Wagner Kanununun Geçerliliğinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 68 - 92, 24.04.2024

İbrahim Halil Uçar , Serhat Uzan

https://doi.org/10.59293/anadoluiid.1450105

Öz

Wagner Kanunu iktisadi büyümenin kamu harcamaları ile pozitif bir ilişki içinde olduğunu ifade eder. Bu çalışmanın temel amacı Türkiye ekonomisinin 2006q1-2023q4 dönemi için GSYH ile sosyal harcamalar, bileşik öncü göstergeler, tüketici fiyat endeksi arasında uzun ve kısa dönemli ilişkileri araştırmak ve sosyal harcamalar GSYH bağlantısı üzerinden Wagner Kanununa ilişkin sonuçlar elde etmektir. Bu kapsamda belirtilen değişkenler arasındaki ilişki Granger nedensellik testi, Johansen eşbütünleşme testi ve VAR modeli ile araştırılmıştır. Çalışma sonucunda GSYH ile sosyal harcamalar ve TÜFE değişkenleri arasında karşılıklı Granger nedensellik tespit edilirken, GSYH ile bileşik öncü göstergeler endeksi arasında herhangi bir nedensellik tespit edilememiştir. Johansen eşbütünleşme testi ile yapılan tahminde GSYH ile TÜFE arasında %5 anlamlılık düzeyinde eşbütünleşme tespit edilmiştir. Ayrıca VAR yöntemiyle ile yapılan varyans ayrıştırma ve etki/tepki analizlerinde değişkenler arasında kısa dönem ilişkisinin olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Wagner Kanunu, GSYH, Sosyal harcamalar, Eşbütünleşme, VAR modeli

Evaluation of the Validity of Wagner's Law: The Case of Türkiye

Öz

Wagner's Law states that economic growth is positively correlated with public expenditures. The main objective of this study is to investigate the long-run and short-run relationship between GDP and social expenditures, composite leading indicators and CPI for the period 2006q1-2023q4 of the Turkish economy and to obtain results regarding Wagner's Law through the connection between social expenditures and GDP. In this context, the relationship between the variables mentioned was investigated with the Granger causality test, Johansen cointegration test and VAR model. Granger causality test revealed that there is a bidirectional causality between GDP and social expenditures and CPI, while no causality was detected between GDP and composite leading indicators index. The Johansen cointegration estimation revealed cointegration between GDP and CPI at 5% significance level. In addition, in the variance decomposition and impulse-response analyses conducted with VAR method, it was concluded that there is a short-term relationship between the variables.

