SWARA Ağırlıklı Bulanık COPRAS Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 1739 - 1756, 31.01.2022

Mevhibe Türkmen , Ayten Demirel

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.986700

Cited By: 6

Öz

Dünya nüfusunun giderek artış gösterdiği günümüzde enerjiye olan ihtiyaç da her geçen gün artmaktadır. Geleneksel enerji kaynağı olarak kullanılan fosil yakıtların azalması ve karbondioksit (CO2) salınımının çok yüksek olması işletmeleri yeni enerji arayışına sokmuştur. Bu bağlamda biyogaz üretimi yenilenebilir enerji kaynağı olması ve çevreye zarar vermemesi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada biyogaz enerji üretimi sektöründe faaliyet gösteren bir işletmenin tedarikçi seçim süreci ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) yöntemlerinden SWARA ve Bulanık COPRAS yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada ilk olarak tedarikçi seçimi sürecinde kullanılan kriterler belirlenmiş ve SWARA yöntemi kullanılarak bu kriterlerin önem dereceleri tespit edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda gazlaşma oranı kriteri işletmenin tedarikçi seçim sürecinde en çok önem verdiği kriter, en az öneme sahip kriter ise vade kriteri olmuştur. Tedarikçi alternatiflerin değerlendirilmesinde Bulanık COPRAS yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonucuna göre en iyi tedarikçi alternatifi A3 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tedarikçi seçimi, SWARA, Bulanık COPRAS, Biyogaz Enerji Üretimi

Supplier Selection by SWARA Weighted Furious COPRAS Method

Öz

In today's world, where the world population is increasing, the need for energy is increasing day by day. The decrease in fossil fuels used as a traditional energy source and the very high emission of carbon dioxide (CO2) have led businesses to seek new energy. In this context, biogas production is important in terms of being a renewable energy source and not harming the environment. In this study, the supplier selection process of a business operating in the biogas energy generation sector was examined using SWARA and Fuzzy COPRAS methods, which are MCDM methods. In the study, firstly, the criteria used in the supplier selection process were determined and the importance levels of these criteria were determined by using the SWARA method. As a result of the analysis, the gasification rate criterion was the most important criterion in the supplier selection process, and the least important criterion was the price criterion. Fuzzy COPRAS method was used in the evaluation of supplier alternatives. According to the results of the analysis, the best supplier alternative was found to be A3.

Anahtar Kelimeler

Supplier selection, SWARA, Fuzzy COPRAS, Biogas Power Generation.

