İklim Değişikliğine Bağlı Göç Edenlerin Hukuki Statüsü: Tuvalu Örneği

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 11 - 28, 29.12.2022

Nilüfer Önen

Öz

İklimin değişmesi; sıcaklığın ve ani hava olaylarının artma sıklığı, buzulların erimesi, deniz seviyesinin yükselmesi, kuraklık gibi birçok çevresel değişimi beraberinde getirmektedir. Bu değişim ekosistemi, insan sağlığını ve gıda güvenliğini olumsuz etkilemektedir. İklim değişikliğinin neden olduğu olumsuz etkilerden dolayı insanlar yer değiştirmek zorunda kalmaktadır. İklim değişikliği ve çevresel felaketlerden etkilenen insanlar göç ederek gittikleri ülkelerden koruma talep etmektedirler. Göç eden bu insanlar literatürde; ‘mülteci’, ‘çevre mültecileri’ veya ‘iklim mültecileri’ olarak yer alsa da 1951 Cenevre Konvansiyonu’na göre mülteci kapsamına girmemektedirler. Makalenin amacı iklim değişikliğinin kısa ve uzun vadede ortaya çıkan etkileri kapsamında çevresel ve iklimsel nedenler ile göç etmek zorunda kalan insanlar için kullanılması gereken kavram eksikliğini incelemektir. Bu kapsamda deniz seviyesinin yükselmesi ile toprakları sular altında kalan Tuvalu ülkesi ele alınarak Tuvalu halkının toprakları için çözüm arayışları ve olası bir kitlesel iklim göçünde göçmenlerin statüsü analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Tuvalu, İklim Değişikliği, İklim Mültecileri

Legal Status Of Immigrants Due To Climate Change: The Case Of Tuvalu

Öz

Climate Change brings about many changes such as rising temperature and sudden weather events, the melting of glaciers, rise of sea level. This change, affects negative human health and security of agriculture. People have to move from about negative effects cause of climate change. People affected by climate change and environmental disaster demand protection from the countries they migrate. Although this immigrants classified as ‘refugee’, ‘environmental refugees’ or ‘climate refugees’ in the literature, they are not included in the scope of refugees according to the 1951 Geneva Convention. In this context, addressing the challenging island loss issue as a consequence of sea level rising at Tuvalu country as well as the impact on its inhabitants and their seeking land and furthermore facing possible migration of its population in mass figures and immigrant status will be analyzed. The purpose of this article is to analyze the conceptual inadequacy to demonstrate the reasons why people have to migrate because of environmental and climatic changes, which results from climate change in both the short and the long term.

