İç Savaşın İhracata Olan Etkisi: Türkiye ve Suriye Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 1, 185 - 197, 28.03.2023

Burak Kılıç

https://doi.org/10.32709/akusosbil.856971

Öz

Ekonomik kalkınmanın belirleyicileri; ekonomik, siyasal, yönetsel, hukuki, kurumsal ve sosyo-kültürel faktörlerdir. Bu araştırmada ekonomik kalkınmanın bir belirleyicisi olan ekonomi boyutunun ihracat ve ithalat yönü ele alınmaktadır. Ülkeler düşük maliyetli mal üretimi ve ihracı veya başka ülkelerde üretilmiş yüksek maliyetli malları yürürlükteki mevzuat çerçevesinde satın alma yoluna giderek refah düzeyinin artmasını sağlar. Bu sebeple uluslararası ticaret ülkeler için oldukça önemlidir. Şüphesiz savaş şartlarından en fazla etkilenen boyut bir ülkenin ekonomisidir. Bu çalışmada, Türkiye’nin sınır komşusu olan ve hâlihazırda iç savaş devam eden Suriye ile Türkiye arasındaki dış ticaret ilişkilerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Yöntem olarak genel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları neticesinde, Türkiye-Suriye arasında kusursuz kabul edilemeyecek dış ticaret faaliyetlerinin iç savaş sonrasında ihracatın daha da dalgalı bir hal almış olduğu ve Suriye’deki iç savaşın Türkiye’yi sadece ekonomik olarak etkilemediği sonucuna varılmıştır. Çalışmanın Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanlarındaki literatüre katkı sağlayacağı ve bu alanda çalışacak olanlara veri oluşturacağı beklenilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dış ticaret, iç savaş, ekonomik kalkınma, Suriye

The Impact of the Civil War on Exports: A Study on Türkiye and Syria

Öz

Determinants of economic development are economic, political, administrative, legal, institutional, and socio-cultural factors. In this study, the export and import aspects of the economic dimension, which is a determinant of economic development, are discussed. Countries increase welfare by producing and exporting low-cost goods or purchasing high-cost goods produced in other countries within the framework of current legislation. For this reason, international trade is essential for countries. Undoubtedly, the dimension most affected by war conditions is the economy of a country. This study aims to reveal the foreign trade relations between Türkiye and Syria, which is Türkiye's border neighbor and currently has a civil war. The general screening method was used as a method. As a result of the research findings, it was concluded that the foreign trade activities between Türkiye and Syria, which cannot be considered per-fect, have become even more volatile after the civil war and that the civil war in Syria did not only affect Türkiye economically. It is expected that the study will contribute to the literature in the fields of Political Science and International Relations and will provide data for those who will work in this field.

