Öğretmen Güdüsel Desteği, özyeterlik İnancı ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkiler: Lise Matematik Desi Örneği

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 88 - 97, 29.09.2020

Neşe Özkal

Öz

Bu araştırma da lise öğrencilerinin Matematik derslerinde Matematik öğretmenlerinden aldıkları güdüsel destekleri, Matematik dersine karşı özyeterlik algıları ve Matematik başarıları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma da yordayıcı korelasyonel araştırma tasarımlarından tek faktörlü yordayıcı korelasyonel desen ve çok faktörlü yordayıcı korelasyonel desen kullanılmıştır. Araştırma Türkiye’de güneyde bir ilçe merkezinde yer alan kamuya bağlı liselerde öğrenim gören 435 öğrencinin gönüllü katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri “Matematik dersi yazılı notları” ile “Matematiğe karşı özyeterlik algıları” ve “Öğretmen güdüsel desteği” ölçekleri ile toplanmıştır. Araştırma verileri basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda Lise öğrencilerinin Matematik öğretmenlerinden aldıkları güdüsel destek algılarının ve Matematiğe karşı özyeterlik algılarının Matematik dersi başarılarını pozitif yönlü anlamlı bir şekilde yordadığı belirlenmiştir. Araştırma da öğrencilerin Matematik öğretmenlerinden aldıkları güdüsel destek algılarının öğrencilerin Matematiğe karşı özyeterlik algılarını da pozitif yönlü anlamlı bir şekilde yordadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Matematik öz yeterlik inancı

Relationships between Teachers’ Motivational Support, Self-Efficacy Beliefs and Academic Achievement: High School Mathematics Course Sample

Öz

This study investigated the relationships among the motivational support that high school students received from Mathematics teachers in Mathematics courses, their self-efficacy perceptions towards Mathematics courses and their achievements in Mathematics. The study which utilized simple predictive correlational design and complex predictive correlational design, was conducted with the voluntary participation of 435 public high school students in a district located in the south of Turkey. The research data were collected with “Mathematics course grades” and “Self-Efficacy towards Mathematics Scale” and “Teachers’ Motivational Support Scale” and analyzed with the help of simple and multiple linear regression analysis. According to research results, it was determined that high school students’ perceptions regarding the motivational support received from Mathematics teachers in Mathematics courses and their their self-efficacy towards Mathematics courses predicted Mathematics achievement in a positive and significant manner. The research also concluded that students’ motivational support perceptions in regards to mathematics teachers positively and significantly predicted their self-efficacy perceptions towards mathematics courses.

