Quartermaster and Supply Services on the Western Front of the Turkish National Struggle

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 100. Yılında Kocatepe-Büyük Taarruz Özel Sayısı, 20 - 37, 28.11.2022

Cengiz Şavkılı , Oğuz Köseler

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1141987

Öz

The Western Front, where the important turning points of the Turkish War of Independence were experienced, has an extraordinary place and importance in our history. The gains obtained as a result of the struggles on the Western Front formed the military elements of the process leading to the establishment of the Republic of Turkey. There was no easy process behind these gains. During this period, the supply, subsistence and shipment activities of the Turkish forces behind the front were carried out under extremely difficult conditions. Therefore, the aim of this study has been the works carried out at the point of providing supply, subsistence and shipment activities on the Western Front, as well as the needs, solutions produced and resources used. The sources used in the preparation of the study mainly consist of the Journal of Military History Documents prepared by the Ministry of National Defense Archive and Military History, the Turkish War of Independence Series, the Presidency Republic Archive and research studies on the subject and the main theses in the literature. The method to be followed will be to determine from where, how and how much the needs of the military units at the front are supplied, in what ways these needs are conveyed to the front, and to what extent they are tackled and resolved in this process, in line with the aforementioned sources.

Anahtar Kelimeler

Western Front, The War of Inonu, Kütahya-Eskişehir Wars, The War of Sakarya, Great Offensive, supply

Millî Mücadele’nin Batı Cephesi’nde Levazım ve İkmal Faaliyetleri

Öz

Türk İstiklal Harbi’nin önemli dönüm noktalarının yaşandığı Batı Cephesi’nin tarihimizde oldukça ayrı bir yeri ve önemi vardır. Batı Cephesi’nde verilen mücadeleler neticesinde elde edilen kazanımlar, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurulmasına giden sürecin askeri unsurlarını oluşturmuştur. Söz konusu kazanımların arkasında kolay bir süreç yaşanmamıştır. Bu dönemde Türk kuvvetlerinin cephe gerisindeki ikmal, iaşe ve sevkiyat faaliyetleri son derece zor koşullar altında gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada amaç, Batı Cephesi’nde ikmal, iaşe ve sevkiyat faaliyetlerinin sağlanması noktasında yürütülen çalışmalar ile ihtiyaçlar, üretilen çözümler ve kullanılan kaynaklar olmuştur. Çalışmanın hazırlanmasında faydalanılan kaynaklar esas itibarıyla Millî Savunma Bakanlığı Arşiv ve Askeri Tarih Başkanlığı tarafından hazırlanan Askeri Tarih Belgeleri Dergisi, Türk İstiklal Harbi Serisi, Başkanlık Cumhuriyet Arşivi, konuya dair araştırma inceleme eserleri ile literatürde yer alan başlıca tezlerden oluşmaktadır. İzlenecek yöntem, bahsi geçen kaynaklar doğrultusunda, cephede yer alan askeri birliklerin ihtiyaçları nerelerden, nasıl ve ne kadar temin edilip, bu ihtiyaçların cepheye hangi yollarla sevk edildiği ve bu süreçte hangi zorluklarla mücadele edilip, bunların ne ölçüde çözüme kavuşturulduğunun tespit edilmesi olacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Batı Cephesi, İnönü Muharebeleri, Kütahya-Eskişehir Savaşları, Sakarya Meydan Muharebesi, Büyük Taarruz, levazım, ikmal

