Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Yargı Yetkisi Bakımından Saldırı Suçu

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 2, 118 - 143, 01.07.2015

Nergiz Emir

Öz

Uluslararası Ceza Mahkemesinin saldırı suçu üzerindeki yargı yetkisi, 2010 yılında Roma Statüsünü Gözden Geçirme Konferansı’nda yapılan değişiklikler sonucunda düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerin yürürlüğe girebilmesi için, otuz taraf devlet tarafından onaylanması ve 1 Ocak 2017’den sonraki bir tarihte Taraf Devletler Asamblesi’nde 2/3 çoğunlukla kabul edilmesi gerekmektedir. Saldırı suçu, 8 bis maddesinde tanımlanmış ve unsurları belirlenmiştir. Bu suç üzerindeki yargı yetkisi ise, 15 bis ve 15 ter maddelerinde düzenlenmiştir. Mahkemenin saldırı suçu üzerindeki yargı yetkisi; devlet başvurusu veya savcının re’sen harekete geçmesi üzerine yargı yetkisinin kullanılması (15 bis) ve Güvenlik Konseyi başvurusu üzerine yargı yetkisinin kullanılması (15 ter) şeklinde düzenlenmiştir. Devlet başvurusu ya da savcının re’sen harekete geçmesi üzerine yargı yetkisinin kullanılmasını sınırlayan hükümler getirilmiştir. Mahkeme’nin yargılama yetkisini sınırlayan bu hükümlere rağmen, Statü’de saldırı suçunun düzenlenmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Ceza Mahkemesi, Kampala Konferansı, Saldırı Suçu, Güvenlik Konseyi

Kaynakça

• Acer Yücel, Uluslararası Hukukta Saldırı Suçu, Ankara: Roma Yayınları, 2004.
• Aksar Yusuf, “Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı:2, 2003, s. 126-139.
• Aksar Yusuf, Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk II, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013.
• Barriga Stefan and Grover Leena, “A Historic Breakthrough on the Crime of Aggression”, The American Journal of International Law, Vol: 105, No: 3, July 2011, pp. 517-533.
• Bayıllıoğlu Uğur, “Uluslararası Ceza Mahkemesinin Yargı Yetkisi Açısından Saldırı Suçuna İlişkin Kampala Düzenlemeleri”, Uluslararası Hukuk ve Politika, Cilt:9, Sayı: 33, s. 59-87.
• Blokker Niels and Kress Claus, “A Consensus Agreement on the Crime of Aggression: Impressions from Kampala”, Leiden Journal of International Law, No: 1, December 2010, pp. 889- 895.
• Davis Cale, Forder Susan, Tegan Little and Cvek Dali, “The Crime of Aggression and the International Criminal Court”, The National Legal Eagle, Vol: 17, No: 1, Autumn 2011, pp. 11-13.
• Gündüz Aslan, Milletlerarası Hukuk, Editör: Günel Reşat Volkan, 7. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları, 2014.
• Heinsch Robert, “The Crime of Aggression After Kampala: Success or Burden for the Future?”, Goettingen Journal of International Law, Vol:2, No:2, 2010, pp. 713-743.
• Karakehya Hakan, “Modern Düşünce Yapısında Görülen Değişimler Bağlamında Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Taraf Devletlerin Egemenlik Haklarına Müdahalesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Hukuk Fakültesi Özel Sayısı, 2013, s. 131-141.
• Kaya İbrahim, Uluslararası Hukukta Temel Belgeler, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013.
• Kostic Drew, “Whose Crime is it Anyway? The International Criminal Court and the Crime of Aggression”, Duke Journal of Comparative & International Law, Vol: 22, 2011-2012, pp. 109- 141.
• Kreß Claus & Holtzendorff Leonie von, “Saldırganlık Suçunda Kampala Uzlaşması”, Çev.: Erözden Ozan, Küresel Bakış, Cilt:1, Sayı:2, Temmuz 2011, s. 13-65.
• O’Connel Mary Ellen and Niyazmatov Mirakmal, “What is Aggression? Comparing the Jus ad Bellum and ICC Statute”, Journal of International Criminal Justice, Sayı: 10, 2012, pp. 189-207
• Politi Mauro, “The ICC and the Crime of Aggression”, Journal of International Criminal Justice, Vol: 10, 2012, pp. 267-288.
• Ruys Tom, “Defining the Crime of Aggression: the Kampala Consensus”, Military Law and theLaw of War, Vol: 49, No: 1-2, 2010, pp. 95-140.
• Sayapin Sergey, The Crime of Aggression in International Law Historical Development, Comparative Analysis and Present State, The Hague: Asser Press, 2014.
• Scharf Michael P., “Universal Jurisdiction and the Crime of Aggression”, Harvard Internaitonal Law Journal, Vol: 53, No: 2, Summer 2012, pp. 358-388.
• Scheffer David, “The Complex Crime of Agression under the Rome Statute”, Leiden Journal of International Law, No: 04, December 2010, pp. 897- 904.
• Trahan Jennifer, “The Rome Statute’s Amendment on the Crime of Aggession: Negotiations at the Kampala Review Conference”, International Criminal Law Review, No: 11, 2011, pp. 49-104.
• Uzun Elif, “Milletlerararası Ceza Mahkemesi Düşüncesinin Tarihsel Gelişimi ve Roma Statüsü”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:3, No: 2, 2003, s. 25-48.
• Wenaweser Christian, “Reaching the Kampala Compromise on Aggression: The Chair’s Perspective”, Leiden Journal of International Law, No: 04, December 2010, pp. 883-887.
• C.N.651.2010.TREATIES-8.
• https://treaties.un.org/doc/Publication/MTDSG/Volume%20II/Chapter%20XVIII/XVIII-10-b.en.pdf (Erişim Tarihi: 03.11.2014)
• NICARAGUA v. UNITED STATES OF AMERICA, http://www.icj-cij.org/docket/files/70/6503.pdf (Erişim Tarihi: 07.11.2014)
• Offical Records of Review Conference of the Rome Statute of the International Criminal Court, Kampala, 31 May-11 June 2010. http://www.icc-cpi.int/iccdocs/asp_docs/ASP9/OR/RC-11-ENG.pdf (Erişim Tarihi: 04.11.2014)
• Rome Statute of International Criminal Court, UN Doc. A/CONF.183/9. http://www.icccpi.int/nr/rdonlyres/add16852-aee9-4757-abe7-9cdc7cf02886/283503/romestatuteng1.pdf (Erişim tarihi: 07.11.2014)
• United Nations General Assembly Definition of Aggression, A/RES/3314 (XXIX) 14 December 1974. http://unispal.un.org/UNISPAL.NSF/0/023B908017CFB94385256EF4006EBB2A (Erişim Tarihi: 06.11.2014)
• United Nations, Agreement for the Prosecution and Punishment of the Major War Criminals of the European Axis (“London Agreement”), 8 August 1945, 82 U.N.T.C. 280. http://www.refworld.org/docid/47fdfb34d.html (Erişim Tarihi: 03.11.2014)