EĞİTİM YÖNETİMİNDE KURAM HAREKETİ

Yıl 2023, Eğitim Yönetimi Alanında Üretilen Bilimsel Bilginin Eleştirisi, 29 - 37, 10.04.2023

Kürşad Yılmaz

Öz

Eğitim yönetimi alanının kurumsallaşmasındaki önemli dönüm noktalarından biri Kuram Hareketi olarak bilinen çalışmalardır. ABD’de kurulan eğitim yönetimi derneklerinin çalışmaları sonucu ortaya çıkan bu hareket, alanın bilimsel bir nitelik kazanmasında önemli bir yere sahiptir. Kuram Hareketi’nin temel görüşleri şu maddelerle özetlenebilir: 1) Etkili bir araştırma belirli bir kurama dayanmalıdır. 2) Yönetimde etkili bir kuramın geliştirilebilmesi, sosyal bilimler ve davranış bilimleri alanlarında geliştirilen kavram, model ve yöntemlerin kullanılmasını gerektirmektedir. 3) Kuram ve araştırma, örgütsel ve yönetsel davranışı tanımlama, açıklama ve kestirme konuları üzerinde yoğunlaşmalıdır. 4) İdeal bir kuram, hipoteze dayalı-tümdengelimli sistemlerde bulunur. Bu görüşler Kuram Hareketi’nin pozitivist paradigmaya dayandığının önemli bir göstergesidir ve bu görüşlere ilerleyen zamanlarda önemli eleştiriler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kuram Hareketi, eğitim yönetimi, kuram, araştırma

THEORY MOVEMENT IN EDUCATIONAL ADMINISTRATION

Öz

One of the important milestones in the institutionalization of the field of educational administration is the studies known as the Theory Movement. This movement, which emerged as a result of the studies of educational administration associations established in the USA, has an important place in gaining a scientific quality in the field. The main views of the Theory Movement can be summarized as follows: 1) An effective research should be based on a specific theory. 2) Developing an effective theory in administration requires the use of concepts, models and methods developed in the fields of social sciences and behavioral sciences. 3) Theory and research should focus on defining, explaining and predicting organizational and administrative behavior. 4) An ideal theory is found in hypothetic-deductive systems. These views are an important indicator that the Theory Movement is based on the positivist paradigm, and these views have been criticized in the future.

