Agro-Morphological Characterisation of Aegean and Mediterrenean Region

Yıl 2015, Cilt: 25 Sayı: 2, 1 - 23, 30.12.2015

Mehmet Gündüz Ayfer Tan , Nüket Ay Nil Korkmaz

Öz

Turkey is an important center of origin and/or center of genetic
diversity for cereals and legumes and many other main crops. Although the
native country of cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.] is uncertain and cowpea originated in Africa, where it is grown
throughout the tropics and subtropics. After it was introduced into Anatolia,
its cultivation spread throughout most of the country. With its widespread
distribution, natural and artificial selection by farmers has resulted in a
great diversity of landraces. In many regions of Turkey, diverse cowpea
landraces have gradually been developed over time. But, the total number of
landraces in Turkey, especially in the marginal and remote areas, appears to be
declining over time. Turkey is described as microcenter for many crops including
cowpea. In addition, because of global warming, importance of cowpea has been
increasing as an alternative crop which can be grown under water deficit areas.

The
main aim of this project is to identify agro-morphological characteristics of
102 cowpea landraces [Vigna
unguiculata (L.) Walp.] by screening the material under
field conditions and use the raw materials for breeding activities and
sustainable use and cultivation in Turkey. Given the diversity of cowpea
landraces in Turkey, populations of the populations were surveyed, collected,
regenerated, and conserved in cold storage conditions according to ex-situ conservation methods at the
National Seed Gene Bank (Menemen-Izmir/Turkey) of the Aegean Agricultural
Research Institute (AARI).  Therefore seed
of this landrace is currently available for research activities. Totally, 102
landrace- accessions from the Aegean and Mediterranean regions of Turkey
collected during 2008-2009 were used to evaluate 48 qualitative and
quantitative agro-morphological characteristics in the landrace samples in 2009
as main crop. Screened landraces exhibited high variation in terms of observed
characters.

Landraces of
Cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.] in Turkey

Anahtar Kelimeler

Cowpea, [Vigna unguiculata (L.) Walp., , landraces, population, accession, morphological characterization, agro-morphological characters, genetic diversity, agro- biodiversity

Ege ve Akdeniz Bölgesi Börülce [Vigna unguiculata (L.) Walp.] Yerel Çeşitlerinin Agro-Morfolojik Karakterizasyonu

Öz

Türkiye, tahıllar, baklagiller ve diğer
pek çok üretim hacmi yüksek ürün için önemli bir genetik çeşitlilik ve/veya
orijin merkezidir. Anavatanı konusunda kesinlik bulunmayan börülcenin [Vigna
unguiculata (L.) Walp.] Afrika orijinli olduğu görüşü
hakimdir. Börülce ülkemizde yetiştirilmeye başlandıktan sonra ülke geneline
yayılmıştır. Ülkemizde, doğal seleksiyon ve çiftçilerin uyguladığı yapay
seleksiyon baskısı ile yetiştirildiği yörelerde zaman içerisinde o yöreye özgü
olan ve yine o yöreye ait isimlerle anılan börülce populasyonları meydana
gelmiştir. Ancak, özellikle uç ve uzak alanlarda Türkiye’de yerel çeşitlerin
toplam sayısı azalmaktadır. Türkiye; arasında börülcenin de bulunduğu pek çok
bitki için mikro gen merkezi niteliği taşır. Ek olarak, küresel ısınma nedeniyle, börülcenin önemi suyun kısıtlı olduğu alanlarda yetiştirilebilecek alternatif bir ürün olarak da artmaktadır.

Araştırmada amaç,
Türkiye orijinli börülce [Vigna
unguiculata (L.) Walp.]
yerel
çeşitlerinin survey-toplama ve morfolojik karakterizasyonunu yaparak durum
tesbitinde bulunmak ve bu sayede aksesyonların ıslah programlarında
sürdürülebilir kullanımını sağlamaktır. Araştırmada, Türkiye'de börülce
çeşitliliği göz önüne alınarak, börülce populasyonları için
survey, toplama, üretim/yenileme ve ETAE-Ulusal Gen Bankası’nda soğuk
koşullarda ex-situ koruma
agro-morfolojik tanımlalar yapılarak kullanıma sunulmuştur.  Ege ve Akdeniz bölgelerinden 2008-2009
yıllarında toplanan 102 materyal kalitatif ve kantitatif 48 agro-morfolojik karakter
bakımından 2009’da ana ürün döneminde değerlendirilmiştir. Materyal incelenen
karakterler açısından yüksek varyasyon göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Börülce, [Vigna unguiculata (L.) Walp., , yerel çeşit, populasyon, aksesyon, morfolojik karakterizasyon, agro-morfolojik karakterler, genetik çeşitlilik, tarımsal biyolojik çeşitlilik