Kaynakça

• Albayrak, M. (1998). Millî Mücadele Dönemi’nde Batı Anadolu kongreleri (17 Mart 1919-2 Ağustos 1920), Atatürk Araştırma Merkezi.
• Altay, F. (1970). 10 yıl savaş ve sonrası (1912 – 1920), İnsel Yayınları.
• Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi (1992). 14, Ana Yayıncılık, İstanbul.
• Aralov, İ, S. (1997). Bir Sovyet diplomatının Türkiye hatıraları, (Hasan Ali Ediz, Çev.), Cumhuriyet Gazetesi Armağanı.
• Atakan, R (1988). Türk İstiklal Harbi’nde idari faaliyetler ve lojistik, Askeri Tarih Bülteni, Genelkurmay Basımevi.
• Ataman, G, M. (2007). Kurtuluş Savaşı’nda levazım ikmal faaliyetleri, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara.
• Aybars, E. (1997). Türkiye Cumhuriyeti tarihi 1, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Bayar, M. (1945). İstiklal Savaşında Türk denizcileri, Kenan Matbaası, İstanbul.
• BCA, FON 30.18.1.1, Yer No: 4.36.7.
• BCA, FON 30.18.1.1, Yer No: 4.42.5.
• Erdaş, S. (2012). Büyük Taarruz öncesi lojistik faaliyetler, Büyük Taarruzun 90. Yılında Uluslararası Millî Mücadele ve Zafer Yolu Sempozyumu, C. I, Uşak.
• Ezer, F. (2013). 2. İnönü Savaşı’nın ikmal ve iaşesi. Türk Dünyası Araştırmaları, 102(202), 99-112.
• Ezer, F. (2014). Tekâlif-i Milliye emirleri ve tatbikatı. Turkish Studies, 9(4), 445-456.
• Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, (1973), Belge No. 1511.
• Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, (2013), Yıl. 62, Sayı. 130.
• Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, (2015), Belge No. 20.
• https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 15.06.2022).
• İlgürel, M. (1999). Millî Mücadele’de Balıkesir kongreleri. Atatürk Araştırma Merkezi.
• Kayabalı, İ. ve Arslanoğlu, C. (1976). İstiklal Savaşı ve Batı Cephesi. Doruk Dergisi, Ankara.
• Kayıran, (1989). Tekâlif-i Milliye emirleri ve uygulanışı. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 5(15), 639-664.
• Müderrisoğlu, A. (1990). Kurtuluş Savaşının mali kaynakları. Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara.
• Özalp, K. (1998). Millî Mücadele I. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• Özkaya, Y. (1985). İstiklal Savaşı’nda Türk halkının Kuvâ-yı Milliyeye ve Milli Orduya katkıları, İkinci Askeri Tarih Semineri, Ankara.
• Sabis, İ, A. (1993). İstiklal Harbi ve gizli cihetleri, C. V, Nehir Yayınları.
• Selek, S. (2010). Anadolu ihtilali, C. I, Kastaş Yayınevi.
• Sofracı, E, İ. (2020). Millî Mücadele döneminde Anadolu’nun ekonomik ve mali durumuna dair bir analiz (1919-1922), Researchgate, 80-116.
• Sürmeli, S. (1998). Millî Mücadele’de Tekalif- i Milliye emirleri, Atatürk Araştırma Merkezi. (1918 –1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Süt, R. (2008). İzmir’in işgalinden Sakarya Meydan Muharebesi sonuna kadar (1919-1921) Batı Cephesi ikmal sistemi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Afyonkarahisar.
• Şapolyo, E, B. (1965). Atatürk ve üç kılıç. Türk Kültürü Dergisi, 37, Kasım.
• Şavkılı, C. (2015). Sakarya Savaşı’nda levazım ikmal faaliyetleri, Sakarya Zaferi ve Haymana 2, Ankara.
• Tarih-IV (1934). T.T.T. Cemiyeti Yayınları, Devlet Matbaası, İstanbul.
• TBMM Gizli Celse Zabıtları (1985). 2 Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
• TBMM Kavanin Mecmuası, Devre: 1, TBMM Matbaası, Ankara.
• Timur, T. (2013). Türk Devrimi ve sonrası, İmge Kitabevi.
• Tural, M. A. (1995). Tekâlif-i Milliye (Halka borcu kalmayan devlet), AAMD, 11, 32, Temmuz.
• Turan, Ş. (1991). Türk devrim tarihi (İmparatorluğun çöküşünden ulusal direnişe), 1. Kitap, Bilgi Yayınevi.
• Türk İstiklal Harbi Batı Cephesi, (1991), 2/ 2, Genelkurmay Basımevi.
• Türk İstiklal Harbi Batı Cephesi, (1974), 2/4, Genelkurmay Basımevi.
• Türk İstiklal Harbi Batı Cephesi, (1972), 2/5, Kit. 2, Genelkurmay Basımevi.
• Türk İstiklal Harbi Batı Cephesi, (1994), 2/6, Kit. 1, Genelkurmay Basımevi.
• Türk İstiklal Harbi Batı Cephesi, (1995), 2/6, Kit. 2, Genelkurmay Basımevi.
• Türk İstiklal Harbi İdari Faaliyetler, (1975), 7, Genelkurmay Basımevi.
• Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi, TBMM Hükümeti Dönemi Özet Tarihi, 4/1, Genelkurmay Basımevi.
• Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu (TDK) Yayınları.
• Türkman, S. (1997). Kurtuluş Savaşı’nda Batı Cephesi’nde iaşe, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İzmir.
• Türkmen, Z. (2001). Mütareke döneminde ordunun durumu ve yeniden yapılanması, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Uçak, H, İ. (1985). Tarih içinde Haymana, Haymanalılar Yardımlaşma ve Tanışma Derneği, Yayın, 1.
• Ünal, T. (1972). Millî Mücadele’de ekonomik durum, Türk Kültürü Dergisi, 118(10), Ordu Sayısı, Ankara.
• Yaman, E, A. (1993). Kurtuluş Savaşı ekonomisi ve maliyesi. Atatürk Yolu Dergisi, 3(12).
• Yazman, Ş, M. (1999). Anadolu’nun işgali (İstiklal Savaşı nasıl oldu), Kamer Yayınları.