From Gods to Bosses: The Development of Authority

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 67 - 80, 01.07.2021

Tuğçe Karamanoğlu

https://doi.org/10.30913/alinterisosbil.894847

Öz

The aim of this study is to present a historical narrative about the god figure, which has a great place in analyzing and interpreting the history of humanity, and the boss figure, which is thought to have a follower mass and behavior pattern similar to those of gods in modern and post-modern periods. In this direction, firstly, a frame based on mythological narratives of Greek, Norse and Sumerian gods was drawn and then the position of patronage based on the beginning of the labor and production process was mentioned. Both figures have been evaluated in terms of the concept of authority, and interpreted in a systemic flow with various literature findings on gods, bosses and authority. As a result, it has been tried to produce an answer to the question of the emergence of the study "Are the bosses getting divine?. 

Anahtar Kelimeler

Gods, Bosses, Authority, Myth

Tanrılardan Patronlara Otoritenin Gelişimi

Öz

Bu çalışmanın amacı insanlık tarihini inceleme ve anlamlandırma noktasında metafizik düzeyde ve toplumlar nezdinde de bir sosyal gerçeklik olarak tanrı figürü ile modern ve post modern dönemler içerisinde tanrılarınkine benzer bir takipçi kitlesine ve davranış örüntüsüne sahip olduğu düşünülen patron figürüne ilişkin tarihsel bir anlatı sunmaktır. Bu doğrultuda öncelikle Antik Yunan, Nors ve Sümer tanrılarına dair mitolojik anlatılara dayanan bir çerçeve çizilmiş ardından emek ve üretim sürecinin başlangıcına dayanan patronluk olgusuna değinilmiştir. Her iki figür otorite kavramı açısından değerlendirilerek, tanrılar, patronlar ve otoriteyle ilişkisel olan çeşitli literatür bulguları eşliğinde yorumlanmıştır. Sonuç olarak, çalışmanın ortaya çıkış sorunsalı olan "Patronlar tanrısallaşıyor mu?" için bir cevap üretilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tanrılar, Patronlar, Otorite, Mit