Anahtar Kelimeler

Climate Change, Climate Refugees, Tuvalu

Kaynakça

• A/RES/71/1 (2016). “Resolution adopted by the General Assembly on 19 September 2016”, 20.10.2020 tarihinde https://undocs.org/A/RES/71/1 adresinden alındı.
• Aghazarm, C. ve Laczko, F. (2009). “Migration, Environment and Climate Change: Assesing the Evidence”, IOM, Geneva.
• Akalın, M. (2012), “El Nino Döneminde Yaşanan Ekstrem Hava Olaylarının Bulaşıcı Hastalıklar Üzerindeki Etkileri”, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2). 55-64. https://doi.org/10.1501/Csaum_0000000065
• Allgood, L. ve Mcnamara, K. (2017). “Climate-induced migration: Exploring local perspectives in Kiribati”, Singapora Journal of Tropical Geography, 38(3). 370-385. https://doi.org/10.1111/sjtg.12202.
• Almond, K. (2019). “Rising Sea Levels Are Threatening This Pacific Paradise”, 15.09.2021 tarihinde https://edition.cnn.com/interactive/2019/05/world/tuvalu-climate-change-cnnphotos/ adresinden alındı
• Biermann, F. ve Boas, I. (2010). “Preparing for a Warmer World: Towards A Global Governance System to Protect Climate Refugees”, Global Environmental Politics, 10(1). 60-88. DOI: 10.1162/glep.2010.10.1.60
• Bilben, M.S. (2019). “ Dünyadan Örnekler Işığında İklim Değişikliği Kaynaklı Göçleri Anlamak”, Mediterranean Journal of Humanities, 9(2). DOI: 10.13114/MJH.2019.494
• Birleşmiş Milletler. (2002). “Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi”, 16.09.2021 tarihinde https://webdosya.csb.gov.tr/db/iklim/webmenu/webmenu12421_1.pdf adresinden alındı
• Brown, O. (2008), “Migration and Climate Change”, IOM Migration Research Series, Cenevre.
• Campbell, J. (2016). “Will a Giant QR Code Help to Save Environment?”, 13.11.2021 tarihinde https://www.qrcodepress.com/will-giant-qr-code-help-save-environment/8532558/, adresinden alındı
• Campbell, J., Milan, A. ve Oakes, R. (2016). “Tuvalu: Clımate Change and Migration: Relationships Between Household Vulnerabılıty, Human Mobılıty And Clımate Change Report No. 18”, United Nations University Institute for Environment and Human Security, 01.12.2021 tarihinde https://www.unescap.org/sites/default/d8files/knowledgeproducts/Online_No_18_Tuvalu_Report_161207_.pdf adresinden alındı
• Challen P. C. (2010). “Migration in the 21st Century: How Will Globalization and Climate Change Affect Migration and Settlement?”. Canada, Crabtree Publishing Company.
• Climate Central 1 (2020). “New Coastal Risk Screening Tool Supports Sea Level Rise and Flood Mapping by Year, Water Level, and Elevation Dataset”, 15.11.2021 tarihinde https://sealevel.climatecentral.org/news/new-coastal-risk-screening-tool-supports-sea-level-rise-and-flood-mapping-b/ adresinden alındı
• Climate Central 2 (2020). “Coastal Risk Screening Tool”, 15.11.2021 tarihinde https://coastal.climatecentral.org/ adresinden alındı Climate Change Adaptatıon. “Tuvalu Coastal Adaptation Project”, 28.11.2021 tarihinde https://www.adaptation-undp.org/projects/tuvalu-coastal-adaptation-project adresinden alındı.
• Çeber, Z.P. (2013). “İklim Değişikliği ve Göç”, 15.04.2020 tarihinde https://yesilgazete.org/blog/2013/02/23/iklim-degisikligi-ve-goc-zeynep-pelin-ceber/ adresinden alındı
• Dimas, J. (2021). “Our Ears Are Burning Whilst We’re Sinking”, 25.11.2021 tarihinde https://www.fightfortuvalu.com/posts/our-ears-are-burning-whilst-were-sinking adresinden alındı
• Ekşi, N. (2016). “İklim Mültecileri”, Göç Araştırmaları Dergisi, 2(2). 10-58.
• Ergin, M. “Küresel Isınma, Deniz Seviyesi Değişimi ve Kıyılardaki Riskler”, 13.10.2021 tarihinde https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/df1f7b57190c3ca_ek.pdf adresinden alındı
• Fight For Tuvalu, “How It Started”, 25.11.2021 tarihinde https://www.fightfortuvalu.com/our-mission adresinden alındı
• Ford, M.R., Kench, P.S., Owen, S.D. (2018). “Patterns Of Island Change and Persistence Offer Alternate Adaptation Pathways For Atoll Nations”, 20.04.2020 tarihinde https://www.nature.com/articles/s41467-018-02954-1.pdf adresinden alındı
• Gemenne, F., Brucker, P. ve Lonesco, D. (2014). “The State of Enviromental Migration 2014-A Review of 2013”. International Organization for Migration.
• Gunther, S. (2010). “Maldiv Adaları yakında sular altında kalabilir”, 14.10.2021 tarihinde https://www.dw.com/tr/maldiv-adalar%C4%B1-yak%C4%B1nda-sular-alt%C4%B1nda-kalabilir/a-6278252 adresinden alındı
