Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Evaluation of the Arguments on the Albanians’ First Contacts with Christianity in Scope of St. Paul’s Journeys

Yıl 2019, Sayı: 12, 263 - 281, 20.06.2019
https://doi.org/10.18498/amailad.539539

Öz

Although it is
historically one of the oldest and most indigenous nation of the Balkans, it
can be said that Albania, today a small country in terms of geography and
population, has historically served as a bridge linking East and West in
social, cultural, religious and administrative terms. When it comes to
religion, even though nowadays Albanians are mostly Muslims, most of them had
Christian beliefs before adopting Islam. This topic has attracted the attention
of many authors and researchers. The majority of the authors claimed that the
origin of the Christianity in the Albanian regions should be attributed to the
time of apostolicism, linking it to St. Paul's journeys to Rome. However, it is
difficult to say that the first contact of the Albanians with the Christian
faith began in the period of the apostleship, and this seems to be the main
reason of disagreements between Albanian and foreign researchers.

There are two arguments used by those
claiming that the origin of Christianity in the Albanian regions extends to the
apocalyptic period. The first one was St. Paul's statement in the Holly Bible's
“Romans passages” of 15/18-19:

 “For I will not dare to speak of anything
except what Christ has accomplished through me in order to bring about the
obedience of the Gentiles, by word and deed, in the power of signs
and wonders, in the power of the Spirit of God. So from Jerusalem even as far as Illyricum I have fully preached the
gospel of Christ”
.

St. Paul’s “from
Jerusalem even as far as Illyricum I have fully preached the gospel of Christ” statement made
the Albanian Orthodoxies and Catholic Christians as well as the
majority of researchers to claim that Christianity existed in Albania from the
first century. Related to this, it is obvious that they even pretend that St.
Paul has used the famous road of Via Egnatia during his journey to Rome,
passing through Dyrrhachium (Durrës), one of the most important Albanian cities
of that period. It is also claimed that while in Durres, he appointed Saint
Caesar/Qezar as archbishop.

The second
basis of their argument is the name of the city of Apollonia mentioned in the
Holly Bible.  The “
After
they traveled through Amphipolis and Apollonia, they came to
Thessalonica, where there was a Jewish synagogue
” (Acts,
17/1) passage was used as an argument for claiming that
Saint Paul has
come to Apollonia in Albania and spread Christianity. However, it is understood
that there is a misunderstanding resulting from the similarity of the Apollonia
name. It is not the Albanian Apollonia, but the Apollonia of today's Greece
that is mentioned in the statement above. These two cities are geographically
far from each other. Thus, claiming’s
on the arrival of St. Paul in nowadays Albania and the spreading of the
Christianity by him remain very weak due to the lack of any basis or any
concrete evidence of archaeological relic. Neither there is any St. Paul's statement
like “I have delivered the gospel of Jesus in Illyricum” nor is it given to us
by the second or third person in the form of “St. Paul delivered the gospel of
Jesus in Illyricum”. Thus, all these information’s are nothing but an
indication that Paul himself did not spread the Christian faith in nowadays
Albania. Nevertheless, it can easily be said that Christianity is
spreaded at an early date and in a quickly way, while this is true for the big
cities of Albania at least. Participation of bishops from dioceses of
Dyrrhachium (Durrës), Apollonia, Aulon (Vlora), Scampa (Elbasan), Lychnidus
(Ohri), Pulcheriopolis (Berat), Byllis, Amantia, Phoinike (Finiq), Onchesmos
(Saranda) and Buthrotum (Butrint) to the ecumenical councils such as Iznik,
Ephesus, Kadikoy and Istanbul from the) diocese as well as the archaeological
Christian remains dating back to the II - VI centuries also confirm this view.
The participation of many Albanian regions in the above mentioned ecumenical
councils is extremely important for the Albanian church due to the fact that
such a wide participation in ecumenical councils from various regions of
Albania shows how fast and in a how wider geography of Albania the Christian
faith was spreaded.











In this study,
it has been tried to bring a different point of view to the claims put forward
to the present day and at the same time to examine the subject in the light of
scientific criteria and in an objective perspective. In addition, it should be
noted that this study includes the period of Saint Paul and the geographical
borders of nowadays Albania. In this regard; in order to be able to consider
every view related to topic, efforts have been made to use relevant sources of
Albanian and other languages.