Kaynakça

• ADALI, E. A., & IŞIK A. T. (2017). ‘‘Bir Tedarikçi Seçim Problemi İçin SWARA ve WASPAS Yöntemlerine Dayanan Karar Verme Yaklaşımı’’, İnternational Review Of Economics And Management, 5(4): 56-77.
• AKDENİZ, A. H., & TURGUTLU, T. (2007). ‘‘Türkiye’de Perakende Sektöründe Analitik Hiyerarşik Süreç Yaklaşımıyla Tedarikçi Performans Değerlendirilmesi’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1): 1-17.
• ALTAŞ, İ. H. (1999). ‘‘Bulanık Mantık: Bulanıklılık Kavramı’’, Bilesim Yayıncılık, 62, 80-85.
• AYÇİN, E. (2020). Çok Kriterli Karar Verme. 2. Baskı, Nobel, Ankara.
• BENYOUCEF, L., DİNG, H., & XİE, X. (2003). ‘‘Supplier Selection: Criteria and Methods’’, Unité de recherche INRIA Lorraine, 3-38.
• CRİSTEA, C., & CRİSTEA, M. (2017). ‘‘A Multi-criteria Decision Making Approach For Supplier Selection İn The Flexible Packaging İndustry’’, Matec Web Of Conferences, (EDP Sciences) 94(16): 1-9.
• ÇAKIN, E., & ÖZDEMİR, A. (2013). ‘‘Tedarikçi Seçim Kararında Analitik Ağ Süreci (Anp) Ve Electre Yöntemlerinin Kullanılması Ve Bir Uygulaması’’, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 15(2): 339-364.
• ÇAKIR, E. (2017). ‘‘Kentsel Dönüşüm Kapsamında Müteahhit Firmanın SWARA – Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Seçilmesi’’, The Journal of International Scientific Researches, 2(6): 79-95.
• ÇELEBİ, D., & BAYRAKTAR, D. (2008). ‘‘An Integrated Neural Network and Data Envelopment Analysis for Supplier Evaluation Under Incomplete Information", Expert Systems with Applications, 35(4): 1698-1710.
• DAĞDEVİREN, M. (2007). ‘‘Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi İle Personel Seçimi Ve Bir Uygulama’’, Gazi Üniverstisi, Mühendislik, Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(4): 791-799.
• DERSE, O., & YONTAR, E. (2020). ‘‘SWARA-TOPSIS Yöntemi İle En Uygun Yenilenebilir Enerji Kaynağının Belirlenmesi’’, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 31(3): 389-410.
• ELLRAM, L. M. (1,195). ‘‘Total cost of ownership An analysis approach for purchasing’’, Internatioanal Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 25(8): 4-23.
• GÖKALP, B., & SOYLU B. (2010). ‘‘Tedarikçinin Süreçlerini İyileştirme Amaçlı Tedarikçi Seçim Problemi’’, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 23(1): 4-15.
• GÜNER, H. (2005). ‘‘Bulanık AHP ve Bir İşletme İçin Tedarikçi Seçimi Problemine Uygulanması’’, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• GÜRCANLI, G. E., & MÜNGEN, U. (2006). ‘‘Bulanık Kümeler İle İnşaatlarda Yeni Bir İş Güvenliği Risk Analizi Yöntemi’’, İTÜ Dergisi, 5(4): 83-94.
• HESİEH, T. Y., LU, S. T., & TZENG, G. H. (2004). ‘‘Fuzzy MCDM Approach For Planning And Design Tenders Selection İn Public Office Buildings’’, International Journal of Project Management, 22(7): 573-584.
• KAHRAMAN, C., CEBECİ, U., & ULUKAN, Z. (2003). ‘‘Multi-criteria Supplier Selection Using Fuzzy AHP’’, Lojistics İnformation Management, 16(6): 382-394.
• KATRANCI, A., & KUNDAKÇI, N. (2020). ‘‘SWARA Temelli Bulanık COPRAS Yöntemi ile Soğuk Hava Deposu Seçimi’’, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(1): 63-80.
• KAPAR, K. (2013). ‘‘Bir Üretim İşletmesinde Analitik Hiyerarşi Süreci İle Tedarikçi Seçimi’’, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1): 197-231.
• KARABIÇAK, Ç., BOYACI, A. İ., AKAY, M. K., & ÖZCAN, B. (2016). ‘‘Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Ve Karayolu Şantiye Yeri Seçimine İlişkin Bir Uygulama’’, Kastamonu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13: 106-121.
• KOBLEN, I., BALOG K., & SKURKOVA, L. K. (2014). ‘‘Supply Selection And Supply Chain Maturity - İmportant Areas Of The Quality Production Assurance’’, Production Enginering Archives, 5(4): 26-30.
