel Veri Analizi”, ICOAEF VI International Conference on Applied Economics and Finance & Extended With Social Sciences, November 16-17, 242-262.
• Canbey Özgüler, V. (2017), “Gelirin Yeniden Dağılımı”, (Ed.), M. Ç. Özdemir, ve E. İslamoğlu, Gelir Dağılımı ve Yoksulluk (2. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Çalışkan, Ş. (2010), “Türkiye’ de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk”,Sosyal Siyaset Konferansları,2, 89-132.
• Demirgil, B. (2018),“Vergilerin Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi: Amprik Bir Çalışma”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 118-131.
• Derviş, K. (2007),“Küreselleşme, Büyüme ve Gelir Dağılımı”, Ekonomik Sorunlar Dergisi,1-9.
• Devlet Planlama Teşkilatı. (1987). Gelir Dağılımı ve Türkiye’de Yapılan Gelir Dağılımı Çalışmaları 1959-1986, Yayın No: DPT: 2076-SPB: 401.
• Devlet Planlama Teşkilatı. (2001). Gelir Dağılımının İyileştirilmesi ve Yoksullukla Mücadele. Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Yayın No: DPT: 2599, Ankara.
• Dinler, Z. (2001). İktisada Giriş ( 7. Baskı), Bursa: Etkin Kitabevi.
• Doğan, C. ve Tek, M, (2007),“Türkiye’de Gelir Dağılımının Toplanma Oranı Yöntemiyle Analizi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 93-119.
• Ersezer, D. (2006),“Gelir Dağılımı Politikası ve Araçları”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 255-268.
• Gazgor, G. ve Ranjan, P. (2015), Globalization, Inequality and Redistribution. Theory and Evidence, Cesifo Working Paper No. 5522, Category 8: TradePolicy.
• Güçlü, S. ve Bilen, M. (1995),“1980 Sonrası Dönemde Gelir Dağılımında Meydana Gelen Değişmeler”, Yeni Türkiye Dergisi, 6 ,160-171.
• İnce, M. (1980), Maliye Politikası Ders Notları. Ankara: Olgaç Matbaası, akt. Akdoğan, A. (2005). Kamu Maliyesi, Ankara: Gazi Kitabevi.
• İslamoğlu, E. (2017), ”Türkiye’de Gelir Dağılımı”, (Ed.), M. Ç. Özdemir ve E. İslamoğlu, Gelir Dağılımı ve Yoksulluk (2. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kazgan, G. (1990), Türkiye’de Gelir Bölüşümü- Dün ve Bugün, İstanbul, akt. Uyanık, Y., Çakar, E, P., Atan, M. ve Saraçoğlu, F. (2015). Gelir Dağılımında Gelişmeler ve Vergi Politikası, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kirmanoğlu, H. (2012), Kamu Ekonomisi Analizi (4. Baskı), İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Kuştepeli, Y. ve Halaç, U. (2004),“Türkiye’de Genel Gelir Dağılımının Analizi ve İyileştirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (4), 143-160.
• Miynat, M. (2004),Liberalizasyon Sürecinde İstikrar Politikalarının Gelir Dağılımına Etkisi, Ankara: Odak Yayınevi, akt. Uyanık, Y., Çakar, E, P., Atan, M. ve Saraçoğlu, F. (2015). Gelir Dağılımında Gelişmeler ve Vergi Politikası, Ankara: Gazi Kitabevi.
• OECD (2018), [http://.data.oecd.org/gdp/gross-domestic-product-gdp.htm], (Erişim: 09/05/2018).
• Oktaylar, H.C. (2016),“Gelir Dağılım Teorik Analizi”, (Ed.), M. Çiftçi, N. İncekara ve İ. Göl, Gelir Dağılımı ve Yoksulluk, Ankara: Yargı Yayınevi.
