Kadınlarda Serviks Kanserinin Tanısına İlişkin Tutum ve Düzenli Jinekolojik Muayene İlişkisinin Kesitsel Olarak Değerlendirilmesi

Yıl 2021, , 26 - 36, 31.01.2021

Seyfi Durmaz , Safiye Ozvurmaz , Filiz Adana , Fatma Kurt

https://doi.org/10.46237/amusbfd.727999

Cited By: 10

Öz

Amaç: Bu çalışma kadınların serviks kanserinin tanısına ilişkin tutumlarını ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırmanın evrenini Aydın İli Çeştepe Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı 18 yaş üzeri 2049 kadın, örneklemini ise okuryazar, 18 yaş ve üstü 314 kadın oluşturmuştur. Veriler, kişisel bilgi formu ve Servikal Kanserin Erken Tanısına Yönelik Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma verileri, temel istatistiksel testlerin yanı sıra Student T ve lineer regresyon testi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Kadınların %26.8’sı düzenli jinekolojik muayene olduğunu, %46.5’i pap smear yaptırdığı, %3.5’i ailede serviks kanseri olduğunu bildirmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 34.9(±10.8)’dur. Serviks Kanserinin Erken Tanısına İlişkin Tutum Ölçek toplam puanı 72.24’tir (±8.36). Ölçeğin Algılanan Duyarlılık Boyut puan ortalaması, çekirdek tipi ailede yaşayanlarda geniş ailede yaşayanlara göre 1.62 (%95 GA:0.27-2.97) puan, ailede serviks kanseri olmayanlarda olanlara göre 2.47 (%95 GA:0.27-4.67) puan, düzenli jinekolojik muayene olmayanlarda olanlara göre 2.17 (%95 GA: 1.21-3.13) puan fazla bulunmuştur. Pap smear deneyimi yaşamamış olanlarda yaşamış olanlara göre Algılanan Engel Boyut puanı 0.58 (%95 GA: 0.00-1.16) puan fazla, Algılanan Yarar Boyut puanı ise 0.69 (%95 GA:0.07-1.30) puan fazla bulunmuştur.
Sonuç: Kadınların serviks kanserinin erken tanısına ilişkin tutum puanları ortalama düzeydedir. Kadınlara serviks kanseri tanı yöntemleri, risk faktörleri hakkında sağlık eğitimlerinin verilmesi, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının geliştirilmesi için desteklenmesi ve serviks kanseri hakkında farkındalığın artması sağlanabilir.  

Anahtar Kelimeler

Erken tanı, Serviks kanseri, Jinekolojik muayene, Kadınlar, Tutum

Cross-Sectional Evaluation of Reltion Between Women's Attitudes Towards the Diagnosis of Cervical Cancer and Regular Gynecological Examination

Öz

Objective: This study was conducted to determine women's attitudes and related factors to the diagnosis of cervical cancer.
Methods: The population of this cross-sectional study consisted of 2049 women over the age of 18, enrolled in the Aydın Province Çeştepe Family Health Center. The sample consisted of 314 women aged 18 and over. The data were collected by Personal Information Form and Attitude Scale for Early Diagnosis of Cervical Cancer. Besides basic statistical tests, it was evaluated with student T and linear regression test.
Results: 26.8% of women reported regular gynecological examination, 46.5% had papsmear, 3.5% reported having servix cancer in the family. The average age of the participants is 34.9 (±10.8). The total score of the Attitude Scale Toward for Early Diagnosis of Cervical Cancer is 72.24 (±8.36). The Perceived Sensitivity Dimension score of the scale is 1.62 (95% CI: 0.27-2.97) points in the nuclear family compared to those living in the extended family, 2.47 (95% CI: 0.27-4.67) score compared to those in the family without cervical cancer, 2.17 (95% CI: 1.21-3.13) points were higher in those without regular gynecological examination. The Perceived Obstacle Dimension score was 0.58 (95% CI: 0.00-1.16) points higher than those who did not have Papsmear experience, the size of the Perceived Benefits score of 0.69 (95% CI: 0:07 to 1:30) were more points.
Conclusion: The attitude scores of women regarding the early diagnosis of cervical cancer are average. It can be provided to women to provide health education about cervical cancer diagnosis methods and risk factors, to support healthy lifestyle behavior development to increase awareness about cervical cancer.

