Türlerarası Melezleme Yoluyla Lahana Kök Uru (Plasmodiophora brassicae Woronin)'na Karşı Dayanıklı Hatların Geliştirilmesinde Embriyo Kültür Tekniğinin Kullanım İmkanı

Yıl 2018, Cilt: 28 Sayı: 1, 56 - 61, 15.05.2018

Orhan Kurt , Ayten Demir

Öz

ÖZ: Bu araştırma Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde
2010 ve 2014 yılları arasında yürütülmüştür. Lahana kök ur hastalığına (Plasmodiophora brassicae) karşı
dayanıklı hatların B. oleraceae L.
ve B. rapa L arasında türlerarası
melezleme yoluyla geliştirilmesi anacıyla yapılan bu çalışmada; B. oreacea L. var. Dürme ve ECD-1,
ECD-2, ECD-3 ve ECD-4 olmak üzere B.
rapa L. hatları arasında 831 çiçek melezlenmiştir. Bu melezlemeden oluşan
2663 primitif embriyo besi ortamına aktarılmıştır. Besi ortamına aktarılan
ebriyolardan toplam 813 adet haploid ve 348 adet double haploid melez bitki
elde edilmiştir. Elde edilen double haploid bitkilerden vernalizasyon sonrası
toplam 162 bitki sera koşullarına aktarılmış ve çiçeklenme periyodunda
kendileme yapılmıştır. DurmexECD-4 melez kombinasyonuna ait 8 melez bitkiden
toplam 293 tohum elde edilmiştir. Kök ur hastalığına dayanıklılık durumunu test
etmek amacıyla, elde edilen tohumlar ekilerek 95 melez double haploid bitki
yetiştirilmiştir. Testleme sonrası lahana kök ur hastalığına dayanıklılık
gösteren 33 bitkiden oluşan bir gen havuzu oluşturulmuştur.

 

Anahtar Kelimeler

Lahana kök uru hastalığı, Plasmodiophora brassicae, türlerarası melezleme, embriyo kültürü.

Possibility of the Use of Embryo Culture Technique to Improve Resistant Lines Against Cabbage Clubroot (Plasmodiophora brassicae Woronin) via Interspesific Hybridization

Öz

ABSTRCT: This
research was carried out at Ondokuz Mayıs University between 2010 and 2014.
Breeding of resistant lines against to clubroot (Plasmodiophora brassicae) via interspesific hybridisation between B. oleraceae L. and B. rapa L. In these research; 831
flowers were hybridisated between B.
oreacea L. var. Dürme and B. rapa
L. Lines ECD-1, ECD-2, ECD-3 and ECD-4. 2663 primitif embrios were transfered
to medium and produced 813 haploid and 348 double haploid plants. 162 double
haploid plants trasfered green condition after vernalisation and self crossing
was done in flowering condition. 293 seeds were harvested from 8 hybrid plants
from DurmexECD-4 hybrid combination. In order to test the endurance status of
cabbage clubroot disease, 95 hybrid double-haploid plants were cultivated by
seeding the obtained seeds. After the test, a gene pool was formed, consisting
of 33 plants that tolerate cabbage root disease

Anahtar Kelimeler

Cabbage clubroot disease, Plasmodiophora brassicae, interspecific hybridization

Kaynakça

• Anonim. 1995. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Zirai Mücadele Teknik Talimatları. Cilt 2. Ankara.
• Anonim. 2005. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, 2005 Yılı Bitki Koruma Programı ve Uygulama Prensipleri. Ankara.
• Anonim. 2014a. Tarımsal Yapı ve Üretim. www.tuik.gov.tr (erişim 23.06.2017).
• Anonim. 2014b. Lahana Kök-uru Hastalığı. Tarım ve Ziraat Bilgi Bankası. Tarım Ziraat.com.
• Anonymous. 2011. http://en.wikipedia.org/w/index.php? title=Brassica&oldid (erişim 03.02.2017).
• Anonymous. 2013. http://www.Fao.org/statistics/databases/en/ (erişim 23.06.2017).
• Brown, D. C. W., and A. Atanassov. 1985. Role of Genetic Background in Somatic Embryogenesis in Medicago. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 4: 111-122.
• Can, E., N. Çeliktaş ve R. Hatipoğlu. 2000. Adi Yalancıdarı (Paspalum dilatatum Poir.) Bitkisinin Genç Salkımlarından Kallus Oluşumu ve Bitki Rejenerasyonuna Genotip ve 2,4-D Konsantrasyonunun Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Turk J. Agric For, 24: 113-119. TUBİTAK.
• Hanzel, J. J., P. Miller., M. A. Brinkman, and E. Fendos. 1985. Genotype and Media Effects on Callus Formation and Regeneration in Barley. Crop Science 25: 27-31.
• Kurt, O., H. Uysal., A. Demir ve R. Kılınç. 2010. Embriyo Kültürü ile Yemeklik Yağ Kalitesi Yüksek Keten (L. Usitatissımum L.) Çeşitlerinin Geliştirilmesi Üzerinde Bir Araştırma. Uluslar arası Katılımlı 20. Ulusal Biyoloji Kongresi. 21-25 Haziran. Denizli.
• Kurt, O. 2015. Bitki Islahı. OMU, Ziraat Fakültesi Yayınları, Ders kitabı No: 43 (5. Basım).
• Murashige, T., and F. Skoog. 1962. A Revised Medium for Rapid Growth and Bioassays with Tabacco Tissue Cultures. Plantarum 15: 473-497.
• Porth, G., F. Mangan., R. Wick, and W. Autio. 2003. Evaluation of Management Strategies For Clubroot Disease of Brassicae Crops.
• Vegetable Notes. March 2003. Volume 13, No:25 University of Massachusetts, Amherst MA (http: //www.umassvegetable. org/ newsletters /archive/ 2003/ 2003_03. pdf).
• Walker, J. C. 1952. Diseases of Vegetable Crops. McGraw-Hıll Book Company, Inc. New York. Toronto. London.
• Zhou, W. J., and L. W. Zhang. 2001. Oilseed rape. pp.78-95. In: Wu J. L., Zhang G. P. (Eds.), Seed Production and Quality Control in Crops, Zhejiang University Press, Hangzhou, China.