MYSTICAL JOURNEY IN MEHMET OZGER'S POETRY

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 2, 241 - 259, 01.12.2014

Turan Güler

Öz

The subject of Sufi in Turkish poetry has been discussed since the first times as a problem of the presence of poetry. Sufism has been a nurturing and maturing source for Turkish poets since the spreading of Islam among Turkish people until today. During Classic Literature period, poems were generally written for the disseminating and understanding of mystical teaching. The poets generally prefer to express their ideas through generally-accepted metaphorical statements. This situation leaves its place to images in the modern poetry. One of the poets who benefits from Sufism and who express his thoughts through images is Mehmet Özger. In this study, mystical elements which are found in Mehmet Özger’s first poem book Muhtasar Cinnet Risalesi (published by Yedi Iklim Publications) will be discussed. Mehmet Özger will be evaluated as a young poet who begins his poetry journey with a first book. Within this framework, besides the existence of mystical thought and its reflection in poetry, the poet’s outlook on life and his philosophy of life world will be studied. The poet’s approaches about sufistic terms and subjects such as unity of existence, hope and fear, spiritual journey, body and soul, love and mind will be discussed.

Anahtar Kelimeler

-

MEHMET ÖZGER'İN ŞİİRİNDE TASAVVUFİ YOLCULUK

Öz

Türk şiirinde tasavvuf mevzusu şiirin varlık sorunu olarak daha ilk zamanlardan beri ele alınmıştır. İslam’ın Türkler arasında yayılmaya başladığı günden bu zamana tasavvuf, Türk şairleri için besleyici ve olgunlaştırıcı bir kaynak olarak akıp gelir. Klasik edebiyat döneminde şiirler genel anlamda tasavvufî öğretinin anlaşılması ve yaygınlaştırılması için kaleme alınmıştır. Şairler, bu düşüncelerini genel kabul gören mazmunlar aracılığı ile ifade etmeyi tercih ederler. Bu durum modern şiirde yerini imgeye bırakır. Tasavvuf kaynağından beslenen ve düşüncelerini imgeler aracılığı ile ifade eden şairlerden biri de Mehmet Özger’dir. Çalışmamızda Mehmet Özger’in Yedi İklim yayınlarından çıkan ilk şiir kitabı Muhtasar Cinnet Risalesi adlı eserinde bulunan şiirlerdeki tasavvufî unsurlara yer verilecektir. Mehmet Özger, şiir yolculuğuna bir ilk kitapla başlayan genç bir şair olarak değerlendirilecektir. Bu çerçeve içinde tasavvufî düşüncenin varlığı ve şiirdeki yansımalarının yanı sıra, şairin hayata bakışı ve dünya görüşü ortaya konulmaya çalışılacaktır. Şairin vahdet-i vücut, havf ve reca, seyr u süluk, ruh ve beden, aşk ve akıl gibi tasavvufî kavram ve konulardaki yaklaşımlarına yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Şiir, Tasavvuf, İmge, Mehmet Özger

Kaynakça

• ABDULKERİM KUŞEYRİ, Kuşeyri Risalesi (Sufilerin İnanç ve Ahlakı), (Çev: Dr. Di- laver Selvi) , Semerkand Yayınları, İstanbul 2011.
• AHMET EFLAKİ, Menakıbu’l-Arifin, C. I., s. 164 (Çeviren Prof. Tahsin Yazıcı) Hürriyet Yayınları İstanbul 1973.
• ALKAN, Erdoğan, Şiir Sanatı, İnkılap Yayınları, İstanbul 2005.
• ATEŞ, Süleyman, İslam Tasavvufu, Yeni Ufuklar Neşriyat, Tarihsiz.
• CEBECİOĞLU, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ağaç Kitabevi Yayın- ları, İstanbul 2009.
• CEYLAN, Ömür,Tasavvufî Şiir Şerhleri, Kitabevi Yayınları, (2. Baskı), İstanbul, 2000.
• FERİDU’D-DİN ATTAR, Mantıku’t-Tayr. (Çev: Mustafa Çiçekler), Kaknüs Yayınları, İstanbul 2006.
• GÜLER, Turan, Türk Romanında Tasavvuf (1980-2000), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bi- limler Enstitüsü, (Basılmamış Doktora Tezi), Erzurum 2013.
• HALLAC-I MANSUR, Hallac-ı Mansur, Kitabu’t-Tavasin, (Çev: Yaşar Günenç), Yaba Yayınları, İstanbul 2012.
• KAPLAN, Mehmet, Şiir Tahlilleri II Cumhuriyet Devri Türk Şiiri, Dergah Yayınları, İs- tanbul 1994.
• KARAKOÇ, Sezai, Edebiyat Yazıları I Medeniyetin Rüyası Rüyanın Medeniyeti Şiir, Diriliş Yayınları, İstanbul 1997. Kur’an-ı Kerim.
• ÖZGER, Mehmet, Muhtasar Cinnet Risalesi, Yedi İklim Yayınları, İstanbul 2013.
• SERTER, Gökhan, “Mehmet Özger ile Şiir Üzerine: Şiir, Evrensel İnsana Değmelidir.”, Yedi İklim Dergisi, İstanbul Kasım 2013, C. 26, S. 284, ss. 56-59
• Şeyh Galib, Divan, (Haz. Dr. Muhsin Kalkışım) Akçağ Yayınları, Ankara 1994.
• TANPINAR, Ahmet Hamdi, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Dergah Yayınları, (19. Bas- kı) İstanbul 2012.
• TÖRENEK, Mehmet, “Şiirimizde Yenileşme Süreci ve Serbest Şiir”, Türkish Studies, Volume 5/2 Spring 2010, ss. 13-49.
• ULUDAĞ, Süleyman, Akıl, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, , Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Cilt: 2, İstanbul 1989.
• UMRAN, Sedat, Şiirde Metafizik Gerçek, Timaş Yayınları, İstanbul 1997.
• ÜNVERDİ, Şehmus, Hadis İlmi Açısından Aclûnî’nin Keşfü’l-Hafâ Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme, Çukurova Üniversitesi, Temel İslam Bilimleri Anabilimdalı, (Basıl- mamış Yüksek Lisans Tezi), Adana 2009.
• WELLEK, Rene-WAREN, Austin, Edebiyatı Teorisi, Dergah Yayınları, İstanbul 2011.
• YILDIZ, Ali, “Tanzimat Sonrası Türk Şiirinde Tasavvuf”, Turkish Studies, Volume 5/2, Spring 2010, ss. 526-572.