Kaynakça

• Akgül, T. (2014). Bir ideoloji taşıyıcısı olarak mit ve tragedya. Yedi, 11, s.1-16.
• Aiskhlyos. (2000). Zincire Vurulmuş Prometheus. (çev. Azra Erhat, Sabahattin Eyüboğlu). İstanbul:Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Armstrong, K. (2014). Mitlerin Kısa Tarihi. (çev. Dilek Şendil). İstanbul: Merkez Kitapçılık, E-Kitap Sürümü.
• Bauman, Z. (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar. (çev. Ümit Öktem). İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Bauman, Z. (2020). Özgürlük. (4. Baskı), (çev. Kübra Eren). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Braverman, H. (2008). Emek ve Tekelci Sermaye. (çev. Çiğdem Çidamlı). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Brizon, P. (1977). Emeğin ve Emekçilerin Tarihi. (çev. Cemal Süreya). Ankara: Onur Yayınları.
• Canetti, E. (2006). Kitle ve iktidar. (3. Basım) (çev. Gülşat Aygen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Cohen, F., Solomon, S., Maxfield, M., Pyszczynski, T., & Greenberg, J. (2004). Fatal attraction: The effects of mortality salience on evaluations of charismatic, task-oriented, and relationship-oriented leaders. Psychological Science, 15, 846-851.
• Daniels, M. (2014). Bir Nefeste Dünya Mitolojisi. (çev. Pınar Üstel). İstanbul: Maya Yayıncılık.
• Engels, F. (1977). Doğanın Diyalektiği. (3. Baskı), (çev. Arif Gelen). Ankara: Sol Yayınları.
• Fleming, P. (2017). Çalışmanın Mitolojisi: Kapitalizm Kendine Rağmen Nasıl Ayakta Kalıyor? (çev. Ebru Kılıç). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Freyer, H. (2018). Sanayi Çağı. (2. Baskı), (çev. Bedia Akarsu ve Hüseyin Batuhan). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Freud, S. (2018). Kültürdeki Huzursuzluk. (2. Baskı), (çev. Elif Yıldırım). İstanbul: Oda Yayınları.
• Fromm, E. (1995). Özgürlükten Kaçış. (3. Baskı), (çev. Şemsa Yeğin). İstanbul: Payel Yayınevi.
• Golding, W. (2012). Sineklerin Tanrısı. (11. Baskı), (çev. Mina Urgan). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Greenberg, J., Pyszczynski, T., & Solomon, S. (1986). The causes and consequences of a need for self-esteem: A terror management theory. In Public Self And Private Self (s.189-212). New York: Springer.
• Güvenç, B. (2015). İnsan ve Kültür. (13. Baskı). İstanbul: Boyut Yayınları.
• Hesiodos, H. (1977). Theogonia-İşler ve Günler. (çev. Sabahattin. Eyüboğlu ve Azra Erhat). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• İlin, M., & Segal, E. (2014). İnsan Nasıl İnsan Oldu? (17. Baskı). (çev. Ahmet Zekerya). İstanbul: Say Yayınları.
• Jonas, E., Kauffeld, S., Sullivan, D., & Fritsche, I. (2011). Dedicate your life to the company! A terror management perspective on organizations. Journal of Applied Social Psychology, 41 (12), s.2858-2882.
• Jung, C. G. & Kerényi, C. (1993). Science of Mythology: Essays on the Myth of the Divine Child and the Mysteries of Eleusis. (9. Ed.). Princeton University Press.
• Kojeve, A. (2020). Otorite Kavramı. (çev. Murat Erşen). İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Kramer, S. N. (1972). Sumerian Mythology. University of Pennsylvania Press.
• La Boetie, E. (2011). Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev. (3. Baskı). (çev. Mehmet Ali Ağaoğulları) Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
• Lewin, R. (1998). Modern İnsanın Kökeni. (çev. Nazım Özüaydın). Ankara: Tübitak Yayınları.
• Locke, J. (2002). Two Treatises of Government. Cambridge University Press.
• Malinowski, B. (1990). Büyü Bilim ve Din. (çev. Saadet Özkal). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• McCabe, S., & Daly, M. (2018).Work, Love and death‐thought accessibility:A terror management investigation. British Journal of Social Psychology, 57 (4), s.754-772.
• Morford, M. P., & Lenardon, R. J. (2003). Classical Mythology. (7. Ed.). Oxford University Press.
• Orwell, G. (2014). Hayvan Çiftliği. (42. Baskı) (çev. Celal Üstel). İstanbul: Can Yayınları.
• Roman, L. & Roman, M. (2010). Encyclopedia Of Greek And Roman Mythology. Facts on File Printing.
• Rosenberg, D. (2003). Dünya Mitolojisi: Büyük Destan ve Söylenceler Antolojisi. (3.Baskı).(çev.Koray Akten,Erdal Cengiz,Atıl Ulaş Cüce,Kudret Emiroğlu,Tuluğ Kenanoğlu,Tahir Kocayiğit, Erhan Kuzhan, Bengü Odabaşı). Ankara: İmge Yayınevi.
• Pyszczynski, T. (2004). What are we so afraid of?: A terror management theory perspective on the politics of fear. Social Research: An International Quarterly, 71 (4), s.827-848.
• Rousseau, J. J. (1998). İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı. (çev. Rasih Nuri İleri). İstanbul: Say Yayınları.
• Russell, B. (2002) Batı Felsefesi Tarihi. (çev. Muammer Sencer). İstanbul: Say Yayınları.
• Schultz, D. P., & Schultz, S. E. (2007). Modern Psikoloji Tarihi. (çev.Yasemin Aslay). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Sennett, R. (2012). Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerindeki Etkileri. (6. Baskı). (çev. Barış Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sennett, R. (2017). Otorite. (5. Baskı). (çev. Kamil Durand). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Shults, F. L., Lane, J. E., Wildman, W. J., Diallo, S., Lynch, C. J., & Gore, R. (2018). Modelling terror management theory: Computer simulations of the impact of mortality salience on religiosity. Religion, Brain & Behavior, 8 (1), s.77-100.
• Subaşı, H. (2016). Psikodrama ve Kadim Bilgelik. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Wood, E. M. (2003). Kapitalizmin Kökeni. (çev. Cevdet Aşkın). Ankara: Epos Yayınları.