Uzaktan Eğitim Yöntemi Kullanılan Hizmetiçi Eğitim Programının Öğretmenlerin Bilgisayar Öz Yeterlik Algıları ve Bilgisayara Yönelik Tutumlarına Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 19 - 35, 01.07.2019

Oğuzhan Tekin , Kevser Özaydınlık

Öz

Bu araştırma,
“Uzaktan Eğitim Yöntemi ile Verilen Hizmet-içi Bilgisayar Eğitimi Programının”
öğretmenlerin bilgisayara karşı tutumları ve bilgisayar öz-yeterlik algıları
üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmış deneysel bir çalışmadır.
Araştırmada veriler, Bilgisayar Tutum Ölçeği , Bilgisayar Öz-yeterlik Algısı
Ölçeği ve Bilgi Formu ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Muğla İli
Merkez İlçede ilk ve orta dereceli okullarda görev yapan farklı brans ve
kıdemlerde 47 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada toplanan verilerin
değerlendirilmesi, bilgisayar ortamında SPSS istatistik programı kullanılarak
frekans, yüzde, t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılarak
yapılmıştır. Sonuçlar .05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma
bulgularına göre, “Uzaktan Eğitim Yöntemi ile Verilen Hizmetiçi Bilgisayar
Eğitimi Programının” öğretmenlerin bilgisayara karşı tutumları ve bilgisayar
öz-yeterlik algılarını olumlu yönde etkilediği; kadın öğretmenlerin erkek
öğretmenlere göre daha olumlu tutum geliştirdikleri; kadın öğretmenlerin erkek
öğretmenlere göre öz-yeterlik düzeylerinin daha fazla geliştiği; mesleki
branşlara göre tutum ve öz-yeterlik düzeylerinde anlamlı fark olmadığı ve
mesleki kıdemlerine göre tutum ve öz-yeterlik düzeylerinde anlamlı fark
olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, tutum, öz-yeterlik algısı, öğretmen eğitimi

The Effect of In-Service Training Program Given by Distance Learning on Teachers' Computer Self-Efficacy Beliefs and Attitudes toward Computer

Öz

This is an experimental study that aimed to
investigate the effect of in-service computer training program given by
distance learning on teachers' computer self-efficacy beliefs and attitudes
toward computer. The study group consisted of 47 teachers working in primary
and secondary schools in Muğla in different branches and professional
experiences. Data of the study were collected by using Computer Attitude Scale,
Computer Self-Efficacy Scale and Information Form. In the analysis of the data,
descriptive statistics such as frequency, percentage, arithmetic mean and
standard deviation for demographic characteristics and procedural statistics
such independent samples t-test for gender variable and ANOVA for branches and
professional seniority variables were used. 
The significance level was accepted as .05 for all statistical tests.
Findings of the study revealed that, In-Service Computer Training Program Given
by Distance Learning Method has positive effects on teachers' computer
self-efficacy beliefs and attitudes towards computer; female teachers developed
a more positive attitude than male teachers; female teachers' self-efficacy
levels more developed than male teachers; there was no significant difference in
the attitude and self-efficacy levels of teachers according to their
professional branches and seniority.

