Investigation of the Relationship Between Airline Transportation and Economic Growth: The Case of Turkey

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 1, 187 - 202, 29.03.2021

Mehmet Altuntaş , Emre Kılıç

https://doi.org/10.32709/akusosbil.716045

Cited By: 3

Öz

Parallel to liberalization tendency, being witnessed on international air transportation, the liberalization movements in Turkey threw the sector in a busy competition. Aforementioned competition environment allowed passengers’ accessibility to more flight point with lest money. These improvements, being lived around both supply and demand, differed the effect of the sector on economic size on a large scale. On this study, the relation between the number of airline passengers and load traffic related to 1960-2017 and gross domestic products (GDP) was analysed. Firstly, using the ARDL analysis method, the long-term cointegration relationship between variables was examined and the long and short-term coefficient estimation was made. According to the results, the cointegrated relationship between passenger traffic and GDP has been determined, but no statistically significant effect of passenger and freight traffic on economic growth has been observed in the long term. However, it was concluded that passenger traffic had an impact on increasing economic growth in the short term. Secondly, Toda-Yamamoto causality results revealed a bidirectional causality relationship between passenger traffic and GDP. The causality analysis results revealed that there is a two-way causality relationship between passenger traffic and GDP. Findings obtained, revealed the effect of air freight and passenger transportation on economic growth. In line with the findings, policy makers are recommended to develop the infrastructure of airline transportation.

Anahtar Kelimeler

Airline transport, economic growth, ARDL, Toda-Yamamoto

Havayolu Taşımacılığı ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Örneği

Öz

Uluslararası hava taşımacılığı alanında yaşanan liberalleşme eğilimlerine paralel olarak Türkiye’de gerçekleştirilen serbestleşme hareketleri, sektörü yoğun bir rekabet ortamına dahil etmiştir. Söz konusu rekabet ortamı, yolcuların daha düşük fiyatlarla daha fazla uçuş noktasına erişilebilirliğini sağlamıştır. Gerek arz gerekse de talep ekseninde yaşanan bu gelişmeler, sektörün ekonomik büyüklükler üzerindeki etkisini önemli ölçüde farklılaştırmıştır. Bu çalışmada 1960 – 2017 dönemine ilişkin Türkiye’deki havayolu toplam yolcu ve yük trafiği ile gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Analizin ilk bölümünde Pesaran vd. (2001) tarafından geliştirilen ARDL analiz yöntemi kullanılarak değişkenler arasında uzun dönemli eşbütünleşme ilişkisi incelenmiştir ve uzun ve kısa dönem katsayı tahmini yapılmıştır. Sonuçlara göre yolcu trafiği ile gayrisafi yurtiçi hâsıla arasında koentegre bir ilişki tespit edilmiş, ancak uzun dönemde yolcu ve yük trafiğinin ekonomik büyüme üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye rastlanmamıştır. Fakat kısa dönemde yolcu trafiğinin ekonomik büyümeyi artırıcı yönde bir etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Analizin ikinci bölümünde ise Toda-Yamamoto nedensellik testi ile değişkenler arasındaki karşılıklı nedensellik ilişkisi incelenmiştir. Nedensellik analizi sonuçları yolcu trafiği ile gayrisafi yurtiçi hasıla arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular hava yolu yük ve yolcu taşımacılığının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini ortaya koymuştur. Bulgular doğrultusunda politika yapıcılara havayolu taşımacılığının altyapısının geliştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Havayolu taşımacılığı, ekonomik büyüme, ARDL, Toda-Yamamoto