Anahtar Kelimeler

Wagner, GDP, Social Expenditures, Cointegration, VAR model

Kaynakça

• Ahsan, S.M., Kwan, A.C. ,Sahni, B.S. (1996). “Cointegration and Wagner's Hypothesis: Time Series Evidence for Canada”, Applied Economics, 28(8): 1055-1058.
• Afxentiou, P.C., Serletis A. (1991). “A Time-Series Analysis of the Relationship Between Government Expenditure and GDP in Canada”, Public Finance Quarterly, 19(3): 316-333.
• Akkaya. M. (2021). “Vector Autoregressive Model and Analysis.” In Adıgüzel Mercangöz, B (Ed.), Applied Econometrics Handbook of Research on Emerging Theories, Models, and Applications of Financial Econometrics. Springer, Cham.
• Al-Faris, A.F. (2002). “Public Expenditure and Economic Growth in The Gulf Cooperation Council Countries”. Applied Economics, 34: 1187-1195.
• Ali, W., Munir, K. (2016). Testing Wagner Versus Keynesian Hypothesis For Pakistan: The Role of Aggregate and Disaggregate Expenditure, University of Central Punjab. MPRA Paper No. 74570.
• Antonis, A., Constantinos, K. Persefoni, T. (2013). “Wagner’s Law Versus Keynesian Hypothesis: Evidence from Pre-WWII”, Panoeconomicus, 4: 457-472.
• Arısoy, İ. (2005). “Türkiye’de Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İlişkisi 1950-2005’’, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2): 63-80.
• Aydın, F.F., Gül, M. (2020). “Türkiye'de Kmau Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi’’, BAİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1): 51-61.
• Aytaç, D., Güran, M.C. (2010). “Kamu Harcamalarının Bileşimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler mi? Türkiye Ekonomisi İçin Bir Analiz’’, Sosyoekonomi 13: 129-152.
• Aworinde, O. B., Onakoya, A.B. (2015). “Testing the Validity of Wagner’s Law in Nigeria: Evidence from Nonlinear Causality’’, Ago-Iwoye Journal of Social and Behavioural Sciences, 4(1): 217-231.
• Babatunde, M.A. (2011). “A Bound Testing Analysis of Wagner’s Law in Nigeria: 1970–2006”, Applied Economics, 43(21): 2843-2850
• Balkı, A., Demir, İ.C. (2019). “Türkiye’de Wagner Kanunu’nun Sınanması: 1960–2016 Dönemi Analizi’’, Vergi Raporu, 234: 11-27.
• Cavicchioli, M., Pistoresi, B. (2016). “Testing Threshold Cointegration in Wagner's Law: the Role of Military Spending”, Economic Modelling, 59: 23-31.
• Cergibozan, R., Çevik, E., Demir, C. (2017). “Wagner Kanunu’nun Türkiye Ekonomisi için Sınanması: Çeşitli Zaman Serisi Bulguları’’, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 625: 75-89.
• Courakis, A.S., Roque, R.M., Tridimias, G. (1993). “Public Expenditure Growth in Greece and Portugal: Wagner’s Law and Beyond”, Applied Economic, 25(1): 125-134.
• Demirbaş, S. (1999). Cointegration analysis—Causality testing and Wagner’s law: the Case of Turkey, 1950-2000, University of Leicester, Discussion Papers in Economics, No. 99/3.
• Duvarcı, Y., Duran, H.E. (2021). “The Relationship Between Transportation Demand and Supply: Granger-Causality Test Using Time-Series Data”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 28(6): 786-801.
• Düzakın, H., Samırkaş, M. (2013). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsasının Avrasya Borsaları ile Entegrasyonu”, Akademik Bakış Dergisi, 35: 1-19.
• Edizdoğan, N., Özhan, Ç., Erhan, G. (2011). Kamu Maliyesi, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Eldemerdash, H., Ahmed, K.I.S. (2019). “Wagner's Law vs. Keynesian Hypothesis: New Evidence from Egypt”, International Journal of Arts and Commerce, 8(3): 1-18.
• Gacener, A. (2005). “Türkiye Açısından Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1): 103-122.
• Gheraia, Z., Benmeriem, M., Abdelli, H.A., Saadaoui, S. (2021). “The Effect of Education Expenditure on Economic Growth: The Case of the Kingdom of Saudi Arabia”, Humanities and Social Sciences Letters, 9(1):14-23.
• Halicioĝlu, F. (2003). “Testing Wagner's law for Turkey, 1960-2000”, Review of Middle East Economics and Finance, 1(2): 129-140.
• Henrekson, M. (1993). “Wagner’s Law-A Spurious Relationship”, Public Finance, 48(3): 406-415.
• Hjalmarsson, E., Österholm, P. (2007). Testing for Cointegration Using the Johansen Methodology when Variables are NearIntegrated, IMF Working Paper, 141.
• Hillman, A.L. (2003). “Public Finance and Public Policy: Responsibilities and Limitations of Government”, Public Choice, 150(1/2): 395-398.
• Huang, C. J. (2006). “Government Expenditures in China and Taiwan: Do They Follow Wagner’s Law?’’, Journal of Economic Development, 31(2): 139-148.
• Jebran, K., Iqbal, A. (2016). “Examining Volatility Spillover Between Asian Countries’ Stock Markets”, China Finance and Economic Review, 4(1): 1-13. İsa, M., Lee, P.S. (2014). Stock Market Integration and the Impact of the Subprime Financial Crisis: A Malaysian Perspective”, Perspective Asian Journal of Business and Accounting, 7(1): 29-54.
