Relationships between Cattle Feeding Practices and Sizes of Cattle Enterprises in Eyyubiye County of Şanlıurfa Province

Yıl 2023, Cilt: 33 Sayı: 1, 122 - 133, 29.06.2023

Soner Doğanay , Mete Yanar

https://doi.org/10.18615/anadolu.1308541

Cited By: 1

Öz

The purpose of the research is to determine the problems and solutions by revealing the associations between cattle feeding practices, feeds used, feeding methods, and farm sizes in cattle enterprises in central Eyyubiye district of Şanlıurfa province. For this aim, the survey data that were carried out with 135 randomly selected enterprises were analyzed using the frequency analysis method, the Chi-square independence test. Based on these findings, it was found out that while 40.2% of enterprises within the scope of the research cultivated forage crops, 59.8% of them did not grow fodder crops. A significant (P<0.05) relationship between size of enterprises and fodder crops production were determined, and as the enterprise size increased, the proportion of enterprises that grew their own forage plants also increased. Furthermore, it was determined that the size of enterprises had a very significant impact on silage production (P<0.01) and as the quantity of cattle in enterprises increased, the proportion of enterprises engaged in silage production also increased. It was revealed that in 58.5% of the enterprises, breeders produced concentrate feed on their own farms by purchasing feed raw materials from outside, but buy ready-made concentrated feed from outside when their production does not meet their needs. Additionally, it was also found that there are important technical knowledge deficiencies in animal feeding issues in the district and that feeding practices that meet the nutritional needs of cattle in different physiological periods are not carried out. For this reason, it was concluded that improving the technical knowledge and skills of breeders as a consequence of increasing the effectiveness and extension of training activities by relevant agricultural organisations, as well as encouraging the production of silage and forage crops in Eyyubiye district, will contribute to the development of cattle breeding in the region.

Anahtar Kelimeler

Şanlıurfa, cattle enterprises, animal feeding, silage, forage crops

Şanlıurfa İli Eyyubiye İlçesi Sığırcılık İşletmelerinde Sığır Besleme Alışkanlıkları ile İşletme Büyüklüğü Arasındaki İlişkiler

Öz

Bu araştırmanın amacı, Şanlıurfa ili merkez Eyyubiye ilçesinde bulunan sığırcılık işletmelerinde sığır besleme uygulamaları, bu amaçla kullanılan yemler ve yemleme yöntemleri ile işletme büyüklükleri arasındaki ilişkilerin ortaya konularak, ilgili sorunları ve çözüm önerileri belirlemektir. Bu amaçla şansa bağlı olarak seçilen 135 yetiştiriciyle anket yapılarak, frekans analiz metodu ve Ki-kare Bağımsızlık testi ile veriler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, araştırma kapsamındaki işletmelerin %40,2'sinde yem bitkisi yetiştiriciliği yapılırken, %59,8'in de ise yapılmadığı saptanmıştır. İşletme büyüklüğü ile işletmelerin yem bitkisi üretimi yapmaları arasında önemli (P<0,05) bir ilişkinin bulunduğu ve işletme ölçeği büyüdükçe kendi ihtiyacı için yem bitkisi yetiştiren işletmelerin oranının da arttığı belirlenmiştir. Ayrıca, işletme büyüklüğünün silaj üretimine çok önemli derecede etkili olduğu (P<0,01) ve işletmelerdeki sığır sayısı arttıkça, silaj üretimi yapan işletmelerin oranının arttığı belirlenmiştir. İşletmelerin %58,5’inde yetiştiriciler dışarıdan yem ham maddeleri satın alarak kendi çiftliklerinde kesif yem üretimini yaptıkları, ancak üretimleri ihtiyaçlarını karşılamadığı zaman dışardan hazır konsantre yem satın aldıkları tespit edilmiştir. Ayrıca, hayvan besleme ve yemleme konularında önemli teknik bilgi eksikliklerinin olduğu, sığırların değişik fizyolojik dönemlerdeki besin madde ihtiyaçlarını karşılayabilecek yemleme uygulamalarının yapılmadığı da belirlenmiştir. Bu nedenle ilgili tarımsal kuruluşlar tarafından eğitim çalışmalarının etkin bir şekilde yapılması ve yaygınlaştırılması ile yetiştiricilerin bilgi ve becerilerinin arttırılmasının yanı sıra silaj üretiminin Eyyubiye ilçesinde teşvik edilmesinin bölge sığırcılığının kalkınmasına katkıda bulunacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şanlıurfa, sığırcılık işletmeleri, hayvan besleme, silaj, yem bitkileri

