An Evaluation of Cases of Rabies Risk Contact Canik / Samsun

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 3, 303 - 312, 23.09.2016

Servet Aker , Mustafa Kürşat Şahin

https://doi.org/10.17098/amj.02618

Cited By: 3

Öz

Objectives: The purpose of this study was to assess the cases of rabies risk contact (RRC) in the district of Canik (Samsun) in 2014-2015.

Materials and Methods: This cross sectional, descriptive study evaluated 435 Risk Assessment Forms for RRC, completed after the examination of cases of contact officially reported to the Canik Community Health Center (CHC) by various public bodies. These forms contain information about the individuals’ socio-demographic characteristics, characteristics of the animals involved in the contact and prophylactic treatments administered.

Results: Among all the Group A notifiable infectious diseases reports to Canik CHC during the 2 years’ study period, 435 (74.35%) were RRC reports. Males constituted 76.32% of the RRC cases. Mean age of the cases was 25.95±0.94 years, with 45.51% of subjects being aged 18 or less and 14.02% being under the age of 6. The involved animal was a dog in 75.40% of cases. The type of contact was a bite in 87.34% of the incidents with the involved animal having an owner in 54.71% of the cases. Among the dogs involved in contact, 58.20% of them had an owner. Five doses of rabies vaccination were administered in 41.37% of cases whereas three doses were preferred in 36.09%.

Conclusion: RRCs were more common in males and children, a large proportion of cases resulted from contact with dogs, most of the involved animals had owners and the level of vaccination in animals with owners was low. We think that in order to increase the level of vaccination of animals with owners, the relevant regulations must be strictly enforced and dialogue between institutions should be enhanced. Stray animals must also be brought under control and vaccinated. 

Anahtar Kelimeler

Rabies, Rabies risk-contact, Prophylaxis

Kuduz Riskli Temas Olgularının Değerlendirilmesi – Canik / Samsun

Öz

Amaç: Bu çalışmada, 2014-2015 yıllarında Canik (Samsun) ilçesinde görülen Kuduz Riskli Temas (KRT) olguların değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Materyal ve Metot: Kesitsel-tanımlayıcı tipteki bu çalışmada, 01.01.2014 ile 31.12.2015 tarihleri arasında, çeşitli sağlık kurumlarından Canik Toplum Sağlığı Merkezi’ne (TSM) resmi yollarla bildirilen KRT olgularının incelenmesi sonrası doldurulan, 435 adet KRT Vaka İnceleme Formu değerlendirilmiştir. Bu formlarda, kişilerin sosyodemografik özellikleri, temas eden hayvanın özellikleri ve yapılan profilaktik tedavi yöntemleri hakkında bilgiler bulunmaktadır.

Bulgular: Canik TSM’ye iki yıllık süre içinde bildirilen A grubu bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıkların 435’i (%74,35) KRT bildirimidir. KRT olgularının %76,32’si erkektir. Olguların yaş ortalaması 25,95±0,94 yıl olup, olguların %45,51’i 18 yaş ve altında, %14,02’si ise 6 yaş altındadır. KRT olgularının %75,40’ında temas eden hayvan köpek, %87,34’inde temas tipi ısırma olup %54,71’inde temas eden hayvan sahiplidir. Temas eden köpeklerin %58,20’sinin sahibi vardır. Olguların %41,37’sine 5 doz,  %36,09’una 3 doz kuduz aşısı uygulanmıştır.

Sonuç: KRT’nin erkeklerde ve çocuklarda daha sık olduğu, köpek temasının KRT olgularının önemli bir kısmını oluşturduğu, temas eden hayvanların büyük kısmının sahipli olduğu, sahipli hayvanlarda aşılanma oranının düşük olduğu saptanmıştır. Sahipli hayvanların aşılanma oranların arttırılabilmesi için ilgili mevzuatın sıkı şekilde uygulanması ve kurumlar arası diyalogun arttırılması gerektiği düşünülmektedir. Sahipsiz hayvanlar da kontrol altına alınmalı ve aşılanmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