• Islam, A.M. (2001), “Wagner's Law Revisited: Cointegration and Exogeneity Tests for the USA’’, Applied Economics Letters, 8(8): 509-515.
• İçen, H. (2021). “Türkiye'de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Asimetrik İlişkinin Analizi’’, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 2(22): 1-18.
• Kar, M., Taban, S. (2001). “Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58(3): 145-169.
• Karaş, G. (2022). “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Wagner ve Keynes Kapsamında Analizi: AB Ülkeleri Örneği”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(2): 777-796.
• Karaş, E. (2020). “Wagner Kanunu’nun BRICS Ülkeleri ve Türkiye Bazında Geçerliliğinin Sınanması”, Maliye Dergisi, 178: 199-223.
• Keho, Y. (2017). “Threshold Cointegration, Asymmetric Causality and Wagner’s law: the African Experience Revisited”, International Journal of Economics and Finance, 9(5): 171-180.
• Köse, C.B., Özen, A. (2022). “Türkiye'de Kamu Harcaması Bileşenlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisi”, Ekonomi, Politika&Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1): 32-52.
• Lamartina, S., Zaghini, A. (2011). “Increasing Public Expenditure: Wagner’s Law in OECD Countries”, German Economic Review, 12(2): 149-164.
• Mann, A. J. (1980). “Wagner’s Law: Econometric Test for Mexico, 1925-1976”, National Tax Journal, 33: 189-201.
• Narayan, P.K., Nielsen, I., Smyth, R. (2008). “Panel Data, Cointegration, Causality and Wagner's law: Empirical Evidence from Chinese Provinces”, China Economic Review, 19(2): 297-307.
• Noyan, E,. Özpençe, İ.A. (2021). “Türkiye’de Wagner Kanunu ve Keynesyen Hipotez İkilemi: 1960-2019 Dönemi”, Maliye Dergisi, 181: 97-111.
• Oktayer, A. (2011). “Türkiye'de Ekonomik Büyüme ve Kamu Harcamaları Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: 1950-2009”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(1): 261-282.
• Oxley, L. (1994), “Cointegration, Causality and Wagner’s Law: A Test for Britain 1870-1913”, Scottish Journal of Political Economy, 41(3): 286-298.
• Polat, M., Olgun, S. (2020). “BIST Endekslerinde Portföy Çeşitlendirmesi: Ortalamada ve Varyansta Nedensellik Analizi”, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2): 204- 216.
• Ram, R. (1986). “Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence from Cross-Section and Time-Series Data”, The American Economic Review, 76(1): 191-203.
• Sağdıç, E.N., Şaşmaz, M.Ü., Tuncer, G. (2020). “Wagner Versus Keynes: Empirical Evidence from Turkey’s Provinces”. Panoeconomicus, 67(5): 657-674.
• Selen, U., Eryiğit, K. (2009). “Yapısal Kırılmaların Varlığında Wagner Kanunu Türkiye İçin Geçerli mi?”, Maliye Dergisi, 156(1): 177-198.
• Şener, O. (2014). Kamu Ekonomisi, Beta Basın Yayım Dağıtım, İstanbul.
• Taşseven, Ö. (2011). “The Wagner’s Law:-Time Series Evidence for Turkey, 1960- 2006”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(2): 304-316.
• Telek, A., Telek, C. (2016). “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Wagner ve Keynesyen Hipotezi Çerçevesinde İncelenmesi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR 16 Özel Sayısı: 628-642.
• Tokatlıoğlu, M., Selen, U. (2019). Maliye Politikası, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Tuna, K. (2013). “Türkiye’de Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Test Edilmesi”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1(3): 54-57.
• Turner. P. (2010). “Power Properties of The CUSUM and CUSUMSQ Tests for Parameter Instability” Applied Economics Letters, 17: 1049–1053.
• Tülümce, S.Y., Zeren, F. (2017). “Türkiye'de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Asimetrik Nedensellik Analizi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(2): 299-310.
• Ulucak, R., Ulucak, Z.Ş. (2014). “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Örneği”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23): 81-98.
• Wagner, A. (1958). “Three Extracts on Public Finance”. In: Musgrave RA, Peacock AT, editors, Classics in the theory of Public Finance, Palgrave Macmillan, UK: 1–15.
• Wang, L., Dumitrescu Peculea, A., Xu, H. (2016). “The Relationship Between Public Expenditure and Economic Growth in Romania: Does it Obey Wagner’s or Keynes’s Law?”, Theoretical and Applied Economics, 23(3): 41-52.
• Yılgör, M., Karahan, Ö., Topdağ, D. (2018). “Türkiye'de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4): 256-271.
• Yüksel, C., Songur, M. (2011). “Kamu Harcamalarının Bileşenleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki ilişki: Amprik Bir Analiz(1980-2010)”. Maliye Dergisi ,161: 365-380.