TÜRKİYE İLE AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ 10 EKONOMİNİN ARGE-BÜYÜME İLİŞKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 81 - 95, 17.06.2020

İsmail Tolga Kaya , Muhterem Çağdaş Abay

Öz

Çalışmada Ar-Ge ile büyüme arasındaki ilişki Cobb Douglas üretim fonksiyonuna göre oluşturulan model ile ortaya konmaktadır. Avrupa Birliği üyesi en büyük 10 ekonomi ve Türkiye’nin 1996-2018 verileri analiz edilmiştir. Analizde kullanılan ekonometrik yöntemler ise sabit etkiler modeli, rassal etkiler modeli, GMM ve system GMM’dir. Sonuç olarak büyüme en çok kamunun Ar-Ge harcamaları payındaki artış etkilediği görülmüştür. Kamu Ar-Ge harcamalarının artması büyümeyi diğer değişkenlere oranla daha fazla artırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ar-Ge büyüme ilişkisi, Panel data ekonometrisi, GMM, Sistem GMM, Sabit Etkiler Modeli, Rassal Etkiler Modeli

Kaynakça

• Adaçay, F. R. (2007). Bilgi Ekonomisine İlişkin Temel Göstergeler Açısından Avrupa Birliği Ve Türkiye’nin Karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 185-204.
• Aghio, P. ve Howitt, P. (1992), “A Model of Growth Through Creative Destruction”, Econometrica, 60(2), 323-331.
• Akbulak, Y. ve Akbulak, S. (2010). "Türkiye'nin Rekabet Gücü Bağlamında Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) Faaliyetlerinin Özendirilmesi", Finans Politik Ekonomik Yorumlar Dergisi, Haziran 2010.
• Altın, O. ve Kaya, A. (2009), “Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişkisinin Analizi”, Ege Akademik Bakış, 9(1), ss. 251-259.
• Arellano, M., Bond, S. (1991). Some tests of specification for panel data: Monte carlo evidence and an application to employment equations. Review of Economic Studies, No: 58, ss. 277-297.
• Arellano, M., Bover, O. (1995). Another look at the instrumental variable estimation of error-coponents models. Journal of Econometrics, No: 68, ss. 29-51.
• Atalay, S. S. (2007). Yeni Avrupa Birliği Ülkelerinde ve Türkiye’de Reel Yakınsama. Ankara, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uzmanlık Yeterlilik Tezi.
• Baltagi, Badi. H., (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, John Wiley & Sons Ltd., West Sussex, England
• Bilbao-Osorio, B. ve Rodriguez-Peso, A. (2004), “From R&D to Innovation and Economic Growth in the EU”, Growth and Change, 35 (4), 434-455.
• Blundell, R. ve Bond, S. (1998). Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models. Journal of Econometrics, C: 87, ss. 115-143.
• Blundell, R., Bond, S. ve Wındmeijer, F. (2000). Estimation in dynamic panel data models: improving on the performance of the standard GMM estimator.
• European Comission, “Lisbon Strategy evaluation document”, 2010, https://ec.europa.eu/archives/growthandjobs_2009/pdf/lisbon_strategy_evaluation_en.pdf Erişim: 30/12/2019
• Eurostat, “Which Member States have the largest share of EU’s GDP?” (https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/DDN-20180511-1?inheritRedirect=true) Erişim: 12.05.2019
• Eurotat,Glossary,https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Glossary:Lisbon_Strategy Erişim: 30.12.2019.
• Freimane, R. & Bāliņa, S. (2016). Research and development expenditures and economic growth in the EU: A panel data analysis. Economics and Business, 29(1), 5-11.
• Genç, M. C. ve Atasoy, Y. (2010), “Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi” The Journal of Knowledge Economy& Knowledge Management, Volume:V/II, Fall 2010.
• Grene, William H., (2003). Econometric Analysis, 5th Edition, Prentice Hall, New Jersey