• Özdemir, M.Ç. (2017), ”Gelir Eşitsizliği Ölçüm Yöntemleri”, (Ed.), M. Ç. Özdemir, ve E. İslamoğlu, Gelir Dağılımı ve Yoksulluk (2. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Parasız, İ., Başoğlu, U., ve Ölmezoğulları, N. (1999),Gelir Bölüşümü Teori ve Politika, Bursa: Ekin Kitabevi.
• Pürsünlerli Çakar, E. (2015), Kriz Sonrası Dönemde OECD Ülkeleri ve Türkiye’de Gelir Dağılımındaki Gelişmelerin İncelenmesi, (Ed.) Uyanık, Y., Çakar, E, P., Atan, M. ve Saraçoğlu, F., Gelir Dağılımında Gelişmeler ve Vergi Politikası, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sağbaş, İ. (2013),Vergi Teorisi. Ankara: Kalkan Matbaacılık.
• Sato, Y.,Tabata, K. &Yamamoto, K. (2008),“Techological Progress, Income Inequality and Fertility”, Journal of Population Economics, 21(1), 135-157., akt. Şengür, M. ve Taban, S. (2016). Gelir Dağılımı-Tasarruf İlişkisi: Türkiye’de Hanehalkı Gelir Türünün Tasarruflar Üzerindeki Etkisi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 49-72.
• Sönmez, F. (1974),Gelir Dağılımı Ders Notları, İzmir: Çoğaltma Yayınları.
• Sundrum R.M. (1990), Income Distribution in Less Developed Countries, Routledge, London and New York.,akt. Ersezer, D. (2006),“Gelir Dağılımı Politikası ve Araçları”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 255-268. Şen, H.ve Sağbaş, İ. (2015),Vergi Teorisi ve Politikası, Ankara: Kalkan Ofset.
• Tuncer, S. (1970), Gelirin Yeniden Dağılımı, İstanbul İktisadi Araştırmalar Vakfı, akt. Uyanık, Y., Çakar, E, P., Atan, M. ve Saraçoğlu, F. (2015). Gelir Dağılımında Gelişmeler ve Vergi Politikası, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Türkiye Genç İşadamları Derneği. (1997),2000’li Yıllara Doğru Türkiye’nin Önde Gelen Sorunlarına Yaklaşımlar: Gelir Dağılımı. İstanbul: Simge Ofis Matbaacılık.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2020), [https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=65&locale=tr],(Erişim: 10/09/2020).
• Uyanık, Y., Çakar, E, P., Atan, M. ve Saraçoğlu, F. (2015),Gelir Dağılımında Gelişmeler ve Vergi Politikası, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Uysal, Y. (2007),“Gelir Dağılımı Türleri Arasındaki İlişkiler Perspektifinde Türkiye’de Gelir Dağılımının Düzenlenmesine Yönelik Öneriler”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,9 (2), 248-292.
• Ünal, L.I. (1992), Eğitimin Ekonomik Rolü ve Türkiye ile İlgili Bulgular, 3. İzmir İktisat Kongresi Tebliği, 4-7 Haziran, s.226.,akt. Uyanık, Y., Çakar, E, P., Atan, M. Ve Saraçoğlu, F. (2015). Gelir Dağılımında Gelişmeler ve Vergi Politikası, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Yazgan, Ş. (2018), Kamu Yatırımları Dağılımının Gini Katsayısı ile Ölçülmesi Türkiye Üzerine Bir Uygulama (1999-2017), International Journal of Economics Politics Humanities and Social Science, 35-44.
• Yılmaz, H., (2007), Türkiye’de Orta Sınıfı Tanımlamak: Ekonomik Düzeyler, Siyasi Tutumlar, Hayat Tarzları, Dinsel- Ahlaki Yönelimler, www.hakanyilmaz.info, Erişim Tarihi: 13.09.2020.
• The World Bank (2020). [https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?end=2018&name_desc=false&start=2018], (Erişim: 12/05/2020).