Kaynakça

  • A new catholic commentary on holy scripture. New York: Thomas Nelson And Sons Ltd., 1975.
  • Anamali, Skender... (ve öte.). Historia e Popullit Shqiptar. Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë Instituti i Historisë - Toena, 2002.
  • Bozbora, Nuray. Osmanlı Yönetiminde Arnavutluk ve Arnavut Ulusçuluğunun Gelişimi. İstanbul: Boyut Kitapları, 1997.
  • Dürüşken, Çiğdem. Pavlus’un Kutsal Görev Gezileri ve Anadolu Halklarına Mektupları: Latince-Türkçe. İstanbul: Homer Kitabevi, 2003.
  • Edwin, Jacques. Shqiptarët: Historia e Popullit Shqiptar nga Lashtësia Deri në Ditët e Sotme. Trc. Edi Seferi. Tiranë: Kartë e Pendë, 1996.
  • Elsie, Robert. “Shenjtorët e Krishterë të Shqipërisë”. Mitropolia e Shenjtë e Korçës. 12 (2007): 71-93.
  • Frasheri, Kristo. “Fillimet e Krishtërimit në Viset Shqiptare”. 1-2 (2000): 5-19.
  • Frashëri, Mehdi. Historia e Lashtë e Shqipërisë dhe e Shqiptarëve. 2. Baskı. Tiranë: Phoenix, 2000.
  • Gjini, Gasper. Ipeshkvia Shkup Prizren neper shekuj. Ferizaj: Drita, 1992.
  • Gündüz, Şinasi. Pavlus: Hıristiyanlığın Mimarı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2001.
  • Hoti, Afrim. “Aspekte të Përhapjes së Krishterimit Të Hershëm Në Provincën e Epirit të Ri”. Tiranë: Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë - 2003, 2000.
  • Kiel, Machiel. Ottoman Architecture in Albania 1385-1912. İstanbul: Research Centre for Islamic History Art & Culture (IRCICA), 1990.
  • Kondilli, Pirro. “Apostull Pavli ne viset e Shqiperise se sotme”. Kisha Orthodhokse e Shqiperise. Temmuz 2008. https://tr.scribd.com/doc/97569465/Gazeta-e-Nentorit-2008.
  • Kora, Sonila. “Kisha e Provincës Epirus Nova në Marrëdhëniet e saj me Selinë e Romës (Shek. V-VI)”. 3-4 (2006): 7-24.
  • Kristo, Frasheri. Skëndërbeu: Jeta dhe Vepra. Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, 2002.
  • Küçük, Abdurrahman. “Gregoryan Ermeni Kilisesinin Oluşması ve Konsil Kararları Karşısındaki Tutumu”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 35 (1996): 117-154.
  • Lako, Kosta. “Qyteti dhe Peshkopata e Anchiasmosit (Sarandës) në Krishtërimin e Hershëm”. Tiranë: Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë - 2003.
  • Llukani, Andrea. Kisha Ortodokse Autoqefale e Shqipërisë: (nga vitet apostolike deri në vitet tona). Tiranë: Botimet Trifon Xhagjika, 2009.
  • Loka, Nikolle - Kola, Gjet. İliria Biblike. Shejtorët Iliro-Shqiptare nga Konstandini i Madh te Nënë Tereza. Tiranë: Geer, 2005.
  • Meksi, Aleksander. Arkitektura e Kishave të Shqipërisë (shekujt VII-XV). Tiranë: Uegen, 2004.
  • Meksi, Aleksandër. Shën Pali Ungjillëzuesi i İlirëve (Shën Pali Dhe Fillimet e Krishtërimit në Trojet e Sotme Të Shqiptarëve). Prishtinë: Universiteti Mbretëror İliria & Drita, 2009.
  • Mirdita, Zef. Krishtenizmi nder Shqiptare. Prizren - Zagreb: Drita & Misioni Katolik Shqiptar ne Zagreb, 1998.
  • Nichol, Francis D. The seventh-day adventist Bible commentary: the Holy Bible with exegetical and expository comment. Washington: Review and Herald Publishing Association, 1957.
  • Paqarizi, Sead. “Hıristiyanlığın Arnavutluk ve Kosova’ya Giriş ve Yayılış Sürecine Kısa Bir Bakış-2”. Balkan Araştırmaları Dergisi 2/2 (2011): 67-83.
  • Peake. Peake’s commentary on the bible. Nairobi: Nelson, 1977.
  • Pepa, Pjeter. Tragjedia dhe Lavdia e Klerit Kalotik në Shqipëri. Tiranë: 55, 2007.
  • Peters, Markus W. E. Përballjet e Historisë së Kishës Katolike në Shqipëri 1919-1996. Trc. Darragjati Klaudia. Lezhë: Gjergj Fishta, 2010.
  • Qiriazi, Dhori. Krishtërimi në Shqipëri. Tiranë: Argeta-LMG, 2000.
  • Richard, Frucht. “Albania - History”. Encyclopedia of Eastern Europe (From the Congress of Vienna to the Fall of Communism). Londra - New York: Garland Publishing, 2000.
  • Schmiedel, P. W. “Galatia”. Encyclopedia Biblica a dictionary of the Bible. Toronto: George N. Morang & Company Limited, 1902.
  • Sinani, Shaban. Berat, Beratinus, Buhara. Tiranë: Naimi, 2015.
  • Sinani, Shaban. “Berati-Qyteti qe rrezatoi”. 2010.
  • Stott, John R. W. Romalılar Mektubu’nun Mesajı. Trc. Leyla Güleç. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 2006.
  • Thomo, Pirro. Kishat Pasbizantine ne Shqiperine e Jugut. Tiranë: KOASH (Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqiperise), 1998.
  • Topalli, Kolec. “Lashtësia e Krishtërimit ndër Shqiptare sipas Dëshmive të Gjuhës Shqipe”. Shkodër: Phoenix, 2000.
  • Turan, Süleyman. Misyonerliğin Kurucusu Pavlus. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2006.
  • Vocotopoulos, Panayotis L. “Religious Painting In Albania From The 10th to the 19th century”. Icons from the Orthodox Communities Of Albania. 18-25. Selanik: Ministry of Culture. Museum of Byzantine Culture, 2006.
  • Woodhouse, W. J. “Illyricum”. Encyclopedia Biblica a dictionary of the Bible. New York: The Macmillan Company, 1901.
  • Zavalani, Tajar. Histori e Shqipnis. Tiranë: Phoenix, 1998.
  • Zefi, Don Shan. Islamizimi i shqiptareve gjate shekujve: arsyet e islamizimit dhe qëndrimi i Kishes ndaj kesaj dukurie. Prizren: Drita, 2000.
  • Zheku, Koço. “Peshkopata e Bylisit nje nga peshkopatat me te hershme ne Shqiperi”. Tiranë: Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, 2003.

Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Sayı: 12, 263 - 281, 20.06.2019
https://doi.org/10.18498/amailad.539539

Öz

Günümüzde Arnavutların dinî yapısına
bakıldığında, halkın çoğunluğunun Müslümanlardan oluştuğu görülse de, İslâm
dinini benimsemeden önce ekseriyetle Hıristiyan inancına sahip idiler. Bu konu
kapsamında yapılan bazı çalışmalarda Arnavutların Hıristiyanlık ile ilgili ilk
temaslarının Aziz Pavlus ile başladığı ifade edilmektedir. Bu iddiayı öne
sürenler, Aziz Pavlus’un Hıristiyan mesajını diğer milletlere duyurmak üzere
yapmış olduğu seyahatlerinden biri olan “Roma’ya Yolculukları” esnasında
Arnavutluk’un Dyrrhachium (Durrës) ve Apollonia şehirlerine uğrayarak
Hıristiyan inancını yaydığı sonucuna varmışlardır. Bu görüş her ne kadar
Arnavut Kiliseleri tarafından şiddetle savunuluyor ise de arkeolojik Hıristiyan
kalıntılarının en erken IV.-VI. yüzyıllara ait olması ve yaptığımız çalışmalar
sonucu Aziz Pavlus’un günümüz Arnavutluk’un sınırları içerisine girmediğini
göstermektedir. Ancak Aziz Pavlus bizzat Arnavutluk’ta bulunmamış olsa da Hıristiyan merkezleri olan “Dyrrhachium
(Durrës), Apollonia, Aulon (Avlonya), Pulcheriopolis
(Berat) gibi piskoposluklardan İznik, Efes, Kadıköy ve İstanbul gibi
ekümenik konsillere Arnavutluk’tan piskopos katılımının gerçekleşmiş olması,
hem bu inancın erken bir tarihte Arnavutlar arasında yayıldığını hem de hızlı
bir şekilde yayıldığını göstermektedir.