Anahtar Kelimeler

Theory Movement, educational administration, theory, research

Kaynakça

• Altınkurt, Y. ve Iliman-Püsküllüoğlu, E. (2016). Bilim tarihi, sosyoloji ve psikoloji paradigmaları bağlamında eğitim yönetimi. İçinde K. Yılmaz (Edt.), Eleştirel eğitim yönetimi yazıları (ss. 1-34). Ankara: Pegem Akademi.
• Altınkurt, Y. ve Özten, İ. (2018). Eğitim yönetiminin bilimleşme sürecinde kuram hareketi ve öznelcilik. İçinde K. Demir ve K. Yılmaz (Edt.), Yönetim ve eğitim yönetimi kuramları (ss. 537-562). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aydın, A. (2010). Yaşadığımız dünya (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Aydın, A., Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2013). Eğitim yönetiminde pozitif psikoloji. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 10(1), 1470-1490.
• Baker, L. A. (1997). The pursuit of visions and ideas: Thomas Barr Greenfield - building an ideography (PhD Thesis). University of New England, Armidale NSW.
• Balcı, A. (1990). Türkiye’de eğitim araştırmalarının durumu: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi örneği. Eğitim bilimleri birinci ulusal kongresi bildirileri III: Eğitim yönetimi ve planlaması ve halk eğitimi (ss. 89-120). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayını.
• Bates, R. (2010). History of educational leadership/management. In P. Peterson, E. Baker ve B. McGaw (Eds.), International encyclopedia of education – Volume I (3rd Edition) (pp. 724-730). Oxford: Elsevier Science.
• Beycioğlu, K. ve Dönmez, B. (2006). Eğitim yönetiminde kuramsal bilginin üretimine ve uygulanmasına ilişkin bir değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 47, 317-342.
• Campbell, R. F. ve Gregg, R. T. (1957). Administrative behavior in education. New York: Harper.
• Culbertson, J. A. (1981). Antecedents of the theory movement. Educational Administration Quarterly, 17(1), 25-47.
• Culbertson, J. A. (1983). Theory in educational administration: Echoes from critical thinkers. Educational Researcher, 12(10), 15-22.
• Culbertson, J. A. (1988). A century's quest for a knowledge base. In N.J. Boyan (Edt.), Handbook of research on educational administration (pp. 3-26). New York. Longman.
• Culbertson, J. A. (1995). Building bridges: UCEA's first two decades. Pennsylvania: UCEA Press. University Park.
• Çelik, M. (2020). Türkiye ve Amerika’da eğitim yönetimi alanında hazırlanan doktora tezlerinin incelenmesi (Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Elmore, P. B. ve Woehlke, P. L. (1996). Research methods employed in American educational research journal, educational research and review of educational research from 1978 to 1995. The Annual Meeting of the American Educational Research Association. April 8-12, 1996, New York. Educational Resources Information Center. ERIC Number: ED397122.
• Fusarelli, L. D. (2006). Theory movement, in educational administration. In F. W. English (Edt.), Encyclopedia of educational leadership and administration (pp. 1017-1018). California: SAGE.
• Glass, T. E. (2004). The history of educational administration viewed through its textbooks. Maryland: R & L Education.
• Greenfield, T. B. (1974). Theory in the study of organizations and administrative structures: A new perspective. Third Annual Meeting of the International Intervisitation Programme on Educational Administration. Bristol, England.
• Greenfield, T. B. (1975). Theory about organization: A new perspective and its implications for schools. In M. Hughes (Edt.), Administering education: International challenges (pp. 71-99). London: Athlone Press of the University of London.
• Greenfield, T. B. (1986). The decline and fall of science in educational administration. Interchange, 17, 57-80.
• Griffiths, D. (1957). Towards a theory of administrative behaviour. In R. F. Campbell, and R. T. Gregg (Eds.), Administrative behavior in education (pp. 354-390). New York: Harper.
• Griffiths, D. (1959.) Administrative theory: Current problems in education. New York: Appleton-Century Crofts.
• Haller, E. J. (1979). Questionnaires and the dissertation in educational administration. Educational Administration Quarterly, 15(1), 47-66.
• Halpin, A. (1957). A paradigm for research on administrator behavior. In R. F. Campbell, and R. T. Gregg (Eds.), Administrative behavior in education (pp. 155-200). New York. Harper.
• Halpin, A. (Eds.) (1958). Administrative theory in education. Chicago. Midwest Administration Center. University of Chicago.
• Kallio, B. R. (2006). Ellwood Cubberly. In F. W. English (Edt.), Encyclopedia of educational leadership and administration (pp. 244-245). California: SAGE.
• Kieffer, K. M., Reese, R. J. ve Thompson, B. (2001). Statistical techniques employed in AERJ and JCP articles from 1988 to 1997: A methodological review. Journal of Experimental Education, 69(3), 280-309.
• Murphy, J., Vriesenga, M. ve Storey, V. (2007). Educational Administration Quarterly, 1979-2003: An analysis of types of work, methods of investigation, and influences. Educational Administration Quarterly, 43(5), 612-628.
• Peca, K. (2001). Paradigmatic differences in educational administration: Positivism and critical theory. Educational Resources Information Center. ERIC Number: ERIC ED458706.
• Riehl, C., Larson, C. L., Short, P. M. ve Reitzug, U. C. (2000). Re-conceptualizing research and scholarship in educational administration: Learning to know, knowing to do, doing to learn. Educational Administration Quarterly, 36(3), 391-427.
• Riffel, J. A. (1986). The study of educational administration: A developmental point of view. Journal of Educational Administration, 24(2), 52-72.
• Roulston, J. (1983). Pioneers in administration: Griffiths. Practicing Administrator, 5(2), 32.
• Scribner, J. (1967). Book review: Theory and Research in Administration. American Educational Research Journal, 4(1), 74-76.
• Turan, S. (2006). Eğitim Yönetiminde paradigmatik dönüşümler: Dönüşen bir şey yok. Türkiye’de Eğitim Yönetimi ve Denetimi Sorunları ve Çözüm Önerileri Toplantısı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi. 27-28 Nisan 2006, Ankara.
• Walton, J. (1958). Administrative behavior in education by Roald F. Campbell and Russell T. Gregg. Administrative Science Quarterly, 3(1), 118-120.
• Yılmaz, K. (2015). Eğitim yönetiminde doğal tutarlılık teorisi. İçinde İ. Aydın ve Ş. Çınkır (Edt.), Prof. Dr. İbrahim Ethem Başaran’a armağan: Eğitimde 52 yıl (ss. 215-233). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yılmaz, K. (2018a). Türkiye’de eğitim yönetimi alanında paradigma savaşları. Türkiye’de Bilgi Üretimi ve Bilim Politikaları Uluslararası Sempozyumu (ss. 541-570). Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı & Ahi Evran Üniversitesi. 15-17 Kasım 2017, Kırşehir, Türkiye. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayını.
• Yılmaz, K. (2018b). Türkiye’deki eğitim yönetimi alanı ile ilgili çalışmalara eleştirel bir bakış. Journal of Human Sciences, 15(1), 123-154.
• Yılmaz, K. (2018c). Yönetim ve eğitim yönetimi. İçinde K. Demir ve K. Yılmaz (Edt.), Yönetim ve Eğitim Yönetimi Kuramları (ss. 1-1). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.