ARTEMİSİA GENTİLESCHİ’NİN TASVİRLERİNDE “BAT-ŞEVA” İKONOGRAFİSİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 12, 168 - 185, 29.06.2022

Gül Tuncel , Akın Tercanlı

https://doi.org/10.48122/amisos.1079152

Cited By: 1

Öz

Kutsal metinlerde isimleri geçen önemli şahsiyetlerin hayatları her zaman ilgi çekici olmuştur. “Peygamber”, “Kral” ya da “Lider” sıfatlarıyla topluma yön veren karakterlerin düşünceleri, eylemleri ve gündelik hayatları inancın görsel argümanları şeklinde sanattaki başat konumunu da yüzyıllardır sürdürmektedir. İnanca ait değerlerin ikonografik metinlerden yola çıkılarak oluşturan görsel anlatımları, simgeleri ve imgeleri Hristiyanlıkta son derece yoğundur. Sembolik yönleri ağır basan dini nitelikteki tasvirlerin yapılmasında dini hiyerarşinin hem manevi hem de kamusal anlamdaki en baskın gücü olan kiliselerin etkili olduğu bilinmektedir. Kilise, iman sahiplerini etkisini altına almak, inanlarının da gücünü ve aidiyetini daha da pekiştirmek adına kutsal kişiliklerin figüratif tasvirlerini yüzyıllar boyunca her türlü obje üzerinden sanatçılara yaptırmıştır. “İnancın görselleşmesi” olarak kavramsallaştırabileceğimiz bu tasvirler, özellikle Batı dünyası için belirli sanatsal kriterlerin ölçeğinde yorumlanan çoğu zaman da ikonografik bir metne bağlı kalınarak yapılan resimlerden oluşur. Biz de bu çalışmamızda Kitab-ı Mukaddes’te önemli bir yeri olan İslamiyet’in “Peygamber” sıfatıyla benimsediği Yahudiler için ise “Kral-Lider” vasfıyla kabul edilen Hz. Davut’un hayatına ilişkin üç tasvir üzerine odaklandık. Ele aldığımız sahneler, Kral Davut’un özel hayatından bir konuyu “Bat-Şeva” adındaki bir kadınla yaşadığı ilişkiyi anlatmaktadır. Barok Sanat’ın ender kadın ressamlarından Artemisia Gentileschi tarafından yapıldığını tespit ettiğimiz eserleri, Panofsky metodolojisine göre incelemek ve ilk defa tanıtacağımız bu yayınla eserlerin Sanat Tarihi dünyasındaki yerini belirlemek çalışma sonunda ulaşmak istediğimiz amaçların başında gelir.

Anahtar Kelimeler

İkonografi, Barok, Kral Davut, Bat-Şeva, Artemisia Gentileschi.

Kaynakça

• Germaner, S. 1997b, “Rönesans”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, Yem Yayınları, 1584-1586.
• Germaner, S. 1997c., “Barok”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, 1, İstanbul, Yem Yayınları, 194-197.
• Gombrich, E. H. 1992, Sanatın Öyküsü, İstanbul.
• Giudici, V. 1998, The Sistine Chapel its History and Masterpieces, New York.
• Gordon, D. 1981, 100 Great Paintings: Duccio to Picasso: European Paintings from the 14th to the 20th Century Illustrated in Colour, London.
• Gunn, M. D. 1989, The Story of King David: Genreand Interpretation, Sheffield.
• Gürkan, L. S. 2018, Yahudilik, İstanbul.
• Harman, F. Ö. 1994, “Dâvûd”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 9, İstanbul, 21-24.
• Hodge, N. A. 2008, The History of Art Painting from Giotto to The Present Day, London.
• Hollingsworth, M. 2009, Dünya Sanat Tarihi, İstanbul.
• Huizinga, J. 2005, “Rönesans Sorunu”, Rönesans’ın Serüveni, (ed. Nurettin Pirim), (çev. Ömer Madran), İstanbul, 26-27.
• Ilchman, vd., 2009, Titian-Tintoret to-Veronese Rivals in Renaissance Venice, Boston.
• İnalcık, H. 2011, Rönesans Avrupa’sı Türkiye’nin Batı Medeniyetiyle Özdeşleşme Süreci, İstanbul.
• Lace, W. W. 1993, Michelangelo, San Diego.
• Lavin, A. M. 2009, Artist’s Art in the Renaissance, London.
• Letts, R. M. 1981, The Renaissance, New York.
• Levin, M. 2006, Yahudi Ruhaniliği ve Mistisizmi, (çev. Estreya Seval Vali), İstanbul.
• Louise, C. S. 2009, Anicent World Leaders: King David, New York.
• Kleiner, S. F. 2018, Gardner’s Art Through the Ages: A Global History Volume I, London.
• Kurt, O. A., Aykut, A. A. 2019, Dinler Tarihi, (ed. Murat Demirkol), Ankara.