TANPINAR ETRAFINDA İKİ ESER: ŞARK VE GARP, NE ŞARK NE GARP, YAŞADINIZ ÖLDÜNÜZ BİR ANLAMI OLMALI BUNUN

Yıl 2022, Sayı: 22, 41 - 58, 30.11.2022

Emine Bilgehan Türk

https://doi.org/10.33404/anasay.1169716

Öz

Ahmet Hamdi Tanpınar, Türk edebiyatında eserleri üzerine en çok fikir belirtilen, metinler yazılan isimlerdendir. Hakkında yapılan güncel çalışmalar da bu durumun devam edeceğini göstermektedir. Roman, hikâye, deneme yazarı, şair, akademisyen kimlikleri ile yaşadığı zamana ve sosyal hayata dair tespitleri, mazi ve hâl arasında kurduğu ilişkiler, dildeki yetkinliği her geçen gün okur kitlesinin artmasını sağlamıştır. Günlüklerinin yayımlanması onun özel dünyasına dair merakları biraz daha gidermişken zaman zaman onu eleştirilerin odağına da koymuştur. Okur, eleştirilerin ışığında onun eserlerini yeniden okuma, düşündüklerini yeniden gözden geçirme ihtiyacı duyar. Öyle ki, onun eserleri üzerine kalem oynatanların da yeniden yazma ihtiyacı duyduğu durumlarla karşılaşılır. Türk edebiyatında birçok ismin yaşanmışlıklarını, eserlerini kaynak alarak romanlar, edebî metinler kaleme alan Selim İleri de bu isimlerden birisidir.
Bu çalışmada Selim İleri’nin Şark ve Garp, Ne Şark Ne Garp ve Yaşadınız Öldünüz Bir Anlamı Olmalı Bunun eserleri üzerinden sanatçının, Ahmet Hamdi Tanpınar üzerine düşünceleri, geçen zamanın düşüncelere etkisi, eserler arasındaki yaklaşım farklılığı ele alınmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Selim İleri, Ahmet Hamdi Tanpınar, yazar, eser., Author, Literary work.

TWO LİTERARY WORKS ON TANPINAR: ŞARK VE GARP, NE ŞARK NE GARP, YAŞADINIZ ÖLDÜNÜZ BİR ANLAMI OLMALI BUNUN

Öz

Ahmet Hamdi Tanpınar is one of the names on which the most ideas are expressed and texts are written on in Turkish literature. Recent studies on it show that this situation will continue. His identities as novelist, story writer, essayist, poet, academist, his determinations about the time he lived and his social life, the relationships he established between the past and the present, and his language proficiency have increased his readership day by day. While the publication of his diaries has aroused the curiosity about his private world, it also put him at the center of criticism from time to time. The reader needs to re-read his works and reconsider his thoughts in the light of these criticisms. So much so that, there are situations when those who write on his works also need to write again. Selim Ileri, who wrote novels and literary texts based on the experiences and works of many names in Turkish literature, is one of these names.
In this study, through the works of “Şark ve Garp, Ne Şark Ne Garp” and “Yaşadınız Öldünüz Bir Anlamı Olmalı Bunun”, Selim İleri's thoughts on Ahmet Hamdi Tanpınar, the effect of elapsed time on thoughts, the differences in approach between the works will be tried to be discussed.

Anahtar Kelimeler

Selim İleri, Ahmet Hamdi Tanpınar, Author, Literary work.

Kaynakça

• Erbay, E. (2001). Doğumunun yüzüncü yılında Tanpınar’ın huzurunda musikinin büyülü dünyası. Erzurum: Aktif Yayınevi.
• Gündoğan, H. (2022). Atatürk dönemi Türk edebiyatında Ankara (1920-1938). Çanakkale: Paradigma Akademi.
• İleri, S. (2011). Yağmur akşamları. İstanbul: Everest Yayınları.***********
• İleri, S. (2012). Yaşadığım İstanbul. İstanbul: Everest Yayınları.*************
• İleri, S. (2020). Yaşadınız öldünüz, bir anlamı olmalı bunun. İstanbul: Everest Yayınları.**********
• Karay, R. H. (2011). Bir ömür boyunca. Yusuf Turan Günaydın (Haz.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Karay, R. H. (2009). Ankara. Ali Birinci. (Haz.). İstanbul: İnkılâp Kitabevi.**********
• Koç, M. (2021). “Selim İleri’nin Ahmet Hamdi Tanpınar hakkında yazdığı roman üzerine bir inceleme”, Hars Akademi, S. 7. S. 1-16, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1695399.
• Kulin, A. (2013). Füreya. İstanbul: Everest Yayınları.****************
• Tanpınar, A. H. (1991). Hikâyeler. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tanpınar, A. H. (1998). Edebiyat üzerine makaleler. Zeynep Kerman (Haz.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tanpınar, A. H. (2013). Yaşadığım gibi. Birol Emil (Haz.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tanpınar, A. H. (1997). Beş şehir. İstanbul: MEB.........
• Tanpınar, A. H. (2015). Günlüklerin ışığında Tanpınar’la baş başa. İnci Enginün- Zeynep Kerman (Haz.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tanpınar, A. H. (1992). Tanpınar’ın mektupları. Zeynep Kerman (Haz.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tarhan, A. H. (1975). Tarık. İnci Enginün (Sad.). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. ....
• Törenek, M. (2016). Erzurum’da iz bırakanlar Ahmet Hamdi Tanpınar. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.