Kaynakça

• Akkuş, Z. 2009. Konya ilindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı, Konya.
• Akman, N. ve M. Özder. 1992. Tekirdağ ilinde ithal ineklerle çalışan işletmelerin durumu ve sorunları. Trakya Bölgesi I. Hayvancılık Sempozyumu, Hasat Yayıncılık, 8-9 Ocak-1992. Tekirdağ. s. 51-61.
• Aydın, M. K., ve M. Keskin. 2019. Muğla ilinde süt sığırı yetiştiriciliğinin mevcut durumu, bazı verim ve yapısal özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 59(2):57-63.
• Aydın, R., O. Güler., M. Yanar, A. Diler, R. Koçyiğit, M. Avcı. 2016. Erzurum ili Hınıs ilçesi sığırcılık işletmelerinin barınak özellikleri üzerine bir araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi. 19(1): 98-111.
• Aydın, R., Yanar, M., Diler, A., Koçyiğit, R., Özdemir, V. F. and M. Tosun. 2022. Feed usage and feeding practices in cattle farms in İspir county of Erzurum province. Atatürk University Journal of Agricultural Faculty. 53(2):105-113.
• Aygül, H. ve K. Özkütük. 2012. Malatya ili süt sığırcılığı ve sığır besiciliğinin yapısı. Adana Veteriner Kontrol Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2(1): 7-11.
• Ayman, H. 2014. Kahramanmaraş ili merkez ilçede süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri, sorunları ve çözüm önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Sütçü İmam Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.
• Bakır, G. 2002. Van İlindeki özel süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal durumu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 12(2): 1-10.
• Bakır, G. ve F. Han. 2014. Yalova ilindeki işletmelerin yapısal özelliklerini etkileyen faktörler: Yem ve besleme alışkanlıkları. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 1:55-62.
• Bakır, G. ve M. Kibar. 2019. Muş ili süt sığırcılığı işletmelerinde ırk tercihi ve etkileyen faktörler. Mediterranean Agricultural Sciences. 32(2):257-262.
• Bogdanović, V., R. Dedović, P. Perišić, D., Stanojević, M.D. Petrović, S. Trivunović, D. Kučević, M.M. Petrović. 2012. An assessment of dairy farm structure and characteristics of dairy production systems in Serbia. Biotechnology in Animal Husbandry, 28(4): 689-696.
• Boyar, S. ve H. Yumak. 2000. Isparta ve Burdur illeri süt sığırcılığı işletmelerinde kaba ve karma yem mekanizasyon düzeyi, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl University Journal of Agricultural Sciences. 10(1):11-18.
• Boz, İ. 2013. Doğu Akdeniz Bölgesinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısı, sorunları ve çözüm önerileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi 16(1):24-32.
• Çapadağ, M. 2017. Erzurum ili Yakutiye ilçesi büyükbaş hayvancılık işletmelerinin yapısal özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Daş A, H. İnci, E. Karakaya, ve A.Y. Şengül. 2014. Bingöl ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine bağlı sığırcılık işletmelerinin mevcut durumu. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3):421-429.
• Demir, P., D. Aksu Elmalı, S. Işık, R. Tazegül, ve C. Ayvazoğlu. 2013. Kars ili süt sığırcılık işletmelerinde yem kullanımı ve hayvan besleme alışkanlıklarının ekonomik önemi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 8(3), 229-236.99
• Diler, A., R. Koçyiğit, M. Yanar, R. Aydin, O. Güler, ve M. Avcı. 2016. Erzurum ili Hınıs ilçesi sığırcılık işletmelerinde sığır besleme uygulamaları üzerine bir araştırma. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(1): 149-156.
• Diler, A., M. Yanar, V. F. Özdemir, R. Aydın, R. Koçyiğit, and A. Yilmaz. 2022. A study on cattle feeding practices and habits of cattle enterprises in central county of Ağrı Province. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 10(6): 1083-1088.
• Diler, A., R. Koçyiğit, M. Yanar, R. Aydın, ve O. Güler. 2018. Erzurum ili Narman ilçesi sığır yetiştiricilerinin sığır besleme tercihleri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1):341-349.
• Dou, Z., D.T. Galligan, J.C.F. Ramberg, C. Meadows, and J.D. Ferguson. 2001. A survey of dairy farming in Pennsylvania: Nutrient management practices and implications. Journal of Dairy Science. 84(4): 966-973.
• Elmaz, Ö., M. Saatcı, M.Ö Metin, ve C. Sipahi. 2010. Burdur İli Süt Sığırcılığı ve Özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü 0038-NAP-08 no’lu proje raporu, Burdur.
• Güler, D. 2019. Süt sığırcılığı işletmelerinde tedarik zinciri yönetimi uygulamaları: İzmir ve Manisa örneği. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. İzmir. 174 s.
