A Research on the Evaluation of Life Quality and Burnout Levels of Nurses'

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 279 - 286, 11.04.2018

Mustafa Durmuş , Abdullah Gerçek Necmettin Çiftci

https://doi.org/10.18506/anemon.325977

Cited By: 9

Öz

This
study was conducted in order to examine the relationship between quality of
life and burnout levels of nurses. The research was conducted at Muş State
Hospital between August-September 2016. In the research, sampling method was
not used and it was carried out with 151 nurses constituting 60, 6% of nurses
in Muş State Hospital. For data collection” Questions of socio-demographic
characteristics of nurses”, “Maslach Burnout Inventory (MBI)” ” and the Turkish
version of the “World Health Organization Quality of Life Instrument Scale
(WHOQOL-BREF-TR)” were used. To assess the data the frequency and percentage
calculations, the distribution of data, kolmogorov smirnov, independent Samples
t-test, Pearson Correlated analysis and one way ANOVA test were used. In this
study, there was a strong negative statistically significant relationship
between the WHOQOL-BREF-TR and MBI (p<0.001). In this study, it was
determined that burnout and quality of life of nurses were low and some
variables affected quality of life negatively.   

Anahtar Kelimeler

Nurses, Burnout, Quality of Life

Hemşirelerin Yaşam Kaliteleri İle Tükenmişlik Düzeylerinin Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma

Öz

Bu çalışma,
hemşirelerin yaşam kalitesi ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin
incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Muş devlet hastanesinde
yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Muş ilinde çalışan 151 hemşire çalışanı
oluşturmuştur. Veri toplamada “Hemşirelerin sosyo- demografik özelliklerine ait
sorular”, “Maslach Tükenmişlik Ölçeği” ve “WHOQOL-BREF(TR) Yaşam Kalitesi
Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirmesinde frekans ve yüzdelik
hesaplama, verilerin dağılımı, bağımsız gruplarda t testi, spearman koreleasyon
analizi, tek yönlü varyans analizi testi kullanılmıştır. WHOQOL-BREF-TR ile MTÖ
arasında güçlü negatif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p<0.001). Bu
çalışmada, hemşirelerin tükenmişlik ve yaşam kalitesinin düşük olduğu,  bazı değişkenlerin yaşam kalitesini olumsuz
yönde etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Tükenmişlik, Yaşam Kalitesi