• NACAR, E. N. (2020). ‘‘COPRAS Yöntemi İle Tedarikçi Seçimi’’, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, (Ed: M. Kabak ve Y. Çınar), 1. Baskı, Nobel, Ankara.
• NGUYEN, H. T., DAWAL, S. Z. M., NUKMAN, Y., AOYAMA, H., & CASE, K. (2015). ‘‘An Integrated Approach of Fuzzy Linguistic Preference Based AHP and Fuzzy COPRAS for Machine Tool Evaluation’’, Plos One Journal, 10(9): 1-24.
• ÖZBEK, A. (2017). ‘‘İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı’nın Finansal Performans Analizi’’, Çankırı Kara Tekin Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1): 1-31.
• ÖZÇAKAR, N., & DEMİR, H. H. (2011). ‘‘Bulanık TOPSİS Yöntemiyle Tedarikçi Seçimi’’, İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi, 22(69): 25-44.
• ÖZDEMİR, A. (2007). ‘‘Tedarikçi Seçiminde Karar Modelleri ve Bir Uygulama Denemesi’’, Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• ÖZDEMİR, A. (2010). ‘‘Ürün Grupları Temelinde Tedarikçi Seçim Probleminin Ele Alınması Ve Analitik Hiyerarşi Süreci İle Çözümlenmesi’’, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 2(1): 55-84.
• ÖZKAN, M. M., (2003). Bulanık Hedef Programlama. 1. Baskı, Ekin, Bursa.
• ÖZEL, B., & ÖZYÖRÜK, B. (2007). ‘‘Bulanık Aksiyomatik Tasarım İle Tedarikçi Firma Seçimi’’, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(3): 415-423.
• PODVEZKO, V. (2011). ‘‘The Comparative Analysis of MCDA Methods SAW and COPRAS’’, Inzinerine Ekonomika-Engineering Economics, 22(2): 134-146.
• SEÇME, N. Y., & ÖZDEMİR, A. İ. (2008). ‘‘Bulanık Analitik Hiyerarşi Yöntemi İle Çok Kriterli Stratejik Tedarikçi Seçimi: Türkiye Örneği’’, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2): 175-191.
• ŞAHİN, A. (2016). ‘‘Tip-2 Bulanık Kümelere Dayalı Çok Kriterli Karar Verme’’, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• ŞENGÜL, Ü. (2014). ‘‘Tedarikçi Kriterlerinin Ve Tedarikçinin Seçiminde Bütünleşik Bulanık Topsıs - Bulanık Vza Yaklaşımı’’, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• ŞENGÜL, D., & ÇAĞIL, G. (2020). ‘‘Bulanık SWARA ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi ile İş Değerlemesi’’, DÜMF Mühendislik Dergisi, 11(3): 965-976.
• TAHERDOOST, H., & BRARD, A. (2019). ‘‘Analyzing The Process Of Supplier Selection Criteria And Metodhs’’, Procedia Manufacturing, 32: 1024-1034.
• TAHİROV, A. (2009). ‘‘Bilgisayar Destekli Bilgi Sistemleri’’, Journal of Qafqaz University, 27: 123-133.
• TÜRER, S., AYVAZ, B., BAYRAKTAR, D., & BOLAT, B. (2008). “Tedarikçi Değerlendirme Süreci İçin Yapılan Sinir Ağı Yaklaşımı: Gıda Sektöründe Bir Uygulama”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 20(2): 31-40.
• YANG, B., WU, Y., & YİN, M. (2008). “Supplier Selection Modeling and Anallysis Based on Polychromatic Sets’’, IFIP International Federation for Information Processing, Research and Practical Issues of Enterprise Information Systems II, 2(1): 1481-1485.
• YAZDANİ, M., ALİDOODSTİ, A., & ZAVADSKAS, K. (2011). ‘‘Risk Analysis of Critical Infrastructures Using Fuzzy Copras’’. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 24(4): 27-40.
• YILDIRIM, B. F., & ÖNDER, B. (2018). İşletmeciler, Mühendisler ve Yöneticiler İçin Operasyonel, Yönetsel ve Stratejik Problemlerin Çözümünde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. Dora Yayıncılık, 3. Baskı, Bursa.
• YILDIRIM, B. F., & TİMOR, M. (2019). ‘‘Bulanık ve Gri COPRAS Yöntemleri Kullanılarak Tedarikçi Seçim Modeli Geliştirilmesi’’. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2): 283-310.
• ZOLFANİ, S. H., & BAHRAMİ, M. (2014). ‘‘İnvestment Prioritizing İn Hightech İndustries Based On SWARA-COPRAS Approach’’. Technological and Economic Development of Economy, 20(3): 534-553.