Anahtar Kelimeler

Early diagnosis, Women, Cervical cancer, Gynecological examination

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Cancer. (2018). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer (Erişim Tarihi: 8 Ağustos 2019).
• 2. Gümüş, A. B., Çam, O. (2011). Serviks kanseri için erken tanı tutumları ile benlik saygısı, beden algısı ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkiler. Nobel Medicus, 7(3), 46-52
• 3. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü.(2018), Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanserdb/il_Faaliyetleri/Kilis/Kilis_serviks_ca_2018/basin_notu.pdf. (Erişim Tarihi: 10 Ağustos 2019).
• 4. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2017), 08 Mart 2019. Erişim Adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-turleri/kanser-turleri/362-kanser-dairesi-baskanligi-kanser-turleri-serviks-kanseri.html (Erişim Tarihi: 5 Ağustos 2019).
• 5. Kanbur, A., Çapık, C. (2011). Servikal kanserden korunma, erken tanı-tarama yöntemleri ve ebe/hemşirenin rolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 18(1), 61-72
• 6. Bal, M. D.(2014). Kadınların pap smear testi yaptırma durumlarının sağlık inanç modeli ölçeği ile değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 4(3), 133-138.
• 7. Sivri, A., Ekmez, D., Göksedef, M., Hasanova, B. P., Aşık, M., Çetin, A. (2015). Polikliniğe başvuran kadınlarda smear farkındalığı ve yaptırma sıklığı. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi. 4, 127-130
• 8. Ifediora,C.O. (2019). Re-thinking breast and cervical cancer preventive campaigns in developing countries: the case for interventions at high schools.BMC Public Healty, 19, 503
• 9. Uluocak,T., & Bekar,M. (2012). Kadın sağlık çalışanlarının servikal kansere ilişkin bilgi ve tutumlarının belirlenmesi.Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi. 2, 50-57.
• 10. Özmen, D., & Özsoy, S. (2009). Sağlık inanç modeli yaklaşımı ile servikal kanserin erken tanısına yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 25(1), 51-69.
• 11. American Cancer Society. (2010). Cervical cancer:prevention and early detection. http://www.cancer.org/Cancer/CervicalCancer/MoreInformation/CervicalCancerPreventionandEarlyDetection/cervicalcancer-prevention-and-early-detection-find-pre-cancerchanges. (Erişim Tarihi: 18 Eylül 2019).
• 12. World Health Organization.,. Cancer. (2018). https://www.who.int/cancer/en/ (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2019).
• 13. Arbyn, M., Anttila, A., Jordan, J., Ronco, G., Schenck, U., Segnan, N., et al. (2010) European guidelines for quality assurance in cervical cancer screening. second edition-summary document. Annals of Oncology. 21(3), 448-58.
• 14. T. C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkı̇ye Kanser İstatı̇stı̇klerı̇ 2016. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/istatistik/Trkiye_Kanser_statistikleri_2016.pdf (Erişim Tarihi: 8 Ağustos 2019)
• 15. Öztürk, Y. (2017). Pap smear testi yaptırmamış kadınların bu teste yönelik farkındalıklarının ve testi yaptırmama nedenlerinin değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi. Eskişehir.
• 16. Ranabhat, S., Tiwari, M., Dhungana,, G., Shrestha, R.(2014). Association of knowledge, attitude and demographic variables with cervical pap smear practice in Nepal, Asian Pacific Journal of Cancer Prevention(Electronic Journal) ,15(20)8905–8910. http:// journal. waocp. org/article_30015_5e62f74df6bd45f1d0b555cf688bc813.pdf (Erişim Tarihi: 8 Ağustos 2019).
• 17. Reis, N., Bebis, H., Kose, S., Sis, A., Engin, R., Yavan, T. (2012).Türk kadınlarında rahim ağzı kanseri ve taramasına ilişkin bilgi, davranış ve inançlar (Knowledge, behavior and beliefs related to cervical cancer and screening among Turkish women).Asian Pacific Journal of Cancer Prevention,(Electronic Journal),13(4),1463–1470. http:// journal. waocp. org/article_ 26354_20574ee5f859afcc428c7257cf5aa5c7.pdf (Erişim Tarihi: 8 Ağustos 2019).
• 18. Örenli, G. (2015). İlk Öğretim ikinci kademede öğrenim gören kız öğrencilerin annelerinin rahim ağızı kanseri ve Hpv aşısı konusunda bilgi tutum davranışları. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. T.C. Bülent Ecevit Üniversitesi. Zonguldak.
• 19. Ideström, M., Milsom, I., Ellström, A. A. (2002). Knowledge and attitudes about the pap smear screening program: a population based study of women aged 20-59 years. Acta Obstetr Gynecol Scand, 81(10), 962- 967.