Kaynakça

• Acaray, A., & Pınar, R. (2004). Kronik hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. CÜ Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 8(1), 1-11.
• Akyüz, İ. (2015). Hemşirelerin tükenmişlik ve depresyon düzeylerinin çalışma koşulları ve demografik özellikler açısından incelenmesi. İşletme ve iktisat çalişmalari dergisi, 3(1), 21-34.
• Altay, B., Gönener, D., & Demirkiran, C. (2010). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve aile desteğinin etkisi. Fırat Tıp Dergisi, 15(1), 10-16.
• Arslantas, D., Ünsal, A., Metintas, S., Koc, F., & Arslantas, A. (2009). Life quality and daily life activities of elderly people in rural areas, Eskişehir (Turkey). Archives of gerontology and geriatrics, 48(2), 127-131.
• Aslan, S., & Aslan, R. Alparslan. ZN, Gürkan. SB ve Ünal. M.(1997)“Hekimlerde Tükenmede Cinsiyetle İlişkili Etkenler”. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 22(2), 132-136.
• Aydemir, Ö., & Köroğlu, E. (2007). Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. 3’üncü baskı. Ankara. Hekimler Yayın Birliği, 346-353.
• Aylaz, R., & Aydın, S. (2014). acil ve diğer servislerde görev yapan sağlik çalişanlarinin vardiyali çalişmasinin yaşam kalitesi üzerine etkisi. yildirim beyazit üniversitesi hemşirelik e-dergisi, 2(3).
• Barron, D. N., & West, E. (2007). The emotional costs of caring incurred by men and women in the British labour market. Social Science & Medicine, 65(10), 2160-2171.
• Brewer, E. W., & Shapard, L. (2004). Employee burnout: A meta-analysis of the relationship between age or years of experience. Human resource development review, 3(2), 102-123.
• Cimete, G., Gencalp, N. S., & Keskin, G. (2003). Quality of life and job satisfaction of nurses. Journal of Nursing Care Quality, 18(2), 151-158.
• Çimen, M., & Ergin, C. (2001). Türk Silahlı Kuvvetleri sağlık personelinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 43(2), 169-176.
• Demir, A., Ulusoy, M., & Ulusoy, M. (2003). Investigation of factors influencing burnout levels in the professional and private lives of nurses. International journal of nursing studies, 40(8), 807-827.
• Ergin, C. (1992). Doktor Ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Envanterinin Uyarlanması. 7. Ulusal Psikoloji Kongresi, Ankara.
• Ergin, C. (1995). Akademisyenlerde tükenmişlik ve çeşitli stres kaynaklarının incelenmesi. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 12(1-2).
• Ergin, C. (1996). Maslach tükenmişlik ölçeğinin Türkiye sağlık personeli normları. 3P Dergisi, 4(1), 28-33.
• Ergin, D., Celasin, N., Akış, Ş., Altan, Ö., Bakırlıoğlu, Ö., & Bozkurt, S. (2009). Dahili kliniklerde görev yapan hemşirelerin tükenme ve empatik beceri düzeyleri ve bunları etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(11), 49-64.
• Ergün, A., Eti Aslan, F., Vatan, F., Olgun, N., & Kuğuoğlu, S. (2013). Sağlık bakımındaki gelişmeler ve bakım uygulamaları. İçinde: Eti Aslan F, Karadakovan A,(Eds.), Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. Adana: Nobel Kitabevi.
• Erol, A., Sariçiçek, A., & Gülseren, Ş. (2007). Asistan hekimlerde tükenmişlik: İş doyumu ve depresyonla ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi.8,241-247)
• Eser, E., Fidaner, H., Fidaner, C., Eser, S., Elbi, H., & Göker, E. (1999a). Psychometric properties of the WHOQOL-100 and WHOQOL-BREF. J Psychiatry Psychol Psychopharmacol, 7(2), 23-40.
• Eser, E., Fidaner, H., Fidaner, C., Eser, S. Y., Elbi, H., & Göker, E. (1999b). WHOQOL-BREF TR: a suitable instrument for the assessment of quality of life for use in the health care settings in Turkey. Quality of Life Research, 647.
• Gülmez, H. (2013). Çalışanların yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 7(4), 1-6
• Güneş, N., & Üstün, B. (2008). Bir üniversite hastanesinde çalişan hemşirelerin tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 11(4), 48-56.
• Güngör, N., Çiray, N., Vatansever, Ş., & Akyol, A. D. (2007). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Yaşam Kalitesi, İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeylerinin Saptanması. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi,11(1):10-18
• Kalantar-Zadeh, K., Kopple, J. D., Block, G., & Humphreys, M. H. (2001). Association among SF36 quality of life measures and nutrition, hospitalization, and mortality in hemodialysis. Journal of the American Society of Nephrology, 12(12), 2797-2806.