Kuduz, kuduz riskli temas, profilaksi

Kaynakça

• Ryan KJ, Ray C (editors). Rabies. In: Sherris Medical Microbiology. 6th ed., New York: McGraw-Hill; 2014.
• WHO. WHO Expert Colsultation on Rabies. Second Report 2013. WHO Technical Report Series No. 982. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/85346/1/9789240690943_eng.pdf (Erişim tarihi: 15.12.2016).
• Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Kuduz Saha Rehberi 2014. http://www.tkhk.gov.tr/Dosyalar/89f1102696e642c79edcccfe2a9c3fcf.pdf (Erişim tarihi: 15.12.2016).
• Abela-Ridder B. Rabies: 100 per cent fatal, 100 per cent preventable. Vet Rec 2015;177(6):148-9.
• İbrhim İE, Uçku R. Bir üniversite hastanesi bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalık bildirimlerinin değerlendirilmesi (2005-2008). DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2012;26(1):1-7.
• Karadağ M, Çatak B, Baştürk S, Elmas Ş. Bursa Yıldırım ilçesinde kuduz riskli temas bildirimlerinin değerlendirilmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2014; 18(3):117-21.
• Gündüz T, Elçioğlu Ö, Balcı Y. Beş yıllık süreçte köpek ve kedi ısırıklarının değerlendirilmesi: Eskişehir’den örnek bir çalışma. Ulusal Travma Acil Cerrahi Dergisi 2011;17(2):133-40.
• Akpınar O, Kapcı M, Duman A, Türkdogan KA. Evaluatıon of suspected rabıes animal bites and comparıson of vaccination protocols. Acta Medica 2015;31:919-24.
• Gülaçtı U, Üstün C, Gürger M, Şahan M, Satıcı Ö. Kuduz şüpheli temas vakalarının epidemiyolojisi ve kuduz profilaksisi uygulamasının değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences 2012;32(3):759-65.
• Göktaş P, Ceran N, Karagül E, Çiçek G, Özyürek S. Kuduz aşı merkezine başvuran 11,017 olgunun değerlendirilmesi. Klimik Dergisi 2002;15(1):12-5.
• Li GW, Chen QG, Qu ZY, Xia Y, Lam A, Zhang DM, ve ark. Epidemiological characteristics of human rabies in henan province in China from 2005 to 2013. J Venom Anim Toxins Incl Trop Dis 2015;21(1):1-5.
• Frangakis CE, Petridou E. Modelling risk factors for injuries from dog bites in Greece: a case-only design and analysis. Accid Anal Prev 2003;35(3):435-8.
• Poorolajal J, Babaee I, Yoosefi R, Famoosh F. Animal bite and deficiencies in rabies post-exposure prophylaxis in Tehran, Iran. Archives of Iranian Medicine 2015;18(12):822-6.
• Gautret P, Le Roux S, Faucher B, Gaudart J, Brouqui P, Parola P. Epidemiology of urban dog-related injuries requiring rabies post-exposure prophylaxis in Marseille, France. Int. J Infect Dis 2013;17(3):164-7.
• Tunç N, Temiz G, Aras E, Bilgiç A, Onat S. Bir bölge hastanesi acil servisine kuduz şüphesiyle başvuran olguların değerlendirilmesi. Journal of Clinical and Experimental Investigations 2012;3(3):383-6.
• Söğüt Ö, Sayhan MB, Gökdemir MT, Kara HP. Türkiye’nin Güneydoğusunda önlenebilir bir halk sağlığı sorunu: kuduz riskli temas olguları. Eurasian J Emerg Med 2011; 1(10):14-7.
• Yılmaz F, Akbulut AS, Taş M, Kavalcı C, Arslan ED, Sönmez M. Acil servise başvuran kuduz riskli olguların değerlendirilmesi. Journal of Clinical and Analytical Medicine 2014;5(1): 8-11.
• Temiz H, Akkoç H. Diyarbakır Devlet Hastanesi kuduz aşı merkezine başvuran 809 olgunun değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi 2008; 35:181-4.
• Cesur M, Olgun N. Kuduz şüpheli hayvan saldırısı şikâyetiyle hastaneye başvuran olguların kuduz hastalığı hakkındaki bilgi, tutum ve davranışları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014:5(2) ; 135-40.
• Kılıç EK, Sönmezer MÇ, Bulut C, Hatipoğlu ÇA, Kınıklı S, Tülek N, ve ark. Kuduz şüpheli temas öyküsü ile başvuran pediatrik yaş grubu hastaların değerlendirilmesi. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 2015;48(2):54-9.
• Rosado B, García-Belenguer S, Leon M, Palacio J. A comprehensive study of dog bites in Spain, 1995–2004. The Veterinary Journal 2009;179(3):383-91.
• Zhou H, Li Y, Mu D, Yin W, Yu H. Analysis of epidemiological features of human rabies in China, 2012. Zhonghua Liu Xing Bing Xue Za Zhi 2015;36(3):205-9.
• Sriaroon C, Sriaroon P, Daviratanasilpa S, Khawplod P, Wilde H. Retrospective: animal attacks and rabies exposures in Thai children. Travel Med Infect Dis 2006;4(5):270-4.
• Moran GJ, Talan DA, Mower W, Newdow M, Ong S, Nakase JY, ve ark. Appropriateness of rabies postexposure prophylaxis treatment for animal exposures. JAMA. 2000;284(9):1001-7.
• T.C. Resmi Gazete. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/01/20120118-3.htm (Erişim tarihi: 28 Ocak 2016).