Palyatif Bakım Hastalarına Resüsitasyon Uygulayan Sağlık Çalışanlarının Deneyimleri

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 1, 21 - 31, 22.03.2019

Metin Dinçer

https://doi.org/10.17098/amj.542455

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı
palyatif bakım merkezinde çalışan doktor ve hemşirelerin resüsitasyon (CPR)
deneyimlerini ortaya koymaktır.

Materyal ve Metot: Çalışma fenomenolojik olarak tasarlamış
tanımlayıcı nitel bir çalışmadır. Çalışmada amaçlı örnekleme yöntemi
kullanılmıştır. Görüşmeyi kabul eden altı doktor ve dört hemşire ile yarı
yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Daha sonra bu görüşmeler
çözümlenmiştir. Bu çözümlemelerden elde edilen verilerin analizinde tematik analiz
kullanılmıştır.

Bulgular: Palyatif bakım merkezlerinin sayısının
artması ile birlikte, bu merkezlerden hizmet alan yaşam sonundaki hastaların
sayısında da belirgin bir artış yaşanmaya başlamıştır. Palyatif bakımda amaç ne
yaşamı uzatmaktır ne de ölümü hızlandırmaktır. Yaşam sonu bakım hizmeti alan
hasta ölünce CPR yapılması etik ikilemler ve hukuki sorunlar oluşturmaktadır.
Bu ikilemlere ve sorunlara rağmen doktorlar ve hemşireler CPR yapmaya devam
etmektedirler. Bu duruma neden olan dört alt tema tespit edilmiştir. Bu temalar
şu şekildedir: “Hastamın durumunu biliyorum. Ama…”, “Empati kuruyorum. Ama…”,
“Hasta yakınından korkuyorum.”, “Hukuki düzenlemelerdeki eksikliklerden
korkuyorum.”. Bu alt temaların oluşturduğu ana tema ise “kendimi güvende
hissetmiyorum” dur.

Sonuç: Araştırma bulgularına göre temel problem,
sağlık çalışanları CPR yapılmaması gerektiğini düşündükleri yaşam sonu bakımı
alan hastaya, kendilerini güvende hissetmedikleri için CPR yapmak zorunda
kalmalarıdır. Bu durum hem hukuki hem de etik tartışmaları beraberinde
getirmektedir. Ayrıca etik ikilemlere de neden olmaktadır. Palyatif bakım
merkezlerinde yaşam sonu hizmet alan hastalara ne tür hizmetlerin verileceği,
PB hizmet rehberleri ile belirlenmeli ve bu hizmetlerin kapsamı ve içerikleri
sağlık personeli ve vatandaşlarla paylaşılmalıdır. Yaşam sonu bakım alan
hastalar için CPR uygulamaları hakkında ortaya konacak hukuki ve etik
düzenlemelere ihtiyaç bulunmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Palyatif bakım tanım, nitel çalışma, empati, kardiyopulmoner resüsitasyon, CPR

The Experiences of Health Workers Applying Resuscitation to the Patients in Palliative Care

Öz

Objectives: The aim of this study is to bring out the
experience of health workers in the palliative care center about resuscitation
(CPR) applied in the palliative care.

Materials and Methods: This study is a descriptive qualitative
study which is designed phenomenologically. Purposive sampling method is used
for the study. The interviews were conducted with six doctors and four nurses,
who accept to interview, by semi-structured interviews. Then, these interviews
were transcripted. Thematic analysis was used for analyzing the data obtained
from these transcripts.

Results: With increasing number of palliative care centers,
end-of-life patients who got served by those centers significantly increased as
well. In palliative care centers, the aim is neither to hasten or postpone
death. Applying CPR to the patient, who takes end-of-life care, leads ethical
dilemma and legal issues. Despite this dilemma and issues, health workers
continue to apply CPR. Four sub-themes which causes this issue were described.
These sub-themes are as follows: "I know my patient's condition,
However…”, “I empathize. However…”, “I am afraid of the patient's relatives”,
“I am afraid of the shortcoming in legal regulations.”. The main theme consists
of these sub-themes is "I do not feel safe".

Conclusion: The main problem according to the findings
of the study is, even though health workers think CPR should not be applied to
the patient who takes end-of-life care, they had to apply CPR because they do
not feel safe themselves. This situation leads both legal and ethical
discussions. Moreover, it causes ethical dilemma. The services which will be
provided to the patients, who take end-of-life care in palliative care centers,
should be determined with palliative care service guidance and the coverage and
content of these services should be shared with health employees and citizens.
There is a need for legal and ethical regulations on CPR applications for the
patients taking end-of-life care.