• Karadağ, G., Sertbaş, G., Güner, İ., Taşdemir, H., & Özdemir, N. (2002). Hemşirelerin iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri ile bunları etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi. Hemşirelik Forumu, 5(6), 8-15.
• Kavlu, İ., & Pinar, R. (2009). Acil servislerde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyumlarının yaşam kalitesine etkisi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 29(6), 1543-1555.
• Kaya, M. (2004). Ankara’da 112 Acil Yardım Hizmetleri Sağlık Çalışanlarının Öznel Yaşam Kalitelerinin Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum Dergisi, 4, 1-14.
• Kırılmaz, A. Y., Çelen, Ü., & Sarp, N. (2003). Ilkögretimde Çalisan bir Ögretmen Grubunda “Tükenmislik Durumu” Arastirmasi. İlköğretim Online, 2(1), 2-9.
• Martin, F., Poyen, D., Bouderlique, E., Gouvernet, J., Rivet, B., Disdier, P., . . . Scotto, J.-C. (1997). Depression and burnout in hospital health care professionals. International Journal of Occupational and Environmental Health, 3(3), 204-209.
• Maslach, Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual review of psychology, 52(1), 397-422.
• Maslach, C. Ve PG Zimbardo (1982),“Burnout-The Cost of Caring”: Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, New Jersey.
• Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior, 2(2), 99-113.
• Oktik, N. (2004). Huzur evinde yaşam ve yaşam kalitesi: Muğla örneği, Muğla Üniversitesi yayınları; 52.
• Olcay, Ç. (2001). The burnout in nursing academicians in Turkey. International journal of nursing studies, 38(2), 201-207.
• Özkan, Ş. (2008). Rol çatışması ve rol belirsizliğinin hekim ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri üzerine olan etkileri. Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 77-87
• Perim, A. (2007). Trakya Üniversitesi Eğitim, Araştırma ve Uygulama Hastanesi'nde Çalışan Hemşirelerin Kaliteli Yaşam Algısının Belirlenmesi, 70-74
• Raftopoulos, V., Charalambous, A., & Talias, M. (2012). The factors associated with the burnout syndrome and fatigue in Cypriot nurses: a census report. BMC Public Health, 12(1), 457.
• Sayil, I., Haran, S., Ölmez, Ş., & Özgüven, H. D. (1997). Ankara Üniversitesi hastanelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Kriz dergisi, 5(2), 71-77.
• Solar, M. (2008). Sigara içme Durumunun Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisinin incelenmesi. Toraks Dergisi, 9(2), 68-73.
• Suet‐Ching, W. L. (2001). The quality of life for Hong Kong dialysis patients. Journal of advanced nursing, 35(2), 218-227.
• Suran, B. G., & Sheridan, E. P. (1985). Management of burnout: Training psychologists in professional life span perspectives. Professional Psychology: Research and Practice, 16(6), 741.
• Şahin, D. S., Özgür, Ö., Kılınç, A. S., Sütlü, S. P., & Mutluay, D. (2014). Acil Servis ve Yoğun Bakım Hemşirelerinin Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 81-92.
• Şenturan, L., Gülseven-Karabacak, B., Ecevit-Alpar, Ş., & Sabuncu, N. (2009). Hemodiyaliz ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(2), 33-45.
• Taycan, O., Kutlu, L., Çimen, S., & Aydın, N. (2006). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 7(2), 100-108.
• Testa, M. A., & Simonson, D. C. (1996). Assessment of quality-of-life outcomes. New England journal of medicine, 334(13), 835-840.
• Tunçel, Y. İ., Kaya, M., Kuru, R. N., Mentes, S., & Ünver, S. (2014). Onkoloji Hastanesi Yogun Bakim Ünitesinde Hemsirelerin Tükenmislik Sendromu/Nurses' Burnout in Oncology Hospital Critical Care Unit. Turk Yogun Bakim Dernegi Dergisi, 12(2), 57.
• Tütüncü, Ö. (2008). SA 8000 Sosyal Sorumluluk Standardı ile İş Yaşamı Kalitesi Arasındaki İlişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 169-199.
• Wright, T. A., & Bonett, D. G. (1997). The contribution of burnout to work performance. Journal of organizational Behavior, 491-499.
• Yıldırım, A., & Hacıhasanoğlu, R. (2011). Sağlık çalışanlarında yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenler. Journal of Psychiatric nursing, 2(2), 61-68.
• Yılmaz, E. (2014). Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri İle İşe Bağlilik Düzeyleri Arasindaki İlişki: Samsun İlinde Bir Araştirma. Muhasebe ve Vergi Uygulamalari Dergisi (MUVU)/Journal of Accounting & Taxation Studies (JATS), 7(3), 59-63.
• Yüksel, İ. (2011). Çalışma yaşamı kalitesinin tipik ve atipik istihdam açısından incelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(1), 47-58.
• Zorba, Y. (2016). Tükenmişlik Sendromu: Gemi Kaptanlari Ve Güverte Zabitleri Üzerine Tanimlayici Bir Çalişma. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 8(1), 108-111.