Examining Teachers Psychological Well-Being According to Some Variables: Yüksekova Example

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 212 - 234, 28.12.2022

Aylin Arslan , Gülşah Tura

Öz

In this research, it is aimed to examine teachers' psychological well-being in terms of perceived social support, finding meaning and purpose in life, personal development orientation and some demographic variables. Research group; It consists of 284 teachers, 174 women and 110 men, working in Yüksekova district of Hakkari province. The research model is the relational screening model. While collecting the data of the research; Psychological Well-Being Scale, Multidimensional Perceived Social Support Scale, Meaning and Purpose of Life Scale, Personal Development Orientation-II Scale and personal information form were used. Statistical techniques used; Pearson Product-Moment Correlation Analysis, Multiple Regression Analysis, Independent Samples T-Test, Single Factor Analysis of Variance, Kruskal Wallis-H test and Mann Whitney-U test. As a result of the research, it was seen that there was a positive, moderate, significant relationship between teachers' psychological well-being and their perceived social support, finding meaning and purpose in life, and personal development orientations. It was concluded that teachers' finding meaning and purpose in life and their personal development orientations together explain 30% of the total variance in their psychological well-being. In addition, it was concluded that the psychological well-being of the teachers who stated that they felt the support of their administration was higher than the psychological well-being of the teachers who stated that they could not feel the support of their administration.

Anahtar Kelimeler

Psychological well-being, perceived social support, finding meaning and purpose in life, personal development tendency

Öğretmenlerin Psikolojik İyi Oluşlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi: Yüksekova Örneği

Öz

Bu araştırmada öğretmenlerin psikolojik iyi oluşlarını, algılanan sosyal destek, yaşamda anlam ve amaç bulma, kişisel gelişim yönelimi ve bazı demografik değişkenler açısından incelemek amaçlanmıştır. Araştırma grubu, Hakkâri ilinin Yüksekova ilçesinde görev yapan 174’ü kadın, 110’u erkek olan toplam 284 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma modeli, ilişkisel tarama modelidir. Araştırmanın verileri toplanırken, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği, Kişisel Gelişim Yönelimi- II Ölçeği ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Kullanılan istatistiksel teknikler; Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi, Çoklu Regresyon Analizi, Bağımsız Örneklemler T-Testi, Tek Faktörlü Varyans Analizi, Kruskal Wallis-H testi ve Mann Whitney-U testidir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin psikolojik iyi oluşu ile algıladıkları sosyal destek, yaşamda anlam ve amaç bulmaları ve kişisel gelişim yönelimleri arasında olumlu yönde, orta düzeyde, anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin yaşamda anlam ve amaç bulmaları ve kişisel gelişim yönelimlerinin bir arada psikolojik iyi oluşlarındaki toplam varyansın %30’unu açıklıyor olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca idaresinin desteğini hissettiğini ifade eden öğretmenlerin psikolojik iyi oluşlarının, idaresinin desteğini hissedemediğini ifade eden öğretmenlerin psikolojik iyi oluşlarından daha yüksek olduğu sonucuna da ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik iyi oluş, algılanan sosyal destek, yaşamda anlam ve amaç bulma, kişisel gelişim yönelimi.