Anahtar Kelimeler

Palliative care definition, qualitative research, empathy, Cardiopulmonary Resuscitation, CPR

Kaynakça

• Hutter N, Stossel U, Meffert C, Korner M, Bozzaro C, Becker G, et al. "Good dying"--definition and current state of research. Deutsche medizinische Wochenschrift (1946). 2015;140(17):1296-301.
• Heller A, Wegleitner K. Dying and death in societal transformation. Bundesgesundheitsblatt, Gesundheitsforschung, Gesundheitsschutz. 2017;60(1):11-7.
• Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Hastane Hizmetleri Başkan Yardımcılığı. Palyatif Bakım Ünitesi Görüş 13.09.2012 Tarih ve B.10.THK.0.11.00.00-45.02 Sayılı Yazı. 2012.
• Sağlık Bakanlığı; 09.10.2014 Tarih ve 640 Sayılı Bakan Onayı ile yürürlüğe konulan, Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge. 2014.
• Sağlık Bakanlığı; 07.07.2015 Tarih ve 253 Sayılı Bakan Onayı ile yürürlüğe konulan, Palyatif Bakim Hizmetlerinin Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Yönerge. 2015.
• Sağlık Bakanlığı; Palyatif Bakım Merkezlerinin ve Yatakların Sayısı, Ocak 20019, https://khgmozellikli.saglik.gov.tr/svg/palyatif.php. 2019.
• Connor SR, Bermedo MCS. Global atlas of palliative care at the end of life. Worldwide Palliative Care Alliance (WPCA), World Health Organization. 2014.
• Utku EŞ, Hacıkamiloğlu E, Boztaş G, Keklik K, Gültekin M. Türkiye'de Palyatif Tedavi ve Bakım Organizasyonu ve Uygulamaları. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Oncology Special Topics. 2017;10(3):240-4.
• Dincer M, Kahveci K, Doger C. An Examination of Factors Affecting the Length of Stay in a Palliative Care Center. Journal of palliative medicine. 2018;21(1):11-5.
• Yürüyen M, Tevetoğlu IÖ, Tekmen Y, Polat Ö, Arslan İ, Okuturlar Y. Palyatif Bakım Hastalarında Klinik Özellikler ve Prognostik Faktörler. J Konuralp Tıp Dergisi. 2018;10(1):74-80.
• Brinkman-Stoppelenburg A, Rietjens JA, van der Heide A. The effects of advance care planning on end-of-life care: A systematic review. Palliative medicine. 2014;28(8):1000-25.
• Faguet GB. Quality end-of-Life cancer care: An overdue imperative. Critical reviews in oncology/hematology. 2016;108:69-72.
• Hui D, Nooruddin Z, Didwaniya N, Dev R, De La Cruz M, Kim SH, et al. Concepts and definitions for "actively dying," "end of life," "terminally ill," "terminal care," and "transition of care": a systematic review. Journal of pain and symptom management. 2014;47(1):77-89.
• National Council for Palliative Care. Commissioning End of Life Care: Act & early to avoid A&E. The National Council for Palliative Care London; 2011.
• İsmet D, A.Handan D. Büyük Tıp Sözlüğü. Nobel Tıp Kitapevleri, Yeniden Düzenlenmiş 3 Baskı, İstanbul2019. p. 245,853.
• Sağlıkta Kalite Standartları Hastane. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlei Genek Müdürlüğü Sağlıkta kalite ve Akreditasyon Daie Başkanlığı.1.Revizyon 2. Baskı. Ankara. Pozitif Matbaa Ltd. Şti. Mart 2016. p. 479.
• Girotra S, Chan PS, Bradley SM. Post-resuscitation care following out-of-hospital and in-hospital cardiac arrest. Heart (British Cardiac Society). 2015;101(24):1943-9.
• Abella BS. High-quality cardiopulmonary resuscitation: current and future directions. Current opinion in critical care. 2016;22(3):218-24.
• Pothiawala S. Post-resuscitation care. Singapore medical journal. 2017;58(7):404-7.
• Cevizci A. Uygulamalı Etik. 2. Baskı. İstanbul: Say Yayınları; 2016. p. 79-119.
• Bora E, Baysan L. Empati Ölçeği-Türkçe Formunun Üniversite Öğrencilerinde Psikometrik Özellikleri. Klinik Psikofarmakoloji Bulteni. 2009;19(1).
• Topçu Ç, Baker ÖE, Aydın YÇ. Temel empati ölçeği Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. J Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2016;4(34).
• Appelin G, Berterö C. Patients' experiences of palliative care in the home: a phenomenological study of a Swedish sample. J Cancer nursing. 2004;27(1):65-70.
• Giorgi A. Phenomenology psychological research; Sketch of a psychological phenomenological method;. 1985. p. 8-22.
• McMeekin DE, Hickman RL, Jr., Douglas SL, Kelley CG. Stress and Coping of Critical Care Nurses After Unsuccessful Cardiopulmonary Resuscitation. American journal of critical care : an official publication, American Association of Critical-Care Nurses. 2017;26(2):128-35.
• Zafar W, Ghafoor I, Jamshed A, Gul S, Hafeez H. Outcomes of In-Hospital Cardiopulmonary Resuscitation Among Patients With Cancer. The American journal of hospice & palliative care. 2017;34(3):212-6.
• Dincer M, Torun N, Aksakal H. Determining nurses’ perceptions of patient safety culture in palliative care centres. J Contemporary nurse. 2018;54(3):246-57.
• Breault JL. DNR, DNAR, or AND? Is language important? J The Ochsner Journal. 2011;11(4):302-6.