Anahtar Kelimeler

Foreign trade, civil war, economic development, Syria

Kaynakça

• Altundeğer, N. ve Yılmaz, M.E. (2016). “İç Savaştan Bölgesel İstikrarsızlığa: Suriye Krizinin Türkiye'ye Faturası”, Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, Vol. 21 Issue 1, p. 289-301.
• Atlıoğlu, Y. (2018). Suriye iç savaşı ve müzmin toplumsal çatışma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 73(1), 129-156.
• Ayrancı, Z. Ş. (2006). Türkiye-Suriye İlişkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Azar, E. (1990). The Management of Protracted Social Conflict: Theory and Case, (Aldershot: Dartmounth Publishing Company).
• Azar, E. ve Robert H. (1986). “Lebanon: An Anomalous Conflict?”, Third World Quarterly, 8(4), 1337-1350.
• Azar, Edward; Paul, Jureidini ve Ronald Mc Laurin. (1978). “Protracted Social Conflict: Theory and Practice in the Middle East”, Journal of Palestine Studies, 8 (1): 41-60.
• Brzezinski, Z. (2005). Büyük Satranç Tahtası, Çev. Yelda Türedi, İstanbul, İnkılâp Kitapevi, s. 61.
• Bulut, E. (2014). “Türkiye’nin Suriye ile Dış Ticaretindeki Gelişmeler”, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:7, s. 143-156.
• Çağlar, M. T. (2014). “2011 Sonrası Türkiye-Suriye İlişkileri ve Suriye-Türkiye Krizi”, Lisansüstü Seminer Çalışmaları Serisi, TÜBİTAK 1001 Projesi, Proje No: 112K172.
• Çatuk, C., & Aydın, K. (2019). Suriye Savaşının Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki Dış Ticarete Etkisi Esat Atalay. Euroasia Journal, 25.
• Göçer, İ. Ve Çınar, S. (2015). “Arap Baharı’nın Nedenleri, Uluslararası İlişkiler Boyutu ve Türkiye’nin Dış Ticaret ve Turizm Gelirlerine Etkileri”, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi KAÜ İİBF Dergisi,Cilt: 6, Sayı: 10, 2015, ISSN: 1309 – 4289, s.51-68.
• Göney, S. (1993). Siyasi Coğrafya, Cilt: 2, İstanbul Üniversitesi, Yayın No: 3820, Edebiyat Fakültesi Yayınları, No. 103, İstanbul.
• Günel, K. (1994). Coğrafyanın Siyasal Gücü, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
• İhracat Yönetmeliği (2021). “Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar”, Erişim: 19.07.2021
• Karakoyun, İ., Özbek, A. ve Demircan, A. (2013). “Suriye Krizinin Türk Dış Ticaretine Etkisi”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 477, s. 223-238.
• Kaya, F. (2009). Dış Ticaret İşlemeleri Yönetimi, İstanbul: Beta Yayıncılık, s. 3-13.
• Kaypak, Ş. ve Bimay, M. (2016). “Suriye Savaşı Nedeniyle Yaşanan Göçün Ekonomik ve Sosyo-kültürel Etkileri: Batman Örneği”, Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı: 1, Batman.
• Kılınç, E., Koçarslan, H., Paksoy, M.H. ve Tunç, A. (Mayıs 2015). “Suriyelilerin Ekonomik Etkisi: Kilis İli Örneği”, Birey ve Toplum Dergisi, Cilt:5, Sayı:9, s. 143.
• Koyuncu, A. A. (2016). Suriye’de Azınlıklar Arası İlişkiler, Okur, M. A. ve Salık, N. (ed.), Bağımsızlıktan Arap Baharına Suriye İç ve Dış Politika, İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Mülteciler Derneği. (2019). Türkiye’deki Suriyeli Sayısı, https://multeciler.org.tr/, Erişim Tarihi: 30.09.2019.
• Özdemir, Ç. (2016). “Suriye’de İç Savaşın Nedenleri: Otokratik Yönetim mi, Bölgesel ve Küresel Güçler mi?”, Sayfa: 81–102.
• Özdemir, E. (2017). “Suriyeli Mülteciler Krizinin Türkiye’ye Etkileri”, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, Sayı: 1, s. 114-140.
• Ramsbotham, O., Hugh M. ve Tom W. (2011). “Contemporary Conflict Resolution”, (Cambridge: Polity Press).
• Ramsbotham, Oliver. (2005). “The Analysis of Protracted Social Conflict: A Tribute to Edward Azar”, Review of International Studies, 31 (1): s. 109-126.
• Reçber, K. ve Ayhan, V. (2013). “Türkiye İle Suriye Arasındaki Krizin Hatay Bölgesi Üzerindeki Etkileri”, Alternatif Politika Dergisi, Sayı: 5, s. 324-340.
• Sağlam, Z. (2006). Jeopolitik, Jeoekonomik ve Jeostratejik Konumları İtibariyle Türkiye-Suriye İlişkilerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Harp Akademileri Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, İstanbul.
• T.C. Dış İşleri Bakanlığı. (2018). Türkiye’nin Suriye’ye İhracatı, http://www.mfa.gov.tr/default.tr.mfa, Erişim Tarihi: 31.12.2019.
• T.C. Ticaret Bakanlığı. (2018). Türkiye’nin Suriye’ye İhracatı, https://ticaret.gov.tr/, Erişim Tarihi: 31.12.2019.
• Takım, A. ve Ersungur, Ş. M. (2010). “Dâhilde İşleme Rejimi: İhracat ve İthalat Üzerindeki Etkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, Sayfa 289.
• The Observatory of Economic Complexity: OEC. (2003-2017). Türkiye’den Suriye’ye İhraç Edilen Ürünler, https://oec.world/en/, Erişim Tarihi: 25.10.2019.
• The World Bank. (2017-2019). Population Total, Nüfus Verileri, https://www.worldbank.org/, Erişim Tarihi: 25.08.2019.
• TÜİK. (2015-2019). Temel İstatistikler, İstatistik Göstergeler, Veritabanları, Nüfus İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/Start.do, Erişim Tarihi: 31.01.2020.
• Türk Coğrafya Kurumu. (06 Mayıs 2020). Dünya Haritaları ve Türkiye Haritası, Turkish Geographical Society, http://www.tck.org.tr/kaynak/tr/haritalar/, Erişim Tarihi: 01.02.2020.
• Yazıcı, H. ve Koca, N. (2018). Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği, Pegem Akademi, Ankara, s. 4.
• Yılmaz, M. ve Özken, A. (2016). “İhracat Prosedürleri”, Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği İhracat Danışmanlığı Programı, http://www.daib.org.tr/index, s. 11-12.