• Griliches, Z., (1998). R&D and Productivity: The Econometric Evidence, National Bureau of Economic Research, Inc, https://EconPapers.repec.org/RePEc:nbr:nberbk:gril98-1, ss.251-258, Erişim tarihi: 20 Ocak 2020.
• Guellec, D. ve Potterie, B.P. (2001), “R&D and Productivity Growth: Panel Data Analysis of 16 OECD Countries”, OECD Economic Studies, No. 33, 2001/II, 103-126.
• Gujarati, D. (2004). Basic Econometrics, Fourth Edition, (The Mcgraw-Hill Companies).
• Gülmez A. ve Akpolat A.G. (2014). AR-GE & İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği için Dinamik Panel Veri Analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.14(2), ss. 1-17.
• Gülmez, A., Yardımcıoğlu, F. (2012), “OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcaması ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010)” Maliye Dergisi, No:163, July-December 2012, pp.335-353.
• Hsiao, Cheng, (2002). Analysis of Panel Data, Cambridge University Press, Second Edition, NewYork
• Inekwe, J. N. (2015). The Contribution of R&D Expenditure to Economic Growth in Developing Economies. Social Indicators Research, (3), 727-745.
• Kalça, A., Atasoy, Y. (2008), “Ekonomik Büyüme Aracı Olarak Bilgi Yayılımları ve İnovasyon”, Bilgi, Ekonomi ve Yönetim, Edt. İ.G. Yumuşak, Tübitak Yayınları, C.I, Vol.I., s.111-125.
• Kacprzyk, A., ve Świeczewska, I. (2018). Is R&D always growth-enhancing? Empirical evidence from the EU countries. Applied Economics Letters, 1–5. Lucas, R.E. (1988), “On Mechanism of Economic Development”, Journal of Monetary Economics, 22(1), 3-42.
• OECD (2008), OECD Factbook 2008: Economic, Environmental and Social Statistics, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/factbook-2008-en.
• Özcan, B. ve Arı, A. (2014). Araştırma-Geliştirme Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Maliye Dergisi, 166(1), 39-55.
• Özer, M., ve Çiftçi, N. (2009). Ar-Ge Harcamaları Ve İhracat İlişkisi: OECD Ülkeleri Panel Veri Analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 39-50.
• Romer, P.M. (1986), “Increasing Returns and Long-Run Growth”, Journal of Political Economy, 94(5), 1002-1037.
• Romer, Paul M., (1987). “Growth Based On Increasing Returns Due To Specialization”, The American Economic Review, Vol. 77, No.2, Papers and Proceeding of the Ninetyninth Annual Meeting of the American
• Romer, P.M. (1990), “Endogenous Technonogical Change”, Journal of Political Economy, 98(5), 71-102.
• Sadraoui, T. ve Zina, N. B. (2009). “A Dynamic Panel Data Analysis for R&D Cooperation and Economic Growth”. International Journal of Foresight and Innovation Policy, 5 (4): 218‐233.
• Samimi, A. J. & Alerasoul, S. M. (2009). R&D and Economic Growth: New Evidence From Some Developing Countries. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3(4), ISSN: 1991-8178, pp.3464-3469
• Soto, M. (2007). System GMM estimation with a small number of individuals. Institute for Economic Analysis, Barcelona.
• The World Bank, (https://data.worldbank.org/) Erişim: 12.11.2019
• TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri, (http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046) Erişim: 12.11.2019
• Verbeek, Marno, (2004). A Guide to Modern Econometrics, 2.ed., John Willey & Sons Ltd
• Wu, Y., Zhou, L. (2007), “Cointegration and Causality Between R&D Expenditure and Economic Growth in China: 1953-2004” International Conference on Public Administration, 76.
• Zachariadis, M. (2004). “R&D Induced Growth In The OECD?”. Review of Development Economics, 8(3), pp 423-439.