Kaynakça

• Adler, A. (2017). Yaşamın anlam ve amacı. (13.Basım) (K. Şipal, Çev.) Say Yayınları.
• Ayas, A. (2009). Öğretmenlik mesleğinin önemi ve öğretmen yetiştirmede güncel sorunlar. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 1-12. https://dergipark.org.tr/en/pub/inuefd/issue/8704/108679
• Aydın, A., Kahraman, N. & Hiçdurmaz, D. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin algılanan sosyal destek ve psikolojik iyi olma düzeylerinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 8(1), 40-47. https://www.journalagent.com/phd/pdfs/PHD-95967-RESEARCH_ARTICLE-AYDIN.pdf
• Aydın, C., Kaya, M. & Peker, H. (2015). Hayatın anlam ve amacı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ondokuz Mayis University Review of the Faculty of Divinity, (38), 39-55. https://doi.org/10.17120/omuifd.80248
• Aydoğan, İ. (2019). Öğretmenlerin Psikolojik İyi Oluş Düzeylerinin Yordayıcısı Olarak Okul İklimi Algıları. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ortak Yüksek Lisans Programı.
• Ayub, N. & Iqbal, S. (2012). The relationship of personal growth initiative, psychological well-being, and psychological distress among adolescents. Journal of Teaching and Education, 1(6), 101-107. https://www.researchgate.net/publication/233990014
• Barrera, M. (1986). Distinctions between social support concepts, measures, and models. American Journal of Community Psychology, 14, 413-445. https://www.researchgate.net/publication/225831884
• Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayınları.
• Cohen, A. & Shamai, O. (2010). The relationship between individual values, psychological well-being, and organizational commitment among Israeli police officers. Policing: An International Journal of Police Strategies & Management, 33(1), 30-51. https://doi.org/10.1108/13639511011020584
• Corey, G. (2014). Student Manual for Coreys Theory and Practice of Group Counseling. Cengage Learning, Incorporated.
• Deci, E.L. & Ryan, R.M. (2008). Hedonia, eudaimonia, and well- being: an introduction. Journal of Happiness Studies. 9, 1–11. https://doi.org/10.1007/s10902-006-9018-1
• Demir, D. (2018). Bilişim öğretmenlerinin sanal yalnızlık, mesleki tükenmişlik ve psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Dezutter, J., Casalin, S., Wachholtz, A., Luyckx, K., Hekking, J., & Vandewiele, W. (2013). Meaning in life: An important factor for the psychological well-being of chronically ill patients? Rehabilitation Psychology, 58(4), 334–341. https://doi.org/10.1037/a0034393
• Diener, E., Wirtz, D., Biswas-Diener, R., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D. W., & Oishi, S. (2009). New measures of well-being. In Assessing well-being, 247-266. https://www.researchgate.net/publication/227284878
• Dündar, Z. & Demirci, C. (2018). Medeni Durumları Farklı Olan Bireylerin Psikolojik İyi Olma Düzeylerinin İncelenmesi. Eğitim Yansımaları, 2(2), 1-10. https://dergipark.org.tr/en/pub/eduref/issue/41899/424075
• Doğru, N. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş düzeylerinin stres, stresle başa çıkma tarzları ve sosyal destek değişkenleri bakımından incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Eker, D. & Arkar, H. (1995). Perceived social support: psychometric properties of the MSPSS in normal and pathological groups in a developing country. Social psychiatry and psychiatric epidemiology, 30(3), 121- 126. https://doi.org/10.1007/BF00802040
• Erözyürek, A. (2019). Okul yönetiminin demokratiklik düzeyi ile öğretmenlerin psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Frankl, V.E. (2019). İnsanın anlam arayışı. (59.Basım) (S. Budak, Çev.). Okuyan Us Yayınları.
• García-Alandete, J., Martínez, E. R., Sellés Nohales, P. & Soucase Lozano, B. (2018). Meaning in Life and Psychological Weil-Being in Spanish Emerging Adults. Acta Colombiana de Psicología, 21(1), 196-216. https://doi.org/10.14718/ACP.2018.21.1.9
• Göçen, A. (2019). Öğretmenlerin yaşam anlamı, psikolojik sermaye ve cinsiyetinin psikolojik iyi oluşlarına etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(1), 135-153. https://doi.org/10.30703/cije.457977
• Gökburun, I. (2018). Yüksekova’da hayvancılık faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik öneriler. Marmara Coğrafya Dergisi, (37), 204-218. http://acikerisim.pau.edu.tr:8080/xmlui/handle/11499/26360