• Hooijdonk, R. (2019). “Artificial Islands Could Offer a Solution for Climate Migrants and the Growing Global Population”, 20.11.2021 tarihinde https://richardvanhooijdonk. com/blog/en/artificial-islands-could-offer-a-solution-for-climate-migrants-and-the-growing-global- population/ adresinden alındı
• Iom Un Migration (2021). “PCCMHS Hosts Successful COP26 Side Event on Climate-related Mobility”, 25.11.2021 tarihinde https://www.iom.int/news/pccmhs-hosts-successful-cop26-side-event-climate-related-mobility adresinden alındı
• Iom, (2014). “Perspectives on Migration, Environment and Climate Change”, 18.09.2021 tarihinde http://publications.iom.int/system/files/pdf/meccinfosheet_climatechange activities.pdf adresinden alındı
• IPCC (2021). “AR6 Climate Change 2021: The Physical Science Basis”, 20.10.2021 tarihinde https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI_Full_Report.pdf adresinden alındı
• İHA (2009). “Sular altında kalacak ada ülkeleri”, 20.10.2021 tarihinde https://www.iha.com.tr/haber-sular-altinda-kalacak-ada-ulkeleri-94332/ adresinden alındı
• İklimin, “İklimin İçin Rehber”, 25.09.2021 tarihinde https://www.iklimin.org/ikliminicinrehber.pdf adresinden alındı
• İnal , O. (2012). “Yaşamak İçin Kaçanlar: Ekolojik Mülteciler”, 17.12.2020 tarihinde http://ekoiq. com/yasamak-icin-kacanlar-ekolojik-multeciler/ adresinden alındı
• İrdem, İ, MUTLU, A., ÜRE, B. (2015). “Ekolojik Mültecilik”, Memleket Siyaset Yönetimi, (10)23, 79-118. http://www.msydergi.com/uploads/dergi/209.pdf
• Kampala Convention (2009). 10.11.2021 tarihinde https://au.int/sites/default/files/treaties/36846-treaty-kampala_convention.pdf adresinden alındı
• Kniveton, D., Schmidt-Verkerk, K., Smith, C. ve Black, R. (2008). “Climate Change and Migration: Improving Methodologies to Estimate Flows”, International Organization for Migration, IOM Migration Research Series, No: 33, Switzerland.
• Knowles, D. (2021). “Tuvalu is sinking’: Island nation threatened by sea level rise looks for salvation”, 14.11.2021 tarihinde https://news.yahoo.com/tuvalu-is-sinking-island-nation-threatened-by-sea-level-rise-looks-for-salvation-100037771.html adresinden alındı
• Kulp, S. ve Strauss, M. (2019). “New Elevation Data Triple Estimates Of Global Vulnerability To Sea-Level Rise And Coastal Flooding”, 20.10.2021 tarihinde https://www.nature.com/articles/s41467-019-12808-z adresinden alındı
• Kurnaz, L. (2019). “Son Buzul Erimeden”, Doğan Kitap, İstanbul.
• Lubken, U. (2012), “Chasing a Ghost? Environmental Change and Migration in History, Global Environment”, 5(9), 5-24, Napoli, ACADEMIA veritabanı.
• Macdonald, I. (2020). “Constitutional Monarchy of Tuvalu”, 23.11.2021 tarihinde https://www.fotw.info/flags/tv.html adresinden alındı
• Mitzman, D. (2015). “Getting wet feet for Tuvalu”, 06.05.2020 tarihinde https://www.bbc.com/news/ magazine-32598360 adresinden alındı
• Moberg, K. (2009). “Extending Refugee Definitions to Cover Environmentally Displaced Persons Displaces Necessary Protection”, Lowa Law Review, 94(200), 1107-1137
• Molu, E. (2011). “Avustralya Multeci Temyiz Mahkemesi’nin İklim Değişikliklerinin Kiribati Vatandaşına Multeci Statusu Kazandırmayacağına İlişkin 10 Aralık 2009 Tarihli Kararı”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1). 225-238.
• Myers, N.(2001). “Environmental Refugees: A Growing Phenomenon of the 21st Cen¬tury”, Philosophical Transactions: Biological Sciences, , 357(1420). 609-613. doi: 10.1098/rstb.2001.0953.
• National Geographic (2013). “What the World Would Look Like if All the Ice Melted”, 23.10.2021 tarihinde https://www.nationalgeographic.com/magazine/article/rising- seas-ice-melt-new-shoreline-maps adresinden alındı
• Ni X. Y. (2015). “A Nation Going Under: Legal Protection for Climate Change Refugees”, Boston College International and Comparative Law Review. 38 (2). 329-366. https://lawdigitalcommons.bc.edu/iclr/vol38/iss2/7/.
• Official Journal Of The European Communities (2001). “Council Directive 2001/55/Ec Of 20 July 2001”, 01.10.2021 tarihinde https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32001L0055&from=EN adresinden alındı
• Özdal, B. ve Tutan E. (2018). Temel Kavramlar ve Olgular. B. Özdal (Ed.), Uluslararası Göç ve Nüfus Hareketleri Bağlamında Türkiye içinde (s. 3-60). Bursa: Dora Yayıncılık.
