Romatoid Artrit ve Osteoartritli Hastalar İçin Uygun Yaşam Kalitesi Ölçeğinin Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 4, 612 - 627, 27.12.2018

Safinaz Ataoğlu Handan Ankaralı Seyit Ankaralı Özge Pasin

https://doi.org/10.17098/amj.497345

Öz

Amaç: Çeşitli hastalıkların yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini değerlendirmek için çok sayıda yaşam

kalitesi ölçeği kullanılmaktadır. Bunlar arasında en yaygın kullanılan ölçek, SF‐36 yaşam kalitesi

ölçeğidir. Bununla birlikte, son yıllarda bu ölçeğin çeşitli versiyonları ve daha kısa formları

geliştirilmiştir. Daha kısa sürede uygulanabilen, daha kolay yorumlanabilen, güvenilir ve geçerli sonuçlar

veren yaşam kalitesi ölçekleri daha fazla tercih edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Osteoartrit (OA) ve

Romatoid Artrit (RA) 'da yaşam kalitesini daha iyi ve kısa sürede ölçen ölçekleri belirlemektir.

Materyal ve Metot: Ölçeklerin iç tutarlılığı için Cronbach alfa katsayısı, madde‐toplam puan ilişkileri

ve SF‐12, SF‐8 ve SF‐6D ölçek puanları ile SF‐36 ölçek puanları arasındaki uyum sınıf içi korelasyon

katsayısı ve ölçeklerin toplam puanları arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesinde Spearman Rank

korelasyon analizi kullanıldı. SF ölçeklerinin kriter geçerliliğini incelemek için WHOQOLBref ve

QuickDASH ölçekleri kullanıldı.

Bulgular: Her iki hastalık grubunda da ölçeklerin iç tutarlılığının oldukça iyi düzeyde bulundu. OA

hastalarında, SF‐6D ölçeğinin Fiziksel Fonksiyon, Vücut Ağrısı ve Canlılık alt boyutlarına ait uyumu en

yüksek bulundu. Buna karşın SF‐12 ölçeğinin Fiziksel Rol, Duygusal Rol ve Genel Sağlık algısı alt

boyutlarının uyumunun daha yüksek olduğu belirlendi. RA hastalarında SF‐6D ölçeğinin Canlılık ve

Vücut Ağrısı alt boyutlarının uyumu, SF‐12 ölçeğinin ise Fiziksel Fonksiyon, Fiziksel Rol, Genel Sağlık

Algısı ve Duygusal Rol uyumu daha yüksek bulundu. Ayrıca her iki hastalık grubunda ve birçok alt

boyutta SF‐12 ve SF‐6D ölçeklerinin geçerliliği birbirine benzer ve SF‐8 ölçeğine göre daha iyi bulundu.

Sonuç: Elde edilen bulgular doğrultusunda, RA ve OA hastalarında yaşam kalitesini değerlendirmek için

SF‐12 veya SF‐6D ölçeklerinden etkin bir şekilde yararlanılabileceği görüldü.

Anahtar Kelimeler

Romatolojik hastalıklar, SF‐36, SF‐12, SF‐8, SF‐6D, QuickDASH, WHOQOLBref

Determination of the Appropriate Quality of Life Scale for Patients with Rheumatoid Arthritis and Osteoarthritis

Öz

Objectives: A large number of quality-of-life scales are used to assess the effects of
various diseases on the quality of life. The most commonly used scale is the
SF-36 quality of life scale. However, in recent years various versions and
shorter forms of this scale have been developed. Quality of life scales, which
can be applied  in a shorter period and
which can be interpreted more easily and which produce reliable and valid
results, are preferred more. The purpose of this study is to determine the
scales that measure the quality of life better and practical would be
appropriate in Osteoarthritis (OA) and Rheumatoid Arthritis (RA).

Materials and Methods: Cronbach's
alpha coefficient was used for the internal consistency of the scales, the
intra-class correlation coefficient was used for relations between item-total
score, and the agreement between SF-36 scale and other short forms, and also
the Spearman Rank correlation analysis were used for evaluation of the
relationships between the total scores of the scales. The criterion validity of
the short forms (SF) of the quality of life scale were investigated by using
WHOQOLBref and QuickDASH scales.

Results: The internal
consistency of the scales were found to be at a quite good level. In OA
patients, the highest agreement in Physical Function, Bodily Pain and Vitality
sub-dimensions of the SF-6D scale were found. On the other hand, Physical Role,
Emotional Role and General Health sub-dimensions in the SF-12 scale have higher
agreement. In RA, Bodily Pain and Vitality sub-dimensions of the SF-6D were
found to have higher agreement, and the SF-12 scale have higher agreement in
the Physical Function, Physical Role, General Health and Emotional Role.
Moreover, in both disease groups, the validity of SF-12 and SF-6D scales was
similar to each other in many conditions, and better than the SF-8 scale.