Kaynakça

  • A new catholic commentary on holy scripture. New York: Thomas Nelson And Sons Ltd., 1975.
  • Anamali, Skender... (ve öte.). Historia e Popullit Shqiptar. Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë Instituti i Historisë - Toena, 2002.
  • Bozbora, Nuray. Osmanlı Yönetiminde Arnavutluk ve Arnavut Ulusçuluğunun Gelişimi. İstanbul: Boyut Kitapları, 1997.
  • Dürüşken, Çiğdem. Pavlus’un Kutsal Görev Gezileri ve Anadolu Halklarına Mektupları: Latince-Türkçe. İstanbul: Homer Kitabevi, 2003.
  • Edwin, Jacques. Shqiptarët: Historia e Popullit Shqiptar nga Lashtësia Deri në Ditët e Sotme. Trc. Edi Seferi. Tiranë: Kartë e Pendë, 1996.
  • Elsie, Robert. “Shenjtorët e Krishterë të Shqipërisë”. Mitropolia e Shenjtë e Korçës. 12 (2007): 71-93.
  • Frasheri, Kristo. “Fillimet e Krishtërimit në Viset Shqiptare”. 1-2 (2000): 5-19.
  • Frashëri, Mehdi. Historia e Lashtë e Shqipërisë dhe e Shqiptarëve. 2. Baskı. Tiranë: Phoenix, 2000.
  • Gjini, Gasper. Ipeshkvia Shkup Prizren neper shekuj. Ferizaj: Drita, 1992.
  • Gündüz, Şinasi. Pavlus: Hıristiyanlığın Mimarı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2001.
  • Hoti, Afrim. “Aspekte të Përhapjes së Krishterimit Të Hershëm Në Provincën e Epirit të Ri”. Tiranë: Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë - 2003, 2000.
  • Kiel, Machiel. Ottoman Architecture in Albania 1385-1912. İstanbul: Research Centre for Islamic History Art & Culture (IRCICA), 1990.
  • Kondilli, Pirro. “Apostull Pavli ne viset e Shqiperise se sotme”. Kisha Orthodhokse e Shqiperise. Temmuz 2008. https://tr.scribd.com/doc/97569465/Gazeta-e-Nentorit-2008.
  • Kora, Sonila. “Kisha e Provincës Epirus Nova në Marrëdhëniet e saj me Selinë e Romës (Shek. V-VI)”. 3-4 (2006): 7-24.
  • Kristo, Frasheri. Skëndërbeu: Jeta dhe Vepra. Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, 2002.
  • Küçük, Abdurrahman. “Gregoryan Ermeni Kilisesinin Oluşması ve Konsil Kararları Karşısındaki Tutumu”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 35 (1996): 117-154.
  • Lako, Kosta. “Qyteti dhe Peshkopata e Anchiasmosit (Sarandës) në Krishtërimin e Hershëm”. Tiranë: Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë - 2003.
  • Llukani, Andrea. Kisha Ortodokse Autoqefale e Shqipërisë: (nga vitet apostolike deri në vitet tona). Tiranë: Botimet Trifon Xhagjika, 2009.
  • Loka, Nikolle - Kola, Gjet. İliria Biblike. Shejtorët Iliro-Shqiptare nga Konstandini i Madh te Nënë Tereza. Tiranë: Geer, 2005.
  • Meksi, Aleksander. Arkitektura e Kishave të Shqipërisë (shekujt VII-XV). Tiranë: Uegen, 2004.
  • Meksi, Aleksandër. Shën Pali Ungjillëzuesi i İlirëve (Shën Pali Dhe Fillimet e Krishtërimit në Trojet e Sotme Të Shqiptarëve). Prishtinë: Universiteti Mbretëror İliria & Drita, 2009.
  • Mirdita, Zef. Krishtenizmi nder Shqiptare. Prizren - Zagreb: Drita & Misioni Katolik Shqiptar ne Zagreb, 1998.
  • Nichol, Francis D. The seventh-day adventist Bible commentary: the Holy Bible with exegetical and expository comment. Washington: Review and Herald Publishing Association, 1957.
  • Paqarizi, Sead. “Hıristiyanlığın Arnavutluk ve Kosova’ya Giriş ve Yayılış Sürecine Kısa Bir Bakış-2”. Balkan Araştırmaları Dergisi 2/2 (2011): 67-83.
  • Peake. Peake’s commentary on the bible. Nairobi: Nelson, 1977.
  • Pepa, Pjeter. Tragjedia dhe Lavdia e Klerit Kalotik në Shqipëri. Tiranë: 55, 2007.
  • Peters, Markus W. E. Përballjet e Historisë së Kishës Katolike në Shqipëri 1919-1996. Trc. Darragjati Klaudia. Lezhë: Gjergj Fishta, 2010.
  • Qiriazi, Dhori. Krishtërimi në Shqipëri. Tiranë: Argeta-LMG, 2000.
  • Richard, Frucht. “Albania - History”. Encyclopedia of Eastern Europe (From the Congress of Vienna to the Fall of Communism). Londra - New York: Garland Publishing, 2000.
  • Schmiedel, P. W. “Galatia”. Encyclopedia Biblica a dictionary of the Bible. Toronto: George N. Morang & Company Limited, 1902.
  • Sinani, Shaban. Berat, Beratinus, Buhara. Tiranë: Naimi, 2015.
  • Sinani, Shaban. “Berati-Qyteti qe rrezatoi”. 2010.
  • Stott, John R. W. Romalılar Mektubu’nun Mesajı. Trc. Leyla Güleç. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 2006.
  • Thomo, Pirro. Kishat Pasbizantine ne Shqiperine e Jugut. Tiranë: KOASH (Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqiperise), 1998.
  • Topalli, Kolec. “Lashtësia e Krishtërimit ndër Shqiptare sipas Dëshmive të Gjuhës Shqipe”. Shkodër: Phoenix, 2000.
  • Turan, Süleyman. Misyonerliğin Kurucusu Pavlus. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2006.
  • Vocotopoulos, Panayotis L. “Religious Painting In Albania From The 10th to the 19th century”. Icons from the Orthodox Communities Of Albania. 18-25. Selanik: Ministry of Culture. Museum of Byzantine Culture, 2006.
  • Woodhouse, W. J. “Illyricum”. Encyclopedia Biblica a dictionary of the Bible. New York: The Macmillan Company, 1901.
  • Zavalani, Tajar. Histori e Shqipnis. Tiranë: Phoenix, 1998.
  • Zefi, Don Shan. Islamizimi i shqiptareve gjate shekujve: arsyet e islamizimit dhe qëndrimi i Kishes ndaj kesaj dukurie. Prizren: Drita, 2000.
  • Zheku, Koço. “Peshkopata e Bylisit nje nga peshkopatat me te hershme ne Shqiperi”. Tiranë: Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, 2003.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Din Araştırmaları
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