• Günay, A. & Çelik, R. (2019). Kariyer stresinin psikolojik iyi oluş ve iyimserlik değişkenleriyle yordanması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(33), 205-218. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/41368/558568
• Karaçam, A. & Pulur, A. (2016). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Başarı Algısı, Akademik İyimserlik, Psikolojik İyi Oluş ve Fiziksel Saygı Düzeylerinin İncelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-22. https://www.researchgate.net/publication/330464443
• Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Keyes, C. L., Shmotkin, D. & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: the empirical encounter of two traditions. Journal of personality and social psychology, 82(6), 1007-1022. https://doi.org/10.1037/0022-3514.82.6.1007
• Köylü, D. & Gündüz, Y. (2018). Öğretmenlerin karar alma sürecine katılım düzeylerinin örgütsel bağlılık ve psikolojik iyi oluş ile ilişkisi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 279-299. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ufuksbedergi/issue/57470/815073
• Ogunyemi, A. O. & Mabekoje, S. O (2007). Self-efficacy, risk-taking behaviour and mental health as predictors of personal growth initiative university undergraduates. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 5(2), 349– 362. https://www.researchgate.net/publication/200597387
• Pepper, K. ve Thomas, H. (2002). Making A Change: The Effects Of The Leadership Role On School Climate. Learning Environment Research, 5, 155-166. https://doi.org/10.1023/A:1020326829745
• Rathi, N., & Rastogi, R. (2007). Meaning in life and psychological well-being in pre-adolescents and adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 33(1), 31-38. https://www.researchgate.net/publication/268299281
• Robitschek C. (1998). Personal growth initiative: the construct and its measure. Meas Eval Couns Dev; 30, 183- 198. https://doi.org/10.1080/07481756.1998.12068941
• Robitschek, C. & Kashubeck, S. (1999). A structural model of parental alcoholism, family functioning, and psychological health: The mediating effects of hardiness and personal growth orientation. Journal of Counseling Psychology, 46, 159-172. https://www.researchgate.net/publication/232452292
• Ryff, C. D. & Singer, B. (1996). Psychological well-being: meaning, measurement, and implications for psychotherapy research. Psychotherapy and Psychosomatics, 65, 14-23. https://doi.org/10.1159/000289026
• Ryff, C. D. (1989a). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.57.6.1069
• Ryff, C. D. (1989b). In The Eye of The Beholder: Views of Psychological Well-Being Among Middle-Aged and Older Adults. Psychology and Aging, 4(2), 195–210. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0882-7974.4.2.195
• Sorias, O. (1988a). Sosyal desteklerin ruhsal sağlığı koruyucu etkisinin depresyonlu ve sağlıklı kontrollerde araştırılması. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 27(3), 1033-1039. https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/327017/
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Allyn and Bacon.
• Telef, B., B. Uzman, E.& Ergün, E. (2013). Öğretmen Adaylarında Psikolojik İyi Oluş ve Değerler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 1297-1307. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5699
• Weigold, I. K., Porfeli, E. J., & Weigold, A. (2013). Examining tenets of personal growth initiative using the Personal Growth Initiative Scale–II. Psychological Assessment, 25(4), 1396–1403. https://doi.org/10.1037/a0034104
• Yakut, S., & Yakut, İ. (2018). Öğretmenlerde Psikolojik İyi Oluş ve İş Yerinde Dışlanma İlişkisi. Electronic Turkish Studies, 13(18), 1357-1376. http://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13883
• Yalçın, I. & Malkoç, A. (2013). Adaptation of Personal Growth Initiative Scale-II to Turkish and investigation of psychometric properties. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 26 (3), 258-266. https://dx.doi.org/10.5350/DAJPN2013260304
• Yasin, A. S. & Dzulkifli, M. A. (2010). The relationship between social support and psychological problems among students. International Journal of Business and Social Science, 110-116. https://www.researchgate.net/publication/228609959
• Zika, S. & Chamberlain, K. (1992). On the relation between meaning in life and psychological well‐being. British journal of psychology, 83(1), 133-145. https://doi.org/10.1111/j.2044-8295.1992.tb02429.x