Conclusion: According to
the results, SF-12 or SF-6D scales could be used effectively to evaluate the
quality of life in RA and OA patients.

Anahtar Kelimeler

Rheumatic diseases, SF-36, SF-12, SF-8, SF-6D, QuickDASH, WHOQOLBref

Kaynakça

• 1. Fitzpatrick R, Fletcher A, Gore S, Jones D, Spiegelhalter D, Cox D. Quality of life measures in healthcare. I: Applications and issues in assessment BMJ 1992;305:1074-7.
• 2. Conaghan PG, Dickson J, Grant RL; Guideline Development Group. Care and management of osteoarthritis in adults: summary of NICE guidance. BMJ 2008;336:502-3.
• 3. Regier NG, Parmelee PA. The stability of coping strategies in older adults with osteoarthritis and the ability of these strategies to predict changes in depression, disability, and pain. Aging Ment Health 2015;19:1113-22.
• 4. Hurkmans EJ, Jones A, Li LC, Vliet Vlieland TP. Quality appraisal of clinical practice guidelines on the use of physiotherapy in rheumatoid arthritis: a systematic review. Rheumatology (Oxford) 2011;50:1879-88.
• 5. Pincus T, Kavanough A, Sokka T. Benefit/risk of therapies for rheumatoid arthritis: under estimation of the benefit/risk of therapies. Clin Exp Rheumatol 2004;25:2-11.
• 6. Hatoum HT, Rosen JE, Fierlinger AL, Lin SJ, Altman RD. Assessment of the health-related quality of life impact of EUFLEXXA (1% Sodium Hyaluronate) using short form 36 (SF-36) data collected in a randomized clinical trial evaluating treatment of osteoarthritis knee pain. Pharm Anal Acta 2014;5:1-5.
• 7. Jenkinson C, Stewart-Brown S, Petersen S, Paice C. Assessment of the SF-36 version 2 in the United Kingdom. J Epidemiol Community Health 1999;53: 46-50.
• 8. Lefante JJ, Harmon Jr GN, Ashby KM, Barnard D, Webber LS. Use of the SF-8 to assess health-related quality of life for a chronically Ill, low-income population participating in the central Louisiana medication access program. Qual Life Res 2005;14:665-73.
• 9. Muenning P, Bounthavong M. Cost Effectiveness Analysis in Health: A Practical Approach. 2nd ed., London, UK: A Wiley Brand; 2016;65-100.
• 10. Eser S, Saatlı G, Eser E, Baydur H, Fidaner C. The Reliability and Validity of the Turkish Version of the World Health Organization Quality of Life Instrument-Older Adults Module (WHOQOL-Old). Turkish Psychiatry Journal 2010;21:37-48.
• 11. Macdermid JC, Khadilkar L, Birmingham TB, Athwal GS. Validity of the QuickDASH in patients with shoulder-related disorders undergoing surgery. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy 2015;45:25-36.
• 12. Ware JE, Snow KS, Kosinski M, Gandek B. SF-36 Health Survey Manual and Interpretation Guide. Boston, USA: New England Medical Center; 1993;1-20.
• 13. Ware JE, Kosinski M, Keller SD. SF-36 Physical and mental health summary scales: A Users' Manual. Boston, USA: New England Medical Center; 1994:1-20.
• 14. Koçyiğit H, Aydemir Ö, Fişek G, Ölmez N, Memiş A. Kısa Form-36 (KF-36)'nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği: Romatizmal hastalığı olan bir grup hasta ile çalışma. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999;12:102-6.
• 15. Kaya BB, İçağasıoğlu A Romatoid artritli hastalarda Türkçe kısa form 36’nın (SF-36) güvenilirlik ve geçerliliği. J Surg Med 2018;2(1):11-6.
• 16. Pan Korur A. Adana İl Merkezinde Yaşayan Farklı Sosyokültürel Grupların Sağlık Hizmetlerini Kullanma Davranışlarının Değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği AD, Adana; 2010.
• 17. Hurst NP, Ruta DA, Kind P. Comparison of the MOS Short Form-12 (SF12) Health Status Questionnaire with the SF36 in patients with Rheumatoid Arthritis. British Journal of Rheumatology 1998;37:862-9.
• 18. Ataoğlu S, Ankaralı H, Ankaralı S. Fibromiyalji hastalarının yaşam kalitesini değerlendirmede kullanılan ölçeklerin karşılaştırılması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi 2017;22(2):85-94.