İlir Rruga 0000-0003-4637-7340

Yayımlanma Tarihi 20 Haziran 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Sayı: 12

Kaynak Göster

APA Rruga, İ. (2019). Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi. Amasya İlahiyat Dergisi(12), 263-281. https://doi.org/10.18498/amailad.539539
AMA Rruga İ. Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi. Amasya İlahiyat Dergisi. Haziran 2019;(12):263-281. doi:10.18498/amailad.539539
Chicago Rruga, İlir. “Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi”. Amasya İlahiyat Dergisi, sy. 12 (Haziran 2019): 263-81. https://doi.org/10.18498/amailad.539539.
EndNote Rruga İ (01 Haziran 2019) Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi. Amasya İlahiyat Dergisi 12 263–281.
IEEE İ. Rruga, “Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi”, Amasya İlahiyat Dergisi, sy. 12, ss. 263–281, Haziran 2019, doi: 10.18498/amailad.539539.
ISNAD Rruga, İlir. “Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi”. Amasya İlahiyat Dergisi 12 (Haziran 2019), 263-281. https://doi.org/10.18498/amailad.539539.
JAMA Rruga İ. Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi. Amasya İlahiyat Dergisi. 2019;:263–281.
MLA Rruga, İlir. “Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi”. Amasya İlahiyat Dergisi, sy. 12, 2019, ss. 263-81, doi:10.18498/amailad.539539.
Vancouver Rruga İ. Aziz Pavlus’un Seyahatleri Çerçevesinde Arnavutların Hıristiyanlıkla İlk Temasları Konusundaki İddiaların Değerlendirilmesi. Amasya İlahiyat Dergisi. 2019(12):263-81.