Türkiye’nin İş Kazaları Açısından Durumu: ILOSTAT ve SGK Verileri Karşılaştırması

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 2, 574 - 585, 30.06.2021

Serenay Çalış , Banu Yeşim Büyükakıncı

https://doi.org/10.32709/akusosbil.623803

Cited By: 2

Öz

İş kazaları, ülkelerin dikkate aldığı ve önlemeye çalıştığı maliyet unsuru ve insanın zarar görmesinden dolayı sosyal tarafı olan kazalardır. İş kazaları sadece çalışanı değil, ailesi, iş yeri ve işvereni ve ülkeyi de ciddi şekilde etkilemektedir. Bu nedenle hem ulusal hem de uluslararası düzeyde iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının yaygınlaştırılması için çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışmalar içinde iş kazalarının engellenebilmesi için yapılacak faaliyetler yer almaktadır. İş kazalarını önlemek için sağlık ve teknik önlemler alınmakta ancak bu önlemler bazen yeterli olmamaktadır. Türkiye’de yaşanan iş kazaları da göstermektedir ki alınan önlemler yetersizdir. Aslında iş kazaları istatistikleri incelendiğinde sorunun temelinin nereden kaynaklandığı ve özellikle hangi alanlarda önlemlerin yetersiz olduğu açıkça görülebilmekte ancak bu durum dikkate alınmadığından iş kazaları artarak devam etmektedir. Ayrıca istatistiklerle ilgili önemli olan konu ulusal ve uluslararası verilerin tutarlılığıdır. Bu çalışma ile amaçlanan Türkiye’nin iş kazalarındaki durumunu, 2013-2016 yılları arasındaki ILOSTAT ve SGK verilerini karşılaştırarak ortaya çıkarmaktır. Burada istenilen verilerin tutarlılığını ortaya çıkarmaktır. Veriler, SGK ve ILOSTAT’ın resmî web adreslerinden elde edilerek karşılaştırmaya olanak verecek şekilde tablolaştırılmıştır. Veriler değerlendirildiğinde SGK ile ILOSTAT verilerinin neredeyse aynı olduğu görülmüştür. Sadece 2016 yılına ait ölümlü olmayan iş kazası verilerinde büyük bir farklılık söz konusudur. Bu da gösteriyor ki, Türkiye’de yayımlanan veriler önemli ölçüde uluslararası verilerle örtüşmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, iş kazası istatistikleri, ILOSTAT, sosyal güvenlik kurumu

Turkey's Situation Regarding Work Accidents: Comparison of ILOSTAT and SSI Data

Öz

Work accidents are accidents that countries regard seriously and try to prevent for both having a social aspect because of the cost element as well as the harming of the people. Occupational accidents not only cause serious problems for employees, but also for family, workplace, employer and country. Therefore, efforts are continuing to promote occupational health and safety practices at both national and international levels. Health and technical measures are taken to prevent occupational accidents, but sometimes these measures are not sufficient. Work accidents that occur in Turkey show that the measures taken are inadequate. Importantly, the national and international data are consistent with each other. This study aims to uncover Turkey's situation regarding work accidents by comparing ILOSTAT and SSI data between the years of 2013-2016. The purpose of using these data is to reveal the consistency in the data. Data were obtained from the official web addresses of SSI and ILOSTAT and tabulated for comparison. When the data were evaluated, it was seen that SSI and ILOSTAT data were almost identical. Only in the 2016 non-fatal occupational accident data, there is a large discrepancy. This shows that the data published in Turkey are consistent with international data significantly.