Kaynakça

• Addo-Quaye, A.A., A.A. Darkwa, and M.K.P. Ampiah. 2011. Performance of Three Cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.] Varieties in two Agro-Ecological Zones of the Central Region of Ghana I: Dry Matter Production and Growth Analysis, APRN Journal of Agricultural and Biological Science, Vol. 6, No:2, February 2011.
• Açıkgöz, N., M. E. Akkaş, A. F. Moghaddam ve K. Ozcan. 1994. Tarist. PC'ler icin bir agro istatistik program. Tarla Bitkileri Kongresi. 25-29 Nisan 1994. Bornova-İzmir.
• Akdağ, C., K. Gül ve O. Düzdemir. 1996. Börülcenin [Vigna sinensis (L.) ENDL.] Tokat-Kozova Şartlarına Adaptasyonu ve Uygun Ekim Zamanının Belirlenmesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2: 343-357.
• Anonymous. 1983. Descriptors for cowpea, International Board for Plant Genetic Resources, Cowpea Descriptors, IBPGRI Secreteriat, Rome.
• Anonymous. 2009. Key Access and Utilization Descriptors for Cowpea Genetic Resources, International Board for Plant Genetic Resources, Cowpea Descriptors, IBPGRI Secreteriat, Rome.
• Boz, A.R.. 2006. Çukurova Koşullarında Ayçiçeği ve Börülcenin Hasıl Olarak Birlikte Yetiştirilme Olanaklarının Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Doktora tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Adana.
• Ceylan, A. ve H. Sepetoğlu. 1984. Börülce Kültür Türleri Üzerinde Araştırmalar, E.Ü.Z.F. Dergisi 21 (2): 5-19.
• Cinsoy, A.S., N. Açıkgöz, M. Yaman ve A. Kıtıkı. 1997. Ege Bölgesinden Toplanan Nohut Genetik Kaynakları Materyalinin Karakterizasyonu: II Kalitatif Karakterler. Anadolu 7 (2): 1-14.
• Clifford, H. T. and W. Stephenson. 1975. An introduction to numerical classification, Academic Press, Quebec, Canada. Daşgan, Y., S. Koç, B. Ekici, H. Aktaş, K. Abak. 2006. Bazı fasulye ve börülce genotiplerinin tuz stresine tepkileri. Alatarım 5 (1): 23–31.
• Idahosa, D.O., J.E. Alika, and A.U. Omoregie. 2010. Genotypic Variability for Agronomic and Yield Characters in Some Cowpeas [Vigna unguiculata (L.) Walp.]. Academia Arena 2(5):22-26.
• Labarauskas, C.K., P. Shouse, L.H. Stolzy, M.F. Handy. 1981. Protein and Free Amino Acids in Field Grown Cowpea Seeds as Affected by Water Stress at Various Growth Stages, Plant and Soil 63: 355-368.
• Lobato, A.K.S., R.C.L. Costa, N.C.F. Oliveira, B.G. Santos Filha, M.C. Gonçalves-Vidigal, P.S. Vidigal Filho, C.R. Silva, F.J.R. Cruz, P.M.P. Carvalho, P.C.M. Santos, A. Gonela. Plant and Soil Environment 55 (4): 139-145.
• Nielsen, S.S., W.E. Brandt, and B.B. Singh. 1993. Genetic variability for nutritional composition and cooking time of improved cowpea lines. Crop Science 33: 469-472.
• Ntombela, Z. 2012. Growth and Yield Responses of Cowpeas (Vigna unguiculata L.) to water Stress and Defoliation. Master Thesis. School of Agricultural, Earth and Environmental Sciences, College of Agriculture, Engineering and Science Uni. of Kwazulu- Natal, South Africa, December, 2012.
• Odedina, J.N., T. O. Fabunmi, S. O. Adigbo, S. A. Odedina, R. O. Kolawole.2014. Evaluation of cowpea varieties [Vigna Unguiculata (L.) Walp.] for intercropping with okra (Abelmoschus esculenta, L Moench). American Journal of Research Communication (2): 91-108.