• Pacific Community (2007). “Tuvalu Demographıc And Health Survey (Dhs) Report 2007”, 11.11.2021 tarihinde https://sdd.spc.int/digital_library/tuvalu-demographic-and- health-survey-dhs-report-2007 adresinden alındı
• Pacific Community “Tuvalu”, 11.11.2021 tarihinde https://sdd.spc.int/tv adresinden alındı
• Raeside, R. (2007). “Tuvalu”, 14.05.2020 tarihinde http://fotw.chlewey.net/flags/tv.html adresinden alındı
• Roy, E.A. (2019). “‘One Day We’ll Disappear’: Tuvalu’s Sinking Islands”, 03.04.2020 tarihinde https://www.theguardian.com/global-development/2019/may/16/one-day-disappear-tuvalu-sinking-islands-rising-seas-climate-change adresinden alındı
• Safi, S. (2020). “Ioane Teıtıota Kırıbatı / Yeni Zelanda Davası Ve Bm İnsan Hakları Komitesi’nin İklim Mültecileri İle İlgili Tarihi Kararı”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , 22 (2) , 509-540. https://doi.org/10.33717/deuhfd.800899
• Satreps, “Aiming to Rehabilitate the Islands with High Resilience”, 15.11.2021 tarihinde https://www.jst.go.jp/global/english/case/environment_energy_3.html adresinden alındı
• Stabinsky D. & Hoffmaister J. P. (2012). “ Loss and Damage: Defining Slow Onset Events. Briefing Paper on Loss and Damage. Asia and Eastern Europe Regional Meeting 27-29 August 2012”, Bangkok. Third World Network.
• Tekin. E. (2020).” Uluslararası Hukuk Bağlamında İklim Mültecilerinin Korunması Sorunu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2020 (147). 313-332. http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2020-147-1910.
• Text of the 1951 Convention Relating to the Status of Refugees, 16.05.2020 tarihinde https://www.unhcr.org/3b66c2aa10 adresinden alındı
• The Guardıan (2021). “Tuvalu Minister To Address Cop26 Knee Deep İn Water To Highlight Climate Crisis And Sea Level Rise”, 12.11.2021 tarihinde
• https://www.theguardian.com/environment/2021/nov/08/tuvalu-minister-to-address-cop26-knee-deep-in-seawater-to-highlight-climate- crisis adresinden alındı
• The Intergovernmental Panel On Climate Change (2008). “Climate Change 2007 Synthesis Report”, Değerlendirme Raporu, Cenevre.
• The Intergovernmental Panel On Climate Change (IPCC). (2013-2014), “Fifth Assessment Report (AR5)”, Değerlendirme Raporu.
• Timeless Tuvalu, “Save Tuvalu and Save the World”, 28.11.2021 tarihinde https://www.timelesstuvalu.com/tour-item/our-people/ adresinden alındı
• Turgut, N.Y. (2018). “Çevresel Göç Ve Çevre Göçmenleri Sorununun Çevre Hukukundaki Yeri ”, TBB Dergisi, (139). http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2018-139-1812
• Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığı 1, “Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi”, 25.09.2021 tarihinde https://iklim.csb.gov.tr/birlesmis-milletler-iklim-degisikligi-cerceve-sozlesmesi-i-4362 adresinden alındı
• Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2, “Kyoto Protokolü”, 25.09.2021 tarihinde https://iklim.csb.gov.tr/kyoto-protokolu-i-4363 adresinden alındı
• Un General Assembly (2016). “New York Declaration for Refugees and Migrants : resolution / adopted by the General Assembly, 3 October 2016, A/RES/71/1”, 30.11.2021 tarihinde https://www.refworld.org/docid/57ceb74a4.html adresinden alındı
• Un News (2019). “Save Tuvalu; save the world’; UN Chief Echoes Rallying Cry From Front Lines Of Global Climate Emergency”, 15.11.2021 tarihinde https://news.un.org/en/story/2019/05/1039431 adresinden alındı
• The Un Refugee Agency, “Asylum and Migration”, 10.10.2021 tarihinde https://www.unhcr.org/asylum-and-migration.html adresinden alındı
• Unfccc (2010). “The Cancun Agreement”, 11.11.2021 tarihinde https://unfccc.int/tools/cancun/cancun-agreements/main-objectives-of-the-agreements/index.html#c33 adresinden alındı
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (2013). 24.03.2022 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6458.pdf adresinden alındı
• Zetter, R. (2009). “The Role of Legal and Normative Frameworks fort he Protection of Environmentally Displaced People” İçinde Migration, Environment and Climate Change: Assessing the Evidence, F. Laczko ve C. Aghazarm (Ed), International Organization for Migration.
• Ziya, O. (2012), “Mülteci-Göçmen Belirsizliğinde İklim Mültecileri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (99), 229-240. http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2012-99-1156