Kaynakça

• Air Transport Action Froup (ATAG), (2018). Benefits Beyond Borders (2018) Raporu. https://www.atag.org/our-publications/latest-publications.html (Erişim tarihi:10.11.2018).
• Akar, G., Manga, M. ve Bal, H. (2019). Havayolu Taşımacılığında Liberalizasyon ve Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik ilişkisi: Türkiye Örneği. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(3), 1160-1174.
• Baker, D., Merkert, R. ve Kamruzzaman, M. (2015). Regional aviation and economic growth: cointegration and causality analysis in Australia. Journal of Transport Geography, 43, 140–150.
• Brida, G., Lanzilotta, B., Brindis, M. ve Rodríguez, S. (2014). Long-run relationship between economic growth and passenger air transport in Mexico. Serie DT, 14(4), 1-15.
• Button, K. ve Yuan, J. (2013). Airfreight Transport and Economic Development: An Examination of Causality. Urban Studies, 50(2), 329-340.
• Chang, Y.-H. ve Chang, Y.-W. (2009). Air cargo expansion and economic growth: finding the empirical link. Journal of Air Transport Managment, 15, 264–265.
• Chi, J., ve Baek, J. (2013). Dynamic relationship between air transport demand and economic growth in the United States: A new look. Transport Policy, 29, 257-260.
• Debbage, K. G. (1999). Air transportation and urban-economic restructuring: competitive advantage in the US Carolinas. Journal of Air Transport Management, 5(4), 211-221.
• Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics For Autoregressive Time Series With a Unit Root, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Eren, A. S., Eryer, A. ve Eryer, S. (2020). Havayolu Taşımacılığı ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin İncelenmesi Türkiye Örneği: Ampirik Bir Analiz. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi – USBED, 2(3), 236-257.
• Fernandes, E. ve Pacheco, R. R. (2010). The Causal Relationship between GDP and Domestic Air Passenger Traffic in Brazil. Transportation Planning and Technology, 33(7), 569-581.
• Gerede, E., ve Orhan, G. (2015). Türk havayolu taşımacılığındaki ekonomik düzenlemelerin gelişim süreci. E. Gerede içinde, Havayolu taşımacılığı ve ekonomik düzenlemeler teori ve Türkiye uygulaması, 163-208.
• Goetz, A. R. (1992). Air passenger transportation and growth in the US urban system, 1950–1987. Growth and change, 23(2), 217-238.
• Hacker, R. S. ve Hatemi-J, A. (2006). Tests for causality between integrated variables using asymptotic and bootstrap distributions: Theory and application. Applied Economics, 38, 1489-1500.
• Hakim, M. M., ve Merkert, R. (2016). The causal relationship between air transport and economic growth: Empirical evidence from South Asia. Journal of Transport Geography, 56, 120-127.
• Holmes, J.M. ve Hutton, P.A. (1990). On The Causal Relationship Between Government Expenditures and National Income. The Review of Economics and Statistics, 72(1), 87-95.
• Hu, Y., Xiao, J., Deng, Y., Xiao, Y., ve Wang, S. (2015). Domestic air passenger traffic and economic growth in China: Evidence from heterogeneous panel models. Journal of Air Transport Management, 42, 95-100.
• International Civil Aviation Organization (ICAO) (2018). https://www.icao.int/Pages/default.aspx (Erişim tarihi: 10.03.2018).
• Kiracı, K. (2017). Havayolu Taşımacılığı ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik Analizi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 33(1), 197-216.
• Kline, S. (2002). Türk Havacılık Kronolojisi, İstanbul:Dönence Basım ve Yayım Hizmetleri.
• Larkins, ve Ruether, (2007). San Francisco Bay Area Aviation Images of aviation, Arcadia Publishing.
• Lögün, A., Tüzemen, A., ve Karabacak, E. (2018). Investigation Of Relationship Between Air Transport And Economic Growth. IV. International Caucasus-Central Asia Foreign Trade And Logistics Congress, 362-368.
• Marazzo, M., Scherre, R., ve Fernandes, E. (2010). Air transport demand and economic growth in Brazil: A time series analysis. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 46(2), 261-269.
• Mukkala, K. ve Tervo, H. (2013). Air transportation and regional growth: which way does the causality run?. Environment and Planing, 45(6), 1508-1520.
• Oktal, H., Küçükönal, H., ve Terlemez, L. (2007). Dünyada Bölgesel Hava Taşımacılığı ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. Anadolu University Journal of Social Sciences, 7(2), 383-394.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16,289 – 326.
• Poole Jr, R. W., ve Butler, V. (1998). Airline deregulation: The unfinished revolution. Reason Public Policy, Institute (RPPI), 7-26.
• Sarsın Kaya, D. (2017), Turizm Sektörü, Türkiye İş Bankası İktisadi Araştırmalar Bölümü, Havayolu Yolcu Taşımacılığı Sektör Raporu, Mart 2017.
• Sezer, S. (2018). The Impact of Logistics Sector on Economic Growth: Examination of BRICS Countries and Turkey. EconWorld, 1-10.
• Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) (2018). Faliyet Raporları. http://web.shgm.gov.tr/tr/kurumsal/4006-faaliyet-raporlarimiz (Erişim tarihi: 10.08.2018).
• The International Bank for Reconstruction and Development (Word Bank) (2018). Data Bank. https://data.worldbank.org/ (Erişim tarihi: 03.07.2018).
• Toda H. Y. ve Yamamoto T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of econometrics, 66(1), 225-250.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) (2018). http://www.tuik.gov.tr/Start.do (Erişim tarihi: 07.10.2018).
• Yao, S., ve Yang, X. (2008). Airport development and regional economic growth in China. Centre for Research on Globalisation and Economic Policy, University of Nottingham.