• Kaygısız, A. ve R. Tümer. 2009. Kahramanmaraş ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri: 3. Hayvan besleme alışkanlıkları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 12(1): 48-52.
• Kılıç, O. ve G.A .Eryılmaz. 2020. Samsun ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri. Türk Tarım Doğa Bilimleri Dergisi. 7(3): 637-645.
• Kibar, M. and G. Bakır. 2020. Determining Feeding Habits in Fattening Farms in Muş Province. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 30(2): 229-244.
• Koçyiğit, R., A. Diler, M. Yanar, O. Güler, R. Aydın, ve M. Avcı. 2015. Erzurum ili Hınıs ilçesi sığırcılık işletmelerinin yapısal durumu: çiftlik yönetimi ve buzağı yetiştirme uygulamaları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 5(4): 85-97.
• Kurt, Ö., O. Şahin, Ö.B. Çoban. 2020. Muş ili merkez ilçesi sığırcılık işletmelerinde ineklerin ve buzağıların beslenmesi açısından mevcut durum ve çözüm önerileri. Akademik Ziraat Dergisi. 9(2): 337-344.
• Oğuz, F.K., M.N., Oğuz ve C. Sipahi. 2013. Burdur ili süt sığırcılık işletmelerinde hayvan besleme ve beslenme hastalıklarına ilişkin yapısal durum. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi. 84(2): 7-19.
• Önal, A. R. ve M. Özder. 2008. Edirne ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye işletmelerin yapısal özellikleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 5(2): 197-203.
• Özhan, M., N. Tüzemen, ve M. Yanar. 2009. Büyükbaş Hayvan Yetiştirme (Süt ve Et Sığırcılığı) (Düzeltilmiş 5. Baskı), Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Ders Notu Yayın No:134.
• Özsağlıcak, S., and Yanar, M., 2021. Feed usage and cattle feeding practices in cattle enterprises in the Eastern Anatolia Region: The case of central County of Erzincan Province, Journal of Animal Science and Products. 4 (2):136-152.
• Öztürk, O., C. Şen, ve B. Aydın. 2019. Hayvancılık işletmelerinin yem bitkileri yetiştiriciliği ve mera kullanım alışkanlıklarının karşılaştırmalı analizi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 28(1): 29-38.
• Sezer, Y., E. Baytok, A. Akçay. 2020. Nevşehir ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısı ve hayvan besleme uygulamaları yönünden değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 17(3): 235-241.
• SPSS. 2013. SPSS Statistics for Windows, Version 22.0. Armonk, NY: IBM Corp. USA.
• Soyak, A., M.İ. Soysal ve E.K. Gürkan. 2007. Tekirdağ İli Süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri ve bu işletmelerin Siyah Alaca süt sığırı popülasyonunun çeşitli morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi. 4(3): 297-305.
• Şahin, K. 2001. Kayseri ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri ve pazarlama sorunları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi. 11(1): 79-86.
• Tapkı, N., A. Kaya, İ., Tapkı, E. Dağıstan, T. Çimrin, M.H. Selvi. 2018. Türkiye’de büyükbaş hayvancılığın durumu ve yıllara göre değişimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 23(2): 324-339.
• Tatar, A.M. 2007. Ankara ve Aksaray damızlık sığır yetiştiricileri il birliklerine üye süt sığırcılığı işletmelerinin yapısı ve sorunları. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı. Ankara.
• Tugay, A. ve G. Bakır. 2009. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 40 (1): 37-47.
• Tugay, A. ve G. Bakır. 2008. Giresun yöresindeki sığırcılık işletmelerinde kullanılan yem çeşitleri ve hayvan besleme alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 39(2): 231-239.
• TUİK. 2022a. Türkiye İstatistik Kurumu, veri Portalı. 2021 kesilen hayvan sayısı ve et üretim miktarı. https//data. tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Tarim-111
• TUİK. 2022b. Türkiye İstatistik Kurumu, Veri Portalı. Süt üretim miktarı 2020 ve sonrası. Retrieved from https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Tarim-111
• TUİK, 2023 c. Türkiye İstatistik Kurumu. Hayvancılık İstatistikleri. http://www.tuik. gov.tr.
• Vural, Y. 2018. Kırıkkale yöresindeki bazı büyükbaş hayvan yetiştiricilerinin vermiş olduğu bilgilere ve işletmelerin uygulamış oldukları yöntemlere dayanarak büyükbaş hayvan yetiştiriciliği ve beslenme durumunun değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Ana Bilim Dalı. Kırıkkale.
• Yeşil, Z. 2015. Iğdır ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye merkez ilçe tarım işletmelerinin mevcut durumu ve yapısal özellikleri. Yüksek Lisans Tezi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Zootekni Ana Bilim Dalı. Iğdır.
• Yıldız N ve H. Bircan. 2006.Uygulamalı İstatistik. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.