A Research on the Effects of the Internet and Social Media Addiction on Students

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 77 - 103, 31.01.2020

Eda Büyükgebiz Koca , Mustafa Zihni Tunca

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.597820

Cited By: 21

Öz

Nowadays, the widespread use of the internet and the ease of access to the internet have led to an increase in the use of the internet in adolescents as well as adults. Although the internet provides numerous benefits to individuals, it can also cause various harms. While these harms can be occurred in physical, behavioral, mental, and other ways, they can directly affect not only individuals but also their social and business lives. This situation may cause severe problems in terms of the education processes of children and young people. This study aimed to investigate the effects of the internet and social media addiction on students. In this context, the explanatory sequential design was used. Firstly, a survey was conducted to measure the internet addiction levels of the students. Afterwards, the interviews were conducted with the families of 15 students whose internet addiction levels were found to be high in order to examine the effects of the current internet usage levels on the students. As a result of the study, it was concluded that the parents were uncomfortable with the use of the internet and social media which negatively affect students’ success and communication with their environment, but they could not intervene too much since the students are adolescents.

Anahtar Kelimeler

Social media addiction, Internet addiction, Mixed design, Highschool students, Smartphone addiction

İnternet ve Sosyal Medya Bağımlılığının Öğrenciler Üzerindeki Etkilerine Dair Bir Araştırma

Öz

Günümüzde internetin yaygınlaşması ve internete erişimin kolaylaşması yetişkinlerde olduğu gibi ergenlerde de internet kullanımının artmasına neden olmuştur. İnternet bireylere sayısız faydalar sağlamakla birlikte çeşitli zararlar da verebilmektedir. Bu zararlar fiziksel, davranışsal, ruhsal ve diğer şekillerde meydana gelebilirken bireylerin sadece kendilerini değil sosyal ve çalışma hayatlarını da doğrudan etkileyebilmektedir. Bu durum çocuk ve gençlerin eğitim süreçleri açısından ise ciddi sorunlar doğurabilmektedir. Bu çalışmada internet ve sosyal medya bağımlılığının öğrenciler üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada karma desen türlerinden biri olan açıklayıcı sıralı desen yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda öncelikle öğrencilerin internet bağımlılık seviyelerinin ölçülmesi amacıyla bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Sonrasında ise internet bağımlılık düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilen 15 öğrencinin aileleri ile görüşme gerçekleştirilerek mevcut internet kullanım düzeylerinin öğrenciler üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışma sonucunda ailelerin internet ve sosyal medya kullanımının öğrencilerin okuldaki başarı durumunu ve çevreleriyle olan iletişim düzeylerini olumsuz etkilemesinden rahatsızlık duydukları ancak velisi oldukları öğrencilerin ergenlik döneminde olmalarından dolayı çok fazla müdahale edemedikleri sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya bağımlılığı, İnternet bağımlılığı, Karma desen, Lise öğrencileri, Akıllı telefon bağımlılığı