• Omid, S. 2009. The Influence of Water Stress on Biomass and Harvest Index in Three Mung Bean [Vigna radiate (L.) R. Wilczek] Cultivars. Asian Journal of Plant Sciences 8 (3): 245-249.
• Pekşen, A., E. Pekşen, H. Bozoğlu, 2002. Effect of sowing dates on yield and quality of cowpea (Vigna unguiculata Walp.) genotypes grown in greenhouse. Acta Horticulturae 579: 351-354.
• Pekşen, E. and C. Artık. 2004. Comparison of Some Cowpea (Vigna unguiculata, L.) Genotypes from Turkey for Seed Yield and Yield Related Characters. Journal of Agronomy 3 (2): 137-140.
• Pekşen, E., C. Artık, B. Palabıyık. 2005. Determination of genotypical differences for leaf characteristics in cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.] genotypes. Asian Journal of Plant Sciences 4 (2): 95-97.
• Pekşen, 2007, Yield performance of cowpea cultivars under rainfed and irrigated conditions, International Journal of Agricultural Research 2 (4): 391-396.
• Sert, H. 2011. Hatay İli Ekolojik Şartlarında Börülce [Vigna sinensis (L.) Savi] Çeşitlerinin Tane Verimi ve Bazı Tarımsal Özellikleri Üzerine Farklı Bitki Sıklıklarının Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Konya.
• Sneath, P.H.A. and R.R. Sokal. 1973. Numerical Taxonomy. The Principles and Practice of Numerical Classification. Freeman, San Fransisco, USA.
• Sousa-Majer M. J., N.C. Turner, D.C. Hardie, R.L. Morton, B. Lamont and T. J. V. Higgins. 2004. Response to water deficit and high temperature of transgenic peas (Pisum sativum L.) containing a seedspeciouec a-amylase inhibitor and the subsequent effects on pea weevil (Bruchus pisorum L.) survival. Journal of Experimental Botany 55 (396): 497-505.
• Sözen,Ö., H. Özçelik, ve H. Bozoğlu 2014, Doğu Karadeniz Bölgesi Yerel Fasulye Populasyonlarının Karakterizasyonu ve Morfolojik Değişkenliğin Ortaya Konması. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 7 (1): 29-36.
• Steel, R. G. D., and J. H. Torrie. 1980. Principles and procedures of statistics. A biometrical approach. Mc Grow-Hill Book Co. New York, USA.
• Şehirali, S., T. Erdem, Y. Erdem, D. Kenar. 2005. Damla Sulama Yöntemi ile sulanan fasulyenin su kullanım özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi 11 (2): 212-216.
• Tan, A. 1983.Sayısal Taksonomik Yöntemlerle Varyasyonun Saptanması. EBZAE, 30. Menemen, İzmir.
• Tan, A. 2010. State of Plant Genetic Resources for Food and Agriculture. Second Report of Turkey on Conservation and Sustainable Utilization of Plant Genetic Resources For Food and Agriculture. Meta Basım. Bornova.
• Tchiagam, J.N., J.M. Bell, A.M. Nassourou, N.Y. Nijintang, E. Youmbi. 2011. Genetic Analysis of Seed Proteins Contents in Cowpea [Vigna unguiculata (L.) Walp.]. African Journal of Biotechnology 10 (16): 3077-3086.
• Ünlü, H. Ve H. Padem. 2005. Börülce [Vigna unguiculata (L.) Walp.] Çeşitlerinde Farklı Ekim Zamanlarında Sulu ve Kurak Koşullarda Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 9 (3): 83-91.
• Ünlü, H. Ö., H. Ünlü and H. Padem. 2006. Isparta ve yöresinde yetiştirilen börülcelerin [Vigna unguiculata L. Walp.] tohum ve bitkisel özelliklerinin saptanması, VI. Sebze Tarımı Sempozyumu, Kahramanmaraş.
• Yagoob, H. and M. Yagoob. 2014. The effects of Water Deficit Stress on Protein Yield of Mungbean Genotypes. Peak Journal of Agricultural Science Vol. 2 (3): 30-35.