Anahtar Kelimeler

Turkey, work accidents statistical, ILOSTAT, social security institution

Kaynakça

• Akar, Ş.S. ve Şık, A. (2015). Konaklama ve beslenme işletmelerinde iş sağlığı ve güvenliği. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Akpınar, T. (2018). İş sağlığı ve güvenliği hukuku. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Benach J., Muntane C. ve Santana (Chairs) V. (2007). Employment conditions and health ınequalities, final report to the who, commission on social determinants of health (CSDH), Employment Conditions Knowledge Network (EMCONET). https://www.who.int/social_determinants/resources/articles/emconet_who_report.pdf (Erişim tarihi: 16.09.2019).
• Can, İ. (2013). Sistematik aile sosyolojisi. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Ceylan, H. (2011). Türkiye’deki iş kazalarının genel görünümü ve gelişmiş ülkelerle kıyaslanması. International Journal of Engineering Research and Development, (3), (2)
• Doğan, A. (2013). Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik hizmet veren kamu kurumları ve hizmetleri üzerine bir değerlendirme. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 75-95.
• European Commission (2017). Communication From The Commission To The European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions. https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=16874&langBenachId=en (Erişim tarihi: 11.09.2019).
• EUROSTAT (2008), Statistical classification of economic activities in the European Community. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3859598/5902521/KS-RA-07-015- EN.PDF. (Erişim tarihi: 09.03.2021).
• Fontaneda, I., López, M. A. C., Alcántara, O. J. G., & Ritzel, D. O. (2019). Gender differences in lost work days due to occupational accidents. Safety science, 114, 23-29. doi.: https://doi.org/10.1016/j.ssci.2018.12.027
• Hansen, C. D. (2019). Comparing fatal occupational accidents in Denmark and Sweden 1993–2012. Occupational medicine, 69(4), 283-286. doi.: https://doi.org/10.1093/occmed /kqz064
• International Labor Organization (2016). 2016-2020 Occupational Safety and Health Policy Document. http://www.ilo.org/dyn/legosh /en/f?p=LEGPOL:503:8753526197935:::503:P503_REFERENCE_ID:311978 (Erişim tarihi: 11.09.2019).
• ILOSTAT (2019). Data collection and production. https://ilostat.ilo.org/about/data-collection-and-production/ (Erişim tarihi: 12.09.2019).
• Jabbari, M., & Ghorbani, R. (2016). Developing techniques for cause-responsibility analysis of occupational accidents. Accident Analysis & Prevention, 96, 101-107. doi.: https://doi.org/10.1016/j.aap.2016.07.039
• Jeong, B. Y., & Shin, D. S. (2016). Characteristics of occupational accidents in Korean, Chinese, Japanese and Western cuisine restaurants. Human Factors and Ergonomics in Manufacturing & Service Industries, 26(3), 316-322. doi.: https://doi.org/10.1002/hfm.20647
• Kahraman, L., ve Özdemir, A.C. (2017). Kömür madenciliğinde ölümlü iş kazalarının karşılaştırılması: Türkiye-Çin örneği. Uluslararası Maden İşletmelerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu’, Adana.
• Lay, A. M., Saunders, R., Lifshen, M., Breslin, F. C., LaMontagne, A. D., Tompa, E., & Smith, P. M. (2017). The relationship between occupational health and safety vulnerability and workplace injury. Safety science, 94, 85-93.
• Moyce, S. C., & Schenker, M. (2018). Migrant workers and their occupational health and safety. Annual review of public health, 39, 351-365. doi.: https://doi.org/ 10.1146/annurev-publhealth-040617-013714
• Öçal, M., ve Çiçek, Ö. (2017). Türkiye ve Avrupa Birliği’nde iş kazası verilerinin karşılaştırmalı analizi, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(16), 616-637.
• Pietilä, J., Räsänen, T., Reiman, A., Ratilainen, H., & Helander, E. (2018). Characteristics and determinants of recurrent occupational accidents. Safety science, 108, 269-277. doi.: https://doi.org/10.1016/j.ssci.2017.12.020
• KAYSİS (2020a). 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Salık Sigortası Kanunu. https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/28721 (Erişim tarihi: 09.03.2021).
• KAYSİS (2020b). 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/32403 (Erişim tarihi: 09.03.2021).
• KAYSİS (2020c). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/31533 (Erişim tarihi: 09.03.2021).
• T.C. 1982 Anayasası. https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2018.pdf (Erişim tarihi: 18.09.2019).
• Sosyal Güvenlik Kurumu (2019). SGK İstatistik Yıllıkları, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari (Erişim tarihi: 12.09.2019).
• Sümer, H. H. (2017). İş sağlığı ve güvenliği hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Telman, N., Önen, L. ve Özgeldi, M. (2015). Psikolojide iş sağlığı- iş güvenliği. I. Baskı, Ankara.
• Yıldırım, Ç. V. & Asal, Ö. (2012). Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde (kobi) iş sağlığı ve güvenliğini etkileyen faktörlerin araştırılması: Ankara imalat sanayi örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161(161), 103-122.
• Yiğit, A. (2011). İş güvenliği. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.