Kaynakça

• AKTAN, E. (2018). “Sosyal Medya ve Sosyal Kaygı: Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(2), 35-53.
• AKTÜRK, Ü., BUDAK, F., GÜLTEKİN, A. & ÖZDEMİR, A. (2018). “Comparison of Smartphone Addiction and Loneliness in High School and University Students”. Perspectives in Psychiatric Care, 54, 564–570. https://doi.org/10.1111/ppc.12277
• ALTINTAŞ, S. & ÖZTABAK, M. (2016). “Ortaokul Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımları ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 7(13), 109-128.
• ANDERSON, K.J. (2001). “Internet Use Among College Students: An Exploratory Study”. Journal of American College Health, 50(1), 21-26. https://doi.org/10.1080/07448480109595707
• ANLI, G. (2018). “İnternet Bağımlılığı: Sosyal ve Duygusal Yalnızlık”. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(2): 389-397. https://doi.org/10.21733/ibad.414862 ARAL, N. & DOĞAN KESKİN, A. (2018). “Ebeveyn Bakış Açısıyla 0-6 Yaş Döneminde Teknolojik Alet Kullanımının İncelenmesi”. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 5, 317–348. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0054
• ARISOY, Ö. (2009). “İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi”. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), 55-67.
• AVCI, İ.B. & KARAKOÇ, E. (2015). “İlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma: Elazığ Örneği”. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(37), 437-455.
• BALKAYA ÇETİN, A. & CEYHAN, A.A. (2014). “Ergenlerin İnternette Kimlik Denemeleri ve Problemli İnternet Kullanım Davranışları”. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 1(2), 5-46. doi: 10.15805/addicta.2014.1.2.063
• BEKDEMİR, Ü. & TAĞRİKULU, P. (2018). “Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarıları ve Sınıf İçi Etkileşimleri Üzerinde Sosyal Medya Kullanımının Etkisi”. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 316-348.
• CAPLAN, S. E. (2002). “Problematic Internet Use and Psychological Well-Being: Development of a Theory-Based Cognitive-Behavioral Measurement Instrument”. Computers in Human Behavior, 18, 553–75.
• CEYHAN, A. & YELPAZE, İ. (2017). “Genç Yetişkinlerin Facebook Kullanım Davranışları ve Algılanan İletişim Becerileri”. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 152-168. http://dergipark.gov.tr/deubefd/issue/35768/401190
• CEYHAN, E. (2008). “Ergen Ruh Sağlığı Açısından Bir Risk Faktörü: İnternet Bağımlılığı”. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(2), 109–116.
• CRESWELL, J. W. & Plano Clark, V. L. (2015). Karma Yöntem Araştırmaları: Tasarımı ve Yürütülmesi. Anı Yayıncılık, Ankara.
• ÇAKMAK, S. & MÜEZZİN, E.E. (2018). “Sosyal Medya Kullanımının İletişim Becerileriyle İlişkisinin İncelenmesi”. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 2(3), 196-203.
• DEMİR, İ. YILDIZ, C. ÖZZORLU, E. KÖSE, T. & YELKENCİ, Y. (2017). “Ergenlerin Problemli İnternet Kullanımında Anne-Baba İzlemesinin Rolü”. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 1(2), 103-114. http://dergipark.gov.tr/ybpd/issue/32032/339074
• DEMİR, Ü. (2016). “Sosyal Medya Kullanımı ve Aile İletişimi: Çanakkale’de Lise Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 9(2), 27-50.
• DENİZ, L. & GÜRÜLTÜ, E. (2018). “Lise Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılıkları”. Kastamonu Education Journal, 26(2), 355-367. http://dx.doi.org/10.24106/kefdergi.389780
• DINICOLA, M.D. (2004). Pathological Internet Use Among College Students: The Prevalence of Pathological Internet Use and Its Correlates (Unpublished Doctoral Dissertation, Ohio University, USA).
• DOĞAN, U. & TOSUN, N.İ. (2016). “Lise Öğrencilerinde Problemli Akıllı Telefon Kullanımının Sosyal Kaygı ve Sosyal Ağların Kullanımına Aracılık Etkisi”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 99-128. https://doi.org/10.14520/adyusbd.66762
• ERDEN, S. & HATUN, O. (2015). “İnternet Bağımlılığı ile Başa Çıkmada Bilişsel Davranışçı Yaklaşımın Kullanılması: Bir Olgu Sunumu”. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 2(1), 53-83. https://dx.doi.org/10.15805/addicta.2015.2.1.015
• EROĞLU, A. & BAYRAKTAR, S. (2017). “Investigation Of Variables Associated With Internet Addiction”. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1), 184-199. http://dx.doi.org/10.24289/ijsser.270680
• EROĞLU, O. & YILDIRIM, Y. (2017). “Sosyal Medya Ağlarının Kullanım Amacı ve Bağımlılığının Uyku Kalitesi ile İlişkisinin İncelenmesi”. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-10. http://dergipark.org.tr/tusbid/issue/33463/368462