• 20. Kalyoncu, C., Işıklı, B., Özalp, S., Küçük, N. (2003). Osmangazi Üniversitesi kadın hastalıkları ve doğum polikliniğine başvuranların pap smear hakkında bilgi, tutum ve davranışları. Sağlık ve Toplum. 13, 60-66.
• 21. McFarland, D. M. (1999). Cervical cancer and pap smear screening in Botswana: knowledge and perceptions. Doctoral thesis, Boston College, Graduate School of Nursing. Massachusetts, United States. 50(3), 167-75
• 22. Breitkopf, R.C., Pearson, H. C., Breitkopf, D. M. (2005). Poor knowledge regarding the pap test among low-ıncome women undergoing routine screening. Perspectives on Sexual and Reproductive Health, 37(2), 78-84
• 23. Akyüz, A., Güvenç, G., Yavan, T., Çetintürk, A., Kök, G. (2006). Kadınların pap smear yaptırma durumları ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 48, 25-29.
• 24. Datta, G.D., Graham A.C., Kawachi I., Subramanian S.V., Palmer J.R., Rosenberg L. (2006). Individual-, neighborhood-, and state-level socioeconomic predictors of cervical carcinoma screening among U.-S. black women: a multilevel analysis. American Cancer Society, 106(3), 664-69
• 25. Öztürk, Y. (2017). Pap smear testi yaptırmamış kadınların bu teste yönelik farkındalıklarının ve testi yaptırmama nedenlerinin değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. T.C. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• 26. Hanisch, R., Gustat, M. E., Hagensee, A., Baena, J. E., Salazar, M. V. Castro, A. M. et al. (2007). Knowledge of pap screening and human papillomavirus among women attending clinics in Medellín, Colombia. International Journal Of Gynecological Cancer, 12, 1020-1026
• 27. Glanz, K., Rimer, B. K., Viswanath, K. (Eds.). (2008). Health behavıor and health educatıon: Theory, research, and practice. San Francisco. (4th ed.). Jossey-Bass.
• 28. Ibekwe, C.M., Hoque ,M.E., Ntuli-Ngcobo, B. (2010). Perceived benefits of cervical cancer screening among women attending Mahalapye District Hospital, Botswana. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 11(4), 1021-1027.
• 29. Winkler, J., Bingham, A., Coffey, P., Handwerker, W.P. (2008). Women’s participation in a cervical cancer screening program in Northern Peru. Hlth Educa Res., 23(1), 10-24
• 30. Jirojwong, S., Maclennan, R., Manderson, L. (2001). Health beliefs and pap smears among Thai Women in Brisbane, Australia. Asia-Pacific Journal of Public Health., 13(1), 19-23
• 31. American Cancer Society (ACS) [Online]. The American Cancer Society guidelines for the prevention andearly detection of cervical cancer. http://www.cancer.org/cancer/cervical cancer/moreinformation/cervicalcancerpreventionandearlydetection/cervical-cancer prevention-and-early-detection-cervical-cancer- screening guidelines, (Erişim Tarihi: 8 Ağustos 2019).
• 32. Saslow, D., Runowicz, C.D., Solomon, D., Moscicki, A.B., Smith, R.A., Eyre H.J., et al. (2002). American cancer society guideline for the early detection of cervical neoplasia and cancer. CA Cancer J Clin., 52, 342-62.
• 33. Juon, H., Seung-Lee, C., Klassen, A.C. (2003). Predictors of regular pap smear among Korean-American women. Preventive Medicine, 37, 585-592.
• 34. Wong, L. P., Wong, Y. L., Low, W. Y., Khoo, E. M., Shuib, R. (2009). Knowledge and awareness of cervical cancer and screening among Malaysian women who have never had a pap smear: a qualitative study. Singapore Medical Journal, 50(1), 49-53
• 35. McFarland, D. M. (2003). Cervical cancer and pap smear screening in Botswana: knowledge and perceptions. International Nursing Review, 50, 167-175.
• 36. Boyer, L.E., Williams, M., Callister, L.C., Marshall, E.S. (2001). Hispanic women‟s perceptions regarding cervical cancer screening. JOGNN., 30(2), 240-245.
• 37. Agurto, I., Bishop, A., Sanchez, G., Betancourt, Z., Robles, S. (2004). Perceived barriers and benefits to cervical cancer screening in Latin America. Preventive Medicine, 39(1), 91-98.
• 38. Menon, Uç, Szalacha, L.A., Prabhughate, A. (2012). Breast and cervical cancer screening among South Asian immigrants in the United States. Cancer Nursing, 35(4), 278- 87.39.
• 39. Lee, E.E., Fogg, L., Menon, U. (2008). Knowledge and beliefs related to cervical cancer and screening among Korean American women. Western Journal of Nursing Researc,30(8), 960-974.