Anahtar Kelimeler

Distance education, attitudes, self-efficacy, teacher education

Kaynakça

• Abbott, J. A. ve Faris, S. E. (2000). Integrating technology into preservice literacy instructions a survey of elementary education students’ attitudes toward computers. Journal of Research on Computing in Education, 33(2), 149-161.
• Akbaba, S. ve Kurubacak, G. (1998). Teachers’ attitudes towards technology. In Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (pp. 845-848). Association for the Advancement of Computing in Education (AACE).
• Akkoyunlu, B. (1996). Öğrencilerin bilgisayara karşı tutumları, Eğitim ve Bilim, 20(100), 15-28.
• Aklan, C. (1995). Eğitim teknolojisi, 4. Basım, Ankara: Atilla Kitapevi Yayıncılık.
• Arıkan , Y.D. (2002). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayara yönelik tutumları, bilgisayar kaygı düzeyleri ve bilgisayar dersine ilişkin değerlendirmeleri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Aşkar, P. ve Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz-yeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-8.
• Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency, American Psychologist, 37(2), 122-147.
• Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Directions in Psychological Science, 9(3), 75-78.
• Bıkmaz, F. H. (2004). Öz yeterlik inançları. Eğitimde Bireysel Farklılıklar, 289-308.
• Bitter, G.G. ve Yohe, R.L. (1989). Preparing teacher for the information age, Educational Technology, March 1989, 22-25.
• Cerit, Y. (2004). Küreselleşmenin eğitimsel etkileri, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(9): 47-63.
• Çelik, H. C. ve Bindak, R. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bilgisayara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 27-38.
• Davenport, D. ve Erarslan, E. (2001). Eğitimde Internet Eğitime Destek Olarak Internet, web: http://www. cs. bilkent. edu. tr/~ david/desymposiom/VirtuallyThereTur. doc.
• Eaton, M. J. ve Dembo, M. H. (1996). Differences in the motivational beliefs of asian american and non-asian students, Journal of Educational Psychology, 3, 433- 440.
• Gündüz, Ş. ve Odabaşı, F. (2004). Bilgi çağında öğretmen adaylarının eğitiminde öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin önemi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 43-48.
• ISTE, (1998). National education technology standarts for teachhers (NETS), Eugene: ISTE Publications.
• İşman, A. (1998). Uzaktan eğitim: Genel tanımı, Türkiye’deki gelişimi ve proje değerlendirmeleri. Sakarya: Değişim Yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1979). İnsan ve insanlar, Ankara: Cem Matbaacılık.
• Kantar, Z. S. (2002). 8. sınıf fen bilgisi dersinde çoklu ortam kullanımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkileri. TED Ankara Koleji Eğitim Dergisi, 12, 1-8.
• Katırcıoğlu, H. ve Kazancı, M. (2002). Biyoloji öğretiminde bilgisayar kullanımının öğrenci tutumuna etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama (EBU) Dergisi, 1(2), 225-233.
• Kay , A.C. (1981). Computers, networks and education, Scientific American, 265(3), 142-149.
• Koohang, A.A. (1987). A study of the attitudes of pre-service teachers towards the use of computers, Educational Communication and Technology and Technology Journal, 35(3), 145-149.
• Korkut, F. (1994). İnsan ilişkilerinde tutum ve tavırların önemi, Ankara: Ecem Yayıncılık.
• Köksal, H. (1999). Öğretmen eğitimi ve bilişim teknolojisi, Eğitim ve Bilim, 23(113), 50-53.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı), (2005). Uzaktan eğitim projesi genelgesi, web :http://hedb.meb.gov.tr/genelge/uzak.htm.
• Oran, M. K. ve Karadeniz, Ş. (2007). İnternet tabanlı uzaktan eğitimde mobil öğrenmenin rolü. Akademik Bilişim, 31, 167-170.
• Orhan, F. ve Akkoyunlu, B. (1999). Uzaktan eğitim yaklaşımında temel eğitim 1. kademe öğretmenleri'nin video destekli hizmetiçi eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(17), 134-141.
• Pehlivan, H. (1997). Tutumların doğası ve öğretimi, Çağdaş Eğitim, 22(33), 46-48.
• Pelton, L. ve Pelton, T. W. (1996). Builging attitudes: How a technology coursa affects preservice teachers’ attitudes about technology. In Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (pp. 199-204). Association for the Advancement of Computing in Education (AACE).
• Porter, D. (2004). California's experience with distance education for adult basic learners. Adult Basic Education, 14(3), 135-142.
• Renner, P. (1993). The art of teaching adults training associates, Vancouver: British Columbia.
• Robinson, B. ve Schaible, R. M. (1995). Collaborative teaching: Reaping the benefits. College Teaching, 43(2), 57-59.
• SCANS, (1991). What work requires of schools: A SCANS report for America 2000. Web: http://www.uni.edu/darrow/frames/scans.html.
• Sharp, C. (2002). Study support and the development of self-regulated learner, Educational Research, 44(1), 29-42.
• Schunk, D. H. (1990). Goal setting and self-efficacy during self-regulated learning. Educational Psychologist, 25(1), 71-86.
• Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi mesleki gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 149, 12-18.
• Staehr, L., Martin, M. ve Byrne, G. (2001). Computer attitudes and computing career perceptions of first year computing students. Informing Science 4, 501-509.
• Taymaz, A. H. (1981). Hizmetiçi eğitim kavramlar, İlkeler, yöntemler, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Taymaz, A.H. , Sunay, Y. , Aytaç, T. (1997). “Hizmet İçi Eğitimde Koordinasyon Sağlanması Toplantısı”, Millî Eğitim Dergisi(Eğitim-Kültür- Sanat), Sayı:133, s:13.
• Tekin, S. ve Ayas, A. (2005) . Kimya öğretmenlerine yönelik bir hizmet içi eğitim kursunun yansımaları: Akçaabat örneği , Milli Eğitim Dergisi, 165, 107- 122.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• TÜSİAD (Türk Sanayiciler ve İşadamları Derneği), (1999). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitimin yeniden yapılandırılması. Rapor No: TY/184/1999.
• Üredi, I. ve Üredi, L. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının cinsiyetlerine, bulundukları sınıflara ve başarı düzeylerine göre fen öğretimine ilişkin öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 1-8.
• Whetstone, L. ve Carr, A. A. (2001). Preparing preservice teachers to use technology, TechTrends. 45(4), 11-17.
• Wigfield A. ve Eccles, J. S. (2000). Expectancy-value theory of achievement motivation. Contemporary Educational Psychology, 25, 68–81.
• Woodrow, J. (1991). Determinants of student teacher computer attitudes , Computers and Education, 14(5), 421-495.
• Yıldırım, S. ve Kiraz, E. (1999). Obstacles in integrating online communications tools into preservice teacher education: a case study, Journal of Computer in Teacher Education, 15(3), 23-28.
• Yıldız, R. (1996, 29 Eylül-5 Ekim). Bilgi teknolojisi ve hizmet içi öğretmen eğitimi, Uluslararası Sempozyum ’96’da sunulmuş bildiri, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ankara.
• Yılmaz, M. (2007). Sınıf öğretmeni yetiştirmede teknoloji eğitimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1). 155-167.
• Yılmaz, H. ve Düğenci, M. (2010). Hizmet içi eğitime farklı bir yaklaşım: e-hizmet içi eğitim. XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 67-74.
• Yılmaz, M., Üredi, L. ve Akbaşlı, S. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar yeterlilik düzeylerinin ve eğitimde teknoloji kullanımına yönelik algılarının belirlenmesi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 1(1), 105-121.
• Yiğit, Y., Yıldırım, S. ve Özden, Y. (2000). Web tabanlı internet öğreticisi: bir durum çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 166-176.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory into Practice, 41(2), 64-70.