Anahtar Kelimeler

Mathematics self-efficacy belief

Kaynakça

• Ahmed, W., Minnaert, A., Werf, G., & Kuyper, H. (2010). Perceived social support and early adolescents’ achievement: The mediational roles of motivational beliefs and emotions. Youth Adolescence, 39: 36 – 46. Doi: 10.1007/s10964-008-9367-7
• Akın, A. & Kurbanoğlu, İ. A. (2011). The relatıonshıps between math anxıety, math attıtudes, and self-effıcacy: a structural equatıon model. Studıa Psychologıca, 53(3), 263-273.
• Awofala, A.O. (2019). Correlates of senior secondary school students’ mathematics achievement. Educatia 21(17), 15-25. Doi: 10.24193/ed21.2019.17.02
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York, NY: Freeman.
• Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Directions in Psychological Science, 9(3), 75-78. Doi:10.1111/1467-8721.00064.
• Bong, M. (2001). Between- and within-domain relations of academic motivation among middle and high school students: Self-efficacy, task value, and achievement goals. Journal of Educational Psychology, 93(1), 23–34. doi:10.1037/0022-0663.93.1.23
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (17. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Cokluk, O., Sekercioglu, G. & Buyukozturk, S. (2010). Sosyal bilimler icin cok degiskenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Deci, E., & Ryan, R. (2000). The “What” and “Why” of goal pursuits: Human needs and self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268. Doi:10.1207/ S15327965PLI1104_01
• Filak, V., & Sheldon, K. (2003). Student psychological need satisfaction and college teacher-course evaluation. Educational Psychology, 23, 235-247. Doi:10.1080/0144341032000060084
• Filak, V. F.,& Sheldon, K. M. (2008).Teacher support, student motivation, student need satisfaction, and college teacher course evaluations: Testing as equential path model. Educational Psychology, 28(6), 711–724. Doi:10.1080/ 01443410802337794.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8. bs.). New York: McGraw-Hill. Frazier, P. A., Tix, A. P. ve Barron, K.
• Güvenç, H. (2015a). Öğretmen güdüsel desteği ölçeği geliştirme ve uyarlama çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 129-145.
• Haase, V. G., Guimarães, A. P. L. & Wood, G. (2019). Motivational and math anxiety perspective for mathematical learning and learning difficulties (469-505). Annemarie Fritz, Vitor Geraldi Haase Pekka Räsänen Editors International Handbook of Mathematical Learning Difficulties From the Laboratory to the Classroom Foreword by Brian Butterworth. Switzerland Springer
• Judge, T., & Robbins, S. (2013). Motivation concepts. In Organizational behavior (pp. 201–238). Boston: Pearson.
• Kahramanoğlu, R., Deniz, T. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin Üstbiliş Becerileri, Matematik Özyeterlikleri ve Matematik Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 189-200. DOI: 10.17679/inuefd.334285
• Kaya, D. (2018). Ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik temel psikolojik ihtiyaçlarının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 15-30. Doi: 10.17679/inuefd.297790
• Koçoğlu, A., & Kanadlı, S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin algıladığı özerklik desteği, eleştirel düşünme eğilimleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkisinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(1), 61-77.
• Kulakow, S. (2020) How autonomy support mediates the relationship between self-efficacy and approaches to learning, The Journal of Educational Research, 113:1, 13-25, Doi: 10.1080/00220671.2019.1709402
• Lazaridesa, R. &, Buchholz, J. (2019). Student-perceived teaching quality:How is itrelated to different achievement emotions in mathematics classrooms? Learning and Instruction, 61, 45-59. Doi:10.1016/j.learninstruc.2019.01.001
• Martin, D. P, Rimm-Kaufman, S. E. (2015). Do student self-efficacy and teacherstudent interaction quality contribute to emotional and social engagement in fifth grade math? Journal of School Psychology, 53(5), 359-73.
• MEB (2019a). Ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezi sınav https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/24094730_2019_Ortaogretim_Kurumlarina_Iliskin_Merkezi_Sinav.pdf
• MEB (2019b). PISA 2018 Türkiye ön raporu. http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/03105347_PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf adresinden edinilmiştir.
• Mıh V. & Mıh C. (2013). Perceived autonomy-supportive teaching, academic self-perceptions and engagement in learning: toward a process model of academic achievement. Cognition, Brain, Behavior An Interdisciplinary Journal 17/4 (2013) 289-313.
• ÖSYM (2019). YKS değerlendirme raporu. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2019/GENEL/yksDegRaporweb03092019.pdf adresinden edinilmiştir. Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2016). PISA 2015 Assessment and Analytical Framework. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/9789264281820-en.pdf?expires=1592401770&id=id&accname=guest&checksum=AF3745EE3AC13375D0C1483812BAE823 adresinden edinilmiştir.
• Özkal, N. & Erdik, C. (2015). Ortaokul öğrencilerinin matematik öğretmenlerinin güdüsel desteklerine ilişkin algıları ile güdüsel inançları arasındaki ilişkiler. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 5(1), 327-342. Doi: 10.13114/MJH.2015111387
• Özkal, N. (2019). Relationships between self-efficacy beliefs, engagement and academic performance in math lessons. Cypriot Journal of Educational Science, 14(2), 190–200.
• Sun, Y., Liu, R., Oei, T., Zhen, R., Ding, Y., & Jiang, R. (2020). Perceived parental warmth and adolescents' math engagement in China: The mediating roles of need satisfaction and math self-efficacy. Learning and Individual Differences, 78, 1-9.
• Ryan, R., & Deci, E. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67. Doi:10.1006/ceps.1999.1020
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2002). Overview of Self-Determination Theory: An Organismic Dialectical Perspective. In E. L. Deci & R. M. Ryan (Eds.), Handbook of Self-Determination Research (pp. 3-33). New York: The University of Rochester Press.
• Schunk, D. H., Meece, J. L., & Pintrich, P. R. (2014). Social cognitive theory. In D. H. Schunk, J. L. Meece, & P. R. Pintrich (Eds.), Motivation in education: Theory, research and applications (pp. 139–194). Essex, UK: Pearson.
• Schunk, D. H., & DiBenedetto, M. K. (2016). Self-efficacy theory in education. In K. R. Wentzel & D. B. Miele (Eds.), Handbook of motivation at school (2nd ed., pp. 34–54). New York, NY: Routledge.
• Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği programının matematiğe karşı özyeterlik algısına etkisi. Journal of Qafqaz University, 8. journal.qu.edu.az/article_pdf/1027_328.pdf.
• Tabannick, B.G. & Fidell, L.S. (2015). Cok degiskenli istatistiklerin kullanımı. [Using multivariate statistics]. (6. Basım) M. Baloglu (cev. ed.), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) (2016). Highlights from TIMSS and TIMSS advanced 2015. https://nces.ed.gov/pubs2017/2017002.pdf adresinden edinilmiştir.
• Wæge, K. & Pantziara, P. (2013). Students’ motıvatıon and teachers’ practıces ın the mathematıcs classroom. file:///C:/Users/ALKU/Downloads/14.CERME8-WG8-WaegeandPantziara%20(1).pdf adresinden edinilmiştir.
• Yaman S. & Dede Y. (2006). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik özyeterlik inanç düzeyleri üzerine bir çalışma. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 10(1-2), 109-119.
• Yıldırım, S. (2011). Özyeterlik, içe yönelik motivasyon, kaygı ve matematik başarısı: Türkiye, Japonya ve Fillandiya’dan bulgular. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), 277-291.
• Yıldırım, İ. (2000). Akademik başarının yordayıcısı olarak yalnızlık, sınav kaygısı ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 167–176.
• Vlachopoulos,S.P.,& Michailidou,S. (2006). Development and initial validation of a measure of autonomy, competence, and relatedness in exercise: the basic psychological needs in exercise scale. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 10(3), 179–201. DOI: 10.1207/s15327841mpee1003_4