Yontmataş Bulgular Işığında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Yeni Bir Çanak-Çömleksiz Neolitik Dönem Yerleşim Yeri: Tarin Mağarası

Yıl 2021, Sayı: 47, 77 - 96, 20.12.2021

Ergül Kodaş , Hale Tümer , Yunus Çiftçi , Ayda Abakay , Şemsihan Kaya , Senem Işık , Onur Dinç , Bahattin İpek , Bülent Genç

https://doi.org/10.36891/anatolia.934227

Cited By: 2

Öz

Yukarı Dicle Vadisi ile Yukarı Habur Bölgesi arasında bulunan Tur Abdin dağ sırası üzerinde bulunan Tarin Mağarası yontmataş buluntuları Çanak-Çömleksiz Neolitik Dönem’in erken evrelerine ve Paleolitik Çağ’a tarihlenmektedir. Bir mağara ve terası üzerinde bulunan yerleşim yerinde yontmataş aletler dışında başka bir buluntuya rastlanmamıştır. Söz konusu mağaranın çevresinde ele geçen Çanak-Çömleksiz Neolitik Dönem yontmataş aletler Güneydoğu Anadolu’da daha çok höyükleşme konteksti üzerinden tanımlanan bu dönemin bölgede daha dağlık alanlarında bulunan mağaralarda veya mağara teraslarında da farklı bir model olarak yaşanmış olabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca aynı bölgede bulunan derin vadiler içerisinde veya mağara teraslarında tespit edilen diğer yontmataş buluntu alanları Geç Epipaleolitik ve Neolitik Çağ’da söz konusu dağlık bölgede düşünüldüğünden daha yoğun bir yerleşmenin söz konusu olduğunu destekler niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Güneydoğu Anadolu, Çanak-Çömleksiz Neolitik Dönem, Mardin, Mazıdağı, Tarin Mağarası

Kaynakça

• 13-26. Abbès, 2018 F. Abbès Vivre la steppe Qdeir, un campement néolithique en Syrie. Éditions de la Sorbonne. (Paris 2018).
• Altinbilek-Algül 2013 Ç. Altinbilek-Algül, ‘‘The lithic assemblages of Gusir Höyük (Turkey): The preliminary results. The preliminary results’’, içinde : Borrell, J.J. Ibáñez and M. Molist (yay.), Stone tools in transition: From hunter-gatherers to farming societies in the Near East. Universitat Autònoma de Barcelona. Servei de Publicacions, (Barcelona 2013), 289- 298.
• Aurenche ve Kozlowski 2000 O. Aurenche - S.K. Kozlowski, S.K. La Naissance du Néolithique au Proche Orient (Paris 2000).
• Benedict 1980 P. Benedict ‘‘Güneydoğu Anadolu Yüzey Araştırması. “Güneydoğu Anadolu Tarihöncesi Araştırmaları I’’, içinde : H. Çambel ve R.-J. Braidwood (yay.), İstanbul ve Chicago Üniversiteleri Karma Projesi (İstanbul 1980), 107–191.
• Kartal 2009 M. Kartal, Epi-Paleolitik Dönem Türkiye'de Son Avcı Toplayıcılar: Konar-Göçerlikten Yerleşik Yaşama Geçiş. Arkeoloji ve Sanat Yayınları (İstanbul 2009).
• Kartal 2012 M. Kartal, ‘‘Chipped stone industries at Körtik Tepe’’, Araştırma Sonuçları Toplantısı 29/1, 2012, 475-490.
• Kartal ve diğ., 2014 M. Kartal - H. Taskıran - K. Bulut -O. Dinç, ‘‘Yontmataş Bulgular Işığında Yukarı Dicle Havzası’nda Yeni Bir Neolitik Yerleşim: Boncuklu Tarla’’, Ankara Üniversitesi Dil-Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi 54, 2014, 489-500.
• Kartal ve diğ., 2018 M. Kartal - G. Kartal- A. Coşkun -T. Carter - F. Şahin - V. Özkaya, ‘‘Chipped stone assemblages of Körtik Tepe (Turkey)’’, Journal of Archaeological Science: Reports 19, 2018 92-99.
• Kartal 2019 M. Kartal, Yontmataş Uçlar. Bilgin Kültür Sanat Yay.ınları (Ankara 2019).