• ERTEMEL, A. V. & AYDIN, G. (2018). “Dijital Ekonomide Teknoloji Bağımlılığı ve Çözüm Önerileri”. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, 665−690. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.4.0038
• ESEN, E. (2010). Ergenlerde İnternet Bağımlılığını Yordayan Psiko-sosyal Değişkenlerin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı), İzmir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• FİDAN, H. (2016). “Mobil Bağımlılık Ölçeği'nin Geliştirilmesi ve Geçerliliği: Bileşenler Modeli Yaklaşımı”. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3, 433–469. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2016.3.0118
• GENCER, Z.T. (2018). “Sosyal Medya Kullanımının İletişim Kaygısı Bağlamında Değerlendirilmesi”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(2), 21-34. https://doi.org/10.18094/josc.412915
• GÖKÇEARSLAN, Ş. & GÜNBATAR, M.S. (2012). “Ortaöğrenim Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığı”. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(2), 10-24.
• GRIFFITHS, M.D. (2000). “Internet Addiction: Time to be Taken Seriously?”. Addiction Research. 8, 413-418. https://doi.org/10.3109/16066350009005587
• GÜNAY O., ÖZTÜRK A., ERGÜN-ARSLANTAŞ E., & SEVİNÇ N. (2018). “Internet Addiction and Depression Levels in Erciyes University Students”. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 31, 79-88. https://doi.org/10.5350/DAJPN2018310108
• IŞIK, M. & KAPTANGİL, İ. (2018). “Akıllı Telefon Bağımlılığının Sosyal Medya Kullanımı ve Beş Faktör Kişilik Özelliği ile İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinden Bir Araştırma”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 695-717. https://doi.org/10.15869/itobiad.361081
• İSLAMOĞLU, A.H. & AÇIK, Ü. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Beta Yayıncılık, Ankara.
• KAMİLOĞLU, F. & YURTTAŞ, Ö.U. (2014). “Sosyal Medyanın Bilgi Edinme ve Kişisel Gelişim Sürecine Katkısı ve Lise Öğrencileri Üzerine Bir Alan Çalışması”. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 21, 129-150. https://doi.org/10.16878/gsuilet.96678
• KARAAZİZ, M. & KESKİNDAĞ, B. (2015). “Akıllı Telefonumu Seviyorum: Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Psikolojik Risk Faktörleri Üzerine Gözden Geçirme”. Bağımlılık Dergisi 16(2), 78-85.
• KARACA, F. (2017). “Üniversite Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı Düzeyleri ile Akıllı Telefon Kullanma Alışkanlıkları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 581-597.
• KARAGÖZOĞLU ASLIYÜKSEK, M. (2017). “Bilgi Profesyoneli Adaylarının İnternet Bağımlılığı Düzeyleri: Marmara Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Örneği”. Bilgi Ve Belge Araştırmaları, 6, 23-46. http://dergipark.gov.tr/bel/issue/30842/413415
• KAYRI, M. & GÜNÜÇ, S. (2016). “Yüksek ve Düşük Sosyoekonomik Koşullara Sahip Öğrencilerin İnternet Bağımlılığı Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 3(2), 165-183. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2016.3.0110
• KILINÇ, İ. & GÜNDÜZ, Ş. (2017). “Lise Öğrencilerinin Siber Duyarlılık, İnternet Bağımlılığı ve İnsani Değerlerinin İncelenmesi”. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 261-283. http://dx.doi.org/10.24315/trkefd.304497
• KIRCABURUN, K. & GRIFFITHS, M.D. (2018). “Instagram Addiction and The Big Five of Personality: The Mediating Role of Self-liking”. Journal of Behavioral Addictions, 7(1), 158–170. https://doi.org/10.1556/2006.7.2018.15
• KIM, H-J. MIN, J-Y. MIN, K-B. LEE, T-J. & YOO, S. (2018). “Relationship Among Family Environment, Self-Control, Friendship Quality, and Adolescents' Smartphone Addiction in South Korea: Findings from Nationwide Data”. PLoS ONE 13(2), 1-13. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0190896
• KUBEY, R.W. LAVIN, M.J. & BARROWS, J.R. (2001). “Internet Use and Collegiate Academic Performance Decrements: Early Findings”. Journal of Communication, 52(2), 366-382. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2001.tb02885.x
• MACHADO, M-R. BRUCK, I. CAT, M.N.L. SOARES, M.C. & SILVA, A.F. (2018). “Internet Addiction and its Correlation with Behavioral Problems and Functional Impairments – A Cross-Sectional Study”. Jornal Brasileiro de Psiquiatria, 67(1), 34-38.
• MORAHAN-MARTIN, J. & SCHUMACHER, P. (2000). “Incidence and Correlates of Pathological Internet Use Among College Students”. Computers in Human Behavior, 16(1), 13-29. https://doi.org/10.1016/S0747-5632(99)00049-7
• MÜEZZİN, E. (2017). “Lise Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığının Yoksunluk, Kontrol Güçlüğü, İşlevsellikte Bozulma ve Sosyal İzolasyon Bağlamında İncelenmesi”. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 541-551. http://dx.doi.org/10.19126/suje.323075
• ODABAŞI, Y. (2010). “Tüketicilikte Dönüşümler”. F. ODABAŞI (Ed). Bilgi ve İletişim Teknolojileri Işığında Dönüşümler (103-118), Nobel Yayıncılık, Ankara.
• ÖZTÜRK, Ö., ODABAŞIOĞLU, G., ERASLAN, D., GENÇ, Y. & KALYONCU, Ö.A. (2007). “İnternet Bağımlılığı: Kliniği ve Tedavisi”. Bağımlılık Dergisi, 8(1), 36-41.
• PEKTAŞ, İ, MAYDA, A. (2018). “Tıp Fakültesi Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığı Düzeyi ve Etkileyen Etmenler”. Sakarya Tıp Dergisi, 8(1), 52-62.
• SALLY, L. P. M. (2006). Prediction of Internet Addiction for Undergraduates in Hong Kong (Unpublished degree’s thesis, UMI Dissertation Information Service, Baptist University, Hong Kong). http://lib-sca.hkbu.edu.hk/trsimage/hp/03007154.pdf
• SAMI, H. DANNIELLE, L. LIHI, & D. ELENA, S. (2018). “The Effect of Sleep Disturbances and İnternet Addiction on Suicidal Ideation Among Adolescents in the Presence of Depressive Symptoms”. Psychiatry Research, 267, 327–332.
• SAVCI, M. & AYSAN, F. (2018). “#Kişilerarası Yetkinlik, Yalnızlık, Olumsuz Değerlendirilme Korkusu, Ödül ve Cezanın Sosyal Medya Bağımlılığını Yordama ve Sosyal Medya Kullanan-Kullanmayan Ergenleri Doğru Sınıflandırma Düzeyi”. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, 431‒471. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.3.0032
• SAYIMER, İ. (2008). Sanal Ortamda Halkla İlişkiler, Beta Yayınları, İstanbul.
• SHAPIRA, N. A., LESSIG, M. C., GOLDSMITH, T. D., SZABO, S. T., LAZORITZ, M., GOLD, M. S., & STEIN, D. J. (2003). “Problematic Internet Use: Proposed Classification and Diagnostic Criteria. Depression and Anxiety”, 17(4), 207-216.
• SİLKÜ-BİLGİLİER, H.A. (2018). “Sosyal Medya Kullanımı ile Sosyal Medya Bağımlılık Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Ege Üniversitesi Örneği”. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 351-369. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.420632
• SOLMAZ, B. TEKİN, G. HERZEM, Z. & DEMİR, M. (2013). “İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama”. Selçuk Üniversitesi, İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(4), 23-46. http://dergipark.org.tr/josc/issue/19027/200546
• ŞAHAN, M. & ERASLAN ÇAPAN, B. (2017). “Ergenlerin Problemli İnternet Kullanımında Kişilerarası İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmaların ve Sosyal Kaygının Rolü”. Ege Eğitim Dergisi, 18(2), 887-913. http://dx.doi.org/10.12984/egeefd.336391
• TANRIVERDİ, H. & SAĞIR, S. (2014). “Lise Öğrencilerinin Sosyal Ağ Kullanım Amaçlarının ve Sosyal Ağları Benimseme Düzeylerinin Öğrenci Başarısına Etkisi”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(18), 775-822.
• TAŞ, İ. (2018). “Ergenlerde İnternet Bağımlılığı ve Psikolojik Belirtilerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 31-41. http://dx.doi.org/10.18506/anemon.310973
• TAŞÇI, B. & EKİZ, S. (2018). “Serbest Zaman Aktivitesi Olarak Sosyal Medya Bağımlılığı”. 2. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı: Eğlence ve Ürün Yerleştirme, 224-235. https://hdl.handle.net/11467/1902
• TSAI, C. & LIN, S. (2003). “Internet Addiction of Adolescents in Taiwan: An Interview Study”. Cyberpsychology ve Behavior, 6(6), 649-655.
• ÜMMET, D. & EKŞİ, F. (2016). “Türkiye’deki Genç Yetişkinlerde İnternet Bağımlılığı: Yalnızlık ve Sanal Ortam Yalnızlık Bağlamında Bir İnceleme”. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3(1), 29-53. doi: 10.15805/addicta.2016.3.0008
• WANG, H.R. CHO, & KİM, H.D. (2018). “Prevalence and Correlates of Comorbid Depression in a Nonclinical Online Sample With DSM-5 Internet Gaming Disorder”. Journal of Affective Disorders, 226, 1-5. https://doi.org/10.1016/j.jad.2017.08.005
• YOUNG, K.S. (1996a). “Psychology of Computer Use: XL. Addictive Use of the Internet: A Case that Breaks the Stereotype”. Psychological Reports, 79, 899-902.
• YOUNG, K.S. (1996b). “Internet Addiction: The Emergence of a New Clinical Disorder”. CyberPsychology and Behavior, 1(3), 237-244.
• YOUNG, K.S. (1999). “Internet Addiction: Symptoms, Evaluations and Treatment”. L VandeCreek L & T.L. Jackson (Eds.), Innovations in Clinical Practice: A Source Book (19-31), Professional Resource Press, Sarasota, FL. http://www.netaddiction.com/articles/symptoms.pdf
• YOUNG, K.S. (2007). “Cognitive Behavior Therapy with Internet Addicts: Treatment Outcomes and Implications”, CyberPsychology